2018 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçiminde adayların belirlenmesi

bullvar_katip · 28 Mayıs 2024

Türkiye'de çok sayıda siyasi parti, 2018 cumhurbaşkanlığı seçimlerinden önce aday seçim süreçlerinden geçti. TBMM'de temsil edilen en az 20 milletvekili ile temsil edilen ya da bir önceki genel seçimlerde oyların %5'ten fazlasını alan partiler doğrudan aday çıkarabildiler. Her iki kriteri de karşılamayan adayların 4 ila 9 Mayıs arasında Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarından en az 100.000 imza almaları gerekti. Görevdeki Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) ile Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) arasındaki Cumhur İttifakı'na aday ilan edildi. Ana muhalefetteki Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Yalova Milletvekili Muharrem İnce'yi aday gösterdi. Demokratik sosyalist Halkların Demokratik Partisi (HDP) hapiste tutuklu olan eski lideri Selahattin Demirtaş'ı aday gösterdi. Diğer üç aday olan İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu ve Vatan Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek 100.000'den fazla imza alarak seçime yarışmaya aday gösterildi. Resmî adaylar Cumhurbaşkanlığı adaylarının resmî listesi 13 Mayıs 2018'de Yüksek Seçim Kurulu (YSK) tarafından ilan edildi. Adaylık süreci Cumhur İttifakı (AK Parti & MHP) İktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) seçimlere Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) ile ittifak halinde girdi. MHP genel başkanı Devlet Bahçeli, cumhurbaşkanı ve AK Parti genel başkanı Recep Tayyip Erdoğan'a destekte bulundu ve Recep Tayyip Erdoğan ittifak adayı oldu. 2014 cumhurbaşkanlığı seçiminde Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) ve ana muhalefetteki Cumhuriyet Halk Partisi'nin yer aldığı 14 parti Ekmeleddin İhsanoğlu'nu çatı aday olarak desteklemeyi seçti. İhsanoğlu, seçimi kaybetti ve Adalet ve Kalkınma Partisi'nin adayı Recep Tayyip Erdoğan kazandı. 2015'teki iki genel seçimin (7 Haziran ve 1 Kasım) ve başarısız 15 Temmuz 2016 darbe girişiminin ardından MHP, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve AK Parti'nin yanında olmaya başladı ve 2017 yılındaki referandum başarısının sonucuyla Türkiye parlamenter sistemden başkanlık sistemine geçti. Referandumun ardından, MHP'nin Kasım 2019'da yapılması planlanan bir sonraki cumhurbaşkanlığı seçimleri için belirleyeceği aday konusunda spekülasyonlar vardı. Eski MHP milletvekili Sinan Oğan 2017'de cumhurbaşkanlığı adaylığını açıklarken, parti genel başkanı Devlet Bahçeli 8 Ocak 2018'de MHP'nin Erdoğan'ı potansiyel bir erken seçim olması hâlinde destekleyeceğini ve seçime katılacaklarını açıkladı. AK Parti ile hem cumhurbaşkanlığı hem de parlamento seçimlerinde iş birliği konulu resmî görüşmeler yapıldı. 20 Şubat 2018'de MHP resmen AK Parti ile Cumhur İttifakı'nı kurdu. Recep Tayyip Erdoğan , görevdeki Türkiye Cumhurbaşkanı ve Adalet ve Kalkınma Partisi genel başkanı Cumhuriyet Halk Partisi [[Dosya:CHP and SP leader meeting.jpg|küçükresim|CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu ve Saadet Partisi lideri Temel Karamollaoğlu 23 Nisan 2018'de potansiyel ortak aday olasılığını görüşmek üzere bir araya geldi.]] Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) 24 Nisan 2018'de parlamento grubunun cumhurbaşkanı adayını belirleyeceğini açıkladı. Partinin lideri Kemal Kılıçdaroğlu, seçim açıklanmadan önce en olası aday olarak görüldü. Seçim çağrısından iki gün sonra CHP milletvekilleri Öztürk Yılmaz ve Didem Engin partilerinin adayı olarak aday gösterilmeye ilgi duyduklarını bildirdiler; Muharrem İnce ve Haluk Pekşen'in de potansiyel bir adaylık için destek toplamaya başladığı rivayet edildi. 23 Nisan'da, CHP'nin potansiyel adaylarını Muharrem İnce ve Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanı Yılmaz Büyükerşen olmak üzere ikiye düştüğü, ancak İstanbul Milletvekili İlhan Kesici'nin hâlen üçüncü bir seçenek olarak belirtildiği bildirildi. CHP bir yandan kendi adayını belirlemeye çalışırken, bir yandan da ortak aday (çatı adayı) olasılığını araştırmak için diğer partilerle toplantılar yaptı. 22 Nisan'da, CHP, partisinin 15 milletvekilinin İYİ Parti'nin seçime girebilmesini güvence altına almak için İYİ Parti'ye geçmesine izin verme kararı aldı ve İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener üzerine potansiyel bir ortak aday olarak spekülasyon yaptı. 23 Nisan'da, Kılıçdaroğlu, Saadet Partisi (SAADET) Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu ile bir araya geldi ve Karamollaoğlu, CHP, İYİ Parti ve kendi partisi arasında eski Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ü aday göstermek için üçlü ittifak çağrısında bulundu. AK Parti'nin eski bir üyesi olan Gül'ün potansiyel ortak adaylığı, CHP tarafından açıkça reddedilmedi ama CHP seçmeninin eleştiride bulunmasına neden oldu. İYİ Parti'nin Akşener'i aday göstermekte ısrar etmesiyle üçlü ittifak olasılığı azaldı. Mayıs 2018 başında İYİ Parti, Saadet Partisi ve Demokrat Parti'yle Millet İttifakı'nı kurduktan sonra, Cumhuriyet Halk Partisi genel başkanı cumhurbaşkanlığı seçimlerine kendi adayını çıkaracaklarını yineledi. 3 Mayıs 2018'de, CHP'nin önemli isimlerinden biri olan İlhan Kesici, partinin Yalova CHP milletvekili Muharrem İnce'yi cumhurbaşkanı adayı olarak göstereceğini duyurdu. Partinin genel başkanı Kemal Kılıçdaroğlu 4 Mayıs 2018 tarihinde düzenlediği basın toplantısında İnce'nin adaylığını resmen ilan etti. Parti üyeleri Kemal Kılıçdaroğlu, Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı ve İzmir 2. seçim bölgesi milletvekili (Temmuz 2017'de adaylığı reddedilmesine rağmen spekülasyonlar devam etti) Öztürk Yılmaz, CHP Ardahan milletvekili ve dışişlerinden sorumlu genel başkan yardımcısı (20 Nisan'da aday olmayacağı bildirildi) Didem Engin, CHP İstanbul 2. seçim bölgesi milletvekili (20 Nisan'da aday olmayacağı bildirildi) Muharrem İnce , CHP Yalova milletvekili Deniz Baykal, eski Başbakan Yardımcısı, CHP eski genel başkanı ve görevdeki Antalya milletvekili Yılmaz Büyükerşen, dönemin Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanı İlhan Kesici, CHP İstanbul 1. seçim bölgesi milletvekili Haluk Koç, CHP Ankara 2. seçim bölgesi milletvekili ve eski parti sözcüsü Özgür Özel, CHP Manisa milletvekili ve meclis grup başkanvekili Haluk Pekşen, CHP Trabzon milletvekili Aziz Kocaoğlu, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Faik Öztrak, CHP Tekirdağ milletvekili Murat Karayalçın, eski Başbakan Yardımcısı Parti dışı olası adaylar Abdullah Gül, 11. Türkiye Cumhurbaşkanı Ali Babacan, AK Parti milletvekili ve eski Başbakan Yardımcısı Meral Akşener, İYİ Parti genel başkanı (CHP'nin destek vereceğine dair spekülasyonlar yapıldı.) İlker Başbuğ, eski Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı Cem Boyner, Boyner Şirketi'nin CEO'su Ali Koç, Türk iş adamı, Rahmi Koç'un oğlu ve eski Fenerbahçe SK Başkanvekili Metin Feyzioğlu, Türkiye Barolar Birliği başkanı Abdüllatif Şener, eski Başbakan Yardımcısı Kemal Derviş, eski Ekonomi Bakanı ve eski Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Yöneticisi Özgür Demirtaş, Kemal Derviş tarafından önerilen Türk ekonomi profesörü Halkların Demokratik Partisi Halkların Demokratik Partisi Eş Genel Başkanı Pervin Buldan Mart 2018'de adaylarını açıklayacağını bildirdi. O zamandan sonra, partinin eski eş genel başkanı ve 2014 cumhurbaşkanlığı seçimi adayı Selahattin Demirtaş, HDP'nin adayı olarak ön plana çıktı. Ancak Demirtaş, Kasım 2016'dan bu yana cumhurbaşkanına hakaretten terörizmi kışkırtmaya kadar birçok suçlamadan dolayı tutukluydu ve yargılanmayı bekliyordu. Erken seçim kararı alınmasının ardından Demirtaş, partisinin seçimde kendisini aday göstermek yerine etkili ve kapsayıcı bir aday bulmak için çalışacağını duyurdu. 24 Nisan'da, HDP Eş Genel Başkanı Sezai Temelli 'güçlü ve tüm Türkiye'yi kapsayacak' bir aday belirleyeceklerini açıkladı. Aynı gün, bu açıklamaya rağmen tam tersi bir açıklamayla Demirtaş'ın ikinci kez HDP'nin cumhurbaşkanı adayı olacağı bildirildi. 25 Nisan'da, HDP eş genel başkanları Demirtaş'ın HDP'nin cumhurbaşkanı adayı olacağını doğruladı. Selahattin Demirtaş , HDP eski eş genel başkanı, 2014 cumhurbaşkanı adayı ve İstanbul 1. seçim bölgesi milletvekili (Kasım 2016'dan beri tutuklu; 25 Nisan 2018'de aday gösterildi) Filiz Kerestecioğlu, HDP İstanbul 2. seçim bölgesi milletvekili (18 Nisan 2018'de reddedildi) Sırrı Süreyya Önder, HDP Ankara 1. seçim bölgesi milletvekili (yükseköğrenim diploması olmadığı için aday olamaz ve seçilemezdi) Ertuğrul Kürkçü, eski HDP eş genel başkanı ve İzmir 1. seçim bölgesi milletvekili (yükseköğrenim diploması olmadığı için aday olamaz ve seçilemezdi) Rıza Türmen, eski CHP milletvekili Figen Yüksekdağ, eski HDP eş genel başkanı (Mart 2017 itibarıyla yasal olarak parti üyeliğinden çıkarıldı, yükseköğrenim diploması olmadığı için aday olamaz ve seçilemezdi) Ufuk Uras, eski ÖDP genel başkanı ve eski Emek, Demokrasi ve Özgürlük Bloku milletvekili Gençay Gürsoy, Türk tıbbi cerrah Şebnem Korur Fincancı, Türk tıbbi cerrah ve gazeteci İYİ Parti 25 Ekim 2017'de kurulan İYİ Parti, seçimlerden sonra yürürlüğe girecek olan cumhurbaşkanlığı sisteminin aksine, Türkiye'yi parlamenter sisteme geri döndürme sözü verdi. Partinin genel başkanı Meral Akşener partisinin kuruluş gününde cumhurbaşkanlığı adaylığını ilan ederek, en erken ilan edilen adaylardan biri oldu. 18 Nisan 2018'de, erken seçimin ilan edilmesinden kısa bir süre sonra Akşener, adaylığını tekrar teyit etti ve partisinin kendisini aday göstermesi için 100.000 imza bulacağını belirtti. 4 Mayıs 2018 akşamının erken saatlerinde Akşener'in 127.850 imza aldığı ve 100.000 imzaya ulaşan ilk aday olduğu açıklandı. Meral Akşener , Eski İçişleri Bakanı, TBMM Başkanvekili ve İYİ Parti genel başkanı (25 Ekim 2017'de partiyi kurdu, 24 Nisan 2018'de aday gösterildi) Saadet Partisi Önceki genel seçimdeki oy oranı %1'den az olmasına rağmen, Saadet Partisi'nin aday seçme süreci, Erdoğan karşıtı bir ittifaka katılma ve ortak bir aday oluşturma olasılığı nedeniyle çok fazla medya spekülasyonuna maruz kaldı. Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu'nun partisi için medyaya dikkat çekmedeki son başarısı, hem Cumhuriyet Halk Partisi hem de İYİ Parti liderlerinin ortak bir ittifak üzerine Karamollaoğlu ile görüşmesi anlamına geliyordu. Karamollaoğlu, Abdullah Gül'ü ortak aday olarak önerdi, ancak CHP'den ağır ve olumsuz tepki ile Meral Akşener'in kendi partisinin adayı olma ısrarı bu teklifin reddedilmesine yol açtı. Saadet Partisi dört adaylık bir iç anket yaptı ve Temel Karamollaoğlu 1 Mayıs'ta partinin adayı olarak ilan edildi. 4 Mayıs 2018 akşamının erken saatlerinde Karamollaoğlu'nun 44.967 imza aldığı 55.033 imza daha alması gerektiği açıklandı. 6 Mayıs 2018 itibarıyla Karamollaoğlu 135.945 imza aldı ve 100.000 imzaya ulaşan ikinci aday oldu. Temel Karamollaoğlu , eski Sivas Belediye Başkanı ve Saadet Partisi genel başkanı (Mayıs 2018'de adaylığı ilan edildi.) Abdullah Gül, 11. Cumhurbaşkanı (28 Nisan 2018'de adaylığını reddetti.) Haşim Kılıç, eski Anayasa Mahkemesi Başkanı Abdüllatif Şener, eski Başbakan Yardımcısı Diğer Bazı önemli isimler de cumhurbaşkanlığına aday olduklarını duyurdular. Bu kişiler daha küçük partilerin adayı ya da bağımsız aday olacaklarını bildirdiler. Akşener, Karamollaoğlu, Perinçek ve Öz 100.000 imza toplanması için gereken son başvuru tarihine başvuran adaylardı. Doğu Perinçek, Vatan Partisi genel başkanı (27 Ocak 2018'de aday olacağını açıkladı) Vecdet Öz, Adalet Partisi genel başkanı, Adalet Partisi, Doğru Yol Partisi ve Anavatan Partisi (ANAP) ortak adayı olarak aday gösterildi. Sinan Oğan, eski MHP Iğdır milletvekili (18 Nisan 2017'de aday olacağını bildirdi, 19 Temmuz 2017'de MHP'den ihraç edildi). Tuna Bekleviç, eski Avrupa Birliği Bakanlığı danışmanı ve Hayır Partisi genel başkanı (26 Eylül 2017'de aday olacağını açıkladı) Levent Gültekin, gazeteci (18 Nisan 2018'de aday olduğunu açıkladı) Necdet Can, adaylığı Yüksek Seçim Kurulu tarafından reddedildi Selami Karagöz, adaylığı Yüksek Seçim Kurulu tarafından reddedildi Bülent Gürkut, adaylığı Yüksek Seçim Kurulu tarafından reddedildi İmza toplama süreci Seçmenler, 4 - 9 Mayıs tarihleri arasında yerel seçim konseyi şubelerinde tercih ettikleri başkan adaylarına imza atabildi. Sadece bir adaya imza atmalarına izin verildi. Resmî olarak aday olmak için gereken imza sayısı 100.000'di. Yurt dışındaki seçmenler, YSK'nın yurt dışındaki Türk vatandaşlarının haklarını ihlal ettiğini ileri sürerek Perinçek'i Anayasa Mahkemesine itiraz etmeye teşvik ettiler çünkü imza vermeye uygun değillerdi. Ancak yurt dışı vatandaşlarının Türkiye'deki yerel seçim konseylerine posta yoluyla destekledikleri adaylar için imzalı bildiri göndermelerine izin verildi. Sadece 72 kişi bunu yaptı, Akşener için 17, Karamollaoğlu için 18 ve Perinçek için 35 imza atıldı. Yurt dışında Öz için imza atan olmadı. Kaynakça Adaylar

Ara

Ara

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

2018 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçiminde adayların belirlenmesi

bullvar_katip

Administrator

Benzer konular

Tema özelleştirme sistemi

Tam ekran yada dar ekran

Izgara yada normal mod

Forum arkaplan resimleri

Sidebar blogunu kapat/aç

Yapışkan sidebar kapat/aç

Radius aç/kapat

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi