13 Temmuz

[bullvar_katip]

Olaylar 1439 - Altın Orda Hanı Uluğ Muhammed Han tarafından gerçekleştirilen Moskova Kuşatması sona erdi. 1793 - Fransız Devrimi önderlerinden Jean-Paul Marat, muhalifi Charlotte Corday tarafından bıçaklanarak öldürüldü. 1878 - Osmanlı İmparatorluğu, Çarlık Rusyası, Büyük Britanya, Alman İmparatorluğu, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, İtalya Krallığı ve Fransa arasında Berlin Antlaşması imzalandı. 1921 - Afyon'un Yunanlar tarafından işgali. 1923 - 14 metre boyundaki harflerden oluşan ünlü "Hollywood" yazısı Los Angeles'taki Hollywood tepelerine inşa edildi. Yazı önce "Hollywoodland" şeklindeyken, 1949 yılındaki yenileme sırasında son dört harf atılmıştır. 1930 - İlk Dünya Futbol Şampiyonası, Uruguay'da başladı. 1937 - Fransa, Hatay'ın bağımsızlığını resmen ilan etti. 1938 - İstanbul’da yapılan ilk Türk uçağı, Ankara yolunda düştü. 1938 - Toprak Mahsulleri Ofisi kuruldu. 1941 - II. Dünya Savaşı: Karadağlılar, Mihver Devletleri'ne karşı bir halk ayaklanması başlattılar. (Trinaestojulski ustanak) 1949 - Papa XII. Pius, Komünist Parti'ye üye olanların aforoz edileceğini söyledi. 1959 - Trabzon'da bir Amerikan Hava Üssü kuruldu. 1960 - Said Nursi'nin mezarı açıldı; naaşı Barla, Isparta civarında bilinmeyen bir yere gömüldü. 1966 - Türkiye İşçi Partisi İstanbul Milletvekili Çetin Altan'ın, Türkiye - Amerika Birleşik Devletleri ilişkileriyle ilgili gensoru önergesi reddedildi. 1971 - Profesör Mümtaz Soysal ile yazar Sevgi Soysal, Mamak Cezaevi'nde evlendi. 1976 - Yumurtalık Savcısı Sefa Mutlu'yu öldürmekten sanık Yılmaz Güney, 19 yıl hapse mahkûm edildi. 1979 - Mısır'ın Ankara Büyükelçiliği'ni basan 4 Filistinli, bir polisle bir bekçiyi öldürdü ve Büyükelçi ile diğer personeli rehin aldı. 14 Temmuz'da da Elçilik'ten kaçmaya çalışan bir Mısırlı öldürüldü. Gerillalar, aynı gün FKÖ yetkilileriyle görüştükten sonra; ikisi Türk, üç rehineyi serbest bıraktı. İçişleri Bakanı Hasan Fehmi Güneş'in de bulunduğu operasyonda gerillalar, 45 saat sonra rehineleri bırakarak teslim oldular. Yargılama sonunda, 23 Aralık 1980'de idama mahkûm edildiler. 1985 - Afrika'daki fakirlik ve kıtlık dolayısıyla yaşanan ölümleri azaltmak için "Live Aid" konseri düzenlendi. 1992 - Prof. İhsan Doğramacı, YÖK Başkanlığı'ndan istifa etti. Yerine 19 Mayıs Üniversitesi Rektörü Mehmet Sağlam atandı. 1993 - Diyarbakır'da, Ergani çevresindeki kazılarda bulunan 9 bin yıl öncesine ait kumaş parçasının, en eski kumaş kalıntısı olduğu açıklandı. 1993 - İstanbul'da, 34. Uluslararası Matematik Olimpiyatları düzenlendi. 1995 - Senirkent sel felaketi: Isparta'nın Senirkent ilçesindeki sel felaketinde 74 kişi öldü. Doğumlar 1527 - John Dee, İngiliz matematikçi ve bilim insanı (ö. 1609) 1590 - X. Clemens, 29 Nisan 1670 - 22 Temmuz 1676 döneminde papa (ö. 1676) 1607 - Wenceslas Hollar, Bohemyalı-İngiliz oymacı (ö. 1677) 1608 - III. Ferdinand, Kutsal Roma İmparatoru (ö. 1657) 1841 - Otto Wagner, Avusturyalı mimar (ö. 1918) 1847 - Şair Eşref, Türk şair ve kaymakam (ö. 1912) 1882 - İbrahim Çallı, Türk ressam (ö. 1960) 1892 - Sultan Galiyev, Tatar Türk'ü siyasi düşünce adamı (ö. 1940) 1894 - Isaac Babel, Sovyet-Rus gazeteci, oyun yazarı ve çevirmen (ö. 1940) 1902 - Cemal Nadir Güler, Türk karikatürist (ö. 1947) 1923 - Alexandre Astruc, Fransız yönetmen (ö. 2016) 1927 - Simone Veil, Fransız bakan ve siyasetçi (ö. 2017) 1934 - Wole Soyinka, Nijeryalı yazar 1935 - Monique Wittig, Fransız yazar ve feminist kuramcı (ö. 2003) 1938 - Michael Verhoeven, Alman film yönetmeni 1940 - Patrick Stewart, Emmy ve Altın Küre ödüllü İngiliz oyuncu, yönetmen ve seslendirme sanatçısı 1941 - Robert Foster, Amerikalı oyuncu (ö. 2019) 1942 - Harrison Ford, Amerikalı oyuncu 1944 - Ernő Rubik, Macar heykeltıraş ve mimari profesörü 1947 - Cynthia Heimel, Amerikalı feminist yazar (ö. 2018) 1944 - Nino Varon, Musevi asıllı Türk müzisyen ve yapımcı 1950 - Ma Ying-jeou, Çin Cumhuriyeti devlet başkanı 1952 - Alyaksandr Tihanoviç, Beyaz Rus şarkıcı (ö. 2017) 1953 - Selçuk Yöntem, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu 1954 - Ahmet Demircan, Türk hekim ve siyasetçi 1954 - Sezen Aksu, Türk şarkıcı, besteci, söz yazarı ve yapımcı 1957 - Penny Cook, Avustralyalı oyuncu ve yönetmen (ö. 2018) 1957 - Cameron Crowe, Amerikalı senarist ve film yönetmeni 1957 - Bahtiyar Hanızade, Azerbaycanlı aktör ve yönetmen 1964 - Frans Maas, Hollandalı uzun atlamacı 1967 - Benny Benassi, Grammy ödüllü İtalyan diskjokey ve house müzik prodüktörü 1974 - Jarno Trulli, İtalyan Formula 1 pilotu 1976 - Didem İnselel, Türk oyuncu ve sunucu 1976 - Oleh Sentsov, Ukraynalı yönetmen ve yazar 1977 - Ashley Scott, Amerikalı oyuncu, manken ve seslendirme sanatçısı 1978 - Jessica Barth, Amerikalı seslendirme sanatçısı 1979 - Daniel Díaz, Arjantinli eski futbolcu 1981 - Helgi Daníelsson, İzlandalı futbolcu 1982 - Ion Ansotegi, İspanyol futbolcu 1982 - Mark Eliyahu, İsrail asıllı kamança sanatçısı 1982 - Çiğdem Batur, Türk dizi oyuncusu ve tiyatrocu 1983 - Kristof Beyens, Belçikalı kısa mesafe koşucusu 1985 - Guillermo Ochoa, Meksikalı kaleci 1986 - Yakup Kılıç, Türk boksör 1987 - Oğuz Savaş, Türk basketbolcu 1987 - Öykü Çelik, Türk sinema ve dizi oyuncusu 1988 - Colton Haynes, Amerikalı oyuncu ve model 1988 - He Pingping, Çinli Dünyanın en kısa adamı (ö. 2010) 1988 - Marcos Paulo Gelmini Gomes, Brezilyalı futbolcu 1988 - Steven R. McQueen, Amerikalı oyuncu 1988 - Tulisa Contostavlos İngiliz şarkıcı, şarkı sözü yazarı ve aktris 1990 - Murat Akça, Türk futbolcu 1990 - Jonathan Mensah, Ganalı futbolcu 1990 - Eduardo Salvio, Arjantinli futbolcu 1994 - Petar Golubović, Sırp futbolcu 1995 - Dante Exum, Avustralyalı profesyonel basketbolcudur 1997 - Leo Howard, Amerikalı oyuncu ve dövüş sanatçısı Ölümler 884 - Huang Chao, Çin'in Qi Hanedanı'nın kurucusu ve tek imparatoru olan tuz tüccarı ve ayaklanmacı (d. 835) 1024 - Aziz II. Heinrich, Alman kral (d. 973) 1105 - Rashi, Yahudi din alimi (d. 1040) 1107 - I. Kılıç Arslan, Anadolu Selçuklu Devleti'nin 2. Sultanı (d. 1079) 1380 - Bertrand du Guesclin, Yüz Yıl Savaşı sırasındaki önemli bir Fransız askeri komutandı (d. 1320) 1399 - Peter Parler, bir Alman - Bohemyalı mimar ve heykeltıraştır (d. 1333) 1621 - VII. Albert, Avusturya dükü (d. 1559) 1761 - Tokugawa Ieshige, Tokugawa Şogunluğu'nun 9. şogunu (d. 1712) 1793 - Jean-Paul Marat, Fransız bilim insanı ve tıp doktoru (d. 1743) 1817 - Kara Yorgi, Sırbistan'ı uzun süreler yöneten Karađorđević Hanedanının atası (d. 1768) 1854 - I. Abbas Hilmi Paşa, Ahmet Tosun Paşa'nın oğlu ve Osmanlı egemenliği döneminde Mısır valisi (d. 1813) 1894 - George Rex Graham, Amerikalı gazeteci, editör ve yayıncı (d. 1813) 1921 - Gabriel Lippmann, Fransız-Lüksemburglu fizikçi ve mucit (d. 1845) 1924 - Alfred Marshall, döneminin en etkili iktisatçısı (d. 1842) 1927 - Mimar Kemalettin Bey, Türk mimar ve Birinci Ulusal Mimarlık Akımının önde gelenlerinden (d. 1870) 1934 - Mary E. Byrd, Amerikan eğitimci (d. 1849) 1936 - Fatma Aliye Topuz (Fatma Aliye Hanım), Türk yazar (Türk edebiyatının ilk kadın romancısı) (d. 1862) 1937 - Henry Edward Armstrong, Royal Society üyesi İngiliz kimyager ve bilim insanı (d. 1848) 1943 - Kurt Huber, Nazi Almanyası'na karşı direniş yürüten Beyaz Gül grubunun üyesi (d. 1893) 1945 - Alla Nazimova, Rus-Amerikalı oyuncu, yönetmen ve yapımcı (d. 1879) 1946 - Alfred Stieglitz, Amerikalı fotoğrafçı (d. 1864) 1950 - Zekiye Sultan, II. Abdülhamid'in kızı (d. 1871) 1951 - Arnold Schönberg, Avusturyalı besteci (d. 1874) 1954 - Frida Kahlo, Meksikalı ressam (d. 1907) 1959 - Ekrem Reşit Rey, Türk tiyatrocu ve oyun yazarı (Lüküs Hayat operetinin yazarı) (d. 1900) 1963 - Albert Steffen, İsviçreli roman ve oyun yazarı (d. 1884) 1965 - Fotis Kontoğlu, Yunan yazar, ressam ve ikonograf (d. 1895) 1970 - Leslie Groves, Amerikan mühendis (d. 1896) 1970 - Sheng Shicai, bir Çinli siyasetçi ve savaş ağası (d. 1895) 1974 - Patrick Blackett, İngiliz fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (d. 1897) 1976 - Joachim Peiper, II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası'nda savaş suçlusu ve kıdemli Waffen-SS Albayı (d. 1915) 1980 - Seretse Khama, Botsvanalı siyasetçi (d. 1921) 1983 - Ahmet Üstel, Türk sinema ve tiyatro sanatçısı ve yazar (d. 1930) 1986 - Mehmet Seyda, Türk öykücü ve romancı (d. 1919) 1991 - Mualla Gökçay, Türk ses sanatçısı ve Klasik Türk Müziği yorumcusu (d. 1913) 1994 - Ayfer Feray, Türk sinema ve tiyatro sanatçısı (d. 1928) 1995 - Bilge Karasu, Türk filozof ve yazar (d. 1930) 1998 - Konstantinos Kollias, Yunan hukukçu ve siyasetçi (d. 1901) 2002 - Yousuf Karsh, Türk asıllı Amerikan fotoğrafçı (d. 1908) 2006 - Red Buttons, Amerikalı oyuncu ve komedyen (d. 1919) 2012 - Sage Stallone, Amerikalı oyuncu, yönetmen, film yapımcısı ve senarist (d. 1976) 2012 - Richard D. Zanuck, Akademi ödüllü Amerikalı film yapımcısı (d. 1934) 2013 - Cory Monteith, Kanadalı oyuncu ve şarkıcı (d. 1982) 2014 - Nadine Gordimer, Johannesburg doğumlu, Güney Afrikalı yazar (d. 1923) 2015 - Ildikó Schwarczenberger, Macar eskrimci (d. 1951) 2015 - Martin Litchfield West, İngiliz filolog ve klasikler uzmanı (d. 1937) 2016 - Héctor Babenco, Arjantin doğumlu Brezilyalı film yönetmeni, senarist ve yapımcı (d. 1946) 2016 - Bernardo Provenzano, İtalyan suç örgütü lideri (d. 1933) 2017 - Joaquim Molins i Amat, İspanyol siyasetçi (d. 1945) 2017 - Abdurrahman bin Abdülaziz el-Suud, Suud siyasetçi (d. 1931) 2017 - Charles Bachman, Amerikalı bilgisayar bilimcisi (d. 1924) 2017 - Okay Gönensin, Türk gazeteci, yazar ve televizyoncu (d. 1950) 2017 - Héctor Lechuga, Meksikalı aktör, komedyen, siyasi yorumcu ve radyo programcısı (d. 1929) 2017 - Liu Xiaobo, Çinli insan hakları savunucusu ve Nobel Barış Ödülü sahibi (d. 1955) 2018 - Frank Giroud, Fransız çizgi romancı (d. 1956) 2018 - Claude Seignolle, Fransız yazar ve romancı (d. 1917) 2018 - Thorvald Stoltenberg, Norveçli siyasetçi ve bürokrat (d. 1931) 2019 - Richard Carter, Avustralyalı oyuncu ve seslendirme sanatçısı (d. 1953) 2019 - Rod Richards, Galli siyasetçi (d. 1947) 2020 - Hasan Ahmed el-Levzi, Yemenli siyasetçi ve yazar (d. 1952) 2020 - Luis Arias Graziani, Perulu hava kuvvetleri subayı ve politikacı (d. 1926) 2020 - Nurul Islam Babul, Bangladeşli iş uzmanı (d. 1946) 2020 - Kenneth Church, Safkan at yarışı jokeyi (d. 1930) 2020 - Grant Imahara, Japon asıllı Amerikalı elektronik mühendisi ve Televizyon sunucusu (d. 1970) 2020 - Gerardo Juraci Campelo Leite, Brezilyalı politikacı (d. 1931) 2021 - Shirley Fry, Amerikalı kadın tenis oyuncusu (d. 1927) 2021 - Jorge J. E. Gracia, ABD'li filozof (d. 1942) 2021 - Kumutha Raman, Hint kökenli Malezyalı kadın siyasetçi (d. 1979) 2021 - Aleksandr Stefanoviç, Sovyet-Rus film yönetmeni, yapımcı ve senarist (d. 1944) 2022 - A. B. Crentsil, Ganalı müzisyen (d. 1943) 2022 - Michael James Jackson, Amerikalı müzik yapımcısı, ses mühendisi ve bestecidir (d. 1945) 2022 - Antti Litja, Fin aktör (d. 1938) Tatiller ve özel günler Devlet Günü (Karadağ) 0713 13