Açık biçim

[bullvar_katip]

Bir açık dosya biçimi, sayısal verileri saklamak için genellikle standart organizasyonları tarafından yayımlanmış ve herkesçe kullanılıp uyarlanılabilicek belirtimlerdir. Örneğin açık biçimler hem sahipli hem de ücretsiz ve özgür yazılımlarda her birinde kullanılan tipik yazılım lisanslarıyla birlikte kullanılabilir. Açık biçimlerin aksine kapalı biçimlerde ticari sırlar olduğu kabul edilir. Açık biçimler eğer telif hakkı, patent, ticari marka ve benzeri diğer kısıtlamalar (örneğin kamu malı durumundaysalar) içermiyor ve herkes istediği amaçla maddi bir maliyet olmaksızın kullanabiliyorsa özgür dosya biçimleri olarak anılır. Özel tanımlamaları Sun Microsystems Sun Microsystems açık biçimlerle ilgili kriterler aşağıdaki gibi tanımlar: Biçim, temel bir açık standarda dayanmalıdır. Biçim, topluluk odaklı süreçlerle ve herkesçe görünür şekilde geliştirilmeli. Biçim, bir marka bağımsız standart organizasyonu tarafından onaylanmalı ve geliştirimi sürdürülmelidir. Biçim, tam olarak belgelendirilmeli ve halka açık olmalıdır. Biçim, sahipli uzantılar içeremez. ABD hükümeti Minnesota eyaleti Massachusetts eyaleti Linux bilgi projesi Linux Bilgi Projesi'ne göre açık biçim terimi, herkesin okuması ve üzerinde çalışması için yayımlanan; patentler, telif hakları ve kullanımla ilgili diğer kısıtlamalarla çevrili veya çevrili olmayan her biçimi ifade eder. Bu bakımdan telif hakkı, patent, ticari marka ve diğer kısıtlamalar içermeyen özgür biçimle önemli bir farklılık gösterir. Açık biçimlere ilişkin örnekler Çokluortam ALAC — daha önceleri Apple Inc.'in bir sahipli biçimi olan kayıpsız ses kodeği CMML — zamanlanmış üst veri ve altyazılar DAISY Digital Talking Book — bir konuşan kitap biçimi FLAC — kayıpsız ses kodeği JPEG 2000 — ISO/IEC tarafından standartlaştırılmış bir görüntü biçimi Matroska (mkv) — tüm çokluortam dosyaları (ses, video, görüntü, altyazı) için taşıyıcı MNG — hareketli resimler için PNG'yi temel alan bir biçim Musepack — bir ses kodeği Ogg — Vorbis, FLAC, Speex ve Theora sıkıştırma algoritmaları için taşıyıcı PNG — ISO/IEC tarafından standartlaştırılmış raster resim biçimi SMIL — bir medya oynatma listesi biçimi ve çokluortam bütünleştirme dili Speex — konuşma kodeği SVG — W3C tarafından standartlaştırılmış vektör resim biçimi VRML/X3D — ISO/IEC tarafından standartlaştırılmış gerçek zamanlı 3B veri biçimleri WavPack — "Hibrid" (kayıpsız / kayıplı) ses kodeği WebM — bir video/ses biçimi XSPF — çokluortamlar için bir oynatma listesi biçimi Metin Düz metin, ASCII gibi ticari olmayan birçok kodlama biçimiyle kodlanmış dosyalar HTML, İnternet üzerinde veri paylaşımı için kullanılan metin tabanlı bir dil Unicode Transformation Format, tüm yaygın dil ve alfabeleri destekleyen metin kodlamaları UTF-8, bayt yönelimli ve ASCII uyumlu UTF-16, 16-bit yönelimli DVI, cihazdan bağımsız (TeX) ePub, International Digital Publishing Forum (IDPF) tarafından geliştirilen özgür e-kitap standardı LaTeX, belge biçimlendirme dili Office Open XML, biçimlendirilebilir metin biçimi (ISO/IEC 29500:2008) OpenDocument, biçimlendirilebilir özgür metin biçimi (ISO/IEC 26300:2006) OpenXPS, bir sayfa tanımlama dili ve sabit belge biçimi için özgür standart PDF'nin çeşitli alt kümeleri özgürdür (ISO 15930-1:2001, ISO 19005-1:2005, ISO 32000-1:2008), PDF ilk önceleri sahipli bir biçimdi ama daha sonra özgür bir standart olması için çalışmalar yapıldı PostScript, bir sayfa tanımlama ve programlama dili, PostScript ilk önceleri sahipli bir biçimdi ama daha sonra özgür bir standart olması için çalışmalar yapıldı. Arşivleme ve sıkıştırma 7z — arşivleme ve sıkıştırma için bzip2 — sıkıştırma için gzip — sıkıştırma için MAFF — internet sayfalarını arşivlemek için ZIP tabanlı bir biçim PAQ — sıkıştırma için SQX — arşivleme ve sıkıştırma için tar — arşivleme için xz — sıkıştırma için ZIP arşivleme ve sıkıştırma için; biçimin temeli kamu malıdır, bununla birlikte yeni sürümleri bazı patentli özelliklere sahiptir Diğer CSS — genellikle (X)HTML ile kullanılan stil sayfası biçimi, W3C tarafından standartlaştırılmıştır CSV — virgülle ayrılmış değerler, yaygın olarak hesap tablolarında ve basit veritabanlarında kullanılır DjVu — taranmış görüntü ve belgeler için dosya biçimi EAS3 — kayan noktalı veriler için ikilik dosya biçimi ELF — çalıştırılabilir ve bağlanabilir biçim FreeOTFE — şifreli veriler için taşıyıcı Hierarchical Data Format — çok boyutlu dizileri ve diğer bazı veri yapılarını depolamak için çok platformlu veri biçimi HTML/XHTML — internet sayfaları için işaretleme dili (ISO/IEC 15445:2000) iCalendar — takvim veri biçimi JSON — nesne gösterimi, YAML'ın ve tam ECMAScript ifadesinin alt kümesidir LTFS — Doğrusal Bant Dosya Sistemi NetCDF — bilimsel veriler için NZB — Usenet üzerindeki çok parçalı ikilik dosyalar için PHP — internet sayfaları geliştirmek için işaretleme ve betik dili RSS — besleme SDXF — yapılandırılmış veri değişim biçimi SFV — sağlama toplamı biçimi TrueCrypt — şifreli veriler için taşıyıcı WebDAV — internet dosya sistemi biçimi XML — W3C tarafından standartlaştırılmış genel amaçlı bir işaretleme dili YAML — insanlarca rahatça okunabilir veri serileştirme biçimi