küçükresim|22 Ağustos itibarıyla devam eden yangınlar. Ulusal Uzay Araştırma Enstitüsü (Instituto nacional de pesquisas espaciais), Ocak-23 Ağustos 2019 tarihleri arasında ülkede en az 75.336 orman yangınının meydana geldiği bilgisini yayınladıktan sonra, 2019 Amazon orman yangınları küresel açıdan dikkat çekmeye başladı. 11 Ağustosta Brezilya'nın en çok bakir yağmur ormanı alanına sahip ve en büyük eyaleti Amazonas, olağanüstü hal ilan etti. Buna rağmen Brezilya federal hükûmeti veriler üzerinde şüphecilik gösterdi. Etki küçükresim|8-22 Ağustos arasında Amazon bölgesindeki karbonmonoksit artışı. 2019 Ağustos ayı, gözlemlenen orman yangınlarının sayısında büyük bir büyüme göstermiştir. NASA'nın 13 Ağustos'ta yayınladığı görüntüler, yangından çıkan dumanın uzaydan görülebildiğini gösterdi. Ancak NASA’ya göre, Mato Grosso ve Paráthe’daki ortalama altındaki orman yangını aktivitesinden dolayı, Amazon’daki toplam yangın faaliyeti son 15 yılın ortalamasına yakındır. INPE, 20 Ağustos'ta yaptığı açıklamada, "dünyanın en büyük yağmur ormanında 39,194 yangın çıktığını" tespit ettiğini bildirdi. Bu, 2018'deki aynı zaman dilimindeki yangın sayısına kıyasla yüzde 77'lik bir artışı temsil etmektedir. Bununla birlikte, NASA tarafından finanse edilen NGO GFED, 2018’i 2004-2005’teki tarihi verilere kıyasla alışılmadık derecede düşük bir yangın yılı olarak göstermektedir. Rondônia ve Amazonas'taki yangınlardan çıkan dumanlar sonucunda, Amazon Havzası'ndan neredeyse 2.800km uzakta yer alan Brezilya'nın en büyük şehri Sao Paulo'da gökyüzü sabah olmasına rağmen gece kadar karardı. Uydu görüntüleri ayrıca yangınlardan kaynaklanan büyük miktarda karbonmonoksit ve karbondioksitin yakındaki ülkelere yayıldığını tespit etti. Tepki [[Dosya:Amazon rainforest.jpg|küçükresim|Amazon Ormanlarını gösteren harita.]]küçükresim|Yangınların sebep olduğu dumanın NASA tarafından çekilmiş uydu fotoğrafı Bazı uluslararası hükûmetler ve çevre grupları, Brezilya'nın orman yangınlarını yavaşlatma girişimlerinin olmamasından dolayı endişe ve kınamalarını bildirdi. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Amazon orman yangınlarını “dünyadaki oksijenin %20'sini” ürettiği için “uluslararası bir kriz” olarak nitelendirdi ve "Kelimenin tam anlamıyla evimiz yanıyor." dedi. Almanya Başbakanı Angela Merkel de Macron'un açıklamalarını destekledi ve konuyu G7 tartışmalarının bir parçası haline getirmeyi planladı. Merkel, bir sözcü aracılığıyla “Amazon bölgesindeki yangınların boyutu yalnızca Brezilya ve diğer etkilenen ülkeler için değil, tüm dünya için de şok edici ve tehdit edicidir” dedi. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres, “Küresel iklim krizinin ortasında, büyük bir oksijen ve biyolojik çeşitlilik kaynağına daha fazla zarar veremeyiz” dedi. Finlandiya, ormansızlaşmayı durdurmak için adımlar atıncaya kadar Brezilya'dan sığır eti ithalatı yasağı fikrini önerdi. Brezilya hükümeti INPE, Temmuz 2019’da orman yangınlarının %88 oranında arttığını açıkladıktan sonra, Bolsonaro "sayıların sahte olduğunu" belirtti ve INPE direktörü Ricardo Magnus Osório Galvão'yu işten çıkardı. Bolsonaro, Galvão'nun verileri "Brezilya karşıtı bir kampanya" yürütmek için kullandığını iddia etti. 22 Ağustos'ta Bolsonaro, Brezilya’nın yangınlarla mücadele edecek kaynaklara sahip olmadığına değindi ve “Amazon Avrupa’dan daha büyük olduğundan, böyle bir bölgede yangınlarla nasıl mücadele edeceksiniz? dedi. Bolsonaro, önceki gün, suçlamayı desteklemek için hiçbir kanıt sağlamamasına rağmen, yangının kasıtlı olarak çevreci sivil toplum kuruluşları (STK'lar) tarafından başlatıldığını iddia etmişti. WWF Brezilya, Greenpeace ve Brezilya Çevre Koruma Enstitüsü gibi STK'lar Bolsonaro'nun iddialarına karşı çıktı. Bolsonaro ve hükümeti, Macron'un “sansasyonel bir tonda” olduğu ve onun yerel bir sorun olduğunu düşündüğü şeye müdahale etmekle suçladığı görüşünü dikkate alarak, durumun herhangi bir uluslararası denetimine karşı konuştu. Macron ve Merkel'den Bolsonaro, “Brezilya'nın yeni yönetim altında olduğunu hala anlamadılar. Artık Brezilya halkına sadık olan, Amazon’un bizim olduğunu söyleyen bir başkan olduğunu, kötü Brezilyalıların yalan söyleyen rakamları serbest bırakamayacağını ve Brezilya’ya karşı kampanya yapamayacağını söylüyor. ” Kaynakça Dış bağlantılar Kategori:2019'da Brezilya Kategori:KB1 Portekizce kaynakları (pt)