1980

[bullvar_katip]

1980 (MCMLXXX) salı günü başlayan yıl. 20. yüzyılın ve 2. milenyumun 80. yılı. Bu sayfada, 1980 yılında dünyadaki uluslararası önemi olan olaylarla, bu yılda doğan ve ölen kişiler yer alır. Türkiye'de yaşanan olaylarla ilgili 1980'de Türkiye sayfasına bakınız. Olaylar Ocak 9 Ocak - Suudi Arabistan'da 63 kişi, 1979 Kâbe Baskını'nı gerçekleştirdikleri nedeniyle kafası kesilerek idam edildi. 16 Ocak - Bilim insanları interferon üretmeyi başardı. Şubat Mart Nisan 18 Nisan - Rodezya, Zimbabve adı altında bağımsızlığını ilan etti. 24 Nisan - 25 Nisan - ABD'nin, Tahran'daki Büyükelçiliği'nde bulunan rehineleri kurtarmak için başlattığı operasyon (Operation Eagle Claw), üç askeri helikopterde meydana gelen teknik arıza nedeniyle başarısızlıkla sonuçlandı. Helikopterlerden birinin İran toprakları üzerinde düşmesi sonucu 8 asker öldü. Mayıs 18 Mayıs - ABD'nin Washington eyaletinde bulunan St. Helens Yanardağı infilak etti. Piroklastik akıntı ve lahar yüzünden 57 kişi hayatını kaybetti. Haziran 1 Haziran - CNN yayın hayatına başladı. Temmuz 30 Temmuz - Büyük Okyanus'taki, İngiliz-Fransız ortak yönetimindeki Vanuatu bağımsızlığını ilan etti. Ağustos Eylül 12 Eylül - Türk Silahlı Kuvvetleri ülkedeki gelişmelerden dolayı yönetime el koydu. Siyasal partiler, sivil toplum örgütleri ve dernekler kapatıldı; parti başkanları ve aydınlarla birlikte çok sayıda mesleki ve siyasal örgüt yöneticisi tutuklandı. 22 Eylül - İran-Irak Savaşı başladı. Ekim 4 Kasım - Ronald Reagan Amerika Birleşik Devletleri Başkanı seçildi. Doğumlar Ocak 3 Ocak Yusuf Demirkol, Türk şarkıcı ve besteci Kurt Vile, Amerikalı müzisyen 4 Ocak - Bobbi Eden, Amerikalı pornografik film oyuncusu 5 Ocak - Etienne Bito'o, Gabonlu milli futbolcu 6 Ocak - Wassila Hachchi, Hollandalı siyasetçi 12 Ocak Akiko Morigami, Japon tenis oyuncusu Amerie, R&B şarkıcısı, söz yazarı, dansçı, aktris ve model 19 Ocak - Dmitri Gudkov, Rus siyasetçi 20 Ocak Karl Anderson, Amerikalı profesyonel güreşçi Ertuğrul Arslan, Türk futbolcu Felicitas Woll, Alman oyuncu 25 Ocak Xavi, İspanyol futbolcu Paulo Assunção, Brezilyalı futbolcu 27 Ocak Marat Safin, Tatar asıllı Rus tenisçi Austin O'Riley, Amerikalı çıplak model ve pornografik film oyuncusu Şubat 1 Şubat Florin Bratu, Rumen futbolcu Liasos Luka, Kıbrıs Rumu futbolcu 3 Şubat - Ayça Işıldar Ak, Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısı 5 Şubat - Meike Droste, Alman oyuncu 8 Şubat - Bilge Kösebalaban, Direc-t grubu gitarist ve vokalisti 9 Şubat - Angelos Charisteas, Yunan futbolcu 10 Şubat - Ralph Kretschmar, Alman oyuncu 11 Şubat Mark Bresciano, Avustralyalı futbolcu Theresa Scholze, Alman oyuncu 20 Şubat - Berk Tokay, Türk grafiker 29 Şubat - Çağdaş Atan, Türk futbolcu Mart 1 Mart - Burcu Kara, Türk dizi ve sinema oyuncusu 7 Mart Boštjan Nachbar, Sloven millî basketbolcu Laura Prepon, Amerikalı oyuncu Murat Boz, Türk pop müzik şarkıcısı 8 Mart - Lavinia Wilson, Alman oyuncu 9 Mart - Burçin Terzioğlu, Türk dizi ve sinema oyuncusu 16 Mart - Bahri Tanrıkulu, Türk Millî Tekvando sporcusu 18 Mart - Aleksey Yagudin, Rus buz patenci 21 Mart Marit Bjørgen, Norveçli sporcu Ronaldinho, Brezilyalı futbolcu 25 Mart - Bartók Eszter, Macar şarkıcı 26 Mart - Pati Yang, Polonyalı şarkıcı 27 Mart - Nicolas Devauchelle, Fransız model ve oyuncu 30 Mart - Yalın, Türk pop müzik şarkıcısı Nisan 1 Nisan - Randy Orton, Amerikalı profesyonel güreşçi 7 Nisan - Alice Blom, Hollandalı voleybolcu 10 Nisan - John Baker, Amerikalı sinema oyuncusu 12 Nisan - Arda Kural, Türk oyuncu 13 Nisan- Jana Cova, Çek porno yıldızı 25 Nisan - Márcio Abreu, Portekizli futbolcu 28 Nisan - Karolina Goçeva, Makedon şarkıcı Mayıs 3 Mayıs Alper Tezcan, Türk futbolcu Ayçin İnci, Türk dizi ve sinema oyuncusu 5 Mayıs - Anastasia Gimazetdinova, Özbek artistik buz patencisi 19 Mayıs - Demet Evgar, Türk oyuncu 20 Mayıs - Juliana Pasha, Arnavut şarkıcı ve söz yazarı 21 Mayıs - Aydın Çetin, Türk futbolcu 29 Mayıs - Petek Dinçöz, Türk şarkıcı, dizi oyuncusu, sinema oyuncusu ve televizyon sunucusu 30 Mayıs - Steven Gerrard, İngiliz futbolcu Haziran 1 Haziran - Agasi Ağagüloğlu, Türk ve Azeri boksör 3 Haziran Lazaros Papadopulos, Yunan basketbolcu Amauri, İtalyan futbolcu 4 Haziran - Karina Smulders, Hollandalı oyuncu 17 Haziran - Sıla, Türk şarkıcı 21 Haziran Ayşegül Abadan, Türk piyanist Barış Özcan, Türk basketbolcu 23 Haziran - Francesca Schiavone, İtalyan tenisçi 30 Haziran - Nourdin Boukhari, Fas ve Hollanda vatandaşı futbolcu Temmuz 4 Temmuz - Carrie Keagan, Amerikalı oyuncu 6 Temmuz - Pau Gasol, İspanyol basketbolcu 7 Temmuz - Serdar Kulbilge, Türk futbolcu 15 Temmuz - Bruno Mbanangoyé Zita, Gabonlu defans oyuncusu 18 Temmuz - Kristen Bell, Amerikalı oyuncu 19 Temmuz Xavier Malisse, Belçikalı tenisçi Alice Renavand, Fransız balerin 20 Temmuz - Gisele Bundchen, Brezilyalı modeli 21 Temmuz - Özgür Can Öney, maNga isimli müzik grubunun davulcusu 23 Temmuz - Michelle Williams, gospel ve R&B şarkıcısı, söz yazarı, oyuncu ve dansçı 25 Temmuz - Antonella Serra Zanetti, İtalyan tenisçi Ağustos 1 Ağustos - Mancini, Brezilyalı futbolcu 5 Ağustos - Juliana de Aquino, Brezilyalı şarkıcı (ö. 2009) 12 Ağustos - Cenk Yüksel, Türk ses sanatçısı 13 Ağustos - İrina Berejna, Ukraynalı siyasetçi (ö. 2017) 14 Ağustos - Aydın Toscalı, Türk futbolcu 20 Ağustos - Rosalba Pippa (Arisa), İtalyan şarkıcı 24 Ağustos - Rachael Carpani, Avustralyalı oyuncu 27 Ağustos - Begüm Kütük Yaşaroğlu, Türk oyuncu Eylül 7 Eylül Emre Belözoğlu, Türk futbolcu Emir Sevinç, Türk şarkıcı ve şarkı sözü yazarı Gabriel Milito, Arjantinli futbolcu Nigar Cemal, Azerbaycanlı şarkıcı Javad Nekounam, İranlı eski millî futbolcu ve teknik direktör Cevad Nekunam, İranlı futbolcu 8 Eylül Jun Kokubo, Japon eski futbolcu Slim Thug, Amerikalı rapçi Mbulaeni Mulaudzi, Güney Afrikalı koşucu (ö. 2014) 9 Eylül Václav Drobný, Çek eski millî futbolcu (ö. 2012) Michelle Williams, Amerikalı oyuncu 10 Eylül - Şahin Necefi, İranlı şarkıcı ve söz yazarı 18 Eylül - Ahmed Al-Bahri, Suudi Arabistanlı futbolcu 19 Eylül - Ayşe Tezel, Britanyalı oyuncu 20 Eylül - Euridice Axen, İtalyan oyuncu 21 Eylül - Henriette Mikkelsen, Danimarkalı hentbolcu 23 Eylül - Şahin İmranov, Azeri boksör 25 Eylül Betül Demir, Türk pop müzik şarkıcısı Nataša Bekvalac, Sırp pop müzik şarkıcısı Olivia Molina, İspanyol oyuncu 27 Eylül - Anna Artamonova, Rus voleybolcu Ekim 6 Ekim Eser Altın, Türk futbolcu Moa Gammel, İsveçli oyuncu Zaida Catalán, İsveçli siyasetçi (ö. 2017) 11 Ekim - Menduh Kızılkula, Türk profesyonel güreşçi 12 Ekim - Andreas Constantinou, Kıbrıslı futbolcu 13 Ekim - Ashanti, Amerikan kayıt sanatçısı, albüm yapımcısı, aktris, dansçı ve manken 14 Ekim Ben Whishaw, İngiliz sinema ve tiyatro oyuncusu Cansu Dere, Türk oyuncu, eski manken 18 Ekim - Birsen Bekgöz, Türk kısa mesafe koşucusu 21 Ekim - Aslı Altaylar, Türk dizi oyuncusu 24 Ekim - Matthew Amoah, Ganalı millî futbolcu 27 Ekim - Ali Aliyev, Kazak futbolcu 29 Ekim - Ben Foster, Amerikalı faktör Kasım 1 Kasım - Bilgin Defterli, Türk kadın millî futbolcu 2 Kasım Diego Lugano, Uruguaylı futbolcu Kennedy Bakırcıoğlu, Süryani asıllı İsveçli futbolcudur Mustafa Ceceli, Türk şarkıcı, aranjör, albüm yapımcısı 5 Kasım Christoph Metzelder, Alman futbolcu Antonella Del Core, İtalyan voleybolcu 6 Kasım - Mert Nobre, Brezilya asıllı Türk futbolcu 12 Kasım Benoît Pedretti, Fransız futbolcu Nur Fettahoğlu, oyuncu 21 Kasım - Angel Long, Britanyalı pornografik oyuncu ve çıplak model 22 Kasım - Vanessa van Arendonk, Hollandalı manken 25 Kasım - Aaron Mokoena, Güney Afrikalı futbolcu 30 Kasım - Cem Adrian, Türk şarkıcı, söz yazarı, yapımcı ve yazar Aralık 2 Aralık - Benjamin Mako Hill, Debian hacker, araştırmacı, aktivist ve yazar 5 Aralık - Gülden Kayalar, Türk voleybolcu 10 Aralık - Vidyut Jamwal, Hint oyuncu 12 Aralık - Berkant Göktan, Türk millî futbolcu 14 Aralık - Didier Zokora, Fildişi Sahilli futbolcu 15 Aralık - Alexandra Stevenson, Amerikalı profesyonel tenis oyuncusu 18 Aralık Christina Aguilera, Amerikalı şarkıcı ve güfte yazarı Kirsty Strain, İskoç oyuncu 20 Aralık- Ashley Cole, İngiliz futbolcu 24 Aralık - Stephen Appiah, Ganalı futbolcu Tarihi bilinmeyenler Aydın Polatçı - Türk güreşçi Bahar Yanılmaz - Türk oyuncu Başak Mireli - Türk yelkenci Ölümler Ocak 14 Ocak - Rachel Fuller Brown, Amerikalı mikrobiyolog ve kimyager (d. 1898) 17 Ocak - Barbara Britton, Amerikalı oyuncu (d. 1920) 22 Ocak - Eric Burhop, Avustralyalı fizikçi (d. 1911) 29 Ocak - Jimmy Durante, Amerikalı oyuncu ve komedyen (d. 1893) Şubat 13 Şubat - David Janssen, Amerikalı oyuncu (d. 1931) 18 Şubat - Gale Robbins, Amerikalı oyuncu ve şarkıcı (d. 1921) 19 Şubat - Bon Scott, Avustralyalı şarkıcı ve söz yazarı (d. 1946) 22 Şubat - Oskar Kokoschka, Avusturyalı ressam, şair ve oyun yazarı (d. 1886) 26 Şubat - Ahmed Şukayri, 1. Filistin Kurtuluş Örgütü başkanı (d. 1908) Mart 1 Mart - Dixie Dean, İngiliz futbolcu (d. 1907) 4 Mart - Manlio Brosio, 4. NATO Genel Sekreteri (d. 1897) 7 Mart - Sara Christian, Amerikalı motor sporları yarışçısı (d. 1918) 9 Mart - Heinz Linge, Alman SS subayı (d. 1913) 13 Mart - Roland Symonette, 1. Bahamalar Başbakanı (d. 1898) 17 Mart - Rafael Paasio, 31. Finlandiya Başbakanı (d. 1903) 18 Mart - Erich Fromm, Almanya doğumlu Amerikalı psikanalist, sosyolog ve filozof (d. 1900) 31 Mart - Jesse Owens, Olimpiyat şampiyonu Amerikalı atlet (d. 1913) Nisan 9 Nisan - Muhammed Bakır es-Sadr, Iraklı din adamı ve siyasetçi (d. 1935) 14 Nisan - Gianni Rodari, İtalyan Yazar ve gazeteci (d. 1920) 21 Nisan - Aleksandr Oparin, Sovyet biyokimyacı (d. 1894) 24 Nisan - Alejo Carpentier, Kübalı gazeteci ve yazar (d. 1904) 26 Nisan - Cicely Courtneidge, Avustralya doğumlu İngiliz oyuncu (d. 1893) 29 Nisan - Alfred Hitchcock, İngiliz yönetmen (d. 1899) Mayıs 5 Mayıs - Ferruhru Parsa, İranlı doktor ve siyasetçi (d. 1922) 9 Mayıs - James Alexander George Smith McCartney, 1. Turks ve Caicos Adaları Başbakanı (d. 1945) 11 Mayıs - Dyre Vaa, Norveçli heykeltıraş ve ressam (d. 1903) 14 Mayıs Carl Ebert, Alman tiyatro oyuncusu ve yönetmeni (d. 1887) Hugh Griffith, Galli oyuncu (d. 1912) 15 Mayıs - Jóhann Hafstein, 14. İzlanda Başbakanı (d. 1915) 17 Mayıs - Gündüz Kılıç, Türk futbolcu ve teknik direktör (d. 1918) 18 Mayıs - Ian Curtis, İngiliz şarkıcı ve söz yazarı (d. 1956) 27 Mayıs - Gün Sazak, Türk siyasetçi (d. 1932) Haziran 7 Haziran Henry Miller, Amerikalı yazar (d. 1891) Marian Spychalski, 3. Polonya Halk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı (d. 1906) 12 Haziran - Masayoshi Ōhira, 43. Japonya Başbakanı (d. 1910) 16 Haziran - Jacob Talmon, Polonya asıllı İsrailli tarihçi ve siyaset bilimci (d. 1916) 18 Haziran Kazimierz Kuratowski, Polonyalı matematikçi (d. 1896) André Leducq, Olimpiyat şampiyonu Fransız bisikletçi (d. 1904) 21 Haziran Feridun Cemal Erkin, 11. Türkiye Dışişleri Bakanı (d. 1899) Ahmet Muhip Dıranas, Türk şair ve yazar (d. 1909) 22 Haziran - Dimitrios Parçalidis, Geçici Yunanistan Başbakanı (d. 1905) 28 Haziran - Keijo Liinamaa, 35. Finlandiya Başbakanı (d. 1929) Temmuz 19 Temmuz - Hans Morgenthau, Alman asıllı Amerikalı akademisyen (d. 1904) 22 Temmuz - Kemal Türkler, Türk sendikacı (d. 1926) 24 Temmuz - Peter Sellers, İngiliz komedyen ve oyuncu (d. 1925) 27 Temmuz - Muhammed Rızâ Pehlevî, Son İran Şahı (d. 1919) 29 Temmuz - Filipp Golikov, Sovyet mareşal (d. 1900) Ağustos 9 Ağustos - Jacqueline Cochran, Amerikalı pilot ve iş insanı (d. 1906) 19 Ağustos - Otto Frank, Alman asıllı Hollandalı tüccar (d. 1889) 20 Ağustos Sadi Gülçelik, Türk iş insanı (d. 1930) Joe Dassin, Fransız şarkıcı ve söz yazarı (d. 1938) 22 Ağustos - Gabriel González Videla, 24. Şili Devlet Başkanı (d. 1898) 26 Ağustos - Tex Avery, Amerikalı yapımcısı ve animatör (d. 1908) Eylül 3 Eylül - Barbara O'Neil, Amerikalı oyuncu (d. 1910) 8 Eylül - Willard Libby, Nobel ödüllü Amerikalı fiziksel kimyager (d. 1908) 12 Eylül - Lillian Randolph, Amerikalı oyuncu ve ses sanatçısı (d. 1898) 15 Eylül Hans Schweitzer, Alman sanatçı (d. 1901) Bill Evans, Amerikalı piyanist ve besteci (d. 1929) 16 Eylül - Jean Piaget, İsviçreli psikolog (d. 1896) 17 Eylül - Anastasio Somoza Debayle, 25. Nikaragua Devlet Başkanı (d. 1925) 18 Eylül - Katherine Anne Porter, İngiliz gazeteci ve yazar (d. 1890) 23 Eylül - Jacobus Johannes Fouché, 3. Güney Afrika Devlet Başkanı (d. 1898) 25 Eylül Marie Under, Estonyalı şair (d. 1883) Lewis Milestone, Amerikalı yönetmen (d. 1895) John Bonham, İngiliz baterist (d. 1948) Ekim 4 Ekim - Pyotr Maşerov, 19. Beyaz Rusya SSC Başbakanı (d. 1918) 21 Ekim - Hans Asperger, Avusturyalı pediatrist (d. 1906) 26 Ekim - Marcelo Caetano, 101. Portekiz Başbakanı (d. 1906) 27 Ekim - John Van Vleck, Nobel ödüllü Amerikalı fizikçi ve matematikçi (d. 1899) Kasım 4 Kasım - Kenneth Blackburne, 1. Jamaika Genel Valisi (d. 1907) 19 Kasım - E. J. Bowen, İngiliz fiziksel kimyacı (d. 1898) 29 Kasım - Dorothy Day, Amerikalı gazeteci ve aktivist (d. 1897) Aralık 2 Aralık - Romain Gary, Fransız yönetmen (d. 1914) 3 Aralık - Oswald Mosley, İngiliz siyasetçi (d. 1896) 4 Aralık - Francisco de Sá Carneiro, 109. Portekiz Başbakanı (d. 1934) 8 Aralık - John Lennon, İngiliz müzisyen (d. 1940) 10 Aralık - Fatma Gevheri Sultan, Osmanlı prensesi (d. 1904) 16 Aralık - Colonel Sanders, Amerikalı iş insanı (d. 1890) 17 Aralık - Şarık Arıyak, Türk diplomat (d. 1930) 18 Aralık - Aleksey Kosıgin, 8. Sovyetler Birliği Başbakanı (d. 1904) 24 Aralık - Karl Dönitz, 3. Nazi Almanyası Cumhurbaşkanı (d. 1891) 25 Aralık - Ahmet Berman, Türk futbolcu (d. 1932) 26 Aralık - Richard Chase, Amerikalı seri katil (d. 1950) 31 Aralık - Raoul Walsh, Amerikalı yönetmen, oyuncu ve senarist (d. 1887) 1980 Nobel ödülünü kazananlar sağ|küçükresim|upright=0.36|Nobel ödülü madalyası Fizik – Kimya – Tıp – Edebiyat – Barış – Ekonomi – ----