Abdullah Baştürk

bullvar_katip · 27 Mayıs 2024

küçükresim|Abdullah Baştürk ve eşi Ayten hanım, Çorum'dan Ankara'ya yalınayakların yürüyüşünde işçilerle Abdullah Baştürk (29 Mayıs 1929, Yalova – 21 Aralık 1991, İstanbul), Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) ve Türkiye Genel Hizmetler İşçileri Sendikası (GENEL-İŞ) genel başkanlıklarını yapmış sendikacı ve işçi. Gençliği Yalova'nın Güney Köyünde doğdu. Ortaokulu maddi güçlükler nedeniyle yarıda bıraktı, işçiliğe başladı. Çeşitli işlerde çalıştıktan sonra 1950'de askere gitti. Dönünce sıhhi tesisatçılığa başladı. 1955 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesi Fen İşlerinde sıhhi tesisatçı olarak çalışmaya başladı. Sendikal hayatı 1961 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesi Fen İşleri Sendikasına üye oldu ve ilk genel kurulunda genel sekreterliğe seçildi. Bu sendikanın adı daha sonra İstanbul Belediye İşçileri Sendikası olarak değiştirildi. Baştürk'ün genel sekreteri olduğu sendika 1962'de milli tipe dönüştürüldü; adı Türkiye Genel Hizmetler İşçileri (Genel-İş) Sendikası olarak değiştirildi. Genel-İş'in kurucuları arasında olan Baştürk, Kasım 1962'de yapılan genel kurulda Genel-İş'in genel başkanlığına, 1964'te Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu Yönetim Kurulu üyeliğine seçildi. 1963 yılında Bursa belediye işçileri onun önderliğinde 274 ve 275 sayılı yasaların çıkmasından sonraki ilk yasal grevi yaptılar. 1966'da Yalınayakların Yürüyüşü olarak da anılan Çorum Belediyesi Temizlik İşçileri Yürüyüşü ve 1967'de Manisa Belediyesi işçilerinin grevi ve Anayasa Yürüşü'ne önderlik etti. Milletvekilliği 1969'da CHP'den Yozgat Milletvekilliği'ne seçildi. 1971 yılında Kızılcahamamda toplanan Türk İş Yönetim Kuruluna Petrol İş, Deniz Ulaş İş, Yol İş genel başkanları ile birlikte dörtler raporunu sundu, Türk-İş yönetimini eleştirdi. Bu rapor daha sonra yeni katılımlarla 12'ler ve 24'ler Raporu adını aldı ve Türk İşçi Hareketi için Sosyal Demokrat Düzen Raporu'na dönüştü. Baştürk, 1973 seçimlerinde yine CHP'den İstanbul Milletvekilliği'ne seçildi. DİSK dönemi Sendikanın 1976 Haziranında Türk-İş üyeliğinden ayrılması ve DİSK'e katılması kararı almasına öncülük etti. Aralık 1977'de yapılan DİSK 6. Genel Kurulunda DİSK Genel Başkanlığı'na ve PSI yönetim kurulu üyeliğine seçildi. 1979 ve 1980 1 Mayıs kutlamaları nedeniyle iki kez tutuklandı. 12 Eylül 12 Eylül 1980 askeri darbesinin ilk saatlerinde gözaltına alındı, daha sonra tutuklandı ve 4 yılı aşkın bir süre cezaevinde kaldı. DİSK davasında "Anayasal düzeni yıkmaya teşebbüs" ettiği iddiasıyla TCK’nin 146. maddesinden idam talebiyle yargılandı ve beraat etti.Kimilerine göre proletarya ihtilali yoluyla sosyalist devlet kurmak iddiasıyla yargılandı. Yeniden milletvekili Bu arada 1987'de İstanbul Milletvekili seçildi. 1991 yılında mahkeme kararıyla yeniden faaliyete başlayan DİSK'in başına geçti. Uluslararası alan Abdullah Baştürk, uluslararası düzeyde de ağırlığı olan bir sendika lideri olarak tanındı. DİSK, 1985'te ETUC üyeliğine kabul edilince, ETUC Yönetim Kurulu Üyeliği'ne seçildi. Bu görevi ölünceye kadar sürdü. 1987 yılı sonunda, daha önce bir kez Nelson Mandela'ya verilen İsveç Sendikal Hareketi Özgürlük Ödülü verildi. DİSK Davası'nda yapmış olduğu savunma 1986'da Türkiye'de Sendikacılık yargılanıyor: Abdullah Baştürk'ün Savunması adıyla yayımlandı ve 1987'de PSI tarafından İngilizce olarak basıldı. Ölümü küçükresim|Abdullah Baştürk'ün mezarı 7 Aralık 1991'de DİSK'in 8. Genel Kurulu'nu hazırlamak üzere DİSK Tüzük Genel Kurulu'nu topladı. Sendikaların mal varlıklarının yeniden geri alınması çalışmalarını yaparken beyin kanaması geçirdi ve 21 Aralık 1991 günü öldü. Geleneği Abdullah Baştürk anısına, Baştürk ailesi, Edebiyatçılar Derneği ve DİSK/Genel-İş Sendikasıyla birlikte beşincisi düzenlenen yarışmaya geçen yıl 91 öykücü 132 öyküyle katılmış, yarışmada birinciliğe tersanelerdeki çalışma koşulları, ilgisizlik ve duyarsızlığı anlatan Gemilerde Zalim Var adlı öyküsüyle Mehmet Atilla değer görülmüştü. Kaynakça Eserleri Yargı Önünde Savunma, Çağdaş Yayınları, 1986 Hakkında yazılan eserler Abdi İpekçi, DİSK Genel Başkanı Abdullah Baştürk ile söyleşi, DİSK Yayınları, 1978 Abdullah Baştürk'ün Yaşamı Abdullah Baştürk ile ilgili yazılar Kategori:1929 doğumlular Kategori:Yalova doğumlular Kategori:1991 yılında ölenler Kategori:Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedilenler Kategori

İSK Genel Başkanları Kategori:TBMM 14. dönem Yozgat milletvekilleri Kategori:TBMM 15. dönem İstanbul milletvekilleri Kategori:TBMM 18. dönem İstanbul milletvekilleri Kategori:TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal işler Komisyonu Kategori:TBMM Anayasa Komisyonu Kategori:Cumhuriyet Halk Partisi mensubu siyasetçiler Kategori:Resim aranan siyasetçiler

Ara

Ara

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

Abdullah Baştürk

bullvar_katip

Administrator

Benzer konular

Tema özelleştirme sistemi

Tam ekran yada dar ekran

Izgara yada normal mod

Forum arkaplan resimleri

Sidebar blogunu kapat/aç

Yapışkan sidebar kapat/aç

Radius aç/kapat

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi