2020

[bullvar_katip]

2020 (MMXX) Çarşamba günü başlayan yıl. Birleşmiş Milletler 2020'yi Uluslararası Bitki Sağlığı Yılı olarak ilan etti. Ayrıca Dünya Sağlık Örgütü tarafından da Hemşire ve Ebe Yılı olarak belirlenmiştir. 2020, küresel sosyal ve ekonomik bozulmaya, etkinliklerin toplu olarak iptal edilmesine ve ertelenmesine, dünya çapında kilitlenmelere ve 1929'da başlayan Büyük Buhran'dan bu yana, en büyük ekonomik durgunluğa yol açan devam eden COVID-19 pandemisi tarafından büyük ölçüde etkilendi. Olaylar Ocak 'ın Rijeka ve 'nın Galway şehirleri Avrupa Kültür Başkenti oldu. 'ın Hive şehri Türk Dünyası Kültür Başkenti oldu. UNESCO tarafından Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Moğolistan ve Özbekistan'ın desteğiyle, Tonyukuk Yazıtı'nın dikilişinin 1300. yılı kutlandı. Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY) tarafından 2020 yılı Kazak şair Abay Kunanbayoğlu yılı ilan edildi. 5 Ocak - 77.si düzenlenen Altın Küre Ödülleri Los Angeles'ta sahiplerini buldu. 14 Ocak - Windows 7 ve Windows Server 2008 için genişletilmiş destek sona erdi. 15 Ocak - Türkiye Anayasa Mahkemesi'nin hak ihlali kararı uyarınca Ankara 1. Sulh Ceza Hakimliği, Vikipedi'nin erişim engelini kaldırılmasına hükmetti. 24 Ocak - 2020 Elazığ depremi: Elazığ, Sivrice'de meydana gelen 6.8 şiddetindeki depremde 41 kişi öldü. 28 Ocak - ABD başkanı Donald Trump ve İsrail başbakanı Binyamin Netanyahu, Trump Barış Planı'nı açıkladı. 30 Ocak - COVID-19 pandemisi: Dünya Sağlık Örgütü (WHO), hastalığın salgınını Uluslararası Öneme Sahip Halk Sağlığı Acil Durumu olarak ilan etti (bu önlem 2009'dan beri altıncı kez uygulanıyor). 31 Ocak - Birleşik Krallık'ın Avrupa Birliği'nden ayrılması: Birleşik Krallık Avrupa Birliği'nden ayrıldı. Şubat 4-5 Şubat Van çığ faciası: Van, Bahçesaray'da çığ altında kalan vatandaşları kurtarmaya giden askerler ve kurtarma ekipleri de üzerlerine düşen çığın altında kaldı. Olayda 41 kişi öldü, 75 kişi yaralandı. 2193 sefer sayılı uçuş: İzmir-İstanbul seferini yapan Pegasus Hava Yolları uçağı, Sabiha Gökçen Havalimanı'na inişi sırasında pistten çıkarak parçalandı. Kazada 3 kişi öldü, 179 kişi yaralandı. 19 Şubat - 2020 Hanau saldırısı: Almanya'nın Hessen eyaletindeki Hanau kentinde iki nargile salonunu hedef alan iki silahlı saldırıda fail dahil 11 kişi öldü, 5 kişi yaralandı. 23 Şubat - 2020 İran-Türkiye depremleri: İran'ın Batı Azerbaycan Eyaleti'nin Hoy ilinde meydana gelen 5.8 M ve 5.9 büyüklüğündeki depremlerde İran'da 75 kişi yaralandı, Van'da ise 10 kişi öldü, 50 kişi yaralandı. 23 Şubat - 2019-20 Süper Lig sezonunun 23. Hafta karşılaşmasında Fenerbahçe kendi sahasında ezeli rakibi Galatasaray'ı ağırladı. Yaklaşık 20 senedir ezeli rakibini deplasmanda mağlup edemeyen Galatasaray maçı 3-1 kazandı ve bu istatistiğe son verdi. 27 Şubat - 2020 İdlib saldırısı: İdlib'te Suriye Hükûmeti tarafından Türk konvoyuna saldırı sonucu 33 asker öldü. 32 asker yaralandı. Mart 1 Mart - Türkiye, Bahar Kalkanı Harekâtı'nı başlattı. 2 Mart - Yahoo! Zaman Kapsülü açıldı. 11 Mart Dünya Sağlık Örgütü, Koronavirüs hastalığı'nı küresel pandemi ilan etti. Sağlık Bakanlığı, Türkiye'de ilk kez koronavirüs vakasına rastlanıldığını açıkladı. 17 Mart - 2020 Avrupa Futbol Şampiyonası koronavirüs pandemisi nedeniyle 2021'e ertelendi. 18 Mart - 2020 Eurovision Şarkı Yarışması koronavirüs pandemisi nedeniyle 2021'e ertelendi. 24 Mart - 2020 Yaz Olimpiyatları koronavirüs pandemisi nedeniyle 2021'e ertelendi. 27 Mart - Kuzey Makedonya, NATO'ya katılan 30. ülke oldu. 30 Mart - 2020 Rusya-Suudi Arabistan petrol fiyat savaşı: Brent petrol fiyatı varil başına %9 düşerek Kasım 2002'den bu yana en düşük seviye olan 23 dolara düştü. Nisan 2 Nisan - Doğrulanmış COVID-19 vakalarının sayısı dünya çapında 1 milyonu geçti. 15 Nisan Doğrulanmış COVID-19 vakalarının sayısı dünya çapında 2 milyonu geçti. 2020 Fransa Bisiklet Turu pandemi nedeniyle Ağustos ayına ertelendi. 23 Nisan - Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin kuruluşunun 100. yıl dönümü kutlandı. Mayıs Haziran Temmuz 7 Temmuz - Mustafa Şentop yeniden TBMM başkanı seçildi. 8 Temmuz - Koronavirüs salgını: Doğrulanmış COVID-19 vakalarının sayısı dünya çapında 12 milyonu geçti. Ağustos 4 Ağustos - 2020 Beyrut patlamaları, Lübnan'ın başkenti Beyrut'taki Beyrut Limanı'nda patlamalar gerçekleşti. 13 Ağustos - İsrail ve BAE, üçüncü İsrail-Arap barış anlaşması olarak ilişkileri normalleştirilmesi konusunda anlaştı. Eylül 27 Eylül - 2020 Dağlık Karabağ çatışmaları başladı. 29 Eylül - Koronavirüs salgınından kaynaklanan ölüm sayısı dünya genelinde 1 milyonu aştı. Ekim 13 Ekim - Microsoft Office 2010 için genişletilmiş desteğe son verildi. 19 Ekim - Koronavirüs salgını: Onaylanmış COVID-19 vakalarının sayısı dünya çapında 40 milyonu geçti. 20 Ekim - Expo 2020 fuarı Dubai'de açıldı. 30 Ekim - 2020 Ege Denizi depremi: 7.0 şiddetinde deprem Türkiye ve Yunanistan'ı vurdu. Toplam 119 kişi öldü, yaklaşık 1,000 kişi yaralandı. Kasım 3 Kasım - Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri gerçekleştirildi. 7 Kasım - Koronavirüs salgını: Dünya genelinde doğrulanmış vaka sayısı 50 milyonu aştı. 10 Kasım - 2020 Dağlık Karabağ Savaşı: Ermenistan ve Azerbaycan, Rusya arabuluculuğunda ateşkes anlaşması imzaladı. 11 Kasım - Koronavirüs salgınına karşı geliştirilen Sputnik V aşısının ara sonuçlara göre COVID-19'a karşı %92 etkili olduğu kanıtlandı. 18 Kasım - Koronavirüs salgını: Pfizer ve BioNTech, COVID-19 aşısı üzerindeki denemeleri herhangi bir olumsuzluk olmaksızın %95 genel etkinlik oranıyla tamamladı. Aralık 1 Aralık - Almanya'nın Rheinland-Pfalz eyaletinde Trier saldırısı gerçekleşti. 14 Aralık - Tam Güneş tutulması yaşandı. Arjantin ve Şili'den net görüldü. 31 Aralık - Adobe Flash Player son kez yayınlandı. Doğumlar 10 Mayıs - Lüksemburg Prensi Charles, Veliaht Prens Guillaume ve Veliaht Prenses Stéphanie'nin oğlu Ölümler [[Dosya:Kobe Bryant warming up.jpg|küçükresim|upright=0.58|Kobe Bryant]] [[Dosya:Hosni Mubarak ritratto.jpg|alt=|küçükresim|upright=0.57|Hüsnü Mübarek]] Ocak 1 Ocak - David Stern Amerikalı spor adamı (d. 1942) 2 Ocak - Shen Yi-ming Tayvan genelkurmay başkanı (d. 1957) 3 Ocak - Kasım Süleymani, İran'a bağlı Kudüs gücü generali (d. 1957) 4 Ocak - Oliver Batali Albino, Güney Sudanlı politikacı (d. 1935) 6 Ocak - Prem Nath Hoon, Hint asker (d. 1929) 7 Ocak - Neil Peart, Kanadalı müzisyen (d. 1952) 14 Ocak - Recep Aktuğ, Türk şarkıcı-şarkı yazarı ve oyuncu (d. 1954) 15 Ocak - Christopher Tolkien, yazar, yayın yönetmeni (d. 1924) 17 Ocak - Rahşan Ecevit, Eski Başbakan Bülent Ecevit'in eşi, Demokratik Sol Parti ile Demokratik Sol Halk Partisi'nin kurucusu ve ilk başkanı (d. 1923) 20 Ocak Hayrettin Karaca, Türk sanayici ve çevre aktivisti (d. 1922) Jaroslav Kubera, Çek siyasetçi (d. 1947) 23 Ocak - Jim Lehrer, Amerikalı gazeteci (d. 1934) 25 Ocak - Garbis Zakaryan, Türk boksör ve antrenör (d. 1930) 26 Ocak Kobe Bryant, Amerikan profesyonel basketbol oyuncusu (d. 1978) Lucy Jarvis, Amerikalı televizyon yapımcısı (d. 1917) 30 Ocak - Vidya Bal, Hint yazar (d. 1937) Şubat 1 Şubat - Ömer Dönmez, Ömercik Sinema oyuncusu (d. 1959) 2 Şubat - Bernard Ebbers, Kanadalı-Amerikalı iş insanı ve hükümlü (d. 1941) 5 Şubat - Kirk Douglas, Amerikalı oyuncu ve film yapımcısı (d. 1916) 7 Şubat Li Wenliang, Çinli göz hekimi. Daha sonra pandemi haline gelen yeni nesil koronavirüsü dünyaya duyuran isimdir. (d. 1986) Orson Bean (doğum adı: Dallas Frederick Burrows), Amerikalı komedyen, yapımcı, yazar, tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (d. 1928) 8 Şubat - Robert Conrad, Amerikalı oyuncu ve şarkıcı (d. 1935) 17 Şubat - Mário da Graça Machungo, Mozambikli siyasetçi (d. 1940) 19 Şubat - Pop Smoke, Amerikalı rap şarkıcısı (d. 1999) 25 Şubat - Muzaffer İlhan Erdost, Türk şair, yazar ve yayıncı (d. 1932) 25 Şubat - Hüsnü Mübarek, eski Mısır Cumhurbaşkanı (d. 1928) 28 Şubat - Freeman Dyson, Amerikalı fizikçi (d. 1923) Mart 2 Mart - Suat Yalaz, romancı, yönetmen, yapımcı, senarist. (d. 1932) 3 Mart - Abdullah Turhan, çizgi roman ustası. (d. 1933) 8 Mart - Max von Sydow, İsveçli aktör (d. 1929) 9 Mart - Şevket Kazan, Türk siyasetçi, eski Adalet Bakanı (d. 1933) 20 Mart Muhterem Nur, Türk oyuncu ve şarkıcı (d. 1932) Kenny Rogers, Amerikalı şarkıcı (d. 1938) 21 Mart - Levent Ünsal Türk oyuncu, sunucu ve dublaj sanatçısı (d. 1965) 24 Mart Manu Dibango, Kamerunlu müzisyen ve söz yazarı (d. 1933) Terrence McNally, Amerikalı oyun yazarı ve senarist (d. 1938) Albert Uderzo, Fransız senarist (d. 1927) 28 Mart - Fevzi Aksoy Spor yazarı, tıp profesörü, nörolog ve akademisyen. (d. 1930) 29 Mart - Krzysztof Penderecki, 20. yüzyılın ikinci yarısına damgasını vuran en önemli bestecilerden birisiydi. (d. 1933) 30 Mart - Bil Withers, Amerikalı şarkıcı ve güfte yazarı (d. 1938) Nisan 7 Nisan - John Prine, Amerikalı şarkıcı ve güfte yazarı (d. 1946) 8 Nisan - Rick May, Amerikalı aktör (d. 1940) 11 Nisan - John Horton Conway, İngiliz matematikçi (d. 1937) 14 Nisan - Haydar Baş, Türk siyasetçi (d. 1947) 22 Nisan - Shirley Knight, Amerikalı oyuncu (d. 1936) 27 Nisan - Nur Yerlitaş, Türk modacı (d. 1955) 29 Nisan - Irrfan Khan, Hint aktör (d. 1967) 30 Nisan Tony Allen, Nijeryalı davulcu, besteci ve söz yazarı (d. 1940) Rishi Kapoor, Hint oyuncu (d. 1952) Mayıs 3 Mayıs - Ömer Döngeloğlu, Türk ilahiyatçı, yazar (d. 1968) 9 Mayıs - Little Richard, Amerikalı müzisyen (d. 1932) 11 Mayıs - Jerry Stiller, Amerikalı komedyen (d. 1927) 31 Mayıs - Oruç Aruoba, Türk yazar, şair, akademisyen ve filozof (d. 1948) Haziran 9 Haziran - Ayşegül Atik, Türk sinema ve dizi oyuncusu, yönetmen, senarist ve tiyatrocu (d. 1948) 25 Haziran - Francis Gutmann, Fransız diplomat (d. 1930) 29 Haziran - Carl Reiner, Amerikalı komedyen (d. 1922) Temmuz 6 Temmuz Ennio Morricone, İtalyan besteci (d. 1928) Charlie Daniels, Amerikalı şarkıcı ve güfte yazarı (d. 1936) 7 Temmuz - Jale Aylanç, Türk tiyatro, dizi ve sinema oyuncusu. Seslendirme sanatçısı (d. 1948) 8 Temmuz - Naya Rivera, Amerikalı oyuncu (d. 1987) 12 Temmuz - Kelly Preston, Amerikalı oyuncu, manken ve şarkıcı (d. 1962) 14 Temmuz - Adalet Ağaoğlu, Türk Roman ve oyun yazarı (d. 1929) 17 Temmuz Seyfi Dursunoğlu, bilinen sahne adıyla Huysuz Virjin, Türk drag queen, şarkıcı ve sunucu (d. 1932) Ekaterina Alexandrovskaya, Rus artistik buz patencisi (d. 2000) 26 Temmuz - Olivia de Havilland, İngiliz oyuncu (d. 1916) 28 Temmuz - Herbert Leuninger, Alman ilahiyatçı (d. 1932) 30 Temmuz - Lee Teng-hui, Tayvanlı siyasetçi, Çin Eski Cumhurbaşkanı (d. 1923) Ağustos 2 Ağustos - Grigor Areşyan, Amerikalı-Ermeni arkeolog, tarihçi ve siyasetçi (d. 1949) 9 Ağustos - Emre Gönlüşen, Türk spor spikeri, sunucu (d. 1978) 15 Ağustos - Vimala Sharma, Hint aktivist ve siyasetçi (d. 1927) 28 Ağustos - Chadwick Boseman, Amerikalı aktör (d. 1976) 31 Ağustos Haldun Boysan, Türk dizi, sinema oyuncusu (d. 1958) Mehtap Anıl, Türk tiyatro, dizi ve sinema oyuncusu (d. 1940) Eylül 3 Eylül - Birol Ünel - Türk kökenli Alman oyuncu (d. 1961) 9 Eylül - Halil Kumova, Türk tiyatro, dizi ve sinema oyuncusu (d. 1956) 11 Eylül Toots Hibbert, şarkıcı (d. 1942) Roger Carel, Fransız oyuncu (d. 1927) 15 Eylül - Momčilo Krajišnik, eski Sırp politikacı (d. 1945) 19 Eylül - John Turner, 17. Kanada Başbakanı (d. 1929) 21 Eylül - Michael Lonsdale - Fransız oyuncu ve ressam (d. 1931) 22 Eylül - Agne Simonsson, İsveçli futbolcu ve teknik direktör (d. 1935) 23 Eylül - Juliette Gréco - Fransız oyuncu ve şarkıcı. (d. 1927) 29 Eylül Sabah el-Ahmed el-Cabir es-Sabah, Kuveyt eski emiri (d. 1929) Helen Reddy, Avustralyalı müzisyen (d. 1941) Ekim 4 Ekim - Kenzo Takada, Japon-Fransız moda tasarımıcısı, iş insanı ve film yönetmeni (d. 1939) 6 Ekim - Eddie Van Halen - Hollandalı müzisyen, gitar virtüözü (d. 1955) 7 Ekim - Mario Molina, Meksikalı bilim insanı (d. 1943) 18 Ekim - Bekir Coşkun, Türk gazeteci ve yazar (d. 1945) 27 Ekim - Hikmet Karagöz, Türk ressam, tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (d. 1946) 30 Ekim - Mesut Yılmaz, Türk siyasetçi, eski başbakan (d. 1947) 31 Ekim - Sean Connery, İskoç oyuncu ve yapımcı (d. 1930) Kasım 1 Kasım - Burhan Kuzu, Türk siyasetçi (d. 1955) 6 Kasım - Timur Selçuk, Türk müzisyen, piyanist (d. 1946) 8 Kasım Alex Trebek, Kanadalı-Amerikalı komedyen ve sinema oyuncusu. (d. 1940) Ahmet Uz, Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısı (d. 1945) Ali Dündar, Türk öğretmen ve yazar (d. 1924) Revan Latifov, Azeri asker (d. 1991) 14 Kasım - Ahmet Kekeç, Türk gazeteci, yazar (d. 1961) 15 Kasım - Ray Clemence, İngiliz futbol kalecisi (d. 1948) 16 Kasım - Bruce Swedien, Amerikalı ses mühendisi ve müzik prodüktörü (d. 1934) 19 Kasım - Reşit Karabacak, Türk güreşçi (d. 1954) 23 Kasım - David Dinkins, Amerikalı siyasetçi (d. 1927) 24 Kasım Devrim Parscan, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu, seslendirme sanatçısı (d. 1937) Muhittin Korkmaz, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu (d. 1953) 25 Kasım - Diego Maradona, Arjantinli efsane futbolcu, teknik direktör (d. 1960) 28 Kasım - David Prowse, İngiliz vücut geliştirmeci ve aktör (d. 1935) Aralık 2 Aralık - Valéry Giscard d'Estaing, Fransa'da Beşinci Cumhuriyeti'nin üçüncü cumhurbaşkanı olan merkez-sağ siyasetçi (1974-1981) (d. 1926) 12 Aralık - John Le Carré, İngiliz casusluk romanları yazarı (d. 1931) 13 Aralık - Catie Lazarus, Amerikalı yazar, komedyen ve talk show sunucusu (d. 1976) 17 Aralık - Jeremy Bulloch, İngiliz aktör. (d. 1945) 19 Aralık - Rosalind Knight, İngiliz oyuncu (d. 1933) 22 Aralık - Özkan Sümer, Türk eski futbolcu ve teknik direktör. (d. 1940) 23 Aralık - Mannan Hira, Bangladeşli oyun yazarı (d. 1956) 25 Aralık - Engin Nurşani, Türk asıllı Alman müzisyen. (d. 1984) 29 Aralık - Pierre Cardin, İtalyan asıllı Fransız modacı (d. 1922) 31 Aralık - Robert Hossein, Azerbaycan asıllı Fransız oyuncu, yönetmen ve yazar (d. 1927) 2020 Nobel ödülünü kazananlar sağ|küçükresim|upright=0.36|Nobel ödülü madalyası Fizik - Roger Penrose, Reinhard Genzel ve Andrea M. Ghez Kimya - Emmanuelle Charpentier ve Jennifer Doudna Tıp - Harvey J. Alter, Michael Houghton ve Charles M. Rice Edebiyat - Louise Glück Barış - Dünya Gıda Programı Ekonomi - Paul Milgrom Ayrıca bakınız 2020'de Türkiye COVID-19 pandemisinden ölenler listesi Kaynakça