Ahaldaba Kilisesi (Gürcüce: ახალდაბის ეკლესია; okunuşu: “ah’aldabis ek'lesia”), tarihsel Klarceti bölgesindeki bugün Bulanık adını taşıyan köyün Çamlık mahallesinde Orta Çağda inşa edilmiş olan Gürcü kilisesidir. Türkçe kaynaklarda “Yeni Rabat Kilisesi” olarak geçtiği için pek çok kaynakta bu adla yer almıştır. Tarihçe Longothevi Manastırı olarak da bilinen Ahaldaba Manastırı'nın ana kilisesi olan Ahaldaba Kilisesi, Gürcü Krallığı döneminde, 10-11. yüzyıllarda inşa edilmiştir. Kilisenin inşa edildiği yerleşmenin adının Yeni Rabat olarak değiştirilmiş olması dolayısıyla yapının tarihsel adı konusunda iki farklı görüş ortaya çıkmıştır. Bazı araştırmacılar, yerleşmenin Yeni Rabat adını taşıması dolayısıyla kiliseyi Yeni Rabat Kilisesi olarak adlandırmıştır. Bu kilise aynı zamanda Şatberdi Kilisesi'yle de karıştırılmıştır. Başka bir görüşe göre ise, bu kilise eski bir kaynakta Ahaldaba olarak geçen kilisedir. Bu ikinci görüş, Kartli-Kaheti-Mesheti bölgelerindeki mülklerin vergiden muaf tutulduğunu dair kiliseye verilmiş 1392 tarihli berata dayanır. Bu beratta iki kez Ahaldaba köyünden söz edilmiştir. Bunlardan biri Ardanuç’taki Ahaldaba, diğeri de büyük bir olasılıkla Şavşat’taki Ahaldaba'dır. küçükresim|sağ|upright=1.36|Ahaldaba Kilisesi'nin güney cephesi; 2012. Bugün Bulanık köyünün Çamlık (eski adı Rabat) mahallesinde bulunan kilise, buradaki Longothevi Kalesi’nin rabatından (kale çevresindeki yerleşme) dolayı Yeni Rabat olarak adlandırılmıştır. Manastırın ana kilisesi olan Ahaldaba Kilisesi, Kraliçe Tamar döneminde kraliçenin baş veziri Anton Glonistavisdze’nin Klarceti’de yenilemiş olduğu manastır olduğu tahmin edilmektedir. Nitekim kilisenin yakınlarındaki bir yerin adının Antoneti olması bunu teyit etmektedir. Mimari özelliği Ahaldaba Kilisesi, serbest haç planlı bir yapıdır. Kubbeyle örtülü kısım kilisenin asıl bölümünü oluşturur ve bu ana mekâna yanlarında dört adet haç kolu bulunur. Kilisenin iki girişi bulunmaktadır. Yapının cephelerinin ağırlıklı unsurları arkatlardan oluşur. Özellikle güney cephesi süslemeleriyle dikkat çeker. Ahaldaba Kilisesi’nin güney tarafına bitişik bir yapının varlığı tespit edilmiş, ancak bu yapıdan geriye bir şey kalmamıştır. Bölgedeki Orta Çağ mimarisine özgü, özellikle içteki planı dışa yansıtan üçgen nişler kullanılmıştır. Üçgen nişler Tao-Klarceti mimarisinde çok ender olarak kubbe kasnağında kullanıldığı bilinmektedir. Nişlerin sayılarının pencere açıklarından fazla olması, bu kilisede rastlanan bir özelliktir. Kilisenin her iki cephesinde kabartma bitki motifi bezeli kesme taşlar yer alır. Kilisede biri Gürcüce diğeri Ermenice olmak üzere iki ayrı taşta birer yazıt bulunmaktadır. Kaynakça Galeri Kategori:Artvin'deki kiliseler Kategori:10. yüzyılda tamamlanan kiliseler Kategori:Artvin'deki Gürcü Ortodoks kiliseleri