2023 Kahramanmaraş depremlerindeki kayıplar

bullvar_katip · 27 Mayıs 2024

2023 Kahramanmaraş depremleri ya da 2023 Türkiye-Suriye depremleri, 6 Şubat 2023'te dokuz saat arayla meydana gelen, merkez üsleri sırasıyla Kahramanmaraş'ın Pazarcık ve Elbistan ilçeleri olan, 7,8 Mw (± 0,1) ve 7,5 Mw büyüklüklerindeki iki deprem. Depremler sonucunda Türkiye'de resmî rakamlara göre en az 50 bin 783, Suriye'de ise en az 8 bin 476 kişi hayatını kaybetti ve toplam 122 binden fazla kişi ise yaralandı. Depremlerin ardından büyüklüğü 6,7 Mw 'e kadar varan 40 binden fazla artçı sarsıntı gerçekleşti. Türkiye Cumhuriyeti tarihinde gerçekleşmiş en büyük, en uzun ve en şiddetli deprem olarak kayıtlara geçti. Kayıplar Türkiye 22 Nisan günü 12:40 itibarıyla İçişleri Bakanı Süleyman Soylu tarafından depremde 50.783 kişinin öldüğü, 107.204 kişinin yaralandığı açıklandı. Deprem sebebiyle 120 polis, 32'nin üzerinde asker ve en az 14 doktorun öldüğü bildirildi. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından 27 Nisan 2023 tarihinde yapılan açıklamada enkaz altından çıkarılmış refakatçisi olmayan çocuk sayısının 1.914 olduğu ve bunlardan 1.812'sinin ailesine teslim edildiği belirtildi. İlk verilere göre Kahramanmaraş'ta 310, Hatay'da 1278, Gaziantep'te 581, Şanlıurfa'da 201, Osmaniye'de 101, Malatya'da 130, Kilis'te 50, Adıyaman'da 600, Diyarbakır'da 20 ve Adana'da 12 olmak üzere toplam 6.624 bina yıkıldı. Depremde ağır hasar alan iller sırayla ; Hatay, Kahramanmaraş, Adıyaman, Malatya, Gaziantep, Osmaniye, Şanlıurfa, Adana, Diyarbakır ve Kilis'tir. Ayrıca Gaziantep Kalesi, Şirvan Camii, Adana-Gaziantep otoyolu, Kırıkhan-Reyhanlı kara yolu ve Hatay Havalimanı da hasar gören yapılar arasındaydı. İskenderun Limanı rıhtımının deprem nedeniyle çökmesiyle birçok konteyner devrilerek yangına neden oldu. Hatay'daki iki devlet hastanesi yıkıldı. Depremin yaşanmasından hemen sonra enkaz altında kalan bazı kişiler, sosyal medya üzerinden video kaydıyla yardım istedi. En az 516 üniversite binası etkilendi ve bunlardan 106'sı ağır hasar gördü. Uluslararası Göç Örgütü, tahminen 2,7 milyona yakın kişinin evsiz kaldığını bildirdi. Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), depremler sonucu Türkiye'de 658 bin, Suriye'de ise 170 bin çalışanın geçim olanaklarını kaybettiğini duyurdu. Türkiye'de bu depremlerden 13,5 milyon kişinin doğrudan etkilendiği açıklandı. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, depremden etkilenen 11 ilde 1 milyon 430 bin 363 binanın hasar tespitini yaptı. 507 bin bağımsız bölümden oluşan 227 bin 27 binanın yıkık, acil yıkılacak ve ağır hasarlı olduğunun tespit edildiğini bildirdi. Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından 18 Mart 2023'te yayımlanan rapora göre depremlerin Türkiye ekonomisine toplam maliyeti 2 trilyon lira (103,6 milyar $) oldu. Adana İki depremde Adana kent merkezinde 12 bina yıkıldı. Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, yaptığı açıklamada 418 kişinin hayatını kaybettiğini söyledi. Bakan Kirişci, ayrıca kent genelinde 23 binanın ağır hasarlı, 120 binanın da orta hasarlı olduğunun tespit edildiğini belirtti. Öte yandan merkezde yıkılan binaların tamamında kurtarma çalışmaları tamamlanırken enkaz kaldırma çalışmalarında da sona gelindi. Adana Şakirpaşa Havalimanı, arama kurtarma süreci boyunca deprem bölgesine ulaştırılmak istenilen yardımların ve bölgeye gelen yardım ekiplerinin inişleri için ana merkez ve lojistik üs görevi gördü. Depremde yıkılan bazı binaları inşa ettiği söylenen firmanın sahibi Hasan Alpargün ve oğlu Hasan Can Alpargün yurtdışına kaçtı, ama KKTC'nin başkenti Kuzey Lefkoşa'da yakalandı. Hasan Can Alpargün diyerek suçlamaları reddetti. Alpargün, 7 sene önce inşa ettikleri binaları pazarlarken "Projelerde her şeyden önce dikkat ettiğimiz şey güvenilirlik ve depreme dayanıklılık." ifadelerini kullanmış, yerel gazetelerde "sıradışı bir mimar" başlıklarıyla yer almıştı. Adıyaman küçükresim|230x230pik|Adıyaman şehir merkezinde yıkılmış bir binaya ait enkaz Geniş çaplı apartman yıkımlarının yaşandığı Adıyaman'da, Gazete Duvarın aktardığına göre dört mahalle neredeyse tamamen yıkıldı; BBC Türkçe'nin haberine göre şehrin ana caddesi olan Atatürk Bulvarı üzerinde de çok sayıda apartman yerle bir oldu. Adıyaman merkeze bağlı Kömür belediye başkanı Erkan Karakaş merkezin özellikle Bahçelievler ve Karapınar mahallelerinin "hemen hemen yerle bir" olduğunu ifade etti. Çelikhan ilçesinde hem merkezde hem de köylerde geniş çaplı yıkım yaşandı. Adıyaman Belediyesi binası ve Ulu Cami depremde yıkıldı. İki bin yıllık Karakuş Tümülüsü'nde bulunan 4 sütundan, höyüğün batısında yer alan tokalaşma sütunu yıkıldı. Şehrin en büyük oteli olan İsias Otel de depremde yerle bir oldu. Bu otelde eğitim için bulunan 43 kişilik turist rehberi grubu ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nden spor müsabakası için gelmiş olan öğrenci kafilesi enkaz altında kaldı. Bu kafileden en az 16 sporcu ve 19 rehber hayatını kaybetti. Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi sporcularının kaldığı binanın yıkılması sonucu 4 güreşçi öldü. AK Parti Adıyaman milletvekili Yakup Taş depremde enkaz altında kalarak öldü. Yıkılan Özkan Apartmanı'nın müteahhidi olan Mehmet Özkan, 17 Şubat 2023'te tutuklandı. Diyarbakır Kentin ilk alışveriş merkezi olma özelliği taşıyan Galeria İş Merkezindeki yıkım sonucu onlarca kişi hayatını kaybetmiştir.Diyarbakır Surları ve Saint George Kilisesi'nde hafif dökülmeler oluştu. Elazığ Elazığ'da 5 kişi öldü ve 379 kişi yaralandı. Hasarlı bir bina, 7,5 büyüklüğündeki depremden sonra çöktü. 15 Şubat'ta Elazığ, depremden etkilenmesi bakımından 11'inci il olarak afet bölgesine dahil edildi. Kent genelinde 10694 binaya ağır hasar verildi. Gaziantep [[Dosya

amage in Kurtuluş Mosque after the 7.8 magnitude earthquake in Turkey.jpg|küçükresim|229x229pik|Hasar alan tarihî Kurtuluş Camii'nden bir görüntü, Gaziantep]] [[Dosya:Aerial View of Islahiye after the 7.8 magnitude earthquake in Turkey.jpg|küçükresim|228x228pik|Depremlerin ardından Gaziantep'in Islahiye ilçesinin havadan bir görünümü]] Depremin merkez üssü Gaziantep il merkezinin 37km batı-kuzeybatısındaydı. Gaziantep'te deprem sonrası 1 milyon kadar kişi evine giremedi. Depremlerden sonra Gaziantep il genelinde 16.211 binanın yıkık ya da ağır hasarlı olduğu tespit edildi. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca Gaziantep'te depremler sonrası 25.276 vatandaşın enkaz altından kurtarıldığını açıkladı. 04.17'de meydana gelen 7.8 Mw (± 0,1) ilk depremin hemen ardından Merkez üsleri sırasıyla Gaziantep'in Nurdağı ve İslahiye ilçelerinde 6.7 Mw ve 6.5 Mw büyüklüğünde yıkıcı artçı sarsıntılar bölgeyi oldukça harap etti. 13.24’de meydana gelen 7.5 ikinci depremde Nurdağı ilçesi tam yıkıma uğrarken Gaziantep’in Şehitkamil ilçesi İbrahimli ve Batıkent mahallelerinde yoğun yıkım yaşandı. Belediye Başkanı Fatma Şahin, İslahiye ilçesi için "Yarısından çoğu yok." ifadelerini kullandı. Depremden büyük ölçüde etkilenen Nurdağı ilçesinin tamamen yıkılıp başka bir bölgeye yeniden inşa edileceği açıklandı. Gaziantep Kalesi ağır hasar aldı ve bir kısmı yıkıldı. Gaziantep'te, 1892'de kilise olarak yaptırılan, Cumhuriyet döneminde cezaevine ve 1984'te camiye dönüştürülen Kurtuluş Camisi'nin kubbe ve minareleri de depremde yıkıldı. Ayrıca tarihi yapılardan Şirvani Camii, Ömeriye Camii, Eyüpoğlu Camii, Bayazhan ve Ukkaşe Türbesi gibi tarihi yapılar depremde ağır hasar aldı ya da yıkıldı. Gaziantep'in merkezinde Dr. Ersin Arslan Hastanesi ağır hasar aldı. Sigorta binası ve Türk Telekom binası ağır hasar aldı. Ana merkez PTT binasının ön kısmı tamamen yıkıldı ve ağır hasar aldı. Gaziantep-Nurdağı otoyolu hasar aldı, Kahramanmaraş-Gaziantep doğal gaz iletim hattı hasar aldığı için Gaziantep'e doğal gaz aktarımı kesildi. Gaziantep-Kahramanmaraş içme su tesisleri depremde ciddi hasar gördü ve Gaziantep'e uzun süre su verilemedi. Doğal gaz aktarımı kesilmesi ve içme suyu verilememesi üzerine Televizyon yayınlarına bağlanan Belediye Başkanı Fatma Şahin, "1 milyon kişi evlerine giremiyor, Doğalgaz olmadığı için ekmek üretiminde sorun yaşanıyor. Acil olarak ekmek ve battaniye ihtiyacımız var." çağrısında bulundu. Barınma sorunu ciddi derecede artarken vatandaşları şehirden tahliye etmek için M1 Avm civarına tahliye noktası kuruldu. Ayrıca yıkılan ve ağır kayıp oluşturan apartmanlardan, Furkan Apartmanı, Emre Apartmanı, Bahar Apartmanı, Pamukkale Sitesi A Blok ve Gölgeler Apartmanı müteahhitleri tutuklanarak ceza evine gönderildi. Sakçagözü köyünün neredeyse tamamı hasar aldı veya yıkıldı. Köy'de en az 256 vatandaş hayatını kaybetti. Gaziantep'in merkezinde 6 Bloktan oluşan ve deprem anında 4 bloğunun yıkılması ile 256 kişinin hayatını kaybettiği Ayşe-Mehmet Polat Sitesi'nin müteahhidi olan Mehmet Ertan Akay, İstanbul'da yakalandı. Nurdağı Belediye Başkanı Ökkeş Kavak, müteahhitliğini yaptığı binaların tamamının yıkılması üzerine tutuklanarak cezaevine gönderildi. Hatay [[Dosya:Aerial View of the Hatay Province in Turkey (52698585301).jpg|küçükresim|229x229pik|Hatay'daki yıkımı gösteren bir fotoğraf]] [[Dosya:İskenderun Latin Katolik Kilisesi Haziran 2023.jpg|küçükresim|sol|229x229pik|İskenderun Latin Katolik Kilisesinin deprem sonrası hali]] Depremin en fazla hasara neden olduğu il durumunda olan Hatay'da 55.589 bina ağır hasar aldı veya yıkıldı. Hatay kent merkezi Antakya ve çevre ilçelerin Asi Nehri'nin getirmiş olduğu alüvyon tabaka üzerine inşa edilmiş olması nedeniyle deprem dalgalarının şiddeti bu bölgelerde arttı. Bu nedenle Hatay depremden çok etkilenen il oldu. Kurutulan Amik Gölü üzerine yapılacağının açıklanmasının ardından bölgede aktif fay hatları ve zeminin güvensizliği nedeniyle tartışmalara neden olan Hatay Havalimanı pisti hasar aldı ve havalimanı tüm uçuşlara kapatıldı. Bölgedeki bir askerî birlik binası çöktü. İskenderun Limanı rıhtımının çökmesi sonucu konteynerler devrilerek yangına neden oldu. Millî Savunma Bakanlığı yangına havadan müdahale edildiğini açıkladı. Bölgedeki 30'dan fazla trafo merkezinde hasar meydana geldi. Kahramanmaraş-Gaziantep doğal gaz iletim hattında oluşan hasar nedeniyle Hatay'a da doğal gaz akışı durduruldu. [[Dosya:Blaze at Türkiye's Iskenderun port ESA24720932.gif|küçükresim|229x229pik|Deprem sonrasında İskenderun Limanı'ndaki konteyner kısmında çıkan yangının uzaydan bir görünümü]] Hatay Devleti Millet Meclisi Binası'nın bir kısmı yıkıldı. İskenderun'daki Latin Katolik Kilisesi ağır hasar aldı. Kırıkhan ilçesindeki Antakya Haçlı Prensliği'nin önemli kalelerinden Darb-ı Sak ve kale içinde yer alan ünlü İslam mutasavvıfı Bayezid-i Bistami'nin türbesi ağır hasar gördü. Antakya Ulu Camii, Habib-i Neccar Camii ve Sarımiye Camii yıkılan tarihî camilerdendi. İskenderun Devlet Hastanesi'nde acil servis ve yoğun bakım ünitesinin olduğu bina çöktü, Antakya Devlet Hastanesi de yıkılan binalar arasındaydı. Ayrıca, bölgedeki polis evi ve AFAD binası yıkıldı. Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı Lütfü Savaş, Twitter hesabından büyükşehir belediye binasının ve belediyenin birçok hizmet binasının tamamen yıkıldığını duyurdu. CHP Hatay Milletvekili Suzan Şahin deprem sonrası 8 saat içinde Hatay'a AFAD ekiplerinin ulaşmadığını söyledi. Depremde yıkılan Rönesans Rezidans adlı binanın müteahhidi Mehmet Yaşar Coşkun yurtdışına kaçmaya çalışırken yakalandı. Çektiği tarif videolarıyla tanınan sosyal medya fenomeni Taha Duymaz ailesi ile birlikte enkaz altında kaldı. 17 Şubat 2023 tarihinde Duymaz'ın cansız bedenine ulaşıldı. 9 Şubat'ta Hatay Cezaevi'nde çıkan isyanda askerlerin ateş açması sonucu üç mahkûm öldü, 12 mahkûm yaralandı. Kayseri' Depremde hasar alan illerden biri de Kayseri oldu. Depremden sonra yapılan incelemelerle 8 bina yıkılırken 1148 bina ağır hasarlı, 15 bina orta hasarlı, 4089 bina az hasarlı raporu aldı. Kilis Depremde 138 bina ağır hasar alırken 119 bina ise yıkıldı. 8 Şubat'ta Kilis’e giden Ticaret Bakanı Mehmet Muş, arama faaliyetlerinin sona erdiğini ve Enkaz altında kimsenin kalmadığını söyledi. Malatya "Malatya'nın sembolü" olarak adlandırılan, daha önce 2020 Elâzığ depreminde de hasar görmüş olan Yeni Cami ile Avşar Oteli, Büyük Otel ve Kırçuval Otel yıkıldı. Kahramanmaraş'ta meydana gelen depremin ardından, Malatya Havalimanı terminal binasının tavanında gerçekleşen çökmeyle birlikte, havalimanı, acil yardım uçuşları dışında uçuşlara kapatıldı. Malatya şehir merkezindeki otogar zarar gördü, kar etkisiyle bölgede yollar kapandı. Malatya'nın Doğanşehir ilçesinin gerek merkezinde gerekse köylerinde yıkımlar yaşandı. Tren raylarında bozulma oluşurken Erkenek Tüneli çöktü, Erkenek köyüne ulaşım ilk saatlerde mümkün olmadı. Malatya Valiliği, Gündüzbey Pınarbaşı kaptajından içme suyu alan bölgedeki vatandaşların ikinci bir duyuruya kadar şebeke suyu içmemeleri gerektiğini bildirdi. Yeni Malatyaspor kalecisi Eyüp Türkaslan ve millî basketbolcu Nilay Aydoğan enkaz altında kalarak öldü. Kahramanmaraş [[Dosya:Kahramanmaraş after 7.8 magnitude earthquake in Türkiye 3.jpg|küçükresim|229x229pik|Depremlerin ardından Kahramanmaraş, 9 Şubat 2023]] Kahramanmaraş'ta 5.000'den fazla ölü için toplu cenaze törenleri gerçekleşti. Bir belediye yetkilisi, toplu mezarın 10.000 kişinin gömüleceği yer olacağını söyledi. İçişleri Bakanlığı daha sonra Kahramanmaraş'taki 941 binanın tamamen yıkıldığını doğruladı. İkinci büyük depremin merkez üssü yakınlarındaki Elbistan'da tahminen 2 bin bina yıkıldı. Kentteki Yedi Güzel Adam Edebiyat Müzesi ağır hasar aldı. Kahramanmaraş Milletvekili Sıtkı Güvenç, enkaz altında kalarak öldü. Osmaniye [[Dosya:Search and rescue work continues on the Metin Tamer building.png|küçükresim|230x230pik|Osmaniye'de bir arama-kurtarma çalışması]] 15 Şubat itibarı ile Osmaniye'de incelenen bina sayısı 22.841; acil yıkılacak, ağır hasarlı, yıkık bina sayısı 1.739 oldu. Osmaniye'nin Merkez ilçesinde incelenen 13.667 binadan 1.088'i acil yıkılacak, ağır hasarlı, yıkık olarak tespit edildi. Şanlıurfa Şanlıurfa'da 2.725 bina depremde ağır hasar alırken 466 bina ise yıkıldı. Balıklıgöl deprem nedeniyle çamura bulandı. Eyyübiye ilçesinde ise Eyüp Peygamber Camiisinin hasar almış minaresi tedbir amaçlı indirilecektir. Siverek Kalesi de depremde hasar gören yapılardandır. 9 Şubat'ta Cumhurbaşkanı yardımcısı Fuat Oktay'ın açıklamasına göre bölgede arama kurtarma çalışmaları tamamlamıştır. Diğer iller Mardin'e bağlı Kızıltepe ilçesinde bir kişi deprem sırasında kalp krizi geçirerek öldü. Batman'da biri ağır olmak üzere 20 kişi yaralandı, iki bina yıkıldı ve 38 bina hasar gördü. Bingöl'de birkaç ev hasar gördü ve bazı çiftlik hayvanları ahırların çökmesiyle öldü. Suriye Suriye İnsan Hakları Gözlemevi ülkede 5.189'dan fazla kişinin öldüğünü ve 7.280'den fazla kişinin de yaralandığını bildirdi. Halep ve Hama kentlerinde birçok bina yıkıldı. Halep Kalesi'nde ve Halep Antik Şehri'ni çevreleyen surların batı kulesinde hasar oluştu. Şam'da birçok insan sokağa çıktı. Hastanelerde izdihamlar oluştu. Suriye millî futbol takımı futbolcusu Nadir Çuhadar enkaz altında kalarak öldü. Diğer ülkelerde kayıplar ve hasar Depremde 45'i Suriye'de ve 20'si Türkiye'de olmak üzere en az 65 Filistinli hayatını kaybetti. Her iki ülkede de dört Lübnan uyruklu kişi öldü: Libya'dan dört kişi; ikisi Lazkiye'de, diğer ikisi Gaziantep'te olmak üzere öldü. Hatay'da Moldovalı bir kadın ve iki çocuğu öldü. Hollanda'dan, ikisi iş gezisinde olan, üç kişi öldü. Gürcistan'dan da üç kişi Türkiye'de öldü. Antakya'da Faslı bir kadın, Malatya'da bir Özbekistan vatandaşı ölürken 13 Özbek vatandaşının kayıp olduğu bildirildi. Liman kenti İskenderun'da Taylandlı ve Bulgar bir kadın öldü. Kahramanmaraş'ta Endonezyalı bir kadın ve bir yaşındaki çocuğu öldü. Üç Amerikalı, iki Ukraynalı ve bir Azerbaycanlı kadın öldü. Yedi Kıbrıslı Türk'ün de 7 Şubat'ta Hatay ve Kahramanmaraş illerinde öldüğü bildirildi. Gazimağusa'dan gelen bir grup öğrenci, Adıyaman'da kaldıkları otelin çökmesi sonucu mahsur kaldı. 9 Şubat'ta Avustralya vatandaşı bir kişinin öldüğü doğrulandı; Avustralya dış işleri bakanlığı dört kişinin kayıp olduğunu belirtti. Türkiye'de ikamet eden çok sayıda Suriyeli öldü. Göç İdaresi Başkanlığı'na göre Türkiye'nin güneyinde Gaziantep'te 460.150, Antakya'da 354.000, Şanlıurfa'da 368.000, Adana'da 250.000 olmak üzere 1,75 milyon Suriyeli yaşıyordu. 6-7 Şubat tarihlerinde Türkiye Sağlık Bakanlığı, Bab al-Hava Sınır Kapısından geçen akrabalarına 135 Suriyelinin cenazelerini teslim etti. Deprem Lübnan, Kıbrıs, Ürdün, Irak, İsrail, Gürcistan ve Mısır'da da hissedildi. Kayıp tahminleri Kandilli rasathanesinden jeofizik profesörü Şerif Barış, depremin yaratacağı yıkımın, 18.373 kişinin öldüğü 1999 Gölcük depremine benzer bir etki bırakabileceğini söyledi. Dünya Sağlık Örgütü önlemler hızlı alınmazsa kayıp sayılarının sekiz kat daha fazla olabileceği konusunda uyarıda bulundu. Artçı şoklar ve soğuk gibi koşullardan kaynaklanan komplikasyonlar nedeniyle can kaybının 20.000'e ulaşabileceği belirtildi. Amerika Birleşik Devletleri Jeolojik Araştırma Kurumu PAGER, ekonomik kaybın %34 ihtimalle 1 milyar ile 10 milyar dolar arası; %30 ihtimalle 10 milyar ile 100 milyar dolar arasında olacağını belirtti. Deprem sonrası Türkiye borsaları değer kaybetti. Ana hisse senetleri yüzde 5'e kadar, bankalar yüzde 5,5 düştü fakat sonrasında düzeldi. Ülkenin ana borsası 6 Şubat'ta %1,35 düştü. Borsa İstanbul 7 Şubat'ta %8,6; 8 Şubat sabahı işlemlere ara verilmeden önce de %7'den fazla düştü. Bu düşüşlerin ardından Borsa İstanbul beş gün süreyle kapatılacağını ve o gün yapılmış işlemlerin iptal edileceğini duyurdu. TÜRKONFED raporunda 72 bin can kaybı ve maddi hasarın 84 milyar dolar olabileceği belirtildi. Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası Türkiye Direktörü Arvid Tuerkner deprem sonrası yeniden inşa maliyetinin 100 milyar doları bulabileceğini belirtti. Kaynakça Notlar

Ara

Ara

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

2023 Kahramanmaraş depremlerindeki kayıplar

bullvar_katip

Administrator

Tema özelleştirme sistemi

Tam ekran yada dar ekran

Izgara yada normal mod

Forum arkaplan resimleri

Sidebar blogunu kapat/aç

Yapışkan sidebar kapat/aç

Radius aç/kapat

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi