Abdürreşid Han

[bullvar_katip]

[[Dosya:Yarkand-aman-is-khan-d03.jpg|sağ|küçükresim|Aman İsa'nın Yarkand'da bulunan türbesi]] Abdürreşid Han, (1508-1560) Yarkand Hanlığı'nı 1533'den 1544'e kadar yöneten bir handır. Sultan Said Han, Büyük Tibet (Ursang)'e Budistlerine karşı İslam dini (cihat) uğruna savaş yolculuğuna çıktığı zaman, astım hastalığından, Tibetin Lhasa şehrinde 2 Temmuz 1533 günü 48 yaşında ölen babası Said Han’ın yerine geçen oğlu Reşidi Han (1533-1559) babasının bu parlak dönemini devam ettirememiştir. 1538 yılında, Abdürreşid Han Batı Türkistan'nı yöneten Ubaid Ullah ile bir Barış ve İttifak antlaşması yapar. Bu müzakereler sırasında ünlü Nakşibendi Sufi önderi Ahmet Kazani Semerkand'dan büyük bir mal ve mülkü olan Kaşgar'a gelir. Bu devrin en büyük rahatsızlığı ülkenin Uyguristan olarak bilinen doğu şehirleri ile Altışehir olarak bilinen Hotan, Yarkent, Yengihisar, Kaşgar, Aksu, ve Uçturfan gibi batı şehirleri arasındaki arasında sürdürülen üstün olma mücadelenin büyüyerek düşmanlığa dönüşmesidir. Bu durumdan istifade eden ve Moğolistan’da egemenliği ellerine geçirerek hem Çin istikametinde hem de Doğu Türkistan yönünde ilerlemek isteyen Kalmuklar (Jungarlar) sık sık Doğu Türkistan’ın doğu şehirlerine akınlar yapmaya başlamışlardır. Keşmir yöneticisi ve tarihçi Mirza Muhammet Haydar Duğlat yazdığı esere devrin Yarkand Hanlığı'nın hükümdarı Sultan Said Han’ın yerine geçen oğlu Reşidi Han'ın adını vererek Tarih-i Reşidi onun adına sunnan Mirza Muhammet Haydar Duğlat bu devir olaylarını etraflı bir şekilde anlatır. Abdürreşid Han'ın 1540 yılında rivayetlere göre bir ormanıncının kızı olan Amannisa han (veya Aman Isa Khan) (1526-1560) isminde bir Uygur Muqam ustası, müzisyen ve şair kadınla evlenir. Abdürreşid Han'ın 1560 yılında ölümünden sonra, ikinci oğlu Abdülkerim Han Yarkand Hanlığı'nın başına geçmiştir. Ayrıca bakınız Amannisa Hanım Notlar Kaynakça Kategori:1508 doğumlular Kategori:1560 yılında ölenler Kategori:Yarkand hanları