Olaylar 1305 - İskoç şövalye William Wallace, İngiltere Kralı I. Edward tarafından vatana ihanet suçlamasıyla idam ettirildi. 1514 - Çaldıran Muharebesi: Yavuz Sultan Selim (I. Selim) komutasındaki Osmanlı Ordusu, Şah İsmail'in Ordusu'nu yendi. 1541 - Fransız kaşif Jacques Cartier, Kanada'nın Québec şehrine ulaştı. 1799 - Napolyon, Fransa'da iktidarı ele geçirmek üzere Mısır'dan ayrıldı. 1839 - Hong Kong, Birleşik Krallık'a bırakıldı. 1866 - Avusturya-Prusya Savaşı, Prag Antlaşması ile sona erdi. 1914 - I. Dünya Savaşı: Japonya, Almanya'ya savaş ilan etti ve Qingdao'yu (Çin) bombaladı. 1916 - I. Dünya Savaşı: Bulgar Ordusu, Sırp Ordusu'nu bozguna uğrattı. 1921 - Sakarya Meydan Muharebesi başladı. 1921 - I. Faysal Irak kralı olarak tahta çıktı. 1923 - Lozan Barış Antlaşması, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından onaylandı. 1927 - Nicola Sacco ve Bartolomeo Vanzetti adındaki anarşistlerin ölüm cezaları, elektrikli sandalye ile uygulandı. 1928 - Amasya-Zile demiryolu (82km.) hizmete girdi. 1929 - 1929 Hebron saldırısı: Araplar, İngiliz yönetimindeki Filistin'de bir Yahudi yerleşimine saldırdı; 133 Yahudi öldürüldü. 1935 - Nazilli Basma Fabrikası'nın temeli atıldı. 1939 - SSCB ve Almanya Dışişleri Bakanları, Moskova'da Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı'nı imzaladı. 1942 - II. Dünya Savaşı: Stalingrad Muharebesi başladı. 1944 - Bir ABD savaş uçağı, İngiltere'nin Freckleton kentinde bir okulun üzerine düştü: 61 kişi öldü. 1962 - Almanya'ya çalışmaya gitmek için 78.000'inci kişi başvurdu. 1 Ekim 1961'den bu yana Almanya'ya gönderilen işçi sayısının 7.565'i bulduğu açıklandı. 1971 - Türkiye'den Avrupa ülkeleri ve Avustralya'dan sonra Amerika'ya da işçi gönderilmesine başlandı. İlk kafilede 5 işçi Amerika'ya gitti. 1975 - Laos'ta komünist darbe. 1979 - Sovyet dansçı Alexander Godunov, ABD'ye iltica etti. 1982 - Beşir Cemayel, Lübnan başbakanı seçildi. 1985 - Batı Almanya'nın üst düzey karşı casuslarından Hans Tiedge, Doğu Almanya'ya iltica etti. 1990 - Batı Almanya ve Doğu Almanya, 3 Ekim'de birleşeceklerini duyurdular. 1990 - Saddam Hüseyin, Kuveyt'teki Batılı ülkelerin elçiliklerinin boşaltılmasını istedi. 1991 - Ermenistan, SSCB'den bağımsızlığını ilan etti. 1994 - Hakkındaki hapis cezası Yargıtay tarafından onaylanarak kesinleştikten sonra Dışişleri Bakanlığı'nın başvurusu üzerine Üsküp'te yakalanan millî futbolcu Tanju Çolak, Türkiye'ye getirildi ve Bayrampaşa Cezaevi'ne konuldu. 2000 - Gulf Air'e ait Airbus A320 tipi bir uçak, Bahreyn yakınlarında Basra Körfezi'ne düştü; 143 kişi öldü. 2000 - Merkez üssü Hendek-Akyazı olan 5.8 büyüklüğünde deprem meydana geldi. Hendek ve Akyazı ile çevre illerde binalardan atlayan 60 kişi yaralanarak hastahaneye götürüldü. 2002 - Kemal Derviş, CHP Genel Merkezi'nde düzenlenen bir törenle partiye resmen üye oldu. 2002 - Genç Parti, Cem Uzan önderliğinde kuruldu. 2005 - Katrina kasırgası'nın oluşmaya başlaması. 2005 - Pucallpa-Peru'da bir yolcu uçağı düştü: 41 kişi öldü. 2010 - Manila, Filipinler'de bir yolcu otobüsü, 25 yolcusuyla birlikte rehin alındı. Olay sonucunda, eylemi gerçekleştiren polis memuru ile 8 rehine öldü. 2011 - Libya'daki Kaddafi rejimi sona erdi. 2023 - Hindistan, Chandrayaan-3 aracı ile Ay'ın güney kutbuna inen ilk ülke oldu. Doğumlar 686 - Charles Martel, Franklar Krallığı'nda devlet adamı ve askerî komutan (Charlemagne'nin dedesi) (ö. 741) 1741 - Jean-François de La Pérouse, Fransız memur, denizci ve kâşif (ö. 1788) 1754 - XVI. Louis, Fransa Kralı (ö. 1793) 1769 - Georges Cuvier Fransız bilim insanı ve rahip (ö. 1832) 1811 - Auguste Bravais, Fransız fizikçi (ö. 1863) 1829 - Moritz Benedikt Cantor, Alman matematik tarihçisi (ö. 1920) 1846 - Alexander Milne Calder, Amerikalı heykeltıraş (ö. 1923) 1851 - Alois Jirásek, Çek yazar (ö. 1930) 1864 - Eleftherios Venizelos, Yunan siyasetçi ve Yunanistan Başbakanı (ö. 1936) 1879 - Yevgeniya Boş, Alman asıllı Rus Bolşevik aktivist ve siyasetçi (ö. 1925) 1880 - Aleksandr Grin, Rus yazar (ö. 1932) 1888 - İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Türk akademisyen, tarihçi ve siyasetçi (ö. 1977) 1900 - Ernst Krenek, Çek kökenli ve Avusturyalı besteci (ö. 1991) 1908 - Arthur Adamov, Rus asıllı Fransız yazar (ö. 1970) 1910 - Giuseppe Meazza, İtalyan futbolcu (ö. 1979) 1912 - Gene Kelly, Amerikalı aktör (ö. 1996) 1914 - Bülent Tarcan, Türk besteci ve tıp doktoru (ö. 1991) 1921 - Kenneth Arrow, Amerikalı ekonomist (ö. 2017) 1923 - Nazik el-Melaike, Iraklı kadın şair (ö. 2007) 1924 - Ephraim Kishon, İsrailli yazar (ö. 2005) 1924 - Robert Solow, Amerikalı ekonomist ve Nobel Ekonomi Ödülü sahibi 1925 - Robert Mulligan, Amerikalı senarist ve film yapımcısı (ö. 2008) 1927 - Dick Bruna, Hollandalı yazar, animatör ve grafik sanatçısı (ö. 2017) 1928 - Marian Seldes, Amerikalı oyuncu (ö. 2014) 1929 - Zoltán Czibor, Macar futbolcu (ö. 1997) 1929 - Vera Miles, Amerikalı oyuncu 1930 - Michel Rocard, Fransız siyasetçi ve Fransa Başbakanı (ö. 2016) 1931 - Barbara Eden, Amerikalı oyuncu 1931 - Hamilton O. Smith, Amerikalı mikrobiyolog ve Nobel Tıp Ödülü sahibi bilim insanı 1932 - Huari Bumedyen, Cezayirli asker ve Cezayir'in 2. Devlet Başkanı (ö. 1978) 1933 - Robert F. Curl, Jr., Amerikalı kimyager ve Nobel Kimya Ödülü sahibi (ö. 2022) 1949 - Shelley Long, Amerikalı oyuncu 1949 - Rick Springfield, Avustralyalı şarkıcı 1950 - Luigi Delneri, İtalyan futbolcu ve teknik direktör 1950 - Thomas Rukavina, Amerikalı siyasetçi (ö. 2019) 1951 - Jimi Jamison, Amerikalı rock şarkcısı ve besteci (ö. 2014) 1951 - Ahmet Kadirov, Rusya'ya bağlı Çeçen Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı (ö. 2004) 1951 - Lisa Halaby, Amerikan asıllı Ürdünlü hayırsever ve aktivist 1952 - Vicky Leandros, Yunan şarkıcı ve politikacı 1952 - Santillana, İspanyol eski millî futbolcu 1953 - Kazım Akşar, Türk oyuncu (ö. 2023) 1961 - Alexandre Desplat, Fransız film müziği bestecisi ve En İyi Özgün Müzik Akademi Ödülü sahibi 1961 - Muhammed Bakır Galibaf, Eski Tahran Büyükşehir Belediye Başkanı, Eski İran Polis Teşkilatı Başkanı, Eski İran Devrim Muhafızları H. K. Komutanı 1963 - Park Chan-wook, Güney Koreli yönetmen 1965 - Roger Avary, Kanadalı yönetmen, yapımcı ve Oscar ödüllü senarist 1967 - Dominic A. Antonelli, NASA astronotu 1970 - Jay Mohr, Amerikalı komedyen ve oyuncu 1970 - River Phoenix, Amerikalı oyuncu (ö. 1993) 1971 - Demetrio Albertini, İtalyan futbolcu 1974 - Konstantin Novoselov, Rus-İngiliz fizikçi 1974 - Raymond Park, Britanyalı aktör, dublör ve dövüş sanatçısı 1975 - Bünyamin Sudaş, Türk halterci 1978 - Kobe Bryant, Amerikalı basketbolcu (ö. 2020) 1978 - Julian Casablancas, Amerikalı müzisyen, şarkıcı ve şarkı sözü yazarı 1978 - Andrew Rannells, Amerikalı film, sahne, televizyon ve seslendirme sanatçısı 1979 - Güçlü Soydemir, Türk şarkıcı 1980 - Gözde Kansu, Türk oyuncu 1983 - Marianne Steinbrecher, Brezilyalı voleybolcu 1985 - Onur Bilgin, Türk futbolcu 1986 - Giuseppe Rossini, Belçikalı futbolcu 1989 - Lianne La Havas, İngiliz şarkıcı ve söz yazarı 1994 - August Ames, Kanadalı porno yıldızı (ö. 2017) 1994 - Emre Kılınç, Türk futbolcu 1994 - Jusuf Nurkić, Boşnak profesyonel basketbolcu 1996 Yosuke Ideguchi, Japon futbolcu Kensei Nakashima, Japon futbolcu 1997 - Lil Yachty, Amerikalı rapçi, şarkıcı ve şarkı sözü yazarı Ölümler MÖ 30 - Caesarion, Antik Mısır tahtına çocuk yaşta çıkmış olan Ptolemaios hanedanının son Kralı (d. MÖ 47) 406 - Radagais, Roma'yı istila etmeye kalkışan barbar liderlerden 634 - Ebu Bekir, ilk İslam Halifesi (d. 573) 1176 - Rokujō, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 79. imparatoru (d. 1164) 1305 - William Wallace, İskoç şövalye (d. 1270) 1540 - Guillaume Budé, Fransız hümanist (d. 1467) 1574 - Ebussuud Efendi, Osmanlı din ve devlet adamı (d. 1490) 1806 - Charles-Augustin de Coulomb, Fransız fizikçi (d. 1736) 1892 - Manuel Deodoro da Fonseca, Brezilyalı general ve Brezilya Cumhuriyeti'nin ilk Başkanı (d. 1827) 1900 - Kuroda Kiyotaka, Japon politikacı (d. 1840) 1926 - Rudolph Valentino, İtalyan oyuncu (d. 1895) 1927 - Bartolomeo Vanzetti, İtalyan göçmeni Amerikalı anarşist (idam) (d. 1888) 1927 - Nicola Sacco, İtalyan göçmeni Amerikalı anarşist (idam) (d. 1891) 1930 - Rudolf John Gorsleben, Alman Ariosofist, Armanist (Armanen rünlerinin uygulayıcısı), dergi editörü ve oyun yazarı (d. 1883) 1937 - Albert Roussel, Fransız besteci (d. 1869) 1939 - Sidney Howard, Amerikalı oyun yazarı, senarist ve En İyi Uyarlama Senaryo Akademi Ödülü sahibi (d. 1891) 1944 - Abdülmecid, Osmanlı son Halife, ressam ve müzisyen (d. 1868) 1960 - Bruno Loerzer, Alman Luftstreitkräfte subayı (d. 1891) 1962 - Joseph Berchtold, Alman Sturmabteilung ve Schutzstaffel'in kurucularından biri (d. 1897) 1962 - Hoot Gibson, Amerikalı sinema oyuncusu (d. 1892) 1966 - Francis X. Bushman, Amerikalı sinema oyuncusu, yönetmen ve senarist (d. 1883) 1967 - Burhan Belge, Türk diplomat, siyaset adamı ve gazeteci (d. 1899) 1972 - Arkadi Vasilyev, Sovyet yazar (d. 1907) 1975 - Faruk Gürler, Türk asker ve Türk Silahlı Kuvvetleri'nin 15. Genelkurmay Başkanı (d. 1913) 1977 - Naum Gabo, Rus kökenli heykeltıraş (d. 1890) 1982 - Stanford Moore, Amerikalı biyokimyacı ve Nobel Kimya Ödülü sahibi (d. 1913) 1989 - Afif Yesari, Türk gazeteci ve yazar (d. 1922) 1989 - R. D. Laing, İskoç psikiyatrist (d. 1927) 1994 - Zoltán Fábri, Macar film yönetmeni ve senarist (d. 1917) 1995 - Alfred Eisenstaedt, Alman asıllı Amerikalı fotoğraf sanatçısı (d. 1898) 1995 - Sylvester Stadler, Alman generali (d. 1910) 1997 - Eric Gairy, Grenadalı siyasetçi (d. 1922) 1997 - John Kendrew, İngiliz biyolog ve Nobel Kimya Ödülü sahibi (d. 1917) 1998 - Ahmet Hamdi Boyacıoğlu, Türk hukukçu (d. 1920) 1999 - Irina Tweedie, Rus yazar (d. 1907) 2001 - Peter Maas, Amerikalı romancı ve gazeteci (d. 1929) 2002 - Sami Hazinses, Ermeni asıllı Türk sinema oyuncusu (d. 1925) 2006 - Ed Warren, Amerikalı demonolojist ve yazar (d. 1926) 2009 - Yücel Çakmaklı, Türk yönetmen (d. 1937) 2012 - Jerry Nelson, Amerikalı komedyen, oyuncu ve kukla sanatçısı (d. 1934) 2014 - Albert Ebossé Bodjongo, Kamerunlu futbolcu (d. 1989) 2014 - Dursun Ali Eğribaş, Türk güreşçi (d. 1933) 2014 - Marcel Rigout, Fransız komünist siyasetçi ve eski bakan (d. 1928) 2016 - Steven Hill, Amerikalı oyuncu (d. 1922) 2016 - İsrafil Köse, Türk dizi ve film oyuncusu (d. 1970) 2016 - Reinhard Selten, Alman ekonomist ve Nobel Ekonomi Ödülü sahibi (d. 1930) 2017 - Viola Harris, Amerikalı oyuncu (d. 1926) 2017 - Engelbert Jarek, Polonyalı eski Milli futbolcu (d. 1935) 2017 - Joe Klein, Amerikalı profesyonel beyzbol yöneticisi (d. 1942) 2018 - Arcabas, Fransız ressam ve heykeltıraş (d. 1926) 2018 - Toron Karacaoğlu, Türk yönetmen, tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (d. 1930) 2018 - Kuldip Nayar, Hint gazeteci, insan hakları aktivisti, siyasetçi ve yazar (d. 1923) 2019 - Carlo Delle Piane, İtalyan oyuncu ve komedyen (d. 1936) 2020 - Benny Chan, Hong Konglu film yönetmeni, yapımcı ve senarist (d. 1961) 2020 - Maria Janion, Polonyalı akademisyen, eleştirmen, edebiyat kuramcısı (d. 1926) 2020 - Peter King, İngiliz caz saksafoncusu, besteci ve klarnetçi (d. 1940) 2020 - Lori Nelson, Amerikalı oyuncu ve manken (d. 1933) 2020 - Valentina Prudskova, Rus eskrimci (d. 1938) 2021 - Victoria Aguyi-Ironsi, Nijerya'nın ikinci First Lady'si (d. 1923) 2021 - Brick Bronsky, Amerikalı profesyonel güreşçi, aktör, film yapımcısı ve antrenör (d. 1964) 2021 - Michael Nader, Amerikalı aktör (d. 1945) 2021 - Jean-Luc Nancy, Fransız filozof (d. 1940) 2021 - Giovanni Pretorius, Güney Afrikalı Olimpiyat boksörü (d. 1972) 2021 - Rosita Quintana, Arjantinli-Meksikalı aktris, şarkıcı ve söz yazarı (d. 1925) 2021 - Anestis Vlahos, Yunan aktör ve siyasetçi (d. 1934) 2021 - José Yudica, Arjantinli eski profesyonel futbolcu ve teknik direktör (d. 1936) 2022 - Sandra Deal, Amerikalı eğitimci, aktivist ve first lady (d. 1942) 2022 - Božidar Delić, Sırp siyasetçi ve asker (d. 1956) 2022 - Larry Laudan, Amerikalı bir bilim filozofu ve epistemologdur (d. 1941) 2022 - Vytjie Mentor, Güney Afrikalı siyasetçi (d. 1963) 2022 - Gerald Potterton, İngiliz-Kanadalı yönetmen, yapımcı, yazar ve animatör (d. 1931) 2023 - Yevgeni Prigojin, Rus iş insanı ve oligark (d. 1961) Tatiller ve özel günler Uluslararası Köle Ticaretinin Yasaklanmasını Anma Günü 0823 23