Abdülaziz Camii

[bullvar_katip]

küçükresim|upright=1.14|1882 yapımı gravürde görülen Abdülaziz Camii minaresi Abdülaziz Camii, Somali'nin başkenti Mogadişu'da bulunan harap durumdaki cami. Bunun üzerine Emir Ali Bey 1588 yılı ortalarında tekrar bölgeye gelerek Portekizlileri buradan uzaklaştırdı ve bölgeyi yeniden Osmanlı egemenliğine soktu. Ancak Portekizliler Mombasa gibi kendileri için son derece hayati öneme sahip bu liman şehrini geri almak için Batı Hindistan’ın Goa limanındaki donanmalarını buraya sevk ettiler. 1589 yılında Mombasa’yı Osmanlı birliklerinden ve yerlilerin elinden büyük bir katliam gerçekleştirerek aldılar. Emir Ali Bey çatışmalar sırasında hayatını kaybetti. Kısa bir süre Mombasa’da kalan Osmanlı askerlerinin inşa ettikleri kalenin bazı kalıntıları günümüze kadar gelmiştir. Emir Ali Bey Komutasındaki Osmanlı Donanmasının, Kenya Müslümanları ve stratejik konumu nedeni ile sürekli gözetim ve denetim altında bulundurmak istediği Mombasa Şehri ve Limanı için düzenlediği seferlerde vazgeçilmez konaklama ve lojistik noktalarından birisi de Mogadishu Limanıdır. Hint Okyanusu kıyısındaki Mogadişu Limanı, Merca ve Adale bölgesinde de hâkimiyeti bulunan Mogadişu Sultanlığının kontrolündeydi. Sultanlık, Benadirian denilen ve kendilerini Memluk Türkleri ile akraba gören, Bantu dili konuşmayan bir kabilece idare edilmekte idi. Osmanlı Donanmasının bölgeye düzenlediği seferlerde konakladığı Mogadişu Limanının hemen doğusunda Osmanlı denizcileri tarafından bir Mescid inşa edilmiş, mescid zaman içerisinde yapılan ilavelerle, bahçesi, haziresi, su kuyusu ve minaresiyle bir külliye görünümüne kavuşmuştur. 1990’lı yılların başında yukarıda resmedildiği şekilde görünümde olan mescidin minaresi, bulunduğu Abd-i Aziz bölgesinin de sembolü olmuştur. Somali İç Savaşı esnasında yer yer zarar gören Mescid, 1992-1995 yılları arasında bölgeye müdahalede bulunan BM Barış gücünde görevli Pakistanlı Müslüman Askerlerce küçük çaplı bir onarımdan geçirilmiştir. Mogadişu Şehri içindeki sokak çatışmaları esnasında çok büyük zarar görmeyen cami, Afrika Birliği Barış Gücü AMISOM’un, Geçici Somali Hükûmetine karşı ayaklanan isyancı Eş-Şebap örgütü mensuplarına karşı yürüttüğü harekât sırasında büyük bir yıkıma uğramış, 2010 yılı sonlarında, minarede saklandıkları belirtilen kişilere karşı AMİSOM tarafından açılan top ateşi neticesinde Mogadişu’nun ve Türk Mescidinin en önemli alameti olan minare büyük yıkıma uğramıştır. Aynı harekât esnasında mescit binası ve binanın haziresinde bulunan mezarlıklarda yer yer yıkılmış, mescitte mihrap’tan başka ayakta duran mevki kalmamıştır. CAMİDEKİ TÜRK İZLERİ Osmanlı Tarzı Mihrap:Gerek Arap Coğrafyası, gerekse Doğu Afrika kıyılarında hâkim Camilerdeki Mihrap yapısı bir oda şeklinde olup mihrap aynı zamanda minber vazifesi görmektedir. Somali’deki camilerde de Mihrap, bir odacık şeklinde olup mihrap ve minber aynı mekândadır. Osmanlı Camisinde ise Mihrap, klasik Türk mimarisinde olduğu gibi minberden ayrı ve bağımsız bir yapıda inşa edilmiştir. Cami Haziresindeki Mezarlıklar: Genel olarak bu coğrafyada cami avlu ve bahçelerine cenaze defni yapılmamaktadır. Cami hazirelerinde kabir geleneği bir Osmanlı – Türk geleneğidir.(Not: Bilgiler Bölgede görevli bulunan Kızılay Müfettişi Mintez ŞİMŞEK'ten alınmıştır) Kategori:Somali'deki camiler Kategori:Mogadişu