Açıortay teoremi

[bullvar_katip]

küçükresim|upright=1.09|sağ| Geometride açıortay teoremi, bir üçgenin kenarının karşı açıyı ikiye bölen bir çizgiyle bölündüğü iki parçanın göreli uzunluklarıyla ilgilidir. Göreli uzunluklarını, üçgenin diğer iki kenarının göreli uzunluklarına eşitler. Teorem Bir üçgeni düşünün. açısının açıortayının ile arasındaki noktasında kenarını kesmesine izin verin. Açıortay teoremi, doğru parçasının uzunluğunun parçasının uzunluğuna oranının kenarının uzunluğunun kenarının uzunluğuna oranına eşit olduğunu belirtir: ve tersine, üçgeninin kenarındaki noktası 'yi ve kenarları ile aynı oranda bölerse, daha sonra , açısının açıortayıdır. Genelleştirilmiş açıortay teoremi, eğer , doğrusu üzerinde yer alıyorsa, o zaman ve açıları doğrusal bir çift oluşturur, yani bitişik bütünler açılar'dır. Bütünler açılar eşit sinüslere sahip olduğundan, ve açıları eşittir. Bu nedenle, denklemlerin sağ tarafları ve eşittir, bu nedenle sol tarafları da eşit olmalıdır. bu da açıortay teoremi'dir. ve açıları eşit değilse, denklemler ve şu şekilde yeniden yazılabilir: ve açıları hala bütünlerdir, bu nedenle bu denklemlerin sağ tarafları hala eşittir, dolayısıyla şunu elde ederiz: bu ifade, teoremi "genelleştirilmiş" versiyona göre yeniden düzenler. İspat 2 400pik|sağ , doğrusu üzerinde bir nokta olsun, veya 'ye eşit olmasın ve , üçgeninin bir yüksekliği olmasın (yani doğrusuna dik olmasın). , üçgeninin noktasından çizilen yüksekliğinin tabanı olsun ve , üçgeninin noktasından çizilen yüksekliğinin tabanı olsun. Daha sonra, kesinlikle ile arasındaysa, veya 'den biri ve yalnızca biri, üçgeninin içinde yer alır ve 'in genelliği kaybetmeden yaptığı varsayılabilir. Bu durum yandaki şekilde tasvir edilmiştir. , segmentinin dışında yer alıyorsa, o zaman ne ne de üçgenin içinde yer alır. ve dik açılar iken, , segmentinde yer alıyorsa (yani, ve arasında) ve açıları eş açılardır ve dikkate alınan diğer durumlarda aynıdır, bu nedenle üçgenler ve benzerdir (AAA), yani bir yüksekliğin tabanıysa, o zaman, ve genelleştirilmiş biçime ulaşılır. İspat 3 küçükresim|upright=1.5| Hızlı bir kanıt, 'daki açıortay ile oluşturulan ve üçgenlerinin alanlarının oranlarına bakılarak elde edilebilir. Bu alanları farklı formüller kullanarak iki kez hesaplamak, yani taban ve yükseklik olmak üzere şeklinde ve , kenarlar ve bu kenarlar arasındaki açı olmak üzere şeklinde hesaplamak mümkün olup istenen sonucu verecektir. , tabanı olan üçgenlerin yüksekliği ve 'daki açının yarısı olsun. Sonra, ve buradan da bulunur. Dış açıortaylar küçükresim|upright=1.25| Eşkenar olmayan bir üçgendeki dış açıortaylar için, üçgen kenarlarının uzunluklarının oranları arasında benzer denklemler vardır. Daha doğrusu, 'daki dış açıortay 'de uzatılmış kenar ile kesişiyorsa, 'deki dış açıortay 'de uzatılmış kenar ile kesişir ve 'deki dış açı açıortay uzatılmış kenar ile 'de kesişir, ardından aşağıdaki denklemler geçerli olur: , , Dış açıortayları ile uzatılmış üçgen kenarları , ve arasındaki üç kesişme noktası eşdoğrusaldır, yani bir ortak çizgi üzerindedir. Tarihçe Açıortay teoremi, Öklid'in Elemanları Kitap VI'nın Önerme 3'ü olarak görünür. 'e göre, dış açıortay için karşılık gelen ifade Robert Simson tarafından verildi ve Pappus bu sonucu kanıt olmadan doğru varsaydı. Heath, Augustus De Morgan'ın iki ifadenin aşağıdaki gibi birleştirilmesini önerdiğini söyler: Notlar Konuyla ilgili yayınlar Dış bağlantılar Kategori:Öklid geometrisi Kategori:Üçgen geometrisi Kategori:Öklid geometrisi teoremleri Kategori:Kanıt içeren maddeler