2022 Madrid zirvesi

[bullvar_katip]

2022 Madrid zirvesi, Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü'nün (NATO), devlet başkanları ve hükûmet başkanlarının resmi toplantısıydı. Madrid'de 28 ve 30 Haziran 2022 tarihlerinde düzenlendi. Arka plan İspanya başbakanı Pedro Sánchez, 8 Ekim 2021'de NATO genel sekreteri Jens Stoltenberg ile yaptığı görüşmenin ardından 2022'de Madrid'in NATO zirvesine ev sahipliği yapacağını duyurdu. NATO, zirvenin logosunu 29 Mart 2022'de açıkladı. Zirvenin, 2022 Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesinden birkaç ay sonra yapılması planlandı. Zirve küçükresim|Liderler tarafından verilen aile pozu. Haziran 2022'deki zirve için iki günlük hazırlıkların ardından Jens Stoltenberg, zirvede ele alınması gereken önemli konuların "güçlendirilmiş caydırıcılık ve savunma; Ukrayna ve risk altındaki diğer ortaklara destek; yeni bir NATO Stratejik Konsepti; daha iyi yük paylaşımı ve kaynak sağlama ve Finlandiya ve İsveç'in tarihi üyelik başvuruları" olduğunu bildirdi. Mekan ve güvenlik Zirve, IFEMA fuar alanı'nda gerçekleştirildi. Şehirde 25.000'den fazla polis memuru görevlendirildi. Madrid'deki LGBT Onur Yürüyüşü, zirve nedeniyle bir hafta ertelendi. İspanya İçişleri ve Dışişleri Bakanlıkları, 6.000 şarj cihazının satın alınması da dahil olmak üzere, zirvenin güvenliğinin artırılması için kamu ihalesi yapmadan yaklaşık 37 milyon € tahsis etti. 2022 Stratejik Konsept Zirvede, gelişen küresel ortamda, ittifakın güvenlik garantilerini destekleyen ve NATO'nun siyasi ve askeri görevlerinin ana hatlarını belirleyen yeni stratejik konsept kabul edildi. Yeni stratejik konsept, 2010 Lizbon zirvesi'nde kabul edilen stratejik konseptin yerini aldı. Litvanya cumhurbaşkanı Gitanas Nausėda, bir sonraki stratejik konseptte Rusya'nın "tüm Avrupa-Atlantik bölgesi için uzun vadeli bir tehdit" olarak tanımlanmasını istedi. Stratejik konseptte, Rusya, "Müttefiklerin güvenliğine ve Avrupa-Atlantik bölgesinde barış ve istikrara yönelik en önemli ve doğrudan tehdit" olarak tanımlandı. Benzer şekilde, belgede Çin de müttefiklerin "çıkarlarına, güvenliğine ve değerlerine" bir "sistematik rakip" olarak tanımlandı. AB-NATO ilişkileri 29 Haziran'da hem Avrupa Birliği hem de NATO üyesi ülkelerin liderleri İspanya Başbakanı Pedro Sánchez'in ev sahipliğinde Madrid'de bir akşam yemeğine katıldı. Zirvede, İrlanda başbakanı Micheál Martin, Norveç Başbakanı Jonas Gahr Støre, İzlanda Başbakanı Katrín Jakobsdóttir ve Avusturya Şansölyesi Karl Nehammer ile bir araya geldi ve Türkiye cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile de görüştü. Finlandiya ve İsveç'in katılımı ' küçükresim| Şubat 2022'de Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesinin ardından Finlandiya ve İsveç kamuoyunun NATO üyeliğine desteğinin artması sonrası her iki ülkenin de zirveden önce NATO üyeliğine başvurma olasılığı yükseldi. 12 Mayıs'ta, Finlandiya cumhurbaşkanı Sauli Niinistö ve Finlandiya başbakanı Sanna Marin, yaptıkları ortak açıklamada "Finlandiya gecikmeden NATO üyeliğine başvurmalı" dedi. 16 Mayıs'ta İsveç başbakanı Magdalena Andersson, İsveç hükûmetinin NATO'ya başvuru yapma kararı aldığını duyurdu. 18 Mayıs'ta her iki ülke de, NATO'ya üyelik için resmi başvurularını sundu, ancak Türkiye'nin, PKK'nın Suriye kolu olarak gördüğü YPG'nin Finlandiya ve İsveç ile ilişkilerine ilişkin endişeleri nedeniyle Türkiye'nin Finlandiya ve İsveç'in NATO'ya üyelik müzakerelerini engelleme olasılığı vardı. Zirvenin ilk günü olan 28 Haziran'da Türk heyeti, Finlandiya ve İsveç'in NATO'ya üyelik başvurularına yönelik muhalefetini bıraktı ve Türkiye'nin silah ihracatı ve terörle mücadele de dahil olmak üzere Türkiye'nin endişelerini ele alan üçlü bir muhtıra imzaladı. Anlaşmanın bir parçası olarak Finlandiya ve İsveç, Türkiye’nin askeri mobilite konusundaki PESCO projesine katılımını destekleyecek. Finlandiya ve İsveç, PKK'nın "terör örgütü" olduğunu doğruladı. 29 Haziran'da NATO, İsveç ve Finlandiya'yı ittifaka resmi olarak davet etme kararı aldı. 30 Haziran'da Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İsveç'in "73 teröristi" Türkiye'ye iade etmek için "söz" verdiğini söyledi. İsveç Başbakanı Andersson, Türkiye'nin, İsveç'in ülkeye sığınanları ve Erdoğan hükûmeti tarafından aranan muhalifleri sınır dışı etme sözü verdiği yönündeki iddiasını yalanlamayı reddetti. Bölgesel savunma 10 Haziran 2022'de Bükreş Dokuzlusu, NATO'ya doğu kanadında ileri savunma çağrısında bulunan ortak bir bildiri yayınladı. Zirvede, ittifak Avrupa’daki NATO Mukabele Kuvvetini 40.000’den 300.000 askere çıkarma kararı aldı. Estonya başbakanı Kaja Kallas, NATO'nun olası bir Rus istilasına karşı her bir devletin topraklarını savunmak için Baltık devletleri'nin her birinde 20.000 ila 25.000 askerden oluşan tümen boyutunda kuvvetler oluşturarak asker varlığını artıracağını umuyor. Nausėda ise Baltık'ta tugay boyutunda kuvvetler oluşturulmasını istiyor. Şu anda Baltık devletlerindeki her bir eyalette yalnızca bin yabancı asker bulunuyor. İspanyol hükûmeti NATO'nun özellikle Sahel'deki İslamcı gruplar ve bölgede faaliyet gösteren Rus paralı askerleri ile ilgili olarak güneydeki bölgesel güvenliği de dikkate almasını istiyor. Zirvenin ikinci günü olan 29 Haziran'da Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Joe Biden, ABD'nin Polonya'da V Corps'un karargahı olarak hizmet verecek kalıcı bir askeri üs kuracağını ve Birleşik Krallık'a iki ek F-35 filosu, Romanya'ya başka bir tugay ve İtalya ve Almanya'ya hava savunma sistemleri sağlayacağını duyurdu. Ayrıca Beyaz Saray, Naval Station Rota'da konuşlandırılan Arleigh Burke sınıfı muhrip sayısının %50'lik bir artışla dörtten altıya çıkarılacağını bildirdi. 30 Haziran'da eski İngiltere Başbakanı Boris Johnson, İngiltere'nin savunma harcamalarının 2022'de %2,3'e, 2030'da %2,5'e çıkacağını duyurdu. Ayrıca İngiltere, NATO'nun doğu kanadına 1000 ek asker ve Queen Elizabeth sınıfı bir uçak gemisi sağlayacak. Protestolar 26 Haziran 2022'de birkaç bin kişi Madrid'de NATO'yu protesto etmek için toplandı ve örgütün feshedilmesini ve İspanya'daki ABD askeri üslerinin kapatılmasını istedi. Zirvenin ilk gününde yapılması planlanan protesto İspanyol hükûmeti tarafından yasaklandı. Zirveye katılan devlet ve hükûmet başkanları küçükresim|Liderlerin Madrid'deki IFEMA tesislerindeki çalışma oturumu. Üye devletler – Genel Sekreter Jens Stoltenberg – Şansölye Olaf Scholz – Başkan Joe Biden – Başbakan Edi Rama – Başbakan Alexander De Croo – Başbakan Boris Johnson – Cumhurbaşkanı Rumen Radev – Başbakan Petr Fiala – Başbakan Mette Frederiksen – Başbakan Kaja Kallas – Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron – Cumhurbaşkanı Zoran Milanović – Başbakan Mark Rutte – Başbakan Pedro Sánchez – Başbakan Mario Draghi – Başbakan Katrín Jakobsdóttir – Başbakan Justin Trudeau – Cumhurbaşkanı Milo Đukanović – Cumhurbaşkanı Stevo Pendarovski – Cumhurbaşkanı Egils Levits – Cumhurbaşkanı Gitanas Nausėda – Başbakan Xavier Bettel – Başbakan Viktor Orbán – Başbakan Jonas Gahr Støre – Cumhurbaşkanı Andrzej Duda – Başbakan António Costa – Cumhurbaşkanı Klaus Iohannis – Cumhurbaşkanı Zuzana Čaputová – Başbakan Robert Golob – Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan – Başbakan Kiryakos Miçotakis Üye olmayan ülkeler Kaynakça Kategori:NATO zirveleri Kategori:2022'de İspanya Kategori:İspanya'daki diplomatik konferanslar Kategori:2022'de uluslararası ilişkiler