Ağıt

[bullvar_katip]

Ağıt, genellikle bir ölümün ya da acı, üzücü bir olayın ardından söylenen halk türküsü. Doğal afet'ler, ölüm, hastalık gibi çaresizlikler karşısında korku, heyecan, üzüntü, isyan gibi duyguları ifade eden ezgili sözlerdir. Ağıt söylemeye ağıt yakma, ağıt söyleyenlere ise ağıtçı denir. Ağıtın İslamiyet öncesi Türk edebiyatındaki adı sagudur ve yuğ adı verilen cenaze törenlerinde okunur; divan edebiyatındaki adı ise mersiyedir. Türklerde ağıt geleneği Türklerde ağıt geleneği çok eskidir. Anadolu’nun hemen her yerinde söylenir. Ağıtlar yarı anonim folklor ürünleri arasında da sayılabilir. Türkçede 7, 8 ve 10 heceli ağıtlar yaygındır. En çok rastlanılanı 8 hecelilerdir. Gösteri bölümüyle tiyatro, söyleniş biçimiyle şiirseldir. Ağıtlar türkü ve destanla yakın ilişki içindedir. Erkeklerin söylediği ağıtlar varsa da ağıtları daha çok kadınlar söyler. Örnekler Doğu Anadolu yöresi Can evimden vurdu felek neyleyim Ben ağlarım çelik teller iniler Ben almadım toprak aldı koynuna Yarim diyen bülbül diller iniler Gider oldum Avşar ili yoluna Bakmam gayrı bu diyarın gülüne Karaları taksın çapar koluna Yağız atlı nice kollar iniler Dertli dertli Çukurova yolunu tut adam olun İç Anadolu yöresi Aliihsan'ın Ağıdı Gideceğim anamoğlu senin ardından, Ben ölürüm yiğit edem derdinden, Biriciktin kaldırdılar yurdundan, Anamın oğluda bir tek gardaşım, Ölesiye sana yanar ateşim. İhsan davar keser sağ eli kanlı, Ne bir dayı varda ne de bir emmi, Kasaplar içinde gül edem ünlü, Anamın oğluda gurban oluyum, Gül gardaşım ben yoluna ölüyüm. Kelep kelep gül edemin kekili, Anası gızından alır akılı, İç cepleri burcu burcu kokulu, Anamın oğlu da gurban oluyum, Gül gardaşım ben yerine ölüyüm. Saçlarını taramışlar tel gibi, Gardaşı yok emmisi yok el gibi, 35 yaşında gonca gül gibi, Babamın oğlu da gurban olurum, Kalk gardaşım ben yerine ölürüm. Salhane’den gelir sırtı ceketli, Pazara giderdi eli sepetli, Gardaşa yananın kalmıyor aklı, Babamın oğlu da öldürdü beni, Gülleri açarken soldurdu beni. Gelmedi diyerek bana darılmış, Helâllaşmış bacısına sarılmış, Yaz gelirken beş guzudan ayrılmış, Geliyor bayramlar ışıyın vakti, Soğudu mu gül gardaşım bağrıyın tahtı. Kaynakça Ayrıca bakınız Yuğ Mersiye Dış bağlıntılar Şarkışla Ağıtları (Ağıt Örnekleri, Derleyen: Mehmet Kalkanoğlu, 1949) Kategori:Âşık edebiyatı nazım türleri Kategori:Anonim halk edebiyatı