1916

[bullvar_katip]

1916 (MCMXVI) cumartesi günü başlayan bir artık yıldır. Olaylar Ocak [[Dosya:Claude Monet 038.jpg|küçükresim|upright=1.41|sağ| 1 Ocak: Claude Monet Zambaklar serisini çizmeye başladı.]] [[Dosya:Easter Proclamation of 1916.png|küçükresim|upright=0.91|24 Nisan, Paskalya Ayaklanması İrlandalı'lar İngiliz yönetimine karşı ayaklanarak İrlanda Cumhuriyeti'ni kurduklarını ilan ettiler. Fakat bu girişim başarısızlıkla sonuçlandı.]] küçükresim|upright=0.91|1. Dünya Savaşı'nda Yeni Zelanda birlikleri 8 Ocak - İngiliz birlikleri, Seddülbahir bölgesinden de çekildi. 9 Ocak - İngilizlerin Gelibolu yarımadasından çekilip gitmeleri üzerine, sabah 8.45'te Alçıtepe'den Başkomutanlık Vekaleti'ne telgraf çeken 5. Ordu Komutanı Mareşal Otto Liman von Sanders, 'Tanrı'ya şükür Gelibolu yarımadası tamamen düşmandan temizlenmiştir. Diğer ayrıntılar ayrıca sunulacaktır.' dedi. 10 Ocak - Anafartalar Grubu Karargahı, 5. Ordu Komutanlığı'nca kaldırıldı. 18 Ocak - İngilizlerin Gelibolu yarımadasını boşaltmaları üzerine, 5. Ordu Karargahı Çanakkale'den Lüleburgaz'a alındı. Şubat 1 Şubat - Anafartalar Grubu Komutanlığı döneminde gösterdiği üstün başarıları nedeniyle Mustafa Kemal’e, 'İkinci Rütbe'den Osmanî Nişanı' verildi. 16 Şubat - Ruslar, Erzurum'u işgal ettiler. 17 Şubat - Doğu cephesinde Ruslar, Muş'u işgal etti. 18 Şubat - Doğu cephesinde Erzurum Ruslar tarafından işgal edildi. 21 Şubat Mustafa Kemal, Kurmay Başkanı İzzettin Bey ile Trakya'daki yeni sınır göz önüne alınarak harita üzerinde Harekat-ı Harbiye'nin seyir şekli hakkında görüştü. 21 Şubat - Alman birlikleri Verdun'a hücum etti. 22 Şubat - Başkomutanlık Vekaleti'nin karargahı Çorlu'da bulunan 2. Ordu'yu Doğu bölgesine nakletme kararı alındı. Mart 3 Mart - Bitlis, Muş, Van ve Hakkâri Ruslar tarafından işgal edildi. 8 Mart - Mareşal Otto Liman von Sanders, Mustafa Kemal ile beraber 12.Tümeni denetledi. 9 Mart - Almanya, Portekiz’e karşı savaş ilan etti. 22 Mart - Paris Konferansı’nda bir araya gelen İtilaf Devletleri, 22 Mart'ta Türklere ve Yunanlara mütareke önerisinde bulundular. Nisan 1 Nisan - Mustafa Kemal, Mirliva rütbesine yükseltildi. 24 Nisan - Paskalya Ayaklanması 'nın ilk safhalarındaki harekat olan İrlanda Postane Baskını gerçekleşti. 24 Nisan - 30 Nisan: Paskalya Ayaklanması . İrlandalı Katoliklerin Birleşik Krallık'a karşı çıkardığı bağımsızlık ayaklanması. IRA'nın da ilk etkinliklerinden. 28 Nisan - Irak Cephesindeki savaşlarda, Kût'ül-Amâre bölgesinde, beş aydır kuşatma altında olan İngiliz birlikleri teslim oldu. Mayıs 16 Mayıs - Sykes-Picot Antlaşması 31 Mayıs - Jutland Muharebesi Haziran 27 Haziran - Hicaz, bağımsızlığını ilan ederek Osmanlı İmparatorluğu’ndan ayrıldı. Temmuz Ağustos 7 Ağustos - Bitlis ve Muş, Ruslardan geri alındı. Eylül 7 Eylül - İngiliz uçakları Haydarpaşa Garı'nı bombaladı. Ekim Kasım 5 Kasım - Polonya Krallığı ilan edildi. 17 Kasım - Türk Kolordusu, Makedonya Cephesine geldi. Aralık 11 Aralık - Manastır, İtilaf Devletleri'nin eline geçti. 12 Aralık - Ahmet İzzet Paşa 'nın izinli olarak bir süre İstanbul'a gitmesi üzerine Mustafa Kemal; 2. Ordu Komutan Vekilliğine atandı. Mustafa Kemal'e Bitlis ve Muş cephelerindeki başarıları nedeniyle "İkinci Rütbe'den Mecidi Nişanı" verildi. (Mustafa Kemal'e 25 Aralık 1906 tarihinde verilen Beşinci Rütbe'den Mecidi Nişanını takiben üstün başarıları nedeniyle Dördüncü ve Üçüncü Rütbe'den Nişan süreleri beklenmeksizin, İkinci Rütbeden Mecidi Nişanı verildi.) 15 Aralık - I. Dünya Savaşı'nda belirleyici rol oynayan Verdun (Fransa) çatışmaları başladı. Verdun'u saldıran Almanlara karşı savunan Fransa 362 bin, Almanya ise 336 bin kayıp verirken, 1917'de Fransızlar, Verdun'u Alman işgalinden tümüyle kurtardı. 18 Aralık - Başkomutan Vekili Enver Paşa, Ahmet İzzet Paşa'nın izin süresince 2. Ordu Komutanlığı'nın 3. Ordu Komutanı Vehip Paşa'dan direktif alacağı hakkında emir yayınladı. [[Dosya:Britannic sinking.jpg|upright=1.36|küçükresim|1916: Britannic gemisi Kea Kanalı'nda battı.]] Tarihi bilinmeyenler Trans Sibirya Demiryolu açılışı (1891'de başlar) Thomas Edward Lawrence - (Arabistanlı Lawrence), Kuzey Arabistan'ın Hicaz bölgesinde keşif yaptı. Doğumlar Ocak Şubat 28 Şubat - Svend Asmussen, Danimarkalı caz müzisyeni (ö. 2017) Mart 11 Mart - Harold Wilson, Britanyalı siyasetçi, başbakan (ö. 1995) 13 Mart - İsmet Bozdağ, araştırmacı, yakın tarih yazarı (ö. 2013) 20 Mart - Pierre Messmer, Fransız siyasetçi, başbakan (ö. 2007) Nisan 20 Nisan - Nesibe Zeynalova, Azeri oyuncu (ö. 2004) Mayıs 29 Mayıs - Halil İnalcık, Türk tarihçi (ö. 2016) Haziran 8 Haziran - Edward Heath, İngiliz siyasetçi, başbakan (ö. 2005) Ağustos 12 Ağustos - Bruno de Leusse, Fransız diplomat (ö. 2009) 28 Ağustos - C. Wright Mills, Amerikalı sosyolog (ö. 1962) Eylül 7 Eylül - Halil İnalcık, Türk tarihçi (ö. 2016) 12 Eylül - Leoncio Afonso, Coğrafya profesörü (ö. 2017) 21 Eylül - Marianne Aminoff, İsveçli aktris (ö. 1984) 29 Eylül - İsmet Kür, Türk öğretmen, yazar (ö. 2013) Ekim Kasım 22 Kasım - Sait Faik Abasıyanık, Türk öykü yazarı (ö. 1954) Aralık 27 Aralık - Cahide Sonku, Türk sinema oyuncusu (ö. 1981) Tarihi bilinmeyenler Ramjit Raghav, Dünyanın en yaşlı babası (ö. 2020) Ölümler 6 Şubat - Ruben Dario, Nikaragualı şair (d. 1867) 28 Şubat - Henry James, Amerikalı yazar (d. 1843) 5 Haziran - Herbert Kitchener, Britanyalı mareşal, diplomat, devlet adamı (d. 1850) 6 Haziran - Yuan Şikai, Çinli general, devlet adamı (d. 1859) 11 Eylül - Yakup Cemil Teşkilat-ı Mahsusa Ajanı 22 Kasım - Jack London, Amerikalı yazar (d. 1876) 27 Kasım - Émile Verhaeren, Belçikalı şair (d. 1855) 29 Aralık - Grigori Yefimoviç Rasputin, Rus mistik (d. 1869) 1916 Nobel ödülünü kazananlar sağ|küçükresim|upright=0.36|Nobel ödülü madalyası Fizik – Kimya – Tıp – Edebiyat – Carl Gustaf Verner von Heidenstam Barış –