20 Mart

[bullvar_katip]

Olaylar [[Dosya:Voc.jpg|küçükresim|upright=0.91|Hollanda Doğu Hindistan Şirketi'nin tersanesi (Amsterdam)]] 1602 - Hollanda Doğu Hindistan Şirketi kuruldu. 1792 - Fransa Millî Meclisi, giyotinle idamı onayladı. Adını, mucidi Fransız doktor Joseph Ignace Guillotin'den alan giyotin, ilk kez 25 Nisan 1792'de kullanıldı. 1815 - Napolyon, Elbe adasından kaçışının ardından, 140.000 kişilik düzenli ordu ve 200.000 kişilik gönüllü güçler eşliğinde Paris'e girdi. 1852 - ABD'de Harriet Beecher Stowe'un ünlü kölelik karşıtı romanı, Tom Amca'nın Kulübesi ilk kez yayımlandı. 1861 - Arjantin'in Mendoza şehri, şiddetli bir depremle büyük hasar gördü. 1899 - Sing Sing Hapishanesi'nde Martha M. Place, elektrikli sandalyede idam edilen ilk kadın oldu. 1913 - Çin Milliyetçi Partisi'nin (Kuomintang) kurucusu Sung Çiao-jen, bir suikast girişiminde yaralandı ve 2 gün sonra öldü. 1916 - Albert Einstein, görecelik kuramını yayınladı. 1922 - ABD'nin ilk uçak gemisi USS Langley hizmete girdi. 1918 - Türk Kadını Dershanesi açıldı. Dershanede yabancı dil, Türkçe ve müzik dersleri ile konferanslar verildi. 1933 - Dönemin Münih Polis Şefi olan Heinrich Himmler, Naziler'in ilk toplama kampı, Dachau Toplama Kampı'nın kurulmasını emretti ve Theodor Eicke'yi de Kamp Komutanı olarak atadı. 1942 - Naziler, Polonya'nın Zgierz kentinde 100 Polonyalıyı bir çalışma kampından alıp öldürdüler. 1942 - Alman Schutzstaffel Birlikleri, batı Ukrayna'nın Rohatin kentinde 600'ü çocuk, 3000 Yahudiyi bir gün içinde öldürdüler. 1945 - Adana - Ceyhan'da meydana gelen 6 büyüklüğündeki deprem; 29 can aldı, 328 ev yıkıldı. 1956 - Tunus, Fransa'dan bağımsızlığını kazandı. Tunus'un ilk Devlet Başkanı Habib Burgiba oldu. 1969 - John Lennon ile Yoko Ono evlendi. 1981 - Arjantin'in eski Başkanı Isabel Peron, rüşvet suçundan 8 yıl hapis cezasına çarptırıldı. 1986 - Jacques Chirac, Fransa Başbakanı oldu. 1987 - Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi, (FDA) AIDS tedavisinde kullanılan AZT (azidothymidine) adlı ilaca onay verdi. Retrovir adıyla piyasaya verilen ilaç, onaylanmış ilk AIDS ilacı oldu. 1990 - Ferdinand Marcos'nun dul eşi İmelda Marcos; rüşvet, zimmetine para geçirme ve şantaj suçlarından mahkemeye çıkarıldı. 1995 - Tokyo metrosuna düzenlenen sarin gazı saldırısında 12 kişi öldü, 1300 kişi yaralandı. 1996 - İngiltere'de Hükûmet, deli dana (Mad Cow Disease - MCD) hastalığının insanlara da bulaştığını açıkladı. 1997 - Robert Koçaryan, Ermenistan Başbakanı oldu. 1997 - Avrupa Birliği Ortaklık Komitesi, 106. dönem toplantısı yapıldı. 2003 - Irak Savaşı: ABD, Irak'ı istila etmeye başladı. Bağdad hava bombardıman saldırısına uğradı (Şok ve Dehşet Harekâtı). 2005 - Japonya'nın Fukuoka şehrinde meydana gelen 6,6 şiddetindeki depremde 1 kişi öldü, yüzlerce kişi yaralandı. 2015 - Tam güneş tutulması gerçekleşti. Tam tutulma, Norveç'in kuzeybatısından, İzlanda'nın güneyinden ve Svalbard'tan gözlemlenebildi. Doğumlar MÖ 43 - Ovidius, Romalı şair (ö. 17) 1606 - Georg von Derfflinger, Brandenburg-Prusya ordusu feldmareşali (ö. 1695) 1612 - Anne Bradstreet, İngiliz-Amerikalı feminist şair (Amerikan kolonilerindeki ilk kadın şair) (ö. 1672) 1725 - I. Abdülhamid, Osmanlı'nın 27. Padişahı (ö. 1789) 1737 - I. Rama, Tayland kralı (ö. 1809) 1765 - Karl Daub, Alman filozof (ö. 1836) 1770 - Friedrich Hölderlin, Alman şair (ö. 1843) 1780 - José Joaquín de Olmedo, Ekvador devlet başkanı, avukat, politikacı ve yazar (ö. 1847) 1794 - René Primevère Lesson, Fransız cerrah, doğa bilimci, ornitolog ve herpetolog (ö. 1849) 1809 - Johann Philipp Becker, Alman devrimci (ö. 1886) 1811 - II. Napolyon, Fransa İmparatoru (ö. 1832) 1823 - Nâsıf Maluf, Lübnanlı sözlükbilimci (ö. 1865) 1828 - Henrik Ibsen, Norveçli yazar (ö. 1906) 1828 - Friedrich Karl, Prusya prensi (ö. 1885) 1840 - Franz Mertens, Polonyalı matematikçi (ö. 1927) 1851 - İsmail Gaspıralı, Kırım Tatarı gazeteci (ö. 1914) 1856 - Frederick Winslow Taylor, Amerikalı mühendis (ö. 1915) 1865 - Jeanne d'Alcy, Fransız film oyuncusu (ö. 1956) 1870 - Paul von Lettow-Vorbeck, Alman general (ö. 1964) 1879 - Hüseyngulu Sarabski, Azeri operacı, oyuncu, yönetmen (ö. 1945) 1882 - René Coty, Fransa'da Dördüncü Cumhuriyet'in son cumhurbaşkanı (ö. 1962) 1884 - Philipp Frank, Avusturyalı fizikçi, matematikçi ve akademisyen (ö. 1966) 1887 - Hovsep Orbeli, Sovyet şarkiyatçı ve akademisyen (ö. 1961) 1891 - Edmund Goulding, İngiliz film yönetmeni, oyun yazarı ve tiyatro yönetmeni (ö. 1959) 1892 - Ludwig Crüwell, Alman general (ö. 1958) 1894 - Hans Langsdorff, Alman deniz subayı (ö. 1939) 1899 - Cafer Cabbarlı, Azeri şair, yazar, senaryo yazarı ve yönetmen (ö. 1934) 1904 - Jerzy Block, Polonyalı aktör ve yönetmen (ö. 1996) 1904 - Burrhus Frederic Skinner, Amerikalı ruhbilimci, yazar, mucit, sosyal reform savunucusu ve şairdir (ö. 1990) 1908 - Michael Redgrave, İngiliz oyuncu, yönetmen ve yazar (ö. 1985) 1911 - Alfonso García Robles, Meksikalı diplomat (ö. 1991) 1914 - Wendell Corey, Amerikalı oyuncu ve politikacı (ö. 1968) 1915 - Rudolf Kirchschläger, Avusturyalı diplomat (ö. 2000) 1915 - Sister Rosetta Tharpe, Amerikalı şarkıcı, söz yazarı, gitarist ve şarkıcı (ö. 1973) 1916 - Pierre Messmer, Fransız siyasetçi (ö. 2007) 1917 - Vera Lynn, İngiliz şarkıcı ve aktris (ö. 2020) 1918 - Bernd Alois Zimmermann, Alman modern batı müziği ve opera bestecisi ve muzik öğretmeni (ö. 1970) 1919 - Gerhard Barkhorn, Nazi Almanyasının Luftwaffe as pilotu (ö. 1983) 1922 - Suphi Konak, Türk siyasetçi (ö. 1964) 1922 - Carl Reiner, Amerikalı komedyen, oyuncu, ve seslendirme sanatçısı (ö. 2020) 1926 - Marge Calhoun, Amerikalı sörfçü (ö. 2017) 1927 - John Joubert, Güney Afrika doğumlu İngiliz besteci (ö. 2019) 1929 - Germán Robles, İspanya-Meksikalı aktör (ö. 2015) 1932 - Ryszard Kotys, Polonyalı aktör (ö. 2021) 1935 - Bettye Washington Greene, Amerikalı endüstriyel araştırma kimyacısı (ö. 1995) 1937 - Lois Lowry, Amerikalı yazar 1939 - Brian Mulroney, Kanadalı siyasetçi 1940 - Paul Neville, Avustralyalı politikacı (ö. 2019) 1943 - Cevdet Selvi, Türk siyasetçi 1944 - Erwin Neher, Alman biyolog 1945 - Pat Riley, Amerikalı basketbol oyuncusu 1948 - Bobby Orr, Kanadalı buz hokeyi oyuncusu 1948 - Nikos Papazoğlu, Yunan şarkıcı, söz yazarı, müzisyen ve albüm yapımcısı (ö. 2011) 1950 - William Hurt, Amerikalı sinema oyuncusu ve En İyi Erkek Oyuncu Akademi Ödülü sahibi (ö. 2022) 1952 - Sadettin Teksoy, Türk sunucu, gazeteci ve program yapımcısı 1953 - Sait Genay, Türk oyuncu 1955 - Zerrin Güngör, Türk hukukçu ve Danıştay Başkanı 1956 - Ayşenil Şamlıoğlu, Türk oyuncu, yönetmen ve yazar 1956 - Catherine Ashton, İngiliz politikacı 1957 - Elizabeth Bourgine, Fransız kadın tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu 1957 - Oğuz Haksever, Türk haber sunucusu, muhabir ve editör 1957 - Spike Lee, Amerikalı yönetmen, prodüktör, senarist ve En İyi Uyarlama Senaryo Akademi Ödülü sahibi 1958 - Holly Hunter, Amerikalı sinema oyuncusu ve En İyi Kadın Oyuncu Akademi Ödülü sahibi 1961 - Maja Maranow, Alman oyuncu (ö. 2016) 1961 - Mustafa Karataş, Türk akademisyen ve hadis bilgini 1963 - David Thewlis, İngiliz oyuncu 1964 - Natacha Atlas, Mısırlı müzisyen 1968 - Paul Merson, İngiliz millî futbolcu ve teknik direktördür 1970 - Michael Rapaport, Amerikalı oyuncu, yönetmen ve komedyendir 1971 - Touré, Amerikalı yazar, müzik muhabiri, eleştirmen ve sunucu 1972 - Alex Kapranos, İngiliz bir müzisyen 1974 - Carsten Ramelow, Alman millî futbolcu 1976 - Chester Bennington, Amerikalı rock solisti (ö. 2017) 1978 - Kevin Betsy, İngiliz kökenli Seyşelli millî futbolcu 1979 - Freema Agyeman, Gana kökenli İngiliz oyuncu 1980 - Jamal Crawford, Amerikalı profesyonel basketbol oyuncusudu 1980 - Robertas Javtokas, Litvan eski basketbolcudur 1982 - Fatma Kaplan Hürriyet, Türk siyasetçi 1982 - Tomasz Kuszczak, Polonyalı profesyonel kaleci 1983 - Selin Demiratar, Türk oyuncu 1983 - Jenni Vartiainen, Fin şarkıcı 1984 - Christy Carlson Romano, Amerikalı oyuncu ve şarkıcı 1984 - Fernando Torres, İspanyol futbolcu 1985 - Morgan Amalfitano, Fransız eski futbolcu 1985 - Nicolas Lombaerts, Belçikalı eski futbolcu 1986 - Ruby Rose, Avustralyalı oyuncu, model ve VJ 1986 - Román Torres, Panamalı millî futbolcu 1987 - Jô, Brezilyalı futbolcu 1987 - Pedro Ken, Brezilyalı futbolcu 1989 - Xavier Dolan, Kanadalı aktör ve film yapımcısı 1990 - Marcos Rojo, Arjantinli millî futbolcu 1991 - Mattia Destro, İtalyan futbolcu 1992 - Tonia Tisdell, Liberyalı futbolcu 1993 - Sloane Stephens, Amerikalı tenisçi 1995 - Kei, Güney Koreli şarkıcı ve oyuncu 2000 - Hyunjin, Güney koreli şarkıcı Ölümler 1181 - Taira no Kiyomori, Heian döneminin sonunda Japonya'da bir askeri lider (d. 1118) 1191 - III. Clemens, 19 Aralık 1187'den ölümüne kadar papalık yaptı (d. 1130) 1239 - Hermann von Salza, Alman Haçlıları'nın kurduğu Töton Şövalyeleri adlı askeri tarikatın başkanı (1210-1239) (d. 1170) 1390 - III. Aleksios, Trabzon imparatoru (d. 1338) 1413 - IV. Henry veya Henry Bolingbroke, 1399-1413 yılları arasındaki İngiltere ve İrlanda kralı (d. 1367) 1568 - Albrecht, Töton Şövalyeleri'nin büyük üstadı ve Prusya'nın ilk hükümdarı (d. 1490) 1619 - Matthias, 1611-1617 Bohemya Kralı olarak hükmetti (d. 1557) 1673 - Augustyn Kordecki, Leh din adamı (d. 1603) 1816 - I. Maria, 1777-1816 yılları arasında Portekiz'in 1815-1816 yılları arasında Brezilya'nın Kraliçeliğini yapmış hükümdar (d. 1734) 1851 - Ali Paşa Rıdvanbegoviç, Hersekli siyasetçi (d. 1783) 1878 - Julius Robert von Mayer, Alman fizikçi (d. 1814) 1894 - Lajos Kossuth, Macar siyasetçi (d. 1802) 1897 - Apollon Maykov, Rus şair (d. 1821) 1898 - İvan Şişkin, Rus manzara (peyzaj) ressamı, gravürcü ve teknik çizimci (d. 1832) 1924 - Fernand Cormon, Fransız ressam (d. 1845) 1925 - George Curzon, İngiliz devlet adamı (d. 1859) 1929 - Ferdinand Foch, Fransız asker (d. 1851) 1930 - Hoca Ali Rıza, Türk ressam (d. 1858) 1931 - Hermann Müller, Alman devlet adamı ve Almanya Sosyal Demokrat Partisi (SPD) lideri (d. 1876) 1934 - Waldeck ve Pyrmont Prensesi Emma, Hollanda Kraliçesi ve Lüksemburg Büyük Düşesi (d. 1858) 1935 - Jón Þorláksson, İzlanda eski Başbakanı (d. 1877) 1941 - Oskar Baum, Çek müzik eğitimcisi ve yazarı (d. 1883) 1947 - Victor Goldschmidt, Norveçli mineralog (d. 1888) 1954 - Mehmet Emin Kalmuk, Türk hendese (Geometri) muallimi ve telgraf ve telefon müderrisi (d. 1869) 1962 - C. Wright Mills, Amerikalı sosyolog (d. 1916) 1962 - Hüsrev Gerede, Türk asker ve politikacı (d. 1884) 1971 - Falih Rıfkı Atay, Türk gazeteci ve yazar (d. 1894) 1972 - Marilyn Maxwell, Amerikalı oyuncu ve komedyen (d. 1921) 1984 - Kerime Nadir, Türk romancı (d. 1917) 1990 - Lev Yaşin, Sovyet futbolcu (d. 1929) 1993 - Polykarp Kusch, Amerikalı fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (d. 1911) 1998 - George Howard, Amerikalı müzisyen (d. 1956) 2004 - Juliana, 1948'den 1980'deki feragatına kadar Hollanda kraliçesi (d. 1909) 2007 - Taha Yasin Ramazan, Iraklı siyasetçi (d. 1938) 2009 - Abdüllatif Filali, Faslı siyasetçi ve diplomat (d. 1928) 2013 - Zillur Rahman, eski Bangladeş devlet başkanı ve Avami üst düzey Başkanlık heyeti üyesi (d. 1929) 2014 - Hilderaldo Bellini, Brezilyalı futbolcu (d. 1930) 2015 - Malcolm Fraser, Avustralyalı liberal politikacı ve eski başbakan (d. 1930) 2016 - Anker Jørgensen, Danimarkalı siyasetçi (d. 1922) 2017 - David Rockefeller, Amerikalı bankacı (d. 1915) 2018 - Dilbar Abdurahmanonova, Sovyet-Özbek kemancı ve orkestra şefi (d. 1936) 2018 - Peter G. Peterson, Amerikalı bankacı (d. 1926) 2019 - Randy Jackson, Amerikalı beyzbol oyuncusudur (d. 1926) 2019 - Warnock Baronesi Mary Warnock, İngiliz filozof, yazar ve eğitimci (d. 1924) 2020 - Cengiz Bektaş, Türk mimar (d. 1934) 2020 - Amadeo Carrizo, Arjantinli millî futbolcu ve teknik direktör (d. 1926) 2020 - Carlos Falcó, İspanyol aristokrat soylu, yazar ve şarap üreticisi (d. 1937) 2020 - Muhterem Nur, Türk sinema ve ses sanatçısı (d. 1932) 2020 - Marino Quaresimin, İtalyan siyasetçi (d. 1937) 2020 - Kenny Rogers, Amerikalı country ve country pop şarkıcısı, müzik yazarı ve aktör (d. 1938) 2020 - Levent Ünsal, Türk oyuncu,sunucu ve seslendirme sanatçısı (d. 1932) 2021 - Taryn Fiebig, Avustralyalı soprano ses tonunda opera ve sahne sanatçısı (d. 1972) 2021 - Anton Font, İspanyol pandomim sanatçısı, tiyatro oyuncusu ve eğitimci (d. 1932) 2021 - Milan Hurtala, Slovak kürekçi (d. 1946) 2021 - Rito Jiménez, Venezuelalı siyasetçi (d. 1951) 2021 - Vladimir Kirsanov, Sovyet-Rus koreograf ve dansçı (d. 1947) 2021 - Peter Lorimer, İskoç eski futbolcudur (d. 1946) 2021 - Richard Mendani, Papua Yeni Gineli politikacı (d. 1967) 2021 - François Nicoullaud, Fransız diplomat (d. 1940) 2021 - Dan Sartain, Amerikalı şarkıcı, söz yazarı ve müzisyen (d. 1981) 2022 - Adriana Hoffmann, Şilili botanikçi, çevreci ve yazar (d. 1940) 2022 - Zeki Fatin Abdül Vahab, Mısırlı aktör ve film yönetmeni (d. 1961) 2022 - Reine Wisell, İsveçli otomobil yarışçısı (d. 1941) 2023 - Syabda Perkasa Belawa, Endonezyalı badminton oyuncusu (d. 2001) 2023 - Bryn Hargreaves, İngiliz profesyonel ragbi birliği oyuncusu (d. 1985) 2023 - Anita Thallaug, Norveçli şarkıcı (d. 1938) Tatiller ve özel günler Sonbahar Ekinoksu (Güney Yarım Kürede) İlkbahar Ekinoksu (Kuzey Yarım Kürede) Kaynakça 0320 20