Abdülaziz Efendi (Hekimbaşı)

bullvar_katip · 27 Mayıs 2024

Hekimbaşı Abdülaziz Efendi, Osmanlı tıp bilgini, bestekâr ve şairdir. Osmanlı Devleti'nde Subhizadeler diye bilinen ve çok sayıda devlet adamı, hekim, şair ve bestekâr yetiştiren bir aileye mensuptur. Yaşamı İstanbul’da 1735 yılında doğdu. Tıp eğitimi görerek hekim oldu. Bir süre Viyana’da da tıp eğitimi gördü, pek çok doğu ve batı dilini öğrendi. Osmanlı saray hekimleri arasına girdi. Yüksek müderris (Ordinaryüs Profesöre denk akademik derece) oldu. Meşhur Hollandalı hekim Herman Boerhaave tarafından yazılmış olan Aphorismi de cognoscendis et curandis morbis adlı kitabı Latince’den Türkçe’ye tercüme etti. Bu eser Türk tıp tarihinde tercüme edilen ilk batı tıp eseridir. 41 yaşında hekimbaşı oldu. Görevi dışındaki devlet işlerine müdahale ettiği gerekçesiyle bu görevinden alındı ve daha sonra İstanköy adasına sürgün edildi. 14 Zilhicce 1191 (13 Ocak 1778) tarihinde İstanköy adasında yaşamını yitirdi ve oraya defnedildi. Mezar taşı günümüze kadar gelmiştir. Çalışmaları Hekimbaşı Abdülaziz Efendi “Aziz” mahlasıyla Türkçe ve Farsça şiirler yazmıştır. Küçük bir divan oluşturacak sayıdaki şiirlerinin elyazması tek nüshası İstanbul Üniversitesi Kütüphanesinde bulunmaktadır. Klasik divan şiiri kaidelerine uygun olarak yazılmış olan şiirleri, edebi açıdan orta seviyededir. Çeşitli şiirleri kendisi ve başka bestekârlar tarafından bestelenmiştir. Özellikle “Arâm edemem yâre nigâh eylemedikçe” sözleriyle başlayan gazeli çok sevilmiştir. Bu şiir üzerine kendisi ve başka bestekârlar tarafından çok sayıda beste yapılmıştır. Hekimbaşı Abdülaziz Efendi Klasik Türk Musikisi alanında önemli bir bestekârdır. Musiki konusunda eserler de kaleme almıştır. Klasik büyük formlarda bestelediği 6 eser günümüze kadar gelmiştir. TRT repertuvarında da yer alan bu eserler şunlardır: Bayati Beste: Ey gamze söyle zahm-ı dilimden zebânım ol (Güfte: Nedîm) Bayati Nakış Ağır Semai: Ârâm edemem yâre nigâh eylemedikce (Güfte kendisinin) Bayati Nakış Yürük Semai: Söyle güzel rûh-i musavver misin? (Güfte kendisinin) Hüzzam Beste: Âşıka tân etmek olmaz mübtelâdır neylesin (Güfte: Nef’î) Şehnaz Buselik Ağır Semai: Be-şeset tîğ-ı tegafül Şehnaz Buselik Yürük Semaî: Bir dilberi sevdim ki güzeller güzelidir Kaynakça Yılmaz Öztuna: Türk Musikisi Ansiklopedisi TRT Türk Sanat Müziği Repertuvarı Kategori:1735 doğumlular Kategori:1778 yılında ölenler Kategori:Osmanlı hekimleri Kategori:Klasik Türk müziği bestecileri Kategori:18. yüzyılda Osmanlılar Kategori:İstanbul doğumlu besteciler Kategori:Osmanlı çevirmenleri Kategori:Osmanlı bestecileri

Ara

Ara

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

Abdülaziz Efendi (Hekimbaşı)

bullvar_katip

Administrator

Benzer konular

Tema özelleştirme sistemi

Tam ekran yada dar ekran

Izgara yada normal mod

Forum arkaplan resimleri

Sidebar blogunu kapat/aç

Yapışkan sidebar kapat/aç

Radius aç/kapat

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi