2005 Azerbaycan genel seçimleri

[bullvar_katip]

2005 Azerbaycan genel seçimleri, 6 Kasım 2005 tarihinde yapılan ve Azerbaycan Millî Meclisi 3. döneminin 125 yeni üyesinin belirlendiği seçimlerdir. Arka plan 2003 Azerbaycan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde İlham Aliyev cumhurbaşkanı seçilmiştir. Seçimden önceki (3.) cumhurbaşkanı ve YAP (1.) Genel Başkanı Haydar Aliyev 12 Aralık 2003 tarihinde öldü. Haydar Aliyev'in ölümü İlham Aliyev'in cumhurbaşkanı seçilmesi sonrası muhalefet seçimlere birleşerek katılma ve daha güçlü olmak için güçlerin birleştirilmesi kararı aldı. Azatlık İttifakı ortak adaylar çıkarmış ve eski Meclis Başkanı Resul Guliyev'in Bakü'ye dönmesini planlamıştır. Olası darbe girişimine karşı kolluk kuvvetleri güçlendirilmiş sisteme geçit yaptı. 19 Ekim 2005 tarihinde Azerbaycan hükûmetinin bazı üyeleri darbe girişiminde bulunma suçundan hapsedildi. Onların arasında Yeni Azerbaycan Partisi Siyasi Şurası üyesi, Azerbaycan sağlık bakanı Ali İnsanov, Yeni Azerbaycan Partisi Siyasi Şurası üyesi, Azerbaycan ekonomik kalkınma bakanı Ferhat Aliyev, Azerbaycan cumhurbaşkanı işler idaresi başkanı Akif Muradverdiyev gibi isimler vardı. Seçim sistemi 2002 Azerbaycan anayasa referandumu sonrası seçim kanunu değişti. Karma (100 liste usulü çoğunluk; 25 nispi temsil) sistemde düzenlenen seçim ilk kez tümüyle 125 çevrede liste usulü çoğunluk sistemiyle düzenlendi. 125 sandalyeye uygun ülke 125 seçim çevresine bölünmüştür. İşgal altında olan bölgelerin milletvekilleri için seçim çevreleri (8 seçim çevresi; 118-125) ülke genelinde göçmenlerin yaşadıkları şehirleri, rayonları, kasabaları kapsamaktadır. Ayrıca ilk kez 122 sayılı Hankendi seçim çevresi oluşturulmuş ve bu seçim çevresinde seçimler düzenlenmiştir. Katılım Siyasi Partiler Seçime aşağıdaki partiler (ittifaklar hariç) katılmıştır: Ana Vatan Partisi - 14 aday; Azatlık Partisi - 4 aday; Azerbaycan Liberal Partisi - 70 aday; Azerbaycan Liberal Demokrat Partisi - 30 aday; Azerbaycan Millî İstiklâl Partisi - 40 aday; Azerbaycan Sosyal Refah Partisi - 3 aday; Azerbaycan Ümit Partisi - 31 aday; Azerbaycan Yurttaş Partisi- 12 aday; Bütün Azerbaycan Halk Cephesi Partisi - 61 aday; Büyük Kuruluş Partisi - 17 aday; Muasır Müsavat Partisi - 18 aday. İttifaklar Seçimlere resmen 8 ittifak katılmıştır: Azatlık İttifakı Azerbaycancı Kuvvetler İttifakı Azerbaycan Namına Seçim İttifakı Azerbaycan Terakki (ATA) İttifakı Birlik İttifakı Demokratik Azerbaycan İttifakı Islahat İttifakı Yeni Siyaset (YeS) İttifakı Azatlık İttifakı küçükresim|Azatlık İttifakı Bayrağı 2005 tarihinde Azerbaycan Demokrat Partisi, Azerbaycan Halk Cephesi Partisi ve Müsavat Partisi tarafından kurulan seçim ittifakı. İttifak turuncu devrimlerden etkilenerek rengini turuncu olarak belirledi. Dışarıdan Azerbaycan Halk Partisi tarafından desteklendi, AHP genel başkanı Penah Hüseyn istifa ederek bağımsız siyasetçi olarak İttifaka katıldı. Liste Sonuçlar Genel durum Partilere göre Sonuç iptalleri 9 sayılı Binegedi İkinci, 38 sayılı Gence Nizami İkinci, 42 sayılı Sumgayıt İkinci, 110 sayılı Zagatala seçim çevresinin sonuçları Merkezi Seçim Komisyonu tarafından, 31 sayılı Surahanı İkinci, 44 sayılı Sumgayıt-Abşeron, 69 sayılı Celilabad-Masallı-Bilesuvar, 103 sayılı Gedebey, 106 sayılı Tovuz-Kazah-Ağstafa, 119 sayılı Ağdam Köy seçim çevresinin sonuçları ise Azerbaycan Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmiştir. Merkezi Seçim Komisyonu'nun sonuçlarını iptal ettiği seçim çevrelerinde YAP adayları birinci olmuştu. Diğer sonuçları iptal edilen seçim çevrelerinden 31 sayılı Surahanı İkinci, 44 sayılı Sumgayıt-Abşeron, 69 sayılı Celilabad-Masallı-Bilesuvar, 103 sayılı Gedebey, 106 sayılı Tovuz-Kazah-Ağstafa, 119 sayılı Ağdam Köy seçim çevresinden sırasıyla Azatlık İttifakı ortak adayı, AHCP genel başkanı Ali Kerimli; YAP adayı Tevfik Hüseynli; Azatlık İttifakı ortak adayı, AHCP Yüksek Meclisi başkanı Gulamhüseyn Alibeyli; bağımsız aday Fahrettin Gamberov; YAP adayı Bahtiyar Sadıkov seçimleri birinci bitirmişti. 10 seçim çevresinde seçim sonuçlarının iptal edilmesi nedeniyle 13 Mayıs 2006 tarihinde yeniden seçimler düzenlendi. Toplamda 460 seçim noktasının (sandık kurulu) seçim sonuçları iptal edilmiştir. Seçime katılım toplamda %46,6 olsa da, iptaller sonrası bu rakam %42,2 oldu. Toplamda yaklaşık 1 milyon seçmenin kayıtlı olduğu seçim çevrelerinde, bölgelerinde, noktalarında sonuçlar iptal edilmiştir. İtirazlar Müsavat Partisi'nin seçim sonuçlarını kabul etmesiyle Azatlık İttifakı seçim ittifakı olarak Azatlık 9 Şubat 2005 tarihinde feshedildi. Seçim sonuçlarını kabul etmeyen Azatlık kurucu üyeleri Azerbaycan Halk Cephesi Partisi ve Azerbaycan Demokrat Partisi 2005 yılında seri şekilde protestolar düzenlemiştir. Bu protestolara Millî Birlik Hareketi, Azerbaycan Liberal Partisi ve Azerbaycan Millî İstiklâl Partisinden de destek gelmiştir. Notlar Kaynakça Dış bağlantılar MSK tarafından yayınlanan seçim sonucu protokolü Kategori:Azerbaycan'da genel seçimler Azerbaycan Genel seçim