Aleksandr Herzen

[bullvar_katip]

Aleksandr İvanoviç Herzen (; – ), Rus yazar ve düşünür. Yaşamı Zengin bir toprak sahibi olan İvan Yakovlev ile Alman bir Protestan olan Stuttgartlı Henriette Wilhelmina Luisa Haag'ın evlilik dışı çocuğu olarak 1812'de Moskova'da doğdu. Herzen 1847'de Çarlık yönetiminin baskılarından dolayı bir daha geri dönmemek üzere Rusya'dan ayrıldı ve Paris'e yerleşti. Narodizm adıyla bilinen ilk devrimci hareketin kurucusu Aleksandr Herzen'di. 1848 devrimlerine tanık olan, Avrupa devrimciliğinin başkenti Paris’te ve İtalya’da sürgünken 1850'lerde Giuseppe Mazzini ile yazışan Herzen, Londra'daki Rus sürgünlerin lideri konumundaydı. Düşünceleri "Rus sosyalizminin babası" olarak anılan Herzen, tarımcılık temelli popülizm olan Narodnik hareketinin önemli isimlerinden ve öncü ideologlarından birisidir. Ayrıca Sosyalist Devrimci Parti'yi, Trudovikleri ve ABD'deki tarımcı Halk Partisi'ni ideolojik açıdan etkilemiştir. Karl Marx'ın liberal ve ihtiraslı biri olarak tanımladığı Herzen ile fikir ayrılığı yaşadığı bilinmektedir. 1852'de Londra'ya gelen Mihail Bakunin ile ise birlikte çalışmıştır. Rus İmparatorluğu'nun kötü idaresini ve yozlaşmışlığını eleştiren Herzen, eleştirileri yayma amacıyla Kolokol (Çan) adlı dergiyi çıkartmaya başlamıştır. Görüşlerinde batı karşıtlığı yer almaktadır. Özellikle Joseph Stalin'in, onun görüşlerinden etkilendiği söylenebilir. 1861'de serflere haklar verilmesi için uygun siyasi ortamı hazırlayan isimlerden birisidir. Geçmişim ve Düşüncelerim adlı otobiyografisi dönemin önemli Rus edebiyatı eserleri arasındadır. Kitapları Efsane (Легенда, 1836) Elena (Елена, 1838) Genç Adamın Notları (1840) Bilimde Heves (1843) Doğanın incelenmesi üzerine mektuplar (1845) Suçlu kim? (Кто виноват?, 1846) Mimoezdom (Мимоездом, 1846) Dr. Krupa (Доктор Крупов, 1847) Thieving Magpie (Сорока-воровка, 1848) Rus Halkı ve Sosyalizm (Русский народ и социализм, 1848) Öteki kıyıdan (1848–1850) Fransa ve İtalya'dan Mektuplar (1852) Geçmişim ve Düşüncelerim Kaynakça Kategori:1812 doğumlular Kategori:1870 yılında ölenler Kategori:Moskova doğumlular Kategori:19. yüzyıl Rus yazarları Kategori:19. yüzyıl Rus siyasetçileri Kategori:19. yüzyıl filozofları Kategori:Rus filozoflar Kategori:1848 Devrimleri'nde kişiler