6 Ocak

[bullvar_katip]

Olaylar küçükresim|Samuel Finley Breese Morse(d. 27 Nisan 1791 - ö. 2 Nisan 1872) 1838 - Samuel Morse, telgrafı kamuya tanıttı. 1907 - Maria Montessori tarafından kurulan ilk çocuk okulu, Casa dei Bambini açıldı. 1912 - New Mexico, 47. eyalet olarak Amerika Birleşik Devletleri'ne katıldı. 1921 - Yunan birliklerinin Eskişehir ve Afyon doğrultusundaki taarruzuyla, I. İnönü Muharebesi başladı. 1926 - Türkiye'nin ilk iç ve dış istihbarat örgütü, Milli Emniyet Hizmeti Riyaseti kuruldu. 1929 - Yugoslavya Kralı I. Aleksandar, parlamentoyu feshetti ve ülkede askeri diktatörlük kurdu. 1930 - İlk dizel motorlu otomobil, Indianapolis'ten New York'a yaptığı seyahatini tamamladı. 1931 - Thomas Edison, son patent başvurusunu yaptı. 1938 - Nazi baskısından kaçan Sigmund Freud, Londra'ya gitti. 1944 - II. Dünya Savaşı: Kızıl Ordu birlikleri Polonya'ya girdi. 1945 - Geleceğin Amerika Birleşik Devletleri Başkanı George H. W. Bush, Barbara Pierce ile New York'ta evlendi. 1950 - Birleşik Krallık, Çin'in Komünist Hükûmetini tanıdı. 1954 - İsmail el-Ezheri, Sudan'ın ilk başbakanı oldu. 1955 - On İki Ada karasuları sınırının saptanması için, Türkiye ile Yunanistan arasında görüşmelere başlandı. 1956 - Kanada'da 14 ülkenin katıldığı hava gösterisi yarışmalarında, Türkiye birinci oldu. 1969 - Orta Doğu Teknik Üniversitesi'ni (ODTÜ) ziyaret eden Amerikan Büyükelçisi Robert Komer'in makam otomobili öğrenciler tarafından yakıldı. 1977 - Dev-Genç İstanbul Başkanı Paşa Güven yakalandı. İstanbul Yurtsever Devrimci Gençlik Derneği kapatıldı ve 39 kişi gözaltına alındı. 1981 - Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) davasında gözaltında tutulan 39 kişiden 15'i tutuklandı. Tutuklananlar arasında Genel Başkan Kemal Nebioğlu da var. 1983 - Yılmaz Güney ve Cem Karaca, Bakanlar Kurulu kararıyla vatandaşlıktan çıkarıldı. 1984 - Tunus'ta, ekmek fiyatlarının %1,5 oranında artması üzerine ayaklanma başladı; 75 kişi öldü, sıkıyönetim ilan edildi. 2015 - İstanbul Sultanahmet'te bomba patladı, canlı bomba ile yapılan saldırıda bir polis hayatını kaybederken, bir polis de yaralandı. 2019 - Malezya Kralı Sultan V. Muhammed tahtını bıraktı. 2021 - Amerika Birleşik Devletleri'nde 46. başkan Joe Biden'in tescilleneceği gün kongre binasında kaos çıktı: 4 kişi hayatını kaybetti. Doğumlar 1256 - Helftalı Gertrude, Alman Sistersiyen rahibe, mistik ve azize (ö. 1301/1302) 1367 - II. Richard, İngiltere Kralı (ö. 1400) 1412 - Jan Dark, Fransız kahraman ve azize (ö. 1431) 1493 - Olaus Petri, İsveçli Lüterci din adamı, yazar ve yargıç (ö. 1552) 1499 - Ávilalı Yuhanna, İspanyol vaiz ve mistik (ö. 1569) 1568 - Richard Burbage, İngiliz oyuncu (ö. 1619) 1655 - Jakob Bernoulli, İsviçreli matematikçi (ö. 1705) 1738 - Friedrich Kasimir Medikus, Alman hekim ve botanikçi (ö. 1808) 1745 - Jacques-Étienne Montgolfier, Fransız sıcak hava balonunun mucidi (ö. 1799) 1797 - Baldwin Martin Kittel, Alman bitki bilimci (ö. 1885) 1797 - Edward Turner Bennett, İngiliz zoolog ve yazar (ö. 1836) 1799 - Jedediah Smith, Amerikalı avcı, kürk tüccarı ve kâşif (ö. 1831) 1800 - Anna Maria Hall, İrlandalı yazar (ö. 1889) 1817 - J. J. McCarthy, İrlandalı mimar (ö. 1882) 1822 - Heinrich Schliemann, Alman arkeolog (ö. 1890) 1832 - Gustave Doré, Fransız baskı ve gravür ustası (19. yüzyıl sonlarının en hünerli ve başarılı kitap illüstratörlerinden) (ö. 1883) 1838 - Max Bruch, Alman besteci ve orkestra şefi (ö. 1920) 1849 - Hristo Botev, Bulgar şair (Osmanlı egemenliğine karşı Bulgar ulusal ayaklanmasının kahramanlarından) (ö. 1876) 1850 - Eduard Bernstein, Alman sosyalist (Karl Marx'ın kapitalist ekonominin tasfiyesi ve iktidarın proletarya tarafından fethi düşüncesini gözden geçirmeye girişen ilk revizyonistlerden) (ö. 1932) 1854 - Sherlock Holmes, Sir Arthur Conan Doyle tarafından oluşturulan Britanyalı hayalî dedektif ve kahraman 1862 - August Oetker, Alman iş insanı, kabartma tozunun mucidi ve Dr. Oetker firmasının kurucusu (ö. 1918) 1870 - Gustav Bauer, Alman siyasetçi ve Weimar Cumhuriyeti'nin 1919-1920 yıllarındaki şansölyesi (ö. 1944) 1872 - Alexander Scriabin, Rus besteci (ö. 1915) 1880 - Tom Mix, Amerikalı sinema oyuncusu (ö. 1940) 1883 - Halil Cibran, Lübnan kökenli Amerikalı felsefi denemeci, şair ve ressam (ö. 1931) 1896 - Vecihi Hürkuş, Türk pilot, mühendis ve müteşebbis (Türk havacılık önderi) (ö. 1969) 1912 - Jacques Ellul, Fransız filozof, sosyolog ve amatör ilahiyatçı (ö. 1994) 1913 - Edward Gierek, Polonyalı komünist önder ve 1970-80 arasında Polonya Birleşik İşçi Partisi Birinci Sekreteri (ö. 2001) 1913 - Loretta Young, Amerikalı aktris ve En İyi Kadın Oyuncu Akademi Ödülü sahibi (ö. 2000) 1915 - Alan Watts, Amerikalı filozof (ö. 1973) 1920 - John Maynard Smith, İngiliz evrimsel biyolog ve genetikçiydi (ö. 2004) 1920 - Sun Myung Moon, Moon tarikatı kurucusu dini lider, iş insanı ve aktivist (ö. 2012) 1921 - Cary Middlecoff, Amerikalı golfçü (ö. 1998) 1924 - Kim Dae-jung, Güney Kore eski cumhurbaşkanı ve Nobel Barış Ödülü sahibi (ö. 2009) 1924 - Earl Scruggs, Amerikalı müzisyen (ö. 2012) 1925 - John DeLorean, ABD otomobil endüstrisinde mühendis, mucit ve yöneticidir (ö. 2005) 1925 - Jane Harvey, Amerikalı şarkıcı (ö. 2013) 1928 - İsmet Sezgin, Türk siyasetçi (ö. 2016) 1929 - Babrak Karmal, Afgan politikacı (ö. 1996) 1931 - Juan Goytisolo, İspanyol şair, deneme yazarı ve romancı (ö. 2017) 1932 - Stuart A. Rice, Amerikalı teorik kimyager ve fiziksel kimyagerdir 1934 - Sylvia Syms, İngiliz aktris (ö. 2023) 1936 - Darlene Hard, Amerikalı profesyonel kadın tenisçi (ö. 2021) 1937 - Ludvík Daněk, bir Çekoslovak disk atıcısıydı (ö. 1998) 1938 - Adriano Celentano, İtalyan müzisyen, şarkıcı, besteci, oyuncu, televizyon sunucusu ve film yapımcısıdır 1939 - Valeri Lobanovski, Ukrayna asıllı Sovyet eski millî futbolcu ve teknik direktör (ö. 2002) 1943 - Terry Venables, İngiliz futbolcu ve teknik direktör 1944 - Bonnie Franklin, Amerikalı oyuncudur (ö. 2013) 1944 - Rolf M. Zinkernagel, İsviçreli immünolog 1946 - Syd Barrett, İngiliz müzisyen, gitarist ve Pink Floyd'un kurucusu (ö. 2006) 1947 - Sandy Denny, bir İngiliz şarkıcıydı (ö. 1978) 1947 - Erkut Yücaoğlu, Türk iş insanı 1948 - Clint Boulton, İngiliz futbolcu (ö. 2021) 1951 - Ahron Daum, İsrailli haham (ö. 2018) 1953 - Malcolm Young, Avustralyalı rock grubu AC/DC'nin kurucu üyesi, ritim gitaristi ve şarkı yazarıydı (ö. 2017) 1954 - Anthony Minghella, İngiliz film yönetmeni ve En İyi Yönetmen Akademi Ödülü sahibi (ö. 2008) 1955 - Rowan Atkinson, İngiliz komedi aktörü ve yazar 1956 - Elizabeth Strout, Amerikalı yazar 1957 - Michael Foale, emekli Amerikan astronot 1958 - Themos Anastasiadis, Yunan gazeteci (ö. 2019) 1960 - Howie Long, Amerikalı eski Amerikan futbolu oyuncusu ve aktördür 1964 - Jacqueline Moore, Amerikalı yarı-emekli profesyonel güreşçi, eski WWE divası ve eski TNA güreşçisi 1966 - Sharon Cuneta, Filipinli bir şarkıcı, aktris, talk-show sunucusu, ticari reklam destekçisi ve realite show hakimidir 1967 - Delko Lesev, Bulgar sırıkçı 1967 - A. R. Rahman, Hint film müzikleri bestecisi, yapımcı, müzisyen ve şarkıcı 1968 - John Singleton, Akademi Ödülü adaylığı bulunan film yönetmeni, senarist ve yapımcı (ö. 2019) 1969 - Bilal Uçar, Türk hukukçu ve siyasetçi 1969 - Norman Reedus, Amerikalı oyuncu 1970 - Radoslav Látal, Çekoslovak millî futbolcu ve teknik direktördür 1970 - Gabrielle Reece, Amerikalı bir profesyonel voleybolcu, spor spikeri, manken ve oyuncu 1972 - Paris Elia, Kıbrıs Rumu futbolcu 1972 - Pascal Nouma, Fransız futbolcu 1978 - Erdem Kınay, Türk besteci, aranjör ve prodüktör 1977 - Adam Bodnar; Polonyalı avukat, eğitimci ve insan hakları aktivisti 1982 - Eddie Redmayne, İngiliz oyuncu, model ve şarkıcı 1982 - Gilbert Arenas, Amerikalı basketbolcu 1986 - Alex Turner, İngiliz müzisyen, Indie rock grubu Arctic Monkeys'in solisti, gitaristi ve bestecisi 1986 - Irina Shayk, Rus model 1986 - Paul McShane, İrlandalı futbolcu 1987 - Bongani Khumalo, Esvatini asıllı Güney Afrikalı futbolcu 1989 - Andy Carroll, İngiliz millî futbolcu 1989 - Nicky Romero, Hollandalı DJ ve müzik yapımcısı 1991 - Will Barton, Amerikalı basketbolcu 1994 - Catriona Gray, Filipinli manken Ölümler 884 - Hasan bin Zeyd, Zeydî Hânedanlığı'nın kurucusu (d. ?) 1448 - Bavyeralı Christopher, Kalmar Birliği döneminde Danimarka, İsveç ve Norveç Kralı (d. 1416) 1478 - Uzun Hasan, Akkoyunlular Hükûmdarı (d. 1423) 1537 - Allessandro de Medici, Floransa Dükalığı'nın I. Dükü (d. 1510) 1646 - Elias Holl, Alman mimar (d. 1573) 1693 - IV. Mehmet (Avcı Mehmet), Osmanlı'nın 19. Padişahı (d. 1642) 1725 - Chikamatsu Monzaemon, Japon oyun yazarı (d. 1653) 1731 - Étienne François Geoffroy, Fransız kimyacı (d. 1672) 1805 - Conrad Moench, Alman botanikçi (d. 1744) 1852 - Louis Braille, Fransız mucit (körler alfabesini icat eden) (d. 1809) 1874 - Robert Emmett Bledsoe Baylor, Amerikalı siyasetçi (d. 1793) 1884 - Gregor Mendel, Avusturyalı genetik bilimci (d. 1822) 1918 - Georg Cantor, Alman matematikçi (d. 1845) 1919 - Theodore Roosevelt, ABD'nin 26. Başkanı ve Nobel Barış Ödülü sahibi (d. 1858) 1921 - Devil Anse Hatfield, ‎Amerikalı İç Savaş sırasında ‎‎Konfedere Devletler Ordusu'nda gerilla‎‎ lideri‎ (d. 1839) 1934 - Herbert Chapman, İngiliz futbolcu ve teknik direktör (d. 1878) 1945 - Vladimir Vernadski, Ukraynalı mineralojist ve jeokimyacı (d. 1863) 1949 - Victor Fleming, Amerikalı sinema yönetmeni (d. 1889) 1959 - Baha Toven, Türk dil bilimci (d. 1881) 1964 - Werner Kempf, Alman asker ve Nazi Almanyası'nda panzer generali (d. 1886) 1974 - David Alfaro Siqueiros, Meksikalı ressam ve muralist (d. 1896) 1978 - Burt Munro, Yeni Zelandalı motosiklet yarışçısı (d. 1899) 1981 - A.J. Cronin, İskoç yazar (d. 1896) 1984 - Ernest Laszlo, Macar asıllı Amerikalı görüntü yönetmeni (d. 1898) 1990 - Pavel Çerenkov, Rus fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (d. 1904) 1990 - Ian Charleson, İskoç aktör ve sahne sanatçısı (d. 1949) 1991 - Ahmet Adnan Saygun, Türk besteci (d. 1907) 1993 - Dizzy Gillespie (John Birks Gillespie), Amerikalı cazcı (d. 1917) 1993 - Rudolf Nureyev, Rus balet (d. 1938) 1995 - Muharrem Ergin, Türk yazar ve Türkolog (d. 1923) 1997 - Ergün Arıkdal, Türk metapsişik araştırmacı, yazar ve medyum (d. 1936) 2000 - Don Martin, Amerikalı çizgi romancı (Mad dergisi) (d. 1931) 2000 - Mehmet Akif İnan, Türk şair, yazar ve öğretmen (d. 1940) 2004 - Pierre Charles, Dominikalı siyasetçi (d. 1954) 2006 - Comandante Ramona, Meksikalı devrimci ve Zapatista Ulusal Kurtuluş Ordusu'nun (EZLN) Tzotzil halkına mensup yerli otonom komutanı (d. 1959) 2006 - Lou Rawls, Amerikalı şarkıcı (d. 1933) 2010 - İhsan Devrim, Türk oyuncu (d. 1914) 2011 - Uche Okafor, Nijeryalı millî futbolcu (d. 1967) 2012 - Azer Bülbül, Türk arabesk fantezi müzik sanatçısı ve oyuncu (d. 1967) 2013 - Metin Kaçan, Türk yazar ve senarist (d. 1961) 2014 - Marina Ginestà, İspanyol muhabir ve İspanya İç Savaşı'nın sembollerinden olan milis (d. 1919) 2014 - Mónica Spear, Venezuelalı model, oyuncu ve şarkıcı (d. 1984) 2015 - Ayla Gürses, Türk ses sanatçısı (Yıldırım Gürses'in eşi) (d. 1938) 2015 - Vlastimil Bubník, Çek buz hokeyi oyuncusu ve millî futbolcu (d. 1931) 2016 - Alfredo Armenteros, Kübalı müzisyen (d. 1928) 2016 - Pat Harrington, Jr., Amerikalı dizi, sinema oyuncusu ve seslendirme sanatçısı (d. 1929) 2016 - Silvana Pampanini, İtalyan güzeli ve oyuncu (d. 1925) 2017 - Francine York, Amerikalı sinema ve dizi oyuncusu (d. 1936) 2017 - Lelio Lagorio, İtalyan siyasetçi ve bürokrat (d. 1925) 2017 - Les Lazarowitz, Amerikalı dublaj ve ses mühendisi (d. 1941) 2017 - Octavio Lepage, Venezuelalı siyasetçi (d. 1923) 2017 - Om Puri, Hint oyuncu (d. 1950) 2017 - Ricardo Piglia, Arjantinli yazar (d. 1941) 2018 - Dave Toschi, Amerikalı dedektif (d. 1931) 2018 - Greta Thyssen, Danimarka asıllı Amerikalı model ve oyuncu (d. 1927) 2018 - Horace Ashenfelter, Amerikalı atlet (d. 1923) 2018 - Marjorie Holt, Amerikalı siyasetçi ve avukat (d. 1920) 2018 - Nigel Sims, İngiliz futbolcu (d. 1931) 2018 - Remídio José Bohn, Brezilyalı Roma Katolik piskopos (d. 1950) 2019 - Angelo Ziccardi, İtalyan siyasetçi (d. 1928) 2019 - Annalise Braakensiek, Norveç asıllı Avustralyalı manken ve aktris (d. 1972) 2019 - Derek Piggott, İngiliz havacı ve pilot (d. 1922) 2019 - Gene Zwozdesky, Kanadalı siyasetçi (d. 1948) 2019 - José Ramón Fernández, Kübalı asker ve komünist lider (d. 1923) 2019 - W. Morgan Sheppard, İngiliz tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (d. 1932) 2020 - Bernt Andersson, İsveçli futbolcu ve teknik direktör (d. 1933) 2020 - Mike Fitzpatrick, Amerikalı hukukçu ve siyasetçi (d. 1963) 2020 - Prem Nath Hoon, Hint rütbeli askerdir (d. 1929) 2020 - Oswaldo Larriva, Ekvadorlu siyasetçi ve akademisyen (d. 1946) 2021 - Kenneth Z. Altshuler, Amerikalı psikolog, psikanalizci ve akademisyen (d. 1929) 2021 - Alan Burgess, Yeni Zelandalı profesyonel kriketçi (d. 1920) 2021 - James Cross, Britanyalı diplomat (d. 1921) 2021 - Osian Ellis, Galli müzisyen, besteci ve eğitimci (d. 1928) 2021 - Edward Gnat, Polonyalı siyasetçi (d. 1940) 2021 - James Haynes, Britanyalı sosyolog ve yazar (d. 1933) 2021 - Danilo Lim, Filipinli asker ve siyasetçi (d. 1955) 2022 - Peter Bogdanovich, Amerikalı film yönetmeni, yapımcı, senarist, eleştirmen, aktör ve tarihçi (d. 1939) 2022 - Mariano Laurenti, İtalyan yönetmen ve senaristtir (d. 1929) 2022 - Rómulo Méndez, Guatemalalı futbol hakemi (d. 1938) 2022 - Sidney Poitier, Amerikalı oyuncu ve En İyi Erkek Oyuncu Akademi Ödülü sahibi (d. 1927) 2023 - Omar Berdiýew, Türkmenistanlı millî futbolcu (d. 1979) 2023 - Bill Campbell (beyzbolcu), Amerikalı beyzbolcu (d. 1948) 2023 - Gervasio Gestori, İtalyan Roma Katolik piskopos (d. 1936) 2023 - Lew Hunter, Amerikalı senarist, yazar ve eğitimci (d. 1935) 2023 - Annette McCarthy, Amerikalı aktris (d. 1958) 2023 - David Penington, Avustralyalı hekim ve akademisyen (d. 1930) 2023 - Paula Quintana, Şilili sosyolog, akademisyen ve siyasetçi (d. 1956) 2023 - Owen Roizman, Amerikalı görüntü yönetmeni (d. 1936) 2023 - Richard Savitt, Amerikalı tenisçi (d. 1927) 2023 - Shen Lyu-shun, Tayvanlı diplomat ve siyasetçi (d. 1949) 2023 - Gianluca Vialli, İtalyan eski futbolcu ve teknik direktör (d. 1964) Tatiller ve özel günler Adana'nın Ceyhan ilçesinin Fransız işgalinden kurtuluşu (1922) Epifanya Bayramı Kaynakça 0106 06