1 Nisan

[bullvar_katip]

Olaylar 527 - Bizans İmparatoru I. Justinus, yeğeni I. Justinianus'u veliahtı ilan etti. 1564 - İlk "1 Nisan" şakaları Fransa'da yapılmaya başlandı. Bu yıl değiştirilen takvime göre, eski yılbaşı sayılan Nisan'ın 1'i, yerini yeni yılbaşı 1 Ocak'a bırakmaktaydı. Nisan'ın ilk günü, yeni yıl kutlamaya alışmış olan halk ve yeni takvim uygulamasını beğenmeyenler, çeşitli şakalar yapmaya başladılar. Fransızlar, bu şakalara "Poisson D'avril" (Nisan balığı) adını verdiler. 1778 - Oliver Pollock, Dolar'ın simgesini yarattı. 1867 - Singapur, Birleşik Krallık Kraliyet Kolonisi oldu. 1873 - Britanya buharlı gemisi "SS Atlantic", İskoçya açıklarında battı; 547 kişi öldü. 1873 - Namık Kemal'in Vatan Yahut Silistre adlı oyununun ilk temsili, İstanbul'daki Gedikpaşa Tiyatrosu'nda gerçekleşti. 1916 - Mustafa Kemal, Miralaylığa (Albaylığa) yükseltildi. 1921 - Metristepe'deki 10. Yunan Tümeni'nin geri çekilmesinin ardından taarruza geçen Kuvâ-yi Milliye, İkinci İnönü Muharebesi'ni kazandı. 1924 - Münih'teki darbe girişimi dolayısıyla Nazi lideri Adolf Hitler, 5 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Fakat sadece 9 ay hapis kaldı ve bu sırada Mein Kampf (Kavgam) adlı kitabını yazdı. 1925 - Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi kuruldu. 1926 - Türkiye'de 30 Ağustos'un, "Zafer Bayramı" olarak kutlanması hakkındaki kanun kabul edildi. 1939 - İspanya'da milliyetçiler, İspanya İç Savaşı'nın resmi olarak bittiğini açıkladılar. 1940 - II. Dünya Savaşı: Hans Frank tarafından Varşova Gettosu kuruldu. 1941 - Altın Meydan subayları tarafından 1941 Irak darbesi gerçekleştirildi. 1947 - Çocuğu olmayan II. Georgios'un ölümünün ardından ağabeyi I. Paulos, Yunanistan Kralı oldu. 1948 - Soğuk Savaş: Sovyetler Birliği'nin direktifleri doğrultusunda Doğu Almanya Hükûmetine bağlı askeri güçler, Batı Berlin'i karadan ablukaya aldı. 1948 - İstanbul Fındıklı'daki Güzel Sanatlar Akademisi binası yandı. 1949 - Serbest İrlanda Devleti'ni oluşturan güneydeki 26 kontluk birleşerek, İrlanda Cumhuriyeti'ni oluşturdu. 1949 - Newfoundland, Kanada'ya katıldı. 1950 - BM, Kudüs'ün ikiye bölünmesi planını kabul etti. 1955 - Kıbrıs Rumları, Ada'nın Birleşik Krallık'tan bağımsız olmasını öngören, EOKA hareketini başlattılar. 1955 - Kıbrıs'ta Türk Mukavemet Teşkilatı faaliyete geçti. 1957 - Batı Almanya'da bilim insanları, nükleer silahlar üzerine çalışmayı reddetti. 1958 - Kıbrıs'ta EOKA'cılar Büyük Britanya'ya savaş ilan etti. EOKA'nın lideri Georgios Grivas, Türklere de gözdağı verdi. 1961 - Türkiye'de 27 Mayıs Darbesi'nden sonra faaliyetleri yasaklanan siyasi partilerin faaliyetleri kısmen serbest bırakıldı. 1963 - Alman kamu televizyon kanalı ZDF (Zweites Deutsches Fernsehen, Türkçe: İkinci Alman Kanalı) kuruldu. 1964 - Başpiskopos Makarios'un Kıbrıs Türk Alayı'nın Garnizonuna dönmesi önerisi, Türk Hükûmetince reddedildi. 1969 - Münir Nurettin Selçuk'un Amerika'da verdiği konser, 525 televizyon tarafından naklen yayınladı. 1970 - Richard Nixon, ABD'de satılan tütün ürünlerinde uyarı yazılarının yer almasını öngören ve televizyon ve radyoda tütün ürünlerinin reklamlarının yapılmasını yasaklayan kararnameyi imzaladı. 1971 - Robert Kolej, olaylar nedeniyle 4 günlüğüne kapatıldı. 1975 - Bursa'da Uludağ, Elazığ'da Fırat, Samsun'da Ondokuz Mayıs ve Konya'da Selçuk Üniversitelerinin kurulmasına ilişkin kanun, TBMM'nde kabul edildi. 1976 - Apple; Steve Jobs, Steve Wozniak ve Ronald Wayne tarafından kuruldu. 1979 - Humeyni, İran'ni ilan etti. 1981 - Yaz saati uygulaması, Sovyetler Birliği'nde ilk kez hayata geçirildi. 1982 - Nokta dergisi yayın hayatına başladı. 1997 - Japonya kökenli video oyunu olan Pokémon’un ilk anime bölümü yayınlandı. 1999 - Kuzeybatı Toprakları'ndan ayrılan Nunavut, Kanada'nın bölgesi oldu. 2001 - Yugoslavya'nın eski Başkanı Slobodan Milošević, Uluslararası Ceza Mahkemesi'nde yargılanmak üzere polise teslim oldu. 2001 - Hollanda, eşcinsel evliliği yasallaştıran dünyanın ilk ülkesi oldu. 2002 - Ötanazi, Hollanda'da yasallaştı. 2004 - Google, Gmail'i halka duyurdu. 2005 - 24. Uluslararası İstanbul Film Festivali "Yaşam Boyu Başarı Ödülü", sinema sanatçısı Sophia Loren'e verildi. 2005 - Türkiye'de 10 yıl süren 61 sanıklı Hizbullah davasında 22 tetikçi, ağırlaştırılmış ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı. 2009 - Hırvatistan ve Arnavutluk NATO'ya katıldı. Doğumlar 1220 - Go-Saga, Japonya İmparatoru (ö. 1272) 1282 - IV. Ludwig (Bavyeralı), Kutsal Roma İmparatoru (ö. 1347) 1578 - William Harvey, İngiliz tıp doktoru (ö. 1657) 1614 - Martin Schoock, Hollandalı filozof (ö. 1669) 1640 - Zygmunt Kazimierz, Polonyalı prens (ö. 1647) 1728 - Franz Asplmayr, Avusturyalı besteci ve keman virtüözü (ö. 1786) 1750 - Hugo Kołłątaj, Polonyalı Katolik rahip, sosyal ve politik aktivist, politik düşünür, tarihçi ve filozof (ö. 1812) 1773 - Yuri Lisyanski, Rus Kraliyet Donanması subayı ve kaşif (ö. 1837) 1776 - Sophie Germain, Fransız asıllı matematikçi, fizikçi ve filozof (ö. 1831) 1795 - Carl Anton von Meyer, Rus botanikçi ve kaşif (ö. 1855) 1815 - Otto von Bismarck, Alman politikacı (ö. 1898) 1822 - Hobart Paşa, İngiliz asıllı deniz subayı (ö. 1886) 1831 - Albert Anker, İsviçreli ressam (ö. 1910) 1852 - Edwin Austin Abbey, Amerikalı ressam (ö. 1911) 1858 - Gaetano Mosca, İtalyan siyaset bilimci, gazeteci ve bürokrat (ö. 1941) 1862 - Carl Charlier, İsveçli astronom (ö. 1934) 1865 - Richard Zsigmondy, Alman kimyager ve Nobel Kimya Ödülü sahibi (ö. 1929) 1866 - Ferruccio Busoni, İtalyan piyanist ve besteci (ö. 1924) 1868 - Edmond Rostand, Fransız tiyatrocu (ö. 1918) 1873 - Sergey Rahmaninov, Rus piyanist ve besteci (ö. 1943) 1878 - Ernest Mamboury, İsviçreli öğretmen (ö. 1953) 1883 - Martin Dunbar-Nasmith, Britanyalı amiral (ö. 1965) 1885 - Wallace Beery, Amerikalı oyuncu ve En İyi Erkek Oyuncu Akademi Ödülü sahibi (ö. 1949) 1887 - Leonard Bloomfield, Amerikalı dil bilimci (ö. 1949) 1888 - Kai Donner, Fin dilbilimci, etnograf ve siyasetçi (ö. 1935) 1893 - Cicely Courtneidge, İngiliz oyuncu (ö. 1980) 1894 - Eduard Wagner, II. Dünya Savaşı'nda olarak görev yapan Nazi Almanyası ordusu generali (ö. 1944) 1894 - Jørgen Jørgensen, Danimarkalı filozof (ö. 1969) 1898 - William James Sidis, Amerikalı matematikçi (ö. 1944) 1902 - Maria Poliduri, Yunan şair (ö. 1930) 1905 - Emmanuel Mounier, Fransız filozof ve ilahiyatçı (ö. 1950) 1906 - Aleksander Sergeyeviç Yakovlev, Rus mühendis ve uçak tasarımcısı (ö. 1989) 1908 - Abraham Maslow, Amerikalı bilim insanı (ö. 1970) 1917 - Hikmet Dizdaroğlu, Türk yazar, edebiyat araştırmacısı ve dil bilimci (ö. 1981) 1920 - Toşiro Mifune, Japon oyuncu (ö. 1997) 1924 - Brendan Byrne, Amerikalı siyasetçi (ö. 2018) 1926 - Reha Yurdakul, Türk sinema oyuncusu (ö. 1988) 1929 - Milan Kundera, Çek yazar (ö. 2023) 1932 - Debbie Reynolds, Amerikalı oyuncu, dansçı ve şarkıcı (ö. 2016) 1933 - Pars Tuğlacı, Ermeni asıllı Türk yazar (ö. 2016) 1936 - Ahmet Sezgin, Türk halk müziği sanatçısı (ö. 2008) 1937 - Yılmaz Güney, Türk oyuncu ve yönetmen (ö. 1984) 1939 - Ali MacGraw, Amerikalı sinema oyuncusu 1942 - Hurşit Tolon, Türk asker 1942 - Savaş Dinçel, Türk oyuncu, karikatürist ve film yönetmeni (ö. 2007) 1944 - Mehmet Emin Karamehmet, Türk iş insanı 1947 - Beşir Atalay, Türk siyasetçi 1947 - Neşe Karaböcek, Türk şarkıcı 1948 - İnci Asena, Türk şair, yazar, çevirmen ve yayınevi yöneticisi 1955 - İlhan İrem, Türk ses sanatçısı ve besteci (ö. 2022) 1958 - Hıdır Aslan, Türk sosyalist devrimci (ö. 1984) 1958 - Hüseyin Altın, Türk şarkıcı ve oyuncu (ö. 2016) 1958 - Banu Alkan, Türk oyuncu 1959 - Helmuth Duckadam, Rumen futbolcu 1960 - Yalçın Menteş, Türk tiyatro sanatçısı ve televizyon yıldızı (ö. 2019) 1963 - Hüner Coşkuner, Türk müziği şarkıcısı (ö. 2021) 1965 - Naşide Göktürk, Türk şair, söz yazarı, besteci ve yorumcu (ö. 2016) 1966 - Mehmet Özdilek, Türk futbolcu ve teknik direktör 1967 - Cevdet Yılmaz, Türk siyasetçi 1967 - Mehmet Taştan, Türk hukukçu ve şair 1968 - Alexander Stubb, Fin politikacı 1973 - Christian Finnegan, İngiliz komedyen ve oyuncu 1973 - Rachel Maddow, Amerikalı televizyon sunucusu, yorumcusu ve yazar 1973 - Hakan Taşıyan, Türk arabesk fantezi müzik şarkıcısı ve bestekâr 1976 - Asım Pars, Boşnak asıllı Türk basketbolcu 1976 - David Oyelowo, Britanyalı oyuncu 1976 - Clarence Seedorf, Surinam doğumlu Hollandalı futbolcu 1978 - Antonio De Nigris Guajardo, Meksikalı futbolcu (ö. 2009) 1980 - Randy Orton, Amerikalı profesyonel güreşçi 1980 - İsmail Atalan, Alman teknik direktör 1980 - Yūko Takeuchi, Japon oyuncu (ö. 2020) 1981 - Hannah Spearritt, İngiliz pop şarkıcısı ve aktris 1983 - Sergey Lazarev, Rus şarkıcı ve aktör 1986 - Haminu Dramani, Ganalı futbolcu 1987 - Leydi Slim, Azerbaycanlı ilk drag queen 1990 - Zafonic, ABD doğumlu safkan yarış atı ve aygır 1991 - Duván Zapata, Kolombiyalı futbolcu 1992 - Ramazan Çevik, Türk futbolcu 1994 - Dmitri Yefremov, Rus futbolcu 1995 - Logan Paul, Amerikalı YouTuber ve internet ünlüsü Ölümler 996 - XV. Ioannes, Ağustos 985'ten ölümüne kadar papa 1085 - Shenzong, Çin'in Song Hanedanı'nın altıncı imparatoru (d. 1048) 1204 - Eleanor, Akitanya düşesi (d. 1122) 1282 - Abaka, Cengiz Han'ın torunu (d. 1234) 1528 - Francisco de Peñalosa, İspanyol yazar (d. 1470) 1548 - I. Zygmunt, Jagiellon Hanedanı üyesi Lehistan Kralı ve Litvanya Büyük Dükü (d. 1467) 1865 - Giuditta Negri Pasta, İtalyan şarkıcı (d. 1798) 1876 - Philipp Mainländer, Alman şair ve filozof (d. 1841) 1910 - Andreas Achenbach, Alman manzara ressamı (d. 1815) 1918 - Nigâr Hanım, Türk şair (d. 1856) 1930 - Cosima Wagner, Alman piyanist ve besteci (d. 1837) 1940 - John Hobson, İngiliz ekonomist ve sosyal bilimci (d. 1858) 1944 - Hazım Körmükçü, Türk tiyatrocu (d. 1898) 1947 - II. Georgios, Yunanistan Kralı (d. 1890) 1947 - İsa Eşme, Türk profesör 1950 - Recep Peker, Türk politikacı ve eski Başbakan (d. 1889) 1952 - Ferenc Molnár, Macar yazar (Pal Sokağı Çocukları’nın yazarı) (d. 1878) 1954 - Ahmed Ağdamski, Azeri operacı, oyuncu (d. 1884) 1965 - Helena Rubinstein, Polonyalı-Yahudi asıllı Amerikalı iş insanı (d. 1870) 1976 - Max Ernst, Alman gerçeküstücü ressam (d. 1891) 1978 - İsmail Hakkı Baltacıoğlu, Türk eğitimci, yazar, hattat ve siyasetçi (d. 1886) 1984 - Marvin Gaye, Amerikalı şarkıcı (d. 1939) 1991 - Martha Graham, Amerikalı dansçı (d. 1894) 2001 - Ayhan Şahenk, Türk iş insanı (d. 1929) 2002 - Aptullah Kuran, Türk mimarlık tarihçisi (Mimar Sinan konusunda yaptığı araştırmalarla tanınan) (d. 1927) 2003 - Leslie Cheung, Hong Konglu şarkıcı ve oyuncu (d. 1956) 2005 - Naci Tanrısever (Karamanoğlu Naci Bey), Türk şair ve İstiklal Madalyası sahibi (Cumhuriyetin Tapu Kadastrosunu kuran, 16 eski dil bilen hayattaki tek kişi sıfatıyla "ölene kadar emekliliği yasak" olan Millî Savunma Bakanlığı uzman bilirkişisi) (d. 1901) 2007 - John Billings, Avustralyalı doğal doğum kontrolü yönteminin mucidi (d. 1918) 2012 - Ekrem Bora, Türk sinema oyuncusu (d. 1934) 2014 - Jacques Le Goff, 12. ve 13. yüzyıl Orta Çağ tarihinde uzmanlaşmış, Fransız tarihçi (d. 1924) 2015 - Misao Ōkawa, Japon kadın (2013 yılından ölümüne kadar "Yaşayan En Yaşlı Kişi" unvanı sahibi) (d. 1898) 2015 - Nicolae Rainea, emekli Rumen futbol hakemi (d. 1933) 2016 - Aydın Tansel, Türk şarkıcı ve besteci (d. 1945) 2017 - Gary Austin, Amerikalı doğaçlamalı tiyatro eğitimcisi, yazarı ve yönetmeni (d. 1941) 2017 - Lonny Brooks (doğum adı: Lee Baker, Jr.), Amerikalı rock-blues müzisyeni ve gitaristi (d. 1933) 2017 - Antonio Ciliberti, İtalya Katolik piskoposu (d. 1935) 2017 - Hans Gösta Gustaf Ekman, İsveçli oyuncu (d. 1939) 2017 - Ikutaro Kakehashi, Japon mühendis ve girişimci (d. 1930) 2017 - Giovanni Sartori, demokrasi ve karşılaştırmalı siyaset alanlarında çalışmaları bulunan İtalyan siyaset bilimci (d. 1924) 2017 - Yevgeni Yevtuşenko, Sovyet şair (d. 1933) 2018 - Steven Bochco, Amerikalı yapımcı ve yazar (d. 1943) 2018 - José Efraín Ríos Montt, Guatemalalı asker ve siyasetçi (d. 1926) 2018 - Avichai Rontzki, İsrail Savunma Kuvvetleri'nin Baş Askeri Hahamı (d. 1951) 2018 - Michel Sénéchal, Fransız opera şarkıcısı (d. 1927) 2018 - Ülkü Tamer, Türk şair, gazeteci, oyuncu ve çevirmen (d. 1937) 2019 - Dimitar Dobrev, Bulgar güreşçi (d. 1931) 2019 - Rafael Sánchez Ferlosio, İspanyol yazar ve romancı (d. 1927) 2019 - Vonda Neel McIntyre, Amerikalı bilimkurgu yazar (d. 1948) 2019 - Ruth-Margret Pütz, Alman opera sanatçısı ve eğitimci (d. 1930) 2020 - Dora Werzberg Amelan, Fransız hemşire ve sosyal hizmet uzmanı (d. 1920) 2020 - Branislav Blažić, Sırp cerrah ve politikacı (d. 1957) 2020 - Mario Chaldú, Arjantinli eski millî futbolcu (d. 1942) 2020 - David Driskell, Afroamerikalı sanatçı ve profesör (d. 1931) 2020 - Kevin Duffy, Amerikalı federal yargıç (d. 1933) 2020 - Bernard Epin, Fransız yazar, edebiyat eleştirmeni ve komünist aktivist (d. 1936) 2020 - Nur Hasan Hüseyin, Somalili siyasetçi (d. 1937) 2020 - Philippe Malaurie, Fransız özel hukuk profesörü (d. 1925) 2020 - Gérard Mannoni, Fransız heykeltıraş (d. 1928) 2020 - Richard Passman, Amerikalı havacılık mühendisi ve uzay bilim insanı (d. 1925) 2020 - Dirceu Pinto, Brezilyalı paralimpik boccia sporcusu (d. 1980) 2020 - Bucky Pizzarelli, Amerikalı caz gitaristi (d. 1926) 2020 - Adam Lyons Schlesinger, Amerikalı şarkıcı, söz yazarı, albüm yapımcısı ve gitarist (d. 1967) 2020 - Cemil Taşçıoğlu, Türk profesör doktor (d. 1952) 2021 - Lee Aaker, Amerikalı oyuncu (d. 1943) 2021 - Isamu Akasaki, yarı iletken teknoloji alanında uzmanlaşmış Japon bilim insanı ve Nobel Ödülü sahibi (d. 1929) 2021 - Hanna Vasylivna Arsenych-Baran, Ukraynalı yazar (d. 1970) 2021 - Michèle Boegner, Fransız konser piyanisti (d. 1941) 2021 - Nemam Ghafouri, Irak doğumlu İsveçli Kürt hekim ve insan hakları aktivisti (d. 1968) 2021 - Patrick Juvet, İsviçreli şarkıcı ve model (d. 1950) 2022 - Jolanta Lothe, Polonyalı aktris (d. 1942) 2022 - Aleksandra Yakovleva, Sovyet-Rus aktris ve iş insanı (d. 1957) Tatiller ve özel günler 1-7 Nisan: Kanserle savaş haftası 1 Nisan Şaka Günü Van'ın Erciş ilçesinden Rus ve Ermeni birliklerinin geri çekilişi (1918) Van'ın Gürpınar ilçesinden Rus ve Ermeni birliklerinin geri çekilişi (1918) 0401 01