21 Mart

[bullvar_katip]

Olaylar [[Dosya:Bela.Kun.Revolution.1919.jpg|küçükresim|upright=0.91|Macaristan Sovyet Cumhuriyeti lideri Béla Kun]] 1590 - Osmanlı Devleti ve Safevî Devleti arasında, Ferhat Paşa Antlaşması imzalandı. 1779 - Osmanlı Devleti ile Rusya arasında, Aynalıkavak Antlaşması imzalandı. 1788 - ABD'nin Louisiana eyaletinin New Orleans kenti, yangında tamamen yandı. 1851 - Vietnam İmparatoru Tu Duc, bütün Hristiyan rahiplerin öldürülmesini emretti. 1857 - Tokyo'da meydana gelen depremde, 100.000'den fazla kişi öldü. 1871 - Otto von Bismarck, Prens unvanını aldı. 1914 - Başyazarlığını Nigar Hanım'ın yaptığı "Kadınlık" adlı dergi, haftalık olarak yayımlanmaya başladı. 1918 - Tortum'un düşman işgalinden kurtuluşu. 1919 - Macaristan Sovyet Cumhuriyeti kuruldu. 1921 - Askerî Polis Teşkilâtı'nın faaliyetlerine son verildi. 1928 - Charles Lindbergh'e, ilk trans-atlantik uçuşu gerçekleştiren kişi olması dolayısıyla şeref madalyası verildi. 1935 - Şah Rıza Pehlevi, uluslararası topluluğa seslenerek; ülkesinin "Persia" olarak değil, "Aryanların ülkesi" anlamına gelen İran olarak adlandırılmasını istedi. 1937 - Tunceli'de Dersim İsyanı başladı. 1938 - Noel Cobb, ABD doğumlu İngiliz filozof, psikiyatr ve yazar (ö. 2015) 1941 - Ankara Radyosu, yeniden Rumca yayına başladı. 1952 - 950 grostonluk Galatasaray şilebi, Karadeniz'de Kefken açıklarında battı, 15 kişilik mürettebattan kurtulan olmadı. 1960 - Apartheid; Sharpeville Katliamı: Güney Afrika'da polis, silahsız bir grup siyah göstericinin üzerine ateş açtı; 69 siyah öldü, 180'i de yaralandı. 1963 - Alkatraz Hapishanesi kapatıldı. 1964 - Boulanger Müzik Ödülü'nü, Türk piyanist İdil Biret kazandı. 1965 - Ranger 9, Ay'da araştırma yapmak üzere fırlatıldı. 1965 - Martin Luther King, 3200 kişilik bir grupla, insan hakları yürüyüşü için Selma, Alabama'dan Montgomery, Alabama'ya doğru yola çıktı. 1978 - Rodezya'da beyaz ırkın egemenliği sona erdi, üç siyah bakan göreve başladı. 1978 - Ankara Belediyespor kuruldu. 1979 - Atina Yüksek Mahkemesi aldığı kararla, Türkiye'nin Kıbrıs'a yaptığı müdahalenin, Zürih Antlaşması'nın IV. maddesine göre yasal olduğunu onayladı. 1980 - Jimmy Carter, ABD'nin, Sovyetlerin Afganistan'ı işgalini protesto ettiğini ve Moskova'da düzenlenen 1980 Yaz Olimpiyatları'na katılmayacağını açıkladı. 1980 - Türkiye'de 12 Eylül 1980 Darbesi'ne Giden Süreç (1979- 12 Eylül 1980): Yurt sathında 8 kişi öldürüldü. 1990 - Moğolistan'da çok partili siyasi hayata geçildi. 1990 - Namibya, Güney Afrika'dan bağımsızlığını ilan etti. 1991 - Ankara'nın eski belediye başkanlarından, mimar ve yazar Vedat Dalokay ile eşi trafik kazasında öldü. 1991 - Nevruz kutlamalarında birçok il ve ilçede olaylar çıktı. 1992 - Van, Şırnak, Cizre ve Adana'da Nevruz kutlamaları sırasında çıkan olaylarda 38 kişi öldü. 1993 - Nevruz kutlamaları olaysız geçti. 1993 - Antalya'da yapılan Türk Kurultayı kutlamalarına, Cumhurbaşkanı Turgut Özal ve Başbakan Süleyman Demirel de katıldı. 2006 - Jack Dorsey, Noah Glass, Biz Stone ve Evan Williams tarafından Twitter kuruldu. 2008 - Ergenekon Çetesi suçlamasıyla İlhan Selçuk, Doğu Perinçek ve Kemal Alemdaroğlu gözaltına alındılar. 2009 - TRT Avaz yayına girdi. 2023 - Afganistan'da 6,5 şiddetinde deprem meydana geldi. 12 kişi öldü, 204 kişi yaralandı. Doğumlar 927 - Taizu, Çin'in Song Hanedanı'nın kurucusu ve ilk imparatorudur (ö. 976) 1226 - I. Carlo, Fransa Kralı VIII. Louis'in en küçük oğlu (ö. 1285) 1522 - Mihrimah Sultan, Osmanlı Sultanı (ö. 1578) 1626 - Pedro de Betancur, Hristiyan azizi ve misyoner (ö. 1667) 1685 - Johann Sebastian Bach, Alman besteci (ö. 1750) 1752 - Mary Dixon Kies, Amerikalı mucit (ö. 1837) 1768 - Jean-Baptiste Joseph Fourier, Fransız matematikçi ve fizikçi (ö. 1830) 1806 - Benito Juárez, Meksikalı hukukçu ve siyasetçi (ö. 1872) 1837 - Theodore Gill, Amerikalı ihtiyolog, mamalog ve kütüphaneci (ö. 1914) 1839 - Modest Musorgski, Rus besteci (ö. 1881) 1854 - Léo Taxil, Fransız gazeteci ve yazar (ö. 1907) 1866 - Wakatsuki Reijirō, Japonya'nın 15. başbakanı (ö. 1949) 1867 - İsmail Safa, Türk şair ve yazar (ö. 1901) 1870 - Cenap Şahabettin, Türk şair ve yazar (Servet-i Fünûn dönemi şairi) (ö. 1934) 1873 - Esma Sultan, Abdülaziz'in kızı (ö. 1899) 1881 - Henri Grégoire, Belçikalı tarihçi (ö. 1964) 1884 - George David Birkhoff, Amerikalı matematikçi (ö. 1944) 1887 - Manabendra Nath Roy, Hint devrimci, teorist ve aktivist (ö. 1954) 1889 - Bernard Freyberg, Britanyalı general (ö. 1963) 1893 - Walter Schreiber, Alman Schutzstaffel subayı (ö. 1970) 1896 - Friedrich Waismann, Avusturyalı filozof, matematikçi ve dilbilimci (ö. 1959) 1899 - Panagiotis Pipinelis, Bir Yunan politikacı ve diplomat idi (ö. 1970) 1902 - Son House, Amerikalı blues ve country müzik efsanesi şarkıcı ve gitaristtir (ö. 1988) 1905 - Nusret Suman, Türk heykeltıraş ve ressam (ö. 1978) 1906 - Emin Türk Eliçin, Türk öğretmen ve yazar (ö. 1966) 1906 - Samed Vurgun, Azeri şair (ö. 1956) 1913 - George Abecassis, İngiliz Formula 1 pilotu (ö. 1991) 1914 - Paul Tortelier, Fransız çellist ve besteci (ö. 1990) 1915 - Cahit Irgat, Türk sinema ve tiyatro sanatçısı (ö. 1971) 1923 - Nizar Kabbani, Suriyeli şair, yazar ve diplomat (ö. 1998) 1923 - Rezső Nyers, Macar siyasetçi, ekonomist ve eski bakan (ö. 2018) 1923 - Abbas Sayar, Türk romancı (ö. 1999) 1925 - Beatriz Aguirre, Meksikalı oyuncu ve seslendirme sanatçısı (ö. 2019) 1925 - Peter Brook, İngiliz oyuncu ve yönetmen 1927 - Hans-Dietrich Genscher, Alman siyasetçi (ö. 2016) 1929 - Gallieno Ferri, İtalyan çizgi roman sanatçısı ve illüstratör (ö. 2016) 1930 - Pauline Stroud, İngiliz aktris (ö. 2022) 1931 - William Shatner, Kanadalı film yapımcısı, yönetmen ve oyuncu 1932 - Walter Gilbert, Amerikalı fizikçi, biyolog ve Nobel Kimya Ödülü sahibi 1933 - Michael Heseltine, Britanyalı iş insanı, muhafazakâr siyasetçi 1934 - Buta Singh, Hint siyasetçi (ö. 2021) 1935 - Brian Clough, İngiliz futbolcu (ö. 2004) 1938 - Luigi Tenco, İtalyan müzisyen (ö. 1967) 1938 - Noel Cobb, Amerikalı-İngiliz filozof, psikiyatr ve yazar (ö. 2015) 1940 - Solomon Burke, Amerikalı blues ve soul müzik şarkıcısı (ö. 2010) 1942 - Ali Abdullah Salih, Yemenli asker, siyasetçi ve Yemen Cumhuriyeti'nin Devlet Başkanı (ö. 2017) 1942 - Fradique de Menezes, São Tomé ve Príncipeli politikacı ve Cumhurbaşkanı 1942 - Françoise Dorléac, Fransız aktris (Catherine Deneuve'ün kızkardeşi) (ö. 1967) 1944 - Marie-Christine Barrault, Fransız bir aktris 1946 - Timothy Dalton, İngiliz oyuncu 1949 - Muammer Güler, Türk bürokrat ve siyasetçi 1949 - Eddie Money, Amerikalı rock, pop müziği sanatçısı ve söz yazarı (ö. 2019) 1949 - Slavoj Žižek, Sloven filozof 1950 - Sergey Lavrov, Rus diplomattır 1954 - Prayut Çan-oça, Taylandlı bir subay ve siyasetçi 1955 - Jair Bolsonaro, Brezilyalı subay ve siyasetçi 1955 - Philippe Troussier (Omar Tourssier), Fransız futbol teknik direktörü 1955 - Bärbel Wöckel, Doğu Alman eski atlet 1956 - Richard H. Kirk, İngiliz elektronik müzisyen (ö. 2021) 1958 - Marlies Göhr, eski Doğu Alman kısa mesafe koşucusu 1958 - Gary Oldman, İngiliz oyuncu, yönetmen ve En İyi Erkek Oyuncu Akademi Ödülü sahibi 1959 - Murat Ülker, Türk sanayici ve iş insanı 1960 - Ayrton Senna, Brezilyalı Formula 1 pilotu (ö. 1994) 1961 - Lothar Matthäus, Alman futbolcu 1962 - Matthew Broderick, Amerikalı oyuncu 1962 - Rosie O'Donnell, Amerikalı komedyen, oyuncu, yazar ve televizyon kişisi 1963 - Ronald Koeman, Hollandalı futbolcu 1963 - Yekta Saraç, Türk akademisyen 1965 - Xavier Bertrand, Fransız siyasetçidir 1966 - Benito Archundia, Meksikalı eski futbol hakemidir 1967 - Carwyn Jones, Galli politikacıdır 1968 - Dalian Atkinson, İngiliz futbolcu (ö. 2016) 1968 - Jaye Davidson, Amerikalı sinema sanatçısı 1968 - Tolunay Kafkas, Türk futbolcu ve teknik direktör 1969 - Ali Dayi, İranlı futbolcu ve teknik direktör 1970 - Cenk Uygur, Türk asıllı Amerikalı gazeteci, siyasî yorumcu, iş insanı ve politikacı 1972 - Chris Candido, Amerikalı profesyonel güreşçi (ö. 2005) 1972 - Large Professor, Amerikalı prodüktör, DJ ve rapçi 1972 - Derartu Tulu, Etiyopyalı atlet 1973 - Hozan Beşir, Kürt sanatçı 1974 - Edsel Dope, ABD'li bir müzisyen 1974 - Babek Zencani, İranlı iş insanı 1975 - Fabricio Oberto, Arjantinli basketbolcu 1976 - Bedirhan Gökçe, Türk şair 1980 - Marit Bjørgen, Norveçli sporcu 1980 - Ronaldinho, Brezilyalı futbolcu 1981 - Germano Borovicz Cardoso Schweger, Brezilyalı futbolcu 1982 - Maria Elena Camerin, İtalyan tenisçi 1983 - Gonzalo Fierro, Şilili millî futbolcu 1984 - Guillermo Daniel Rodríguez, Uruguaylı futbolcu 1986 - Scott Eastwood, Amerikalı oyuncu ve model 1986 - Michu, İspanyol futbolcu 1986 - Bahar Saygılı, Türk triatlet 1987 - İrem Derici, Türk şarkıcı 1989 - Jordi Alba, İspanyol futbolcu 1989 - Nicolás Lodeiro, Uruguaylı millî futbolcu 1991 - Antoine Griezmann, Fransız futbolcu 1997 - Martina Stoessel, Arjantinli oyuncu, şarkıcı ve dansçı 2000 - Jace Norman, Amerikalı oyuncu Ölümler 547 - Nursialı Benedikt, İtalya'da yaşamış hem ortodoks hem katolik mezhebine göre aziz kabul edilen bir din adamıdır (d. 480) 642 - İskenderiyeli Cyrus, İskenderiye'deki Melkani patriği (d. ?) 867 - Ælla, İngiltere'deki Anglosakson Northumbria kralıdır (d. ?) 1237 - Jean de Brienne, Latin İmparatorluğu'nu yönetmiş Fransız aristokrat (d. 1170) 1617 - Pocahontas, Algonkin Kızılderilisi (d. 1596) 1653 - Tarhuncu Sarı Ahmed Paşa, Osmanlı devlet adamı (d. ?) 1729 - John Law, İskoç ekonomist ve yazar (d. 1671) 1762 - Nicolas Louis de Lacaille, Fransız astronom (d. 1713) 1795 - Giovanni Arduino, İtalyan jeolog (d. 1714) 1801 - Andrea Luchesi, İtalyan besteci (d. 1741) 1805 - Jean-Baptiste Greuze, Fransız ressam (d. 1725) 1843 - Guadalupe Victoria, Meksikalı siyasetçi, asker ve avukat (d. 1786) 1864 - Luke Howard, İngiliz kimyager ve meteorolog (d. 1772) 1892 - Annibale de Gasparis, İtalyan astronom (d. 1819) 1892 - Anthon van Rappard, Hollandalı ressam (d. 1858) 1892 - Ferdinand Barbedienne, Fransız heykeltıraş, mühendis ve girişimci (d. 1810) 1896 - William Quan Judge, Amerikalı teozof (d. 1851) 1910 - Nadar, Fransız fotoğrafçı (d. 1820) 1914 - Franz Fredrik Wathén, Fin sürat patencisi (d. 1878) 1915 - Frederick Winslow Taylor, Amerikalı mühendis (d. 1856) 1936 - Alexander Glazunov, Rus besteci (d. 1865) 1939 - Ali Hikmet Ayerdem, Türk asker (d. 1877) 1942 - Hüseyin Suat Yalçın, Türk şair ve oyun yazarı (d. 1867) 1956 - Satı Çırpan, Türk politikacı ve ilk kadın milletvekillerinden (d. 1890) 1958 - Ferdi Tayfur, Türk dublaj sanatçısı (d. 1904) 1973 - Aşık Veysel, Türk halk ozanı (d. 1894) 1975 - Lore Alford Rogers, Amerikalı bakteriyolog ve süt bilimcisi (d. 1875) 1985 - Sir Michael Redgrave, İngiliz oyuncu (Vanessa Redgrave'in babası) (d. 1908) 1991 - Vedat Dalokay Türk mimar ve politikacı (d. 1927) 1998 - Galina Ulanova, Rus balerin (d. 1910) 2001 - Chung Ju-yung veya Jung Joo-young, Güney Koreli girişimci, iş insanı ve tüm Hyundai Güney Kore Gruplarının kurucusu (d. 1915) 2008 - Shusha Guppy, İranlı yazar, editör ve şarkıcı (d. 1935) 2011 - Loleatta Holloway, Amerikalı şarkıcı ve söz yazarıdır (d. 1946) 2013 - Chinua Achebe, Nijeryalı yazar (d. 1930) 2013 - Pietro Mennea, İtalyan kısa mesafe koşucusu ve siyasetçi (d. 1952) 2014 - Jack Fleck, Amerikalı golfçü (d. 1921) 2014 - James Rebhorn, Amerikalı oyuncudur (d. 1948) 2015 - Pedro Aguayo Ramírez, Meksikalı profesyonel güreşçi (d. 1979) 2015 - Jørgen Ingmann, Danimarkalı şarkıcıydı (d. 1925) 2015 - Faith Susan Alberta Watson, Kanadalı televizyon ve sinema oyuncusu (d. 1955) 2016 - Andrew Grove, Macaristan doğumlu Amerikalı mühendis, iş insanı ve yazar (d. 1936) 2017 - Norman Colin Dexter, İngiliz romancı (d. 1930) 2017 - Henri Emmanuelli, Fransız siyasetçi (d. 1945) 2017 - Tayfun Talipoğlu, Türk gazeteci (d.1962) 2017 - Henri Emmanuelli, Fransız siyasetçi (d. 1945) 2018 - Deniz Bölükbaşı, Türk diplomat ve siyasetçi (d. 1949) 2018 - Anna-Lisa, Amerikalı oyuncu (d. 1930) 2019 - Marcel Detienne, Belçikalı akademisyen (d. 1935) 2019 - Francis Quinn, Amerikalı Roma Katolik piskopos (d. 1921) 2020 - Marguerite Aucouturier, Çek-Fransız psikanalist, çevirmen ve yaza (d. 1932) 2020 - Aileen Baviera, Filipinli siyaset bilimci, akademisyen ve sinolog (d. 1959) 2020 - Vicente Capdevila, İspanyol belediye başkanı ve siyasetçi (d. 1936) 2020 - Mariko Miyagi, Japon aktris, şarkıcı ve insan hakları aktivisti (d. 1927) 2020 - Jacques Oudin, Fransız siyasetçi (d. 1939) 2020 - Piotr Pawlukiewicz, Polonyalı bir Roma Katolik rahibi, teoloji doktoru, vaiz ve yazar (d. 1960) 2020 - Jean-Jacques Razafindranazy, Madagaskar doğumlu doktor (d. 1952) 2020 - Lorenzo Sanz, İspanyol iş insanı ve spor yöneticisi (d. 1943) 2020 - William Stern, İngiliz iş insanı (d. 1935) 2020 - Pierre Truche, Fransız yargıç (d. 1929) 2020 - Levent Ünsal, Türk oyuncu, sunucu ve seslendirme sanatçısı (d. 1965) 2021 - Nevâl es-Saadavi, Mısırlı feminist yazar, aktivist ve psikiyatrist (d. 1931) 2022 - Samuel Cabrera, Kolombiyalı profesyonel arazi bisiklet yarışçısı (d. 1960) 2022 - Soumeylou Boubèye Maïga, Malili siyasetçi (d. 1954) 2022 - Eva Ingeborg Scholz, Alman aktris (d. 1928) 2022 - Fevzi Zemzem, Türk eski millî futbolcu, teknik direktör (d. 1941) 2023 - Hezekiel Hazum, İsrailli eski millî futbolcudur (d. 1947) 2023 - Willis Reed, Amerikalı profesyonel basketbolcudur (d. 1942) Tatiller ve özel günler Dünya Irk Ayrımı İle Mücadele Günü Nevruz Bayramı Fırtına: Üçdokuzlar'ın 1. si Erzurum'un Tortum ilçesinden Rus ve Ermeni birliklerinin geri çekilişi (1918) 0321 21