21 Aralık

[bullvar_katip]

Coğrafi olarak Kuzey Yarım Küre için kış solstisi (gün dönümü), Güney Yarım Küre için ise yaz solstisidir (gün dönümü). Olaylar küçükresim|upright=0.68|Marie Curie. (d. 7 Kasım 1867, ö. 4 Temmuz 1934) 1516 - Gazze Muharebesi gerçekleşti. 1603 - Osmanlı Padişahı III. Mehmet öldü, yerine oğlu I. Ahmet tahta çıktı. 1898 - Pierre Curie ve Marie Curie, radyoaktif radyum elementini keşfettiler. 1918 - Osmanlı Padişahı Vahdettin, Meclis-i Mebûsan'ı feshetti. 1925 - Sovyet sinema yönetmeni Sergey Ayzenştayn'ın, Potemkin Zırhlısı adlı filmi gösterime girdi. 1937 - İlk uzun, sesli ve renkli çizgi film olan ve Walt Disney'in yapımcılığındaki, Pamuk Prenses ve Yedi Cücelerin galası yapıldı. 1953 - Türk-Fransız Ticaret Antlaşması imzalandı; antlaşma hükümlerine göre Fransa, Türkiye'ye 100 milyon lira tutarında kredi açacak. 1958 - De Gaulle, Fransa'da 5. Cumhuriyetin Başkanı seçildi. 1959 - Farah Diba, muhteşem bir törenle, İran Şahı Muhammed Rıza Pehlevi ile evlendi. 1959 - İlk İlhan İskender Tiyatro Armağanı'nı, Nedret Güvenç ve Ulvi Uraz aldı. 1959 - Kim dergisi bir ay süreyle kapatıldı. Kim'in sahibi ve Yazı İşleri Müdürü Şahap Balcıoğlu'na 16 ay hapis cezası verildi. 1961 - Londra'dan Tel Aviv'e giden İngiliz Havayolları British Airways'a ait yolcu uçağı, Esenboğa Havaalanı'ndan ayrılışından bir dakika sonra düşerek parçalandı: 26 ölü, 8 yaralı. 1963 - Kanlı Noel: Kıbrıslı Türklere karşı silahlı saldırılar başlatıldı. 1964 - İngiliz Parlamentosu, cinayet suçu için verilen ölüm cezasını kaldırdı. küçükresim|upright=1.14|Apollo 8 fırlatma platformunda. 1968 - Apollo 8, Ay yörüngesindeki görevleri için fırlatıldı. 1969 - Türkiye İşçi Partisi (TİP) Genel Başkanı Mehmet Ali Aybar istifa etti, yerine Şaban Yıldız seçildi. 1971 - TL'nin değeri yeniden belirlendi: 1 dolar = 14 lira. 1971 - Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliğine, Avusturyalı diplomat Kurt Waldheim seçildi. 1972 - Doğu Berlin'de iki Almanya arasında Temel Anlaşma imzalandı. 1973 - İstanbul'da Hacı Bekir'in Kadıköy, Karaköy, Beyoğlu ve Eminönü işyerlerinde grev başladı. 1978 - Kahramanmaraş'ta sağcılar, iki sol görüşlü öğretmeni öldürdü. 1985 - Konya Genelevi'nde çalışan kadınlar, kendilerini teşhir etmeleri yasaklanınca greve gittiler. 1986 - Şanghay'da toplanan 50 bin öğrenci demokrasi istedi. 1987 - Cumhuriyet döneminin 46. Hükümeti olan, İkinci Turgut Özal Hükûmeti kuruldu. 1988 - Lockerbie Faciası: Pan American World Airways'a ait Boeing 747 tipi yolcu uçağı, Londra-New York seferini yaparken, İskoçya'nın Lockerbie kasabası üzerinde infilak etti: 21 ülkeden 270 kişi öldü (yerde bulunan 11 kişi dahil). 1989 - Amerika Birleşik Devletleri, Panama'yı işgal etti. 1990 - Lice Kaymakamlığına baskıları şikayet etmek için giden köylülere ateş açıldı, 1 kadın ve 1 çocuk öldü. 1991 - Rusya, Belarus, Ukrayna, Kazakistan, Moldova, Azerbaycan, Ermenistan, Özbekistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Kırgızistan liderleri, bir araya gelerek, Sovyetler Birliği'ne son verdiler ve Bağımsız Devletler Topluluğu'nu (BDT) (Commonwealth of Independent States) kurduklarını açıkladılar. 1995 - Beytüllahim şehrinin kontrolü, İsrail'den Filistin'e geçti. 1999 - Hakkında iki gıyabi tutuklama kararı bulunan, Şişli eski Belediye Başkanı Gülay Aslıtürk, Londra'da yakalandı. 2005 - Birleşik Krallık'ta hemcinsler arasında medeni birliktelik yasallaştı. Elton John ve hayat arkadaşı David Furnish bu yasadan ilk yararlanan çift oldu. 2012 - Maya takviminde 13. baktunun başlangıcı. (5200 yıl) 2020 - Jüpiter ve Satürn arasında büyük kavuşum yaşandı. Bu, 1623'ten beri iki gezegen arasındaki en yakın kavuşumdu. Doğumlar 1401 - Masaccio, İtalyan ressam (ö. 1428) 1596 - Petro Mohila, etkili bir Ruthenya Ortodoks ilahiyatçısı ve reformcusu (ö. 1647) 1603 - Roger Williams, Protestan Püriten ilahiyatçı (ö. 1683) 1758 - Jean Baptiste Eblé, Fransız general ve mühendis (ö. 1812) 1773 - Robert Brown, İskoç botanikçi (ö. 1858) 1778 - Anders Sandøe Ørsted, Danimarkalı avukat, siyasetçi ve hukukçu (ö. 1860) 1788 - Adamo Tadolini, İtalyan heykeltıraş (ö. 1868) 1795 - Leopold von Ranke, Alman tarihçi (ö. 1886) 1799 - George Finlay, İskoç tarihçi (ö. 1875) 1804 - Benjamin Disraeli, Britanyalı politikacı ve Birleşik Krallık Başbakanı (ö. 1881) 1805 - Thomas Graham, İskoç kimyacı (ö. 1869) 1815 - Thomas Couture, Fransız ressam ve resim öğretmeni (ö. 1879) 1840 - Namık Kemal, Türk şair (ö. 1888) 1874 - Juan Bautista Sacasa, Nikaragualı tıp doktoru ve siyasetçi (1932-36 arasında Nikaragua Başkanı) (ö. 1946) 1889 - Sewall Wright, Amerikalı genetikçi (ö. 1988) 1890 - Hermann Joseph Muller, Amerikalı genetik bilgini (ö. 1967) 1892 - Walter Hagen, Amerikalı golfçü (ö. 1969) 1896 - Konstantin Rokosovski, Sovyet asker ve devlet adamı (ö. 1968) 1917 - Heinrich Böll, Alman yazar ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (ö. 1985) 1918 - Kurt Waldheim, Avusturyalı politikacı ve devlet adamı (ö. 2007) 1920 - Alicia Alonso, Kübalı balerin (ö. 2019) 1921 - P. N. Bhagwati, Hint bürokrat ve hakim (ö. 2017) 1926 - Arnošt Lustig, Çek yazar (ö. 2011) 1928 - Ed Nelson, Amerikalı oyuncu (ö. 2014) 1935 - John G. Avildsen, Amerikalı film yönetmeni (ö. 2017) 1935 - Lorenzo Bandini, İtalyan Formula 1 yarışçısı (ö. 1967) 1935 - Phil Donahue, Amerikalı yazar ve film yapımcısı 1935 - Stela Popescu, Rumen oyuncu, hayırsever ve televizyon sunucusu (ö. 2017) 1937 - Jane Fonda, Amerikalı oyuncu 1938 - Rómulo Méndez, Guatemalalı futbol hakemi (ö. 2022) 1939 - Carlos do Carmo, Portekizli şarkıcı ve söz yazarı (ö. 2021) 1939 - Malcolm Hebden, İngiliz oyuncu 1940 - Frank Zappa, Amerikalı müzisyen (ö. 1993) 1942 - Hu Jintao, Çinli politikacı 1943 - İstemi Betil, Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısı (ö. 2011) 1947 - Paco de Lucia, İspanyol müzisyen (ö. 2014) 1948 - Samuel L. Jackson, Amerikalı oyuncu 1951 - Steve Perryman, İngiliz millî futbolcu ve teknik direktör 1952 - Dennis Boutsikaris, Amerikalı oyuncu 1953 - Betty Wright, Amerikalı soul ve R&B şarkıcısı, söz yazarı (ö. 2020) 1954 - Christine Evert, Amerikalı tenisçi 1955 - Ali İpin, Türk tiyatro oyuncusu 1955 - Jane Kaczmarek, Amerikalı oyuncu 1957 - Cem Gürdap, Türk sinema oyuncusu (ö. 2007) 1957 - Ray Romano, Amerikalı oyuncu, stand-up komedyen ve senarist ve seslendirme sanatçısı 1959 - Florence Griffith-Joyner, Amerikalı atlet (ö. 1998) 1959 - Corinne Touzet, Fransız oyuncu ve film yapımcısı 1965 - Andy Dick, Amerikalı televizyon ve radyo sunucusu 1965 - Anke Engelke, Alman komedyen, oyuncu ve sunucu 1965 - Cem Özdemir, Türk ve Çerkes asıllı Alman siyasetçi 1966 - Kiefer Sutherland, Amerikalı oyuncu 1967 - Miheil Saakaşvili, Gürcü-Ukraynalı siyasetçi ve hukukçu 1969 - Julie Delpy, Fransız oyuncu ve müzisyen 1972 - Gülçin Hatıhan, Türk oyuncu 1973 - Matías Almeyda, Arjantinli eski futbolcu 1973 - Karahan Çantay, Türk model ve oyuncu 1975 - Charles Michel, Belçikalı siyasetçi 1976 - Mark Dickel, Yeni Zelandalı basketbolcu 1976 - Sedat Kapanoğlu, Türk bilişimci ve Ekşi Sözlük'ün kurucusu 1977 - Emmanuel Macron, Fransız bankacı, bürokrat ve siyasetçi 1978 - Shaun Morgan, Güney Afrikalı müzisyen 1979 - Steve Montador, Kanadalı profesyonel buz hokeyi oyuncusu (ö. 2015) 1981 - Cristian Zaccardo, İtalyan futbolcu 1981 - İnci Özkasnak, Türk ekonomist, TV sunucusu 1983 - Steven Yeun, Koreli-Amerikaı aktör 1985 - Tom Sturridge, İngiliz oyuncu 1991 - Riccardo Saponara, İtalyan futbolcu 1992 - Junior Tallo, Fildişili futbolcu 1994 - Ahmed Halil, Tunuslu milli futbolcu 1996 - Kaitlyn Dever, Amerikalı oyuncu 1996 - Ben Chilwell, İngiliz futbolcu Ölümler 72 - Havari Tomas, İsa'nın on iki havarisinden biri 975 - Muiz, 19 Mart 953 - 21 Aralık 975 arasında Fatımi Devleti'nin 4. halifesi ve 14. İsmailiyye imamı (d. 931) 1375 - Giovanni Boccaccio, İtalyan yazar ve şair (d. 1313) 1549 - Marguerite de Navarre, Fransız Rönesans yazarı ve Fransa Kralı I. François'nın kardeşi (d. 1492) 1597 - Peter Canisius, Cizvit tarikatı'nın ilk üyelerinden biri (d. 1520) 1603 - III. Mehmet, Osmanlı'nın 13. Padişahı (d. 1566) 1824 - James Parkinson, İngiliz hekim, jeolog, paleontolog ve politik eylemci (d. 1755) 1863 - Giuseppe Gioacchino Belli, Romalı şair (d. 1791) 1882 - Francesco Hayez, İtalyan ressam (d. 1791) 1920 - Muhammed Abdullah Hasan, Somalili dini ve siyasi lider (d. 1856) 1933 - Knud Rasmussen, Kuzey kutbuna ilk ulaşan Danimarkalı kâşif ve etnolog (d. 1879) 1935 - Kurt Tucholsky, Alman gazeteci ve yazar (d. 1890) 1937 - Frank B. Kellogg, Amerikalı avukat, siyasetçi ve Nobel Barış Ödülü sahibi (d. 1856) 1940 - F. Scott Fitzgerald, İrlanda asıllı Amerikalı yazar (d. 1896) 1943 - Mahmut Esat Bozkurt, Türk akademisyen ve devlet adamı (d. 1892) 1945 - George S. Patton, Amerikalı asker ve II. Dünya Savaşı'nda ABD Ordusu generali (d. 1885) 1950 - Hattie Wyatt Caraway, Amerikalı politikacı (d. 1878) 1964 - Carl Van Vechten, Amerikalı yazar ve fotoğrafçı (d. 1880) 1968 - Vittorio Pozzo, İtalyan eski futbolcu ve teknik direktör (d. 1886) 1970 - Elyesa Bazna (Çiçero), Arnavut asıllı Türk casus (d. 1904) 1988 - Nikolaas Tinbergen, Hollanda asıllı etolog ve ornitolog (d. 1907) 1991 - Abdullah Baştürk, Türk sendikacı ve DİSK Genel Başkanı (d. 1929) 1992 - Stella Adler, Amerikalı oyuncu (d. 1901) 1998 - Ernst-Günther Schenck, Alman doktor ve SS-Obersturmbannführer (d. 1904) 2006 - Saparmurat Türkmenbaşı, Türkmenistan Devlet Başkanı (d. 1940) 2009 - Edwin G. Krebs, Amerikalı biyokimyacı (d. 1918) 2010 - Enzo Bearzot, İtalya'yı şampiyonluğa taşıyan teknik direktör (d. 1927) 2013 - İsmet Abdülmecid, Arap Birliği eski genel sekreteri, eski Mısır dışişleri bakanı ve diplomat (d. 1923) 2014 - Billie Whitelaw, İngiliz aktris (d. 1932) 2015 - Emanuel Yarbrough, Amerikalı sumo-pankreas güreşçisi, oyuncu ve dövüş sporcusu (d. 1964) 2016 - Deddie Davies, Galli oyuncu (d. 1938) 2016 - Şehmus Özer, Türk futbolcu (d. 1980) 2017 - Bruce McCandless II, Amerikalı astronot (d. 1937) 2017 - Chu Ishikawa, Japon müzsiyen (d. 1966) 2018 - Edda Göring, Alman aktris (d. 1938) 2019 - Ramachandra Babu, Hint görüntü yönetmeni (d. 1947) 2019 - Martin Peters, İngiliz millî futbolcu ve teknik direktör (d. 1943) 2019 - Muhammed Şahrur, Suriyeli düşünür ve yazar (d. 1938) 2020 - Ikenwoli Godfrey Emiko, Nijeryalı iş insanı, hayırsever ve geleneksel hükümdar (d. 1955) 2020 - K. T. Oslin, Amerikalı country şarkıcısı, aktris, yapımcı ve söz yazarı (d. 1942) 2020 - Motilal Vora, Hint siyasetçi (d. 1928) 2022 - Pakize Suda, Türk oyuncu ve yazar (d. 1952) Tatiller ve özel günler En uzun gece (Şeb-i yelda) Kış gündönümü (Kuzey yarımkürede) Dünya Kooperatifçilik Günü Fırtına: Gündönümü Fırtınası 1221 21