10 Nisan

[bullvar_katip]

Olaylar 837 - Halley kuyruklu yıldızı, Dünya'nın yakınından geçti. 1809 - Beşinci Koalisyon Savaşı başladı. 1815 - Endonezya'da Sumbawa adasında Tambora volkanik dağı püskürdü. Dağdan çıkan lavlar, küller ve dumanların doğrudan etkilerinin yanı sıra, açlık ve salgın yaratarak 100 bin kişinin ölümüne sebep oldu. 1845 - Türk Polis Teşkilatı kuruldu. 1912 - RMS Titanic ilk seferine çıktı. 1919 - Meksikalı devrimci lider Emiliano Zapata, Hükûmet güçlerince öldürüldü. 1928 - TBMM, Anayasa'nın ikinci maddesini değiştirdi. Söz konusu maddeden, "Türkiye Devleti'nin dini İslam'dır" bölümü çıkarıldı. Milletvekilleri ve Cumhurbaşkanı, yemin ederken "Vallahi" yerine "Namusum üzerine söz veririm" diyecek. 1941 - Zagreb'de Hırvatistan Bağımsız Devleti'nin kuruluşu ilân edildi. Ante Paveliç önderliğindeki Ustaşa rejimi, Ortodoks Sırplara karşı soykırım kampanyası başlattı. 1950 - Bursa Cezaevi'nde açlık grevine başlayan Nâzım Hikmet, sağlık durumu bozulunca gizlice İstanbul'a getirildi. Şair, açlık grevini erteledi. 1956 - Arjantin'de -38.4 dereceyle dünyanın en düşük 5. sıcaklığı seçildi. 1972 - İran'da, 7 şiddetinde deprem meydana geldi. Yaklaşık 5000 kişinin öldüğü depremde, Firuzabad ve Cehrom kentlerinde binalar yerle bir oldu. 1998 - Kuzey İrlanda'da 29 yıllık savaşı bitiren antlaşma Belfast'ta imzalandı. Antlaşma, 22 Mayıs'ta referandumla kabul edildi. 2010 - Polonya'nın başkenti Varşova'dan Rusya'nın Smolensk kentine giden Rus yapımı Tupolev Tu-154 tipi uçak, havaalanına 1.5 kilometre kala düştü. Uçaktaki 94 kişiden kurtulan olmadı. Uçakta, Polonya Devlet Başkanı Lech Kaczynski ve eşi de bulunuyordu. 2019 - Event Horizon Telescope projesi araştırmacıları, M87 galaksisinin ortasındaki kara deliğin fotoğrafını çekerek dünyada ilk defa bir kara delik görüntüsünü elde etmeyi başardıklarını duyurdu. Doğumlar 401 - II. Theodosius, Doğu Roma İmparatoru (ö. 450) 1018 - Nizam-ül Mülk, Büyük Selçuklu Devleti'nin Farsi veziri (ö. 1092) 1583 - Hugo Grotius, Hollandalı filozof ve yazar (ö. 1645) 1739 - Domenico Cirillo, İtalyan doktor, böcek bilimci ve botanikçi (ö. 1799) 1740 - José Basilio da Gama, Brezilyalı yazar (ö. 1795) 1755 - Samuel Hahnemann, Alman hekim (ö. 1843) 1762 - Giovanni Aldini, İtalyan fizikçi (ö. 1834) 1769 - Jean Lannes, Fransız mareşal (ö. 1809) 1794 - Matthew C. Perry, Amerikalı deniz subayı (ö. 1858) 1826 - Mustafa Celâleddin Paşa, Leh asıllı Osmanlı Paşası (ö. 1876) 1827 - Lewis Wallace, Amerikalı asker, devlet adamı ve yazar (Amerikan İç Savaşı'nda Birlik Kuvvetleri generali) (ö. 1905) 1844 - Jules de Burlet, Belçikalı siyasetçi (ö. 1897) 1847 - Joseph Pulitzer, Amerikalı gazeteci ve yayıncı (ö. 1911) 1856 - Abdullah Quilliam, İngiltere'deki ilk İslam merkezinin ve caminin kurucusu (ö. 1932) 1859 - Jules Payot, Fransız eğitimci ve pedagog (ö. 1940) 1863 - Paul Héroult, Fransız bilim insanı (ö. 1914) 1864 - Eugen d'Albert, Alman besteci (ö. 1932) 1864 - Michael Mayr, Avusturyalı tarihçi (ö. 1922) 1868 - George Arliss, İngiliz aktör (ö. 1946) 1873 - Kyösti Kallio, Finlandiya Cumhurbaşkanı (ö. 1940) 1876 - Şabtay Levi, Hayfa'nın ilk Yahudi belediye başkanı (ö. 1956) 1883 - Bogdan Filov, Bulgar arkeolog, sanat tarihçisi ve politikacı (ö. 1945) 1887 - Bernardo Houssay, Arjantinli fizyolog (ö. 1971) 1894 - Ben Nicholson, İngiliz soyut ressam (ö. 1982) 1908 - Miguel de Molina, İspanyol flamenko şarkıcısı ve aktör (ö. 1993) 1910 - Helenio Herrera, Arjantin kökenli Fransız futbolcu ve teknik direktör (ö. 1997) 1910 - Hüsamettin Böke, Türk millî futbolcu ve futbol hakemi (ö. 1994) 1912 - Boris Kidrič, Sloven partizan, Slovenya Sosyalist Cumhuriyeti'nin ilk başbakanı (ö. 1953) 1917 - Robert Burns Woodward, Amerikalı kimyacı ve Nobel Kimya Ödülü sahibi (ö. 1979) 1929 - Max von Sydow, İsveçli sinema oyuncusu (ö. 2020) 1929 - Sermet Çağan, Türk tiyatro sanatçısı ve gazeteci (ö. 1970) 1930 - Semih Sezerli, Türk sinema oyuncusu (ö. 1980) 1930 - Spede Pasanen, Fin yazar (ö. 2001) 1932 - Ömer Şerif, Lübnan asıllı Mısırlı aktör (ö. 2015) 1937 - Bella Ahmadulina, Tatar ve İtalyan kökenli şair (ö. 2010) 1940 - Algan Hacaloğlu, Türk siyasetçi 1941 - II. Hrisostomos, Kıbrıs Ortodoks Kilisesi Başpiskoposu 1942 - Ian Callaghan, İngiliz eski millî futbolcudur 1942 - Erden Kıral, Türk yönetmen ve senarist 1944 - Tuncer Cücenoğlu, Türk oyun yazarı ve çevirmen (ö. 2019) 1947 - Bunny Wailer, Jamaikalı şarkıcı ve söz yazarı (ö. 2021) 1951 - Cemil Usta, Türk milli futbolcu (ö. 2003) 1952 - Steven Seagal, Amerikalı aktör 1953 - Mehmet Gedik, Türk inşaat mühendisi ve siyasetçi (ö. 2011) 1954 - Paul Bearer, Amerikalı profesyonel güreş menajeri (ö. 2013) 1954 - Atilla Kart, Türk hukukçu ve siyasetçi 1954 - Peter MacNicol, Emmy Ödüllü Amerikalı oyuncudur 1956 - Carol V. Robinson, İngiliz kimyager ve Kraliyet Kimya Derneği Başkanı 1957 - Türker Ertürk, Türk asker, Deniz Harp Okulu eski Komutanı, yazar ve siyasetçi 1958 - Bob Bell, Renault Formula 1 takımının eski takım direktörü 1958 - Babyface, Amerikalı yapımcı, söz yazarı ve şarkıcı 1959 - Mona Juul, Birleşmiş milletler ESCOSOC başkanı 1960 - Steve Bisciotti, Amerikalı iş insanı ve spor yöneticisi 1963 - Doris Leuthard, İsviçreli siyasetçi ve avukat 1967 - Mete Yarar, Türk asker, güvenlik danışmanı ve yazar 1968 - Metin Göktepe, Türk gazeteci ve Evrensel gazetesi yazarı (ö. 1996) 1968 - Orlando Jones, Amerikalı oyuncu 1970 - Q-Tip, Amerikalı rapçi, prodüktör ve oyuncu 1973 - Guillaume Canet, Fransız oyuncu ve yönetmen 1973 - Roberto Carlos, Brezilyalı futbolcu 1973 - Selahattin Demirtaş, Türk Siyasetçi 1974 - Helen Jane Long, İngiliz besteci, müzisyen ve piyanist 1975 - David Harbour, Amerikalı oyuncu 1976 - Yasuaki Kato, Japon eski futbolcu 1979 - Rachel Corrie, Amerikalı barış gönüllüsü (ö. 2003) 1979 - Sophie Ellis-Bextor, İngiliz şarkıcı, besteci ve model 1980 - John Baker, Amerikalı sinema oyuncusu 1980 - Charlie Hunnam, İngiliz oyuncu 1981 - Başak Daşman, Türk oyuncu 1981 - Michael Pitt, Amerikalı oyuncu, model ve müzisyen 1981 - Fábio Luís Ramim, Brezilya asıllı Azeri futbolcu 1982 - Ceyhun Fersoy, Türk oyuncu 1983 - Jamie Chung, Kore asıllı Amerikalı oyuncu 1983 - Bobby Dixon, Amerikalı basketbolcu 1984 - Jeremy Barrett, Amerikalı buz patenci 1984 - Mandy Moore, Amerikalı şarkıcı ve sinema oyuncusu 1984 - Damien Perquis, Fransa doğumlu Polonyalı eski futbolcu 1984 - Gonzalo Javier Rodríguez, Arjantinli millî futbolcu 1985 - Barkhad Abdi, 86. Akademi Ödülleri'nde En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Akademi Ödülü'ne aday gösterilen Somalili oyuncu 1985 - Jesús Gámez, İspanyol eski futbolcudur 1986 - Fernando Gago, Arjantinli eski millî futbolcudur 1986 - Vincent Kompany, Belçikalı eski millî futbolcudur 1987 - Shay Mitchell, Kanadalı oyuncu 1987 - Hayley Westenra, Yeni Zelandalı soprano, söz yazarı 1988 - Haley Joel Osment, Amerikalı oyuncu 1989 - Thomas Heurtel, Fransız profesyonel basketbolcu 1990 - Andile Jali, Güney Afrikalı futbolcu 1990 - Alex Pettyfer, İngiliz oyuncu 1991 - Amanda Michalka, Amerikalı oyuncu, bestekâr, müzisyen, piyanist ve şarkıcı 1992 - Sadio Mané, Senegalli futbolcu 1992 - Daisy Jazz Isobel Ridley, İngiliz aktris 1993 - Rune Dahmke, Alman hentbolcu 1994 - Emre Uğur Uruç, Türk futbolcu 1995 - Sory Kaba, Gineli futbolcu 1995 - Shunya Mori, Japon futbolcu 1996 - Leonardo Kalil Abdala, Brezilyalı futbolcu 1997 - Claire Wineland, Amerikalı aktivist, hayırsever ve yazar (ö. 2018) 2007 - Hollanda Prensesi Ariane, Orange-Nassau Prensesi, Hollanda kralı Willem-Alexander ve Kraliçe Máxima'nın üçüncü ve en küçük kızı Ölümler 1553 - I. Friedrich, Danimarka ve Norveç Kralı (d. 1471) 1585 - XIII. Gregorius, Katolik Kilisesi'nin 226. Papası (d. 1502) 1813 - Joseph-Louis Lagrange, İtalyan Aydınlanma Dönemi matematikçisi ve astronomu (d. 1736) 1861 - Édouard Ménétries, Fransız entomolojist (d. 1802) 1911 - Mikalojus Konstantinas Čiurlionis, Litvan ressam, besteci ve yazar (d. 1875) 1919 - Mehmed Kemal, Osmanlı bürokratı (d. 1884) 1919 - Emiliano Zapata, Meksikalı devrimci (d. 1879) 1920 - Moritz Benedikt Cantor, Alman matematik tarihçisi (d. 1829) 1931 - Halil Cibran, Lübnan asıllı Amerikalı ressam, şair ve filozof (d. 1883) 1938 - King Oliver, Amerikalı caz kornet çalıcısı ve grup lideri (d. 1881) 1950 - Fevzi Çakmak, Türk asker ve Türk Kurtuluş Savaşı komutanlarından (d. 1876) 1954 - Auguste Lumière, Fransız sinema öncüsü (d. 1862) 1959 - Jan Černý, Çekoslovakya başbakanı (d. 1874) 1962 - Michael Curtiz, Macar asıllı Amerikalı film yönetmeni (d. 1886) 1962 - Stuart Sutcliffe, İskoç müzisyen ve sanatçı (d. 1940) 1966 - Evelyn Waugh, İngiliz yazar (d. 1903) 1979 - Nino Rota, İtalyan film müziği bestecisi ve En İyi Özgün Müzik Akademi Ödülü sahibi (d. 1911) 1983 - Şevket Aziz Kansu, Türk akademisyen ve Türk Tarih Kurumu Başkanı (d. 1903) 1992 - Peter Dennis Mitchell, İngiliz biyokimyacı ve Nobel Kimya Ödülü sahibi (d. 1920) 1995 - Morarji Desai, Hindistan'ın 6. Başbakanı (d. 1896) 2004 - Sakıp Sabancı, Türk iş insanı (d. 1933) 2010 - Dixie Carter, Amerikalı oyuncu ve seslendirme sanatçısı (d. 1939) 2010 - Lech Kaczyński, Polonya cumhurbaşkanı (d. 1949) 2010 - Maria Kaczyńska, Eski Polonya Devlet başkanlarından Lech Kaczyński'nin eşi ve eski Polonya first ladysi (d. 1942) 2012 - Erdoğan Arıca, Türk futbolcu ve teknik direktör (d. 1954) 2012 - Halim Solmaz, Beklenen yaşam süresinden çok fazla yaşamış Türk (d. 1884) 2013 - Raymond Boudon, Fransız sosyoloji uzmanı (d. 1934) 2013 - Robert G. Edwards, Büyük Britanyalı fizyolog ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (d. 1925) 2014 - Dominique Baudis, Fransız siyasetçi (d. 1947) 2014 - Gül Gülgün, Türk sinema dizi ve tiyatro oyuncusu (d. 1933) 2014 - Phyllis Frelich, Amerikalı aktris (d. 1944) 2015 - Rose Francine Rogombé, Gabonlu siyasetçi (d. 1942) 2017 - Givi Berikaşvili, Sovyet Gürcü sinema ve tiyatro oyuncusu (d. 1933) 2017 - Bab Christensen, Norveçli aktris (d. 1928) 2017 - Arnold Clark, İskoç bilyoner iş insanı (d. 1927) 2017 - Linda Hopkins, Afro-Amerikalı tiyatro oyuncusu, blues ve gospel müziği şarkıcısı (d. 1924) 2017 - Larry Willoughby, Amerikalı tanınmış profesyonel eski güreşçi, antrenör ve menajer (d. 1950) 2018 - F'Murr, Fransız çizgi roman sanatçısı ve yazar (d. 1946) 2018 - Viliam Karmažin, Slovak besteci ve orkestra şefi (d. 1922) 2019 - Werner Bardenhewer, Alman Katolik din adamı ve hayırsever (d. 1929) 2019 - Randall C. Berg Jr., Amerikalı hukukçu ve avukat (d. 1949) 2019 - Earl Thomas Conley, Amerikalı country müzisyeni ve şarkıcısı (d. 1941) 2019 - Barbara Marx Hubbard, Amerikalı fütürist, yazar, filozof ve yorumcu (d. 1929) 2020 - Bruce Baillie, Amerikalı avangart sinema sanatçısı, film yapımcısı ve yönetmeni (d. 1931) 2020 - Rıfat Chadirji, Iraklı mimar, fotoğrafçı, yazar ve aktivist (d. 1926) 2020 - David Cohen, II. Dünya Savaşı'nda Amerikalı asker (d. 1917) 2020 - Frits Flinkevleugel, Hollandalı millî futbolcu (d. 1939) 2020 - Enrique Múgica, İspanyol avukat ve politikacı, eski bakan (d. 1932) 2020 - Ceybil Jefferies, Amerikalı şarkıcı (d. 1962) 2020 - Marianne Lundquist, İsveçli serbest stil kadın yüzücü (d. 1931) 2020 - Bas Mulder, Hollandalı-Surinamlı Katolik rahip ve spor organizatörü (d. 1931) 2020 - Jacob Plange-Rhule, Ganalı doktor, akademisyen ve rektör (d. 1957) 2020 - Diane Rodriguez, Amerikalı aktris, oyun yazarı ve tiyatro yönetmeni (d. 1951) 2020 - Ing Yoe Tan, Hollandalı politikacı (d. 1948) 2020 - Iris M. Zavala, Porto Rikolu yazar, şair ve eğitimci (d. 1936) 2021 - Mehtap Ar, Türk sinema ve dizi oyuncusu ve tiyatro sanatçısı (d. 1957) 2021 - Rossana Di Bello, İtalyan kadın siyasetçi (d. 1956) 2021 - Lee Dunne, İrlandalı romancı ve oyun yazarı (d. 1934) 2021 - Vito Fabris, İtalyan profesyonel basketbol oyuncusu (d. 1954) 2021 - Sindisiwe van Zyl, Zimbabve doğumlu Güney Afrikalı hekim, radyocu, köşe yazarı, sağlık aktivisti ve araştırmacı (d. 1976) 2022 - Philippe Boesmans, Belçikalı klasik müzik bestecisi (d. 1936) 2022 - Estela Rodríguez, Kübalı judocu (d. 1967) Tatiller ve özel günler Türk Polis Teşkilatı'nın kuruluşu (1845) 0410 10