31 Aralık

[bullvar_katip]

Olaylar küçükresim|upright=0.91|Joseph Louis Gay-Lussac 1759 - İrlandalı girişimci Arthur Guinness, Dublin'de St. James Gate'deki boş bir bira fabrikasını 9000 yıllığına kiralayarak burayı dünyanın en büyük bira fabrikasına dönüştürme yolunda ilk adımı attı. 1808 - Fransız kimyacı Joseph Louis Gay-Lussac, sonradan kendi adıyla bilinecek olan gaz kanununu denklem haline getirdi. 1879 - Thomas Edison, elektrik ampulunu kamuya tanıttı. 1890 - New York'taki Ellis Adası, kapılarını ABD'ye gelmek isteyen tüm göçmenlere açtı. 1892 - Deutsche Bank'ın da katılımcısı olduğu grubun yaptığı demiryolu Ankara'ya ulaştı. 1921 - Mustafa Kemal, Çerkez Ethem güçlerinin dağıtılması için Batı Cephesi Komutanlığı'na talimat verdi. 1939 - İstanbul-Berlin arası düzenli uçak seferleri başladı. 1946 - ABD Başkanı Harry Truman, II. Dünya Savaşının bittiğini resmen açıkladı. 1960 - Demirköprü Barajı ve hidroelektrik santrali hizmete girdi. 1977 - Türkiye'de ilk kez gensoruyla hükûmet düşürüldü: 218 güvenoyuna karşılık, 228 güvensizlik oyuyla İkinci Milliyetçi Cephe (MC) iktidarı devrildi. 1979 - İspanya'da Katalonya Özerk Bölgesi kuruldu. 1985 - Pakistan'da 8,5 yıldan beri yürürlükte bulunan sıkıyönetim kaldırıldı. 1986 - Cumhurbaşkanı Kenan Evren'in yeni yıl mesajı: "Bazı aşırı tutucu çevrelerin iddia ettikleri gibi yılbaşı gecesi yalnız Hristiyan âleminin kutladığı bir gece değildir. Hristiyanların Christmas olarak kutladıkları 25 Aralık günü ile yılbaşı olarak kutlanan 31 Aralık'ı 1 Ocak'a bağlayan geceyi birbirine karıştırmamalıyız." 1989 - Dünya Azerbaycanlılarının Dayanışma Günü 1990 - Microsoft tarafından Windows 3.0 piyasaya sürüldü. 1994 - Avusturya, Finlandiya ve İsveç, Avrupa Birliği'ne üye oldu. Birliğin üye sayısı 15 oldu. 1998 - Danıştay, Sincan'da düzenlenen Kudüs Gecesinin ardından İçişleri Bakanlığınca görevden alınan ve yargılama sonucunda 4 yıl 7 ay ağır hapis cezasına çarptırılan eski Sincan Belediye Başkanı Bekir Yıldız'ın Belediye Başkanlığını düşürdü. 1999 - Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin, ani bir kararla istifa etti ve görevini Başbakan Vladimir Putin'e devredeceğini söyledi. 2012 - Maya halkının hazırlamış olduğu Maya takviminin son günü. 2019 - Çin, Dünya Sağlık Örgütü'ne yeni bir Koronavirüs türü keşfettiklerini duyurdu. 2019 - Bağdat'taki Amerika Birleşik Devletleri Büyükelçiliğine saldırı gerçekleşti. Doğumlar 695 - Muhammed bin Kasım, Suriyeli general (ö. 715) 1096 - Âmir, Fâtımî halifesi (ö. 1130) 1378 - III. Callixtus, İspanyol din adamı ve Papa (ö. 1458) 1491 - Jacques Cartier, Fransız denizci ve kâşif (ö. 1557) 1514 - Andreas Vesalius, Flemenk anatomist (ö. 1564) 1668 - Herman Boerhaave, Hollandalı hümanist ve hekim (ö. 1738) 1720 - Charles Edward Stuart, İngiltere, İskoçya, Fransa ve İrlanda tahtlarının ikinci jakobit talibi (ö. 1788) 1738 - Charles Cornwallis, (I. Marki Cornwallis), İngiliz general (ö. 1805) 1741 - Parmalı Isabella Maria, gelecekte Kutsal Roma İmparatoru'nun eşi (ö. 1763) 1763 - Pierre-Charles Villeneuve, Fransız amiral (ö. 1806) 1805 - Marie d'Agoult, Alman yazar (ö. 1876) 1808 - Henry Fitz, Amerikalı bilim insanı ve iş insanı (ö. 1863) 1814 - Jules Simon, Fransız siyasetçi (ö. 1896) 1815 - George Meade, Amerikalı iç savaş generali (ö. 1872) 1820 - Helene Demuth, Karl Marx'ın kâhyası (ö. 1890) 1830 - İsmail Paşa, Osmanlı Mısır hidivi (ö. 1895) 1830 - Alexander Smith, İskoç şair (ö. 1867) 1838 - Émile Loubet, Fransa Cumhurbaşkanı (ö. 1929) 1851 - Henry Carter Adams, Amerikalı ekonomist (ö. 1921) 1864 - Robert Grant Aitken, Amerikalı gök bilimci (ö. 1951) 1868 - Charles Wallace Richmond, Amerikalı ornitolog (ö. 1932) 1869 - Henri Matisse, Fransız ressam (ö. 1954) 1880 - George Marshall, Amerikalı asker, devlet adamı ve Nobel Barış Ödülü sahibi (ö. 1954) 1880 - Zenón Díaz, Arjantinli eski millî futbolcu (ö. 1948) 1881 - Max Pechstein, Alman ressam ve grafiker (ö. 1955) 1890 - Walther Krause, Alman general (ö. 1960) 1896 - Israel Rokah, Tel Aviv Belediye başkanı (ö. 1959) 1898 - István Dobi, Macar politikacı (ö. 1968) 1901 - Karl-August Fagerholm, Finlandiya Başbakanı (ö. 1984) 1902 - Paul Anxionnaz, Fransız siyasetçi (ö. 1997) 1905 - Guy Mollet, Fransa Başbakanı (ö. 1975) 1905 - Yusuf Memmedaliyev, Sovyet-Azeri kimyacı (ö. 1961) 1908 - Simon Wiesenthal, Avusturyalı Yahudi Nazi avcısı (ö. 2005) 1917 - Suzy Delair, Fransız aktris ve şarkıcı (ö. 2020) 1921 - Maurice Yaméogo, Burkina Fasolu siyasetçi (ö. 1993) 1921 - Gilbert Stork, Amerikalı bilim insanı (ö. 2017) 1929 - Mies Bouwman, Hollandalı kadın televizyon sunucusu (ö. 2018) 1929 - Doug Anthony, Avustralyalı siyasetçi (ö. 2020) 1931 - Bob Shaw, Kuzey İrlandalı bilimkurgu yazarı (ö. 1996) 1931 - Michel Bernard, Fransız atlet (ö. 2019) 1932 - Muhterem Nur, Türk sinema ve ses sanatçısı (ö. 2020) 1932 - Mildred Scheel, Almanya'nın eski first ladysi ve doktor (ö. 1985) 1933 - Mohamed Sayah, Tunuslu siyasetçi (ö. 2018) 1935 - Selman bin Abdülaziz el-Suud, Suudi Arabistan'ın 7. Kralı 1936 - Siw Malmkvist, İsveçli şarkıcı 1937 - Anthony Hopkins, Amerikalı oyuncu ve En İyi Erkek Oyuncu Akademi Ödülü sahibi 1937 - Avram Hershko, İsrailli hekim, biyokimyacı ve Nobel Kimya Ödülü sahibi 1938 - Berkant Akgürgen, Türk besteci, müzisyen ve oyuncu (Samanyolu şarkısının sahibi) (ö. 2012) 1938 - Marien Ngouabi, Kongolu asker ve siyasetçi (ö. 1977) 1938 - Markku Lehmuskallio, Finlandiyalı film, görüntü yönetmeni ve senarist 1938 - Robert DeProspero, Amerikalı istihbaratçı ve ajan (ö. 2019) 1939 - Sarraf Kasım, Azerbaycanlı şair ve ozan (ö. 2018) 1939 - V. Balakrishnan, Hint siyasetçi (ö. 2020) 1940 - Birsen Menekşeli, Türk sinema oyuncusu 1940 - Feramerz Zelli, İranlı millî futbolcu 1941 - Sarah Miles, İngiliz sinema ve tiyatro oyuncusu 1941 - Sir Alex Ferguson, İskoç futbolcu ve teknik direktör 1941 - Johnny Leeze, İngiliz tiyatro, sinema ve dizi oyuncu (ö. 2020) 1941 - Somen Mitra, Hint siyasetçi (ö. 2020) 1943 - Ben Kingsley, İngiliz oyuncu ("Gandhi" rolüyle Oscar ödülü'nü alan) 1943 - Yawovi Agboyibo, Togo Başbakanı (ö. 2020) 1944 - Iêda Maria Vargas, Brezilyalı aktris, model ve eski güzellik kraliçesi 1944 - Yıldız Kültür, Türk oyuncu 1945 - Leonard Adleman, Amerikalı bilgisayar bilimcisi 1945 - Ted Monette, Amerikan ordusu albayı (ö. 2020) 1946 - Hikmet Karagöz, Türk sinema ve dizi oyuncusu (ö. 2020) 1946 - Lyudmila Pahomova, Sovyet olimpiyat şampiyonu buz patenci (ö. 1986) 1946 - Roy Porter, İngiliz tarihçi (ö. 2002) 1947 - Tim Matheson, Amerikalı oyuncu 1948 - Donna Summer, Amerikalı sanatçı (ö. 2012) 1948 - Sandy Jardine, İskoç millî futbolcu ve teknik direktör (ö. 2014) 1950 - Nasır Çeşm Azer, İranlı piyanist, besteci ve aranjör (ö. 2018) 1951 - Tom Hamilton, Amerikalı müzisyen 1951 - Andranik İskenderiyan, İranlı millî futbolcu 1951 - Eldar Kuliev, Sovyet film yönetmeni ve senarist (ö. 2017) 1952 - Elizabeth Norment, Amerikalı oyuncu (ö. 2014) 1953 - James Remar, Amerikalı oyuncu 1953 - Jane Badler, Amerikalı oyuncu 1953 - Yahya Veled Hademin, Moritanyalı siyasetçi 1953 - Alan Rabinowitz, Amerikalı zoolog ve bilim insanı (ö. 2018) 1954 - Muhsin Yazıcıoğlu, Türk siyasetçi (ö. 2009) 1954 - Alex Salmond, İskoç politikacı 1954 - Hermann Tilke, Alman mühendis, yarış pilotu ve pist tasarımcısı 1955 - Göran Söllscher, İsveçli gitarist 1956 - Muhammed Veled Gazvani, Moritanyalı emekli general ve siyasetçi 1956 - Harald Beckmann, Alman görüntü yönetmeni 1957 - Behruz Sultani, İranlı millî futbolcu 1958 - Bebe Neuwirth, Amerikalı oyuncu, dansçı ve şarkıcı 1958 - Peter Hultqvist, İsveçli politikacı 1959 - Val Kilmer, Amerikalı oyuncu 1959 - Baron Waqa, Nauru Cumhurbaşkanı 1960 - Steve Bruce, İngiliz teknik direktör ve eski futbolcu 1965 - Gong Li, Çinli oyuncu 1965 - Nicholas Sparks, Amerikalı yazar ve senarist 1966 - Hiromi Goto, Kanadalı roman yazarı 1966 - Srđan Koljević, Sırp senarist ve film yönetmeni (ö. 2023) 1968 - Junot Díaz, Dominik asıllı Amerikalı yazar 1969 - Tara Radcliffe, Amerikalı kadın oyuncu ve model 1970 - Fazilatunnesa Bappy, Bangladeşli hukukçu ve siyasetçi (ö. 2020) 1971 - Ömer Özkan, Türk plastik cerrah 1972 - Gregory Coupet, Fransız eski futbolcu 1972 - Açelya Akkoyun, Türk tiyatro ve dizi film oyuncusu 1974 - Joe Abercrombie, İngiliz fantezi edebiyatı yazarı 1975 - Sendoa Agirre, İspanyol futbolcu 1976 - Ceza (Bilgin Özçalkan), Türk rap sanatçısı 1977 - PSY, Güney Koreli şarkıcı ve söz yazarı 1977 - Donald Trump Jr., Amerikalı iş insanı 1981 - Deniz Çakır, Türk oyuncu 1982 - Craig Gordon, İskoç futbolcu 1983 - Jaqueline Maria Pereira De Carvalho, Brezilyalı voleybolcu 1984 - Édgar Lugo, Meksikalı futbolcu 1985 - Jan Smit, Hollandalı şarkıcı ve TV sunucusu 1990 - Patrick Chan, Kanadalı artistik buz pateni sporcusu 1990 - Yosuke Yuzawa, Japon futbolcu 1993 - Gizem Güven, Türk dizi oyuncusu 1994 - Ed-Dukali es-Sayd, Katarlı futbolcu Ölümler 192 - Commodus, Roma imparatoru (d. 161) 335 - I. Sylvester, 31 Ocak 314 ile 31 Aralık 335 tarihleri arasında papa 1384 - John Wycliffe, İngiliz skolastik filozofu, ilahiyatçı, Kutsal Kitap tercümanı ve reformcu (d. 1328) 1650 - Dorgon, Mançu prensi ve Qing Hanedanı'nın naibi (d. 1612) 1655 - Janusz Radziwiłł, Litvanya Büyük Dükü (d. 1612) 1669 - Bogusław Radziwiłł, Leh prens (d. 1620) 1705 - Bragançalı Catherine, Portekiz prensesi ve İngiliz kralı II. Charles'ın eşi (d. 1638) 1719 - John Flamsteed, İngiliz gök bilimci (d. 1646) 1739 - II. Mengli Giray, Kırım Hanı (d. 1678) 1778 - Alvise Giovanni Mocenigo, Venedik Dükü (d. 1701) 1812 - Jean Baptiste Eblé, Fransız general ve mühendis (d. 1758) 1864 - George M. Dallas, Amerikalı siyasetçi ve diplomat (d. 1792) 1865 - Fredrika Bremer, İsveçli yazar ve feminist (d. 1801) 1866 - Ateş Mehmet Paşa, Osmanlı denizcisi (d. ?) 1872 - Aleksis Kivi, Fin yazar (d. 1834) 1874 - Julius von Leypold, Alman ressam (d. 1806) 1877 - Gustave Courbet, Fransız ressam (d. 1819) 1880 - Arnold Ruge, Alman filozof ve politik yazar (d. 1802) 1882 - Léon Gambetta, Fransız siyasetçi (d. 1838) 1889 - Ion Creangă, Rumen yazar, hikâyeci ve öğretmen (d. 1837) 1907 - Jules de Trooz, Belçikalı Katolik Partisi siyasetçi (d. 1857) 1916 - Alice Ball, Amerikalı kimyager (d. 1892) 1916 - Kazimierz Alchimowicz, Polonyalı romantik ressam (d. 1840) 1919 - Elin Danielson-Gambogi, Fin ressam (d. 1861) 1923 - Édouard Jean-Marie Stephan, Fransız astronom (d. 1837) 1931 - İbrahim Tevfik Efendi, Sultan Abdülmecid'in oğlu (d. 1874) 1932 - Stanisław Narutowicz, Leh avukat ve politikacı (d. 1862) 1934 - Cafer Cabbarlı, Azeri oyuncu, şair ve yazar (d. 1899) 1936 - Miguel de Unamuno, İspanyol düşünür ve yazar (d. 1864) 1941 - Abdurrahman Kâmil Yetkin, Türk müftü, müderris ve vaiz (d. 1850) 1949 - Rıza Tevfik Bölükbaşı, Türk şair, filozof ve devlet adamı (Sevr Antlaşması'nı imzalayan delegelerden) (d. 1869) 1950 - Karl Renner, Avusturya eski Devlet Başkanı (d. 1870) 1961 - Tevfik İleri, Türk siyasetçi, eski DP'li bakanlardan ve Yassıada mahkûmlarından (d. 1911) 1964 - Ólafur Thors, İzlanda Başbakanı (d. 1892) 1980 - Marshall McLuhan, Kanadalı iletişim kuramcısı ve akademisyen (d. 1911) 1980 - Raoul Walsh, Amerikalı sinema yönetmeni (d. 1887) 1982 - Otto Hofman, Nazi Almanyası'nda memur (d. 1896) 1983 - Sevim Burak, Türk yazar (d. 1931) 1988 - Seyyid Ahmet Arvâsî, Türk toplum bilimci, pedagog ve yazar (d. 1932) 1990 - Giovanni Michelucci, İtalyan mimar, şehir planlamacısı ve gravürcü (d. 1891) 1993 - Zviad Gamsahurdia, Gürcü muhalif, devlet adamı ve yazar (d. 1939) 1995 - Haluk Tezonar, Türk heykeltıraş ve ressam (d. 1942) 2001 - Eileen Heckart, Amerikalı aktris (d. 1919) 2003 - Arthur Von Hippel, Alman asıllı Amerikalı fizikçi (d. 1898) 2004 - Gérard Debreu, Fransız asıllı ABD vatandaşlığına geçmiş olan matematikçi ve iktisatçi (d. 1921) 2006 - Seymour Martin Lipset, Amerikalı toplum bilimci (d. 1922) 2006 - Yener Süsoy, Türk gazeteci ve yazar (d. 1947) 2013 - James Avery, Amerikalı oyuncu (d. 1945) 2013 - John Fortune, İngiliz oyuncu, hicivci ve yazar (d. 1939) 2014 - Edward Herrmann, Amerikalı aktör, yönetmen ve yazar (d. 1943) 2014 - Nejat Konuk, Kıbrıs Türkü siyasetçi (d. 1928) 2015 - Natalie Cole, Amerikalı şarkıcı, söz yazarı ve oyuncu (d. 1950) 2015 - Steve Gohouri, Fildişi Sahilli futbolcu (d. 1981) 2015 - Beth Howland, Amerikalı oyuncu (d. 1941) 2015 - Hasan Karakaya, Türk gazeteci (d. 1957) 2015 - Ekrem Pakdemirli, Türk siyasetçi (d. 1939) 2015 - Wayne Rogers, Amerikalı oyuncu (d. 1933) 2016 - William Christopher, Amerikalı oyuncu (d. 1932) 2018 - Kader Khan, Afgan asıllı Hint oyuncu, senarist ve yapımcı (d. 1937) 2018 - Ray Sawyer, Amerikalı rock şarkıcısı ve müzisyeni (d. 1937) 2018 - István Seregély, Macar Katolik piskopos (d. 1931) 2018 - Gülriz Sururi, Türk tiyatro oyuncusu ve yazar (d. 1929) 2019 - Serikbolsın Abdildin, Kazak politikacı (d. 1937) 2019 - Djimrangar Dadnadji, başbakanlık da yapmış Çadlı siyasetçi (d. 1954) 2019 - Ratko Janev, Makedon ve Sırp atom fizikçisi (d. 1939) 2019 - Şehla Riyahi, İranlı oyuncu ve film yönetmeni (d. 1927) 2020 - Constantin Bosânceanu, Profesyonel Rumen futbolcu (d. 1966) 2020 - Tommy Docherty, İskoç futbolcu ve teknik direktör (d. 1928) 2020 - Jolanta Fedak, Polonyalı siyasetçi (d. 1960) 2020 - Robert Hossein, Azerbaycan asıllı Fransız oyuncu, yönetmen ve yazar (d. 1927) 2020 - Muladi, Endonezyalı akademisyen, yargıç ve siyasetçi (d. 1943) 2020 - Joan Micklin Silver, Amerikalı film yönetmeni ve senarist (d. 1935) 2021 - Gaber Asfour, Mısırlı siyasetçi ve akademisyen (d. 1944) 2021 - Vadim Hamuttskih, Rus voleybolcu (d. 1969) 2021 - Jeanine Ann Roose, Amerikalı aktris ve psikolog (d. 1937) 2021 - Betty White, Amerikalı oyuncu, komedyen, şarkıcı, ve yazar (d. 1922) 2022 - XVI. Benedictus, Katolik Kilisesinin 265. Papası (d. 1927) 2022 - Anita Pointer, Amerikalı şarkıcı (d. 1948) 2022 - Salvador Sánchez-Terán, İspanyol siyasetçi (d. 1934) Tatiller ve özel günler Yılbaşı arifesi Dünya Azerbaycanlılarının Dayanışma Günü 1231 31