588 Achilles

[bullvar_katip]

Achilles (küçük gezegen tanımı : 588 Aşil, geçici adlandırması A906 DN), Jüpiter truvalılarının Yunan kampı olarak sınıflandırılan grubunda bulunan büyük bir Jüpiter truva asteroididir. Achilles, keşfedilen ilk Jüpiter truvalısıdır. 1906'da Heidelberg Gözlemevi'nde Max Wolf tarafından keşfedilmiştir. Wolf, küçük gezegene Yunan mitolojisindeki efsanevi kahraman Aşil'in adını vermiştir. Karanlık görünüşlü D-tipi asteroidin çapı yaklaşık olup, en büyük 10 Jüpiter truvalısı arasındadır. 7,3 saatlik bir dönme periyoduna ve muhtemelen dairesel bir şekle sahiptir. Keşfi Aşil, 22 Şubat 1906'da Alman astronom Max Wolf tarafından Almanya'nın güneyinde bulunan Heidelberg-Königstuhl Devlet Gözlemevinde keşfedilmiştir. Aslında o dönemlerde teknik olarak bu sınıflamaya dahil olmayan, ancak bir truvalı olan , iki yıl önce ismiyle gözlemlenmişti. Ancak, gözlem süresi yörüngesini hesaplamak için yeterince uzun olmadığından o dönemde truvalı olarak kabul edilmemiştir. Buna rağmen, Aşil keşfedilen ilk Jüpiter truvalısıdır. Wolf'un Heidelberg'deki bir meslektaşı olan August Kopff, Aşil'den sekiz ay sonra 617 Patroclus'u ve 1907 yılının başlarında ise tüm Jüpiter truvalılarının en büyüğü olan 624 Hektor'u keşfetmiştir. Yörünge ve sınıflandırma Aşil, Güneş-Jüpiter Sistemi'nin L Lagrange noktasında, her 11 yıl 11 ayda bir (4.343 gün; yarı büyük ekseni 5,21 AU) Güneş'e 4,4-6,0 AU mesafede Güneş'in yörüngesinde dolanır. Yörüngesi 0,15'lik bir dışmerkezlik ve ekliptik düzleminden 10 derecelik bir eğim gösterir. Aşil, 1772 yılında Fransız matematikçi Joseph Lagrange tarafından geliştirilen ve 1006 Lagrangea adlı küçük gezegene adını veren kararlı çözümünün bilinen ilk örneğidir. Benzer yörünge özelliklerine sahip başka asteroitlerin keşfinden sonra, ki bunlar da Truva Savaşı'ndaki kahramanların isimlerini almıştır, "Truva asteroitleri" veya "Jüpiter truvalıları" terimi yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır. Buna ek olarak, L noktasının "Yunan kampı"nda savaşan, L noktasının ise "Truva kampı"nda savaşan mitolojik karakterlerden ilhamla isimlendirilmesine dair bir kural oluşturulmuştur, ancak bu her iki kampta da bu kural öncesi adlandırması yapılmuş birer "casus" (Yunan kampında Hektor ve Truva kampında Patroclus) bulunmaktadır. Fiziksel özellikler Tayf tipi Tholen taksonomik şemasında Aşil, olağandışı bir spektruma (DU) sahip D tipi bir asteroit olarak sınıflandırılır. 0,94'lük V-I renk indeksi, çoğu büyük Jüpiter truvası için tipiktir. Fotometri Aşil'in 7,3 saatlik dönme süresi, diğer büyük Jüpiter truvalarının çoğundan biraz daha kısadır, ancak benzer büyüklükteki 911 Agamemnon, 3451 Mentor ve 3317 Paris'inkine yakındır. Düşük parlaklık genliği oldukça küresel bir şekle işaret etmektedir. Temmuz 2007'den Eylül 2008'e kadar Simeiz (Kırım), Rozhen (Bulgaristan), Maidanak (Özbekistan) ve Kharkiv (Ukrayna) gözlemevlerindeki astronomlar tarafından eşgüdümlü fotometrik gözlemler gerçekleştirilmiştir. Elde edilen ışık eğrilerinin analizi sonucunda 7,306±0,002 saatlik bir süre ve 0,02-0,11 kadirlik bir parlaklık genliği belirlenmiştir. Cláudia Angeli (7,0 saat), Robert Stephens (7,312 saat), Stefano Mottola (7,32 saat) ve Vincenzo Zappalà (12 saat) tarafından yapılan alternatif dönem saptamaları çoğunlukla birbiriyle tutarlıdır . Çap ve albedo Kızılötesi Astronomik Uydu, IRAS, Japon Akari uydusu ve NASA'nın Geniş Alan Kızılötesi Araştırma Kaşifi'nin NEOWISE misyonu tarafından yapılan araştırmalara göre, gövde yüzeyinin 0,0328 ila 0,043 aralığında çok düşük bir albedoya sahip olduğu ve bu nedenle yaklaşık 8,57 mutlak büyüklükğü bulunduğu anlaşılmış olup, bu değerler de yaklaşık 130,1 ila 135,5 kilometrelik bir çapa karşılık gelmektedir. Adlandırma Bu küçük gezegenin adı Avusturyalı astronom Johann Palisa tarafından önerilmiştir. Adını Yunan mitolojisinin efsanevi kahramanı ve Homeros'un Truva Savaşı'nı anlattığı İlyada destanının ana figürü olan Aşil'den almıştır (ayrıca bkz. 5700 Homerus ve 6604 Ilias). Aşil daha bebekken annesi Thetis (ayrıca bkz. 17 Thetis) tarafından Styx Nehri'ne atılmış, böylece kendisini taşıyan kişinin tuttuğu topuğu dışında vücudu zarar görmez hale gelmiştir. En büyük Troyalı savaşçı olan Hektor'u (ayrıca bkz. 624 Hektor) öldürmüştür. Sonunda Paris (bkz. 3317 Paris) tarafından topuğuna saplanan bir okla öldürülmüştür. Kaynakça Dış bağlantılar Asteroid Lightcurve Database (LCDB) , query form (info Archived 16 December 2017 at the Wayback Machine) Dictionary of Minor Planet Names, Google books Discovery Circumstances: Numbered Minor Planets (1)-(5000) – Minor Planet Center Asteroid 588 Achilles , at the Small Bodies Data Ferret Kategori:1906'da keşfedilen astronomik cisimler Kategori:Adlandırılmış küçük gezegenler Kategori:Max Wolf'un keşifleri Kategori:Jüpiter truvalıları