1 Temmuz

[bullvar_katip]

Olaylar 1527 - Dünyanın ilk ve en eski Protestan üniversitesi, Marburg Philipps Üniversitesi kuruldu. 1683 - Osmanlı Orduları'nın Viyana taarruzu başladı. 1736 - 23. Osmanlı Padişahı III. Ahmet öldü; yerine I. Mahmud geçti. 1752 - Çorlulu Köse Bahir Mustafa Paşa sadrazam oldu. 1798 - Napolyon Mısır'ı işgal etti. 1839 - Padişah II. Mahmut öldü; yerine Sultan Abdülmecit geçti. 1867 - İngiliz Kuzey Amerika Yasası, Kanada Anayasası olarak yürürlüğe girerek Kanada Konfederasyonu kuruldu. John A. Macdonald ilk Başbakan oldu. 1878 - Kıbrıs, toprak mülkiyeti Osmanlılarda kalmak üzere, geçici olarak Birleşik Krallık'a devredildi. 1881 - Dünyanın ilk uluslararası telefon konuşması, St. Stephen (New Brunswick) ve Calais (Maine) arasında yapıldı. 1903 - Fransa Bisiklet Turu ("Tour de France") ilk defa yapıldı. Bu yarışı Fransız Maurice Garin kazandı ve 6075 Frank ödülün de sahibi oldu. 1904 - Almanya futbol kulübü olan Bayer 04 Leverkusen kuruldu. 1908 - SOS, Uluslararası Mors Alfabesi acil durum sinyali olarak kabul edildi. 1911 - Kandilli Rasathanesi kuruldu. 1920 - Ankara'da subay yetiştirilmek üzere "Sunuf-u Muhtelife Zabit Namzetleri Talimgahı" açıldı. 1921 - Çin Komünist Partisi kuruldu. 1925 - İlk piyango, Türk Tayyare Cemiyeti Mektepleri yararına düzenlendi. 1926 - Deniz taşımacılığına ve ticaretine ilişkin esasları düzenleyen "Kabotaj Kanunu" yürürlüğe girdi. 1927 - İstanbul'dan 16 Mayıs 1919'da ayrılan Mustafa Kemal, kurtuluştan sonra ilk kez İstanbul'a gelişinde büyük törenlerle karşılandı. 1929 - İstanbul-Ankara telefon hattı hizmete girdi. 1935 - Aydın demiryolu devletleştirildi. 1937 - Toprakkale, İskenderun, Fevzipaşa - Meydanıekber demiryolları devletleştirildi. 1939 - Hatay'da askerlik ve yeni teşkilât kanunu çıktı. 1939 - 1 Temmuz ilk defa Kabotaj Bayramı olarak kutlandı. 1942 - II. Dünya Savaşı: Kuzey Afrika Cephesi'nde I. El-Alameyn Muharebesi başladı. 1946 - Elazığ-Palu demiryolu açıldı. 1960 - Somali bağımsızlığını ilan etti. 1962 - Ruanda ve Burundi bağımsızlığını ilan etti. 1963 - ABD'nin posta kodu sistemi olan "ZIP Kodları" kullanılmaya başladı. 1966 - Kanada, ilk renkli televizyon yayınını gerekleştirdi. 1968 - Nükleer Silahları Sınırlandırma Anlaşması imzalandı. 1974 - Arjantin Devlet Başkanı Juan Peron öldü; yerine eşi İsabel Peron geçti. 1979 - Sony, Walkman'i tanıttı. 1983 - Kuzey Kore Havayolları'na ait İlyuşin tipi bir yolcu uçağı, Gine-Bissau'nun dağlık bölgesine düştü: 23 kişi öldü. 1984 - TRT, televizyonda tamamen renkli yayına geçti. 1988 - Sovyetler Birliği'nde Komünist Partisi, Gorbaçov'un "Perestroyka" politikasını onayladı. 1987 - Manş Tüneli'nde inşaat çalışmaları başladı. 1991 - Varşova Paktı resmen dağıldı. 1992 - TRT-INT/Avrasya yayınları başladı. 1994 - 27 yıllık sürgünü sona eren FKÖ lideri Yaser Arafat, Filistin'e geri döndü. 1996 - Azerbaycan, İrlanda ve Tunus ile diplomatik ilişki kurdu. 1996 - Türkiye'nin ilk nükleer reaktörü, Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi'nde yapılmaya başladı. 1996 - PNG görüntü formatının 1.0 versiyonu tamamlandı. 1997 - Çin, şehir-devlet Hong Kong'un egemenliğini 156 yıl aradan sonra Birleşik Krallık'tan geri aldı. 2002 - Uluslararası Ceza Mahkemesi kuruldu. 2002 - Bir Rus yolcu uçağı ile Alman kargo uçağı, Güney Almanya'da Überlingen şehri üzerinde havada çarpıştı: 71 kişi öldü. 2003 - Türkiye, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin barış zamanı idam cezasının kaldırılmasını öngören 6. protokolünü onayladı. 2004 - Horst Köhler, Almanya Cumhurbaşkanı oldu. 2006 - Çin, Tibet'i Çin'e bağlayan 5 bin 72 kilometrelik dünyanın en uzun demir yolunu hizmete açtı. 2012 - İspanya, 2012 Avrupa Futbol Şampiyonası finalinde İtalya'yı 4-0 yenerek üst üste ikinci kez şampiyon oldu. 2013 - Hırvatistan, AB üyesi oldu. Doğumlar 1481 - II. Christian, Danimarka Kralı (ö. 1559) 1506 - II. Lajos, Macaristan ve Bohemya Kralı (ö. 1526) 1532 - Marino Grimani, Venedik Cumhuriyetinin 89'uncu dükası (ö. 1605) 1646 - Gottfried Wilhelm Leibniz, Alman matematikçi (ö. 1716) 1725 - Jean-Baptiste Donatien de Vimeur, Fransız asilzade ve ordu komutanı (ö. 1807) 1742 - Georg Christoph Lichtenberg, Alman doğa bilimleri, astronomi ve matematik profesörü, yazar, eleştirmen (ö. 1799) 1804 - George Sand, Fransız yazar (ö. 1876) 1818 - Ignaz Semmelweis, Macar bilim insanı ve hekim (ö. 1865) 1829 - Abraham Behor Kamondo, Fransız bankacı, koleksiyoncu ve hayırsever (ö. 1889) 1835 - Alfred von Gutschmid, Alman tarihçi ve oryantalist (ö. 1887) 1844 - Verney Lovett Cameron, İngiliz kâşif (ö. 1894) 1847 - Heinrich Gelzer, Alman klasik filolog, eski çağ tarihçisi ve Bizantolog (ö. 1906) 1858 - Willard Metcalf, Amerikalı sanatçı (ö. 1925) 1862 - Besim Ömer Akalın, Türk tıp profesörü, bilim insanı, sivil toplum örgütçüsü ve Milletvekili (ö. 1940) 1872 - Louis Blériot, Fransız pilot, mucit ve mühendis (ö. 1936) 1873 - Alice Guy-Blaché, Fransız film yönetmeni ve yapımcısı (ö. 1968) 1877 - Alf Spouncer, İngiliz futbolcu ve teknik direktör (ö. 1962) 1879 - Léon Jouhaux, Fransız sosyalist sendika önderi ve Nobel Barış Ödülü sahibi (ö. 1954) 1883 - István Friedrich, Macaristan başbakanı ve futbolcu (ö. 1951) 1884 - Halim Solmaz, Beklenen yaşam süresinden çok fazla yaşamış Türk (ö. 2012) 1899 - Charles Laughton, İngiliz oyuncu ve En İyi Erkek Oyuncu Akademi Ödülü sahibi (ö. 1962) 1902 - William Wyler, Alman asıllı Amerikalı film yönetmeni (ö. 1981) 1916 - Abdülhakim İsmailov, Sovyetler Birliği (SSCB) Kızıl Ordu'sunun Hitler faşizmini yenilgiye uğratmasının simgesi olarak Berlin Parlamento Binası'na (Reichstag) Kızıl Bayrağı diken 3 askerden biri (ö. 2010) (bknz. Berlin Muharebesi) 1916 - Olivia de Havilland, İngiliz aktris ve Oscar ödülü sahibi (ö. 2020) 1923 - Nejat Devrim, Türk ressam (ö. 1995) 1926 - François-Régis Bastide, Fransız siyasetçi, edebiyatçı ve diplomat (ö. 1996) 1926 - Hans Werner Henze, Alman besteci (ö. 2012) 1929 - Gerald Edelman, Amerikalı biyolog (ö. 2014) 1929 - Kamil Yazıcı, Türk sanayici ve iş insanı 1930 - Emin Cankurtaran, Türk iş insanı ve Fenerbahçe'nin eski Başkanlarından (ö. 2009) 1930 - Mustafa Akkad, Suriye asıllı Amerikalı film yönetmeni ve yapımcısı (ö. 2005) 1930 - Osman Numan Baranus, Türk şair ve yazar (ö. 2005) 1931 - Leslie Caron, Fransız aktris 1934 - Claude Berri, Fransa doğumlu yönetmen, aktör ve yapımcı (ö. 2009) 1934 - Sydney Pollack, Amerikalı yönetmen, yapımcı ve oyuncu (ö. 2008) 1935 - David Prowse, İngiliz vücut geliştirici (ö. 2020) 1936 - Bekir Sıdkı Sezgin, Türk ses sanatkarı ve bestekâr (ö. 1996) 1938 - Abdurrahman Kızılay, Türkmen müzisyen (ö. 2010) 1938 - Yalçın Küçük, Türk araştırmacı yazar, ekonomist ve siyaset bilimci 1939 - Karen Black, Amerikalı aktris (ö. 2013) 1939 - Muhammed Bakır El-Hekim, Iraklı Taklit Mercii 1939 - Suna Selen, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu 1940 - Cahit Zarifoğlu, Türk şair (ö. 1987) 1941 - Myron Scholes, Amerikalı-Kanadalı ekonomist 1941 - Twyla Tharp, Amerikalı dansçı, koreograf ve yazar 1942 - Geneviève Bujold, Kanadalı aktris 1942 - Andraé Crouch, Amerikalı gospel şarkıcısı, besteci ve söz yazarı (ö. 2015) 1942 - İzzet İbrahim ed-Duri, Iraklı eski politikacı ve askeri komutan (ö. 2020) 1944 - Wahit Hamed, Mısırlı senarist (ö. 2021) 1945 - Debbie Harry, Blondie'nin solisti olarak tanınan Amerikalı şarkıcı, şarkı sözü yazarı ve oyuncu 1946 - Mireya Moscoso, Panamalı siyasetçi 1947 - Sami Hoştan, Türk Susurluk davası hükümlüsü ve Ergenekon davası sanığı (ö. 2015) 1952 - Dan Aykroyd, Amerikalı sinema oyuncusu 1952 - Brian George, Büyük Britanyalı-İsrailli komedyen, oyuncu ve seslendirme sanatçısı 1953 - Jadranka Kosor, Hırvat politikacı ve eski gazeteci 1953 - Lawrence Gonzi, Malta Başbakanı 1954 - Ebu Mehdi el-Mühendis, Iraklı-İranlı asker (ö. 2020) 1955 - Christian Estrosi, Fransız sağ siyasetçi 1955 - Li Keçiang, Çin Premier'i (Başbakan) ve Çin Devlet Konseyi parti sekreteri 1958 - Banu Alkan, Türk oyuncu ve şarkıcı 1961 - Carl Lewis, Amerikalı atlet 1961 - Diana Frances Spencer, Galler Prensesi (ö. 1997) 1962 - Kalpana Chawla, Hint asıllı Amerikan astronot (ö. 2003) 1966 - Aydın Uğurlular, Türk şarkıcı 1966 - Mahir Ünal, Türk akademisyen ve siyasetçi 1967 - Pamela Anderson, Kanadalı aktris ve manken 1970 - Deniz Seki, Türk şarkıcı 1971 - Missy Elliott, Amerikalı rapçi, şarkıcı ve yapımcı 1971 - Julianne Nicholson, Amerikalı aktris 1975 - Tatyana Tomaşova, Rus atlet 1976 - Ruud van Nistelrooy, Hollandalı futbolcu 1976 - Patrick Kluivert, Hollandalı eski millî futbolcu 1976 - Plies, Amerikalı rap şarkıcısı 1976 - Szymon Ziółkowski, Polonyalı çekiç atıcı 1977 - Liv Tyler, Amerikalı sinema oyuncusu 1982 - Anelia, Bulgar şarkıcı 1982 - Hilarie Burton, Amerikalı oyuncu 1983 - Halil Akkaş, Türk atlet 1983 - Sheilla Tavares de Castro, Brezilyalı voleybolcu 1984 - Donald Thomas, Bahamalı atlet 1986 - Şifa Gerdi, Kürt asıllı Iraklı gazeteci ve muhabir (ö. 2017) 1986 - Agnes Monica, Endonez şarkıcı 1990 - Ezhel, Türk şarkıcı ve söz yazarı 1991 - Lucas Vázquez, İspanyol millî futbolcu 1992 - Serenay Sarıkaya, Türk sinema ve dizi oyuncusu 1994 Tich, İngiliz şarkıcı Jüri Pootsmann, Eston şarkıcı Miha Zajc, Sloven futbolcu Ölümler 868 - Ali el-Hadî, On İki İmam'ın onuncusu, 9. İmam Muhammed el-Cevâd'ın oğlu (d. 829) 998 - Ebu'l-Vefâ el-Bûzcânî, İranlı matematikçi ve astronom (d. 940) 1109 - VI. Alfonso, 1065-1109 tarihleri arasında León kralı ve 1072'den itibaren aynı zamanda Kastilya ve Galiçya kralı (d. 1037) 1277 - Baybars, Mısır ve Suriye'de hüküm sürmüş Memluk Sultanı (d. 1223) 1736 - III. Ahmet, Osmanlı'nın 23. Padişahı (d. 1673) 1839 - II. Mahmut, Osmanlı'nın 30. Padişahı (d. 1785) 1860 - Charles Goodyear, Amerikalı mucit (d. 1800) 1876 - Mikhail Bakunin, Rus anarşist (d. 1814) 1884 - Allan Pinkerton, Amerikalı özel dedektif (d. 1819) 1896 - Harriet Beecher Stowe, Amerikalı yazar (d. 1811) 1904 - Şemseddin Sami, Arnavut asıllı Osmanlı dil bilimci ve roman yazarı (d. 1850) 1904 - George Frederick Watts, İngiliz ressam ve heykeltıraş (d. 1817) 1925 - Erik Satie, Fransız besteci (d. 1866) 1929 - Jodok Fink, Avusturyalı siyasetçi (d. 1853) 1950 - Eliel Saarinen, Finlandiya kökenli Amerikalı mimar (d. 1873) 1951 - Tadeusz Borowski, Polonyalı yazar (d. 1922) 1955 - Adnan Adıvar, Türk bilim ve siyaset adamı (d. 1881) 1963 - Fuat Umay, Türk siyasetçi (d. 1885) 1963 - Camille Chautemps, Fransız siyasetçi (d. 1885) 1974 - Juan Perón, Arjantin Devlet Başkanı (d. 1895) 1981 - Marcel Breuer, Amerikalı mimar ve tasarımcı (d. 1902) 1983 - Buckminster Fuller, Amerikalı felsefeci, mühendis, mimar, şair, yazar ve mucit (d. 1895) 1983 - Erich Juskowiak, Almanya millî eski futbolcu (d. 1926) 1983 - Sabri Ülgener, Türk iktisat profesörü ve toplum bilimci (d. 1911) 1991 - Michael Landon, Amerikalı yönetmen, yapımcı ve oyuncu (d. 1936) 1992 - Franco Cristaldi, İtalyan film yapımcısı (d. 1924) 1996 - Margaux Hemingway, Amerikalı aktris (d. 1954) 1997 - Robert Mitchum, Amerikalı oyuncu ve şarkıcı (d. 1917) 1999 - Edward Dmytryk, Amerikalı yönetmen (d. 1908) 1999 - Sylvia Sidney, Amerikalı aktris (d. 1910) 2000 - Walter Matthau, Amerikalı oyuncu (d. 1920) 2000 - Zeyyat Selimoğlu, Türk yazar ve çevirmen (d. 1922) 2001 - Nikolay Basov, Sovyet fizikçi ve eğitmen (d. 1922) 2003 - Herbie Mann, Amerikalı caz flütçüsü (d. 1930) 2004 - Marlon Brando, Amerikalı oyuncu ve En İyi Erkek Oyuncu Akademi Ödülü sahibi (d. 1924) 2005 - Luther Vandross, Amerikalı şarkıcı, şarkı sözü yazarı ve prodüktör (d. 1951) 2006 - Ryūtarō Haşimoto, Japon siyasetçi (d. 1937) 2009 - Karl Malden, Sırp asıllı Amerikalı sinema oyuncusu (d. 1912) 2012 - Alan G. Poindexter, Amerikalı astronot (d. 1961) 2015 - Nicholas Winton, İngiliz hayırsever (d. 1909) 2016 - Yves Bonnefoy, Fransız şair ve deneme yazarı (d. 1923) 2016 - Robin Hardy, İngiliz film yönetmeni ve senarist (d. 1929) 2017 - Stevie Ryan, Amerikalı YouTube ünlüsü, komedyen ve aktris (d. 1984) 2017 - Ayan Sadakov, Bulgar millî futbolcu (d. 1961) 2018 - François Corbier, Fransız televizyon sunucusu, müzisyen ve söz yazarı (d. 1944) 2018 - Bojidar Dimitrov, Bulgar siyasetçi ve tarihçi (d. 1945) 2018 - Gillian Lynne, İngiliz balerin, koreograf, tiyatro oyuncusu ve televizyon sunucusu (d. 1926) 2019 - İzzet Ebu Auf, Mısırlı oyuncu ve besteci (d. 1948) 2019 - Bob Collymore, Guyana doğumlu Guyanalı-Britanyalı bilişimci ve iş insanı (d. 1958) 2019 - Sid Ramin, Amerikalı orkestra şefi, aranjör ve besteci (d. 1919) 2019 - Jacques Rougeau Sr., Kanadalı profesyonel güreşçi (d. 1930) 2019 - Bogusław Schaeffer, Polonyalı besteci, eğitimci, müzikolog ve grafik sanatçısı (d. 1929) 2020 - Kwadwo Owusu Afriyie, Ganalı avukat ve politikacı (d. 1957) 2020 - Jean Cabannes, Fransız yargıç (d. 1925) 2020 - Max Crook, Amerikalı müzisyen (d. 1936) 2020 - Beate Grimsrud, Norveçli romancı, senarist ve oyun yazarı (d. 1963) 2020 - Ida Haendel, Polonyalı-İngiliz kemancı (d. 1928) 2020 - Santiago Manuin Valera, Perulu insan hakları aktivisti ve yerli lideri (d. 1957) 2020 - Euridice Moreira, Brezilyalı siyasetçi ve profesör (d. 1939) 2021 - Louis Andriessen, Hollandalı besteci, piyanist ve akademisyen (d. 1939) 2021 - Christian Bottollier, Fransız profesyonel futbolcu (d. 1928) 2021 - Yuri Dohoyan, Rus satranç büyükustasıdır (d. 1964) 2021 - Feride Mansurova, Tacikistanlı gastroenterolog (d. 1952) 2021 - Kartal Tibet, Türk sinema oyuncusu ve yönetmen (d. 1939) 2022 - Irene Fargo, İtalyan şarkıcı, tiyatro oyuncusu ve televizyon sunucusu (d. 1962) 2022 - Richard Taruskin, Amerikalı müzikolog ve müzik eleştirmeni (d. 1945) 2022 - Technoblade, Amerikalı Youtube ünlüsü (d.1999) 2023 - Lawrence Turman, Amerikalı film yapımcısı (d. 1926) 2023 - Meg Johnson, İngiliz sinema ve dizi oyuncusu (d. 1936) 2023 - Vincenzo D'Amico, İtalyan profesyonel futbolcu (d. 1954) 2023 - Klaus Täuber, Alman profesyonel futbolcu (d. 1958) 2023 - Christian Dalger, Fransız eski millî futbolcu ve teknik direktör (d. 1949) 2023 - Victoria Amelina, Ukraynalı yazar ve şair (d. 1986) Tatiller ve özel günler Hong Kong - Özel Yönetim Bölgesi Kuruluş Günü Kanada - Kanada Günü Türkiye - Denizcilik ve Kabotaj Bayramı Bağımsızlık Günü (Somali) Bağımsızlık Günü (Ruanda, Burundi) 0701 01