Allosaurus

[bullvar_katip]

Allosaurus (Yunanca: "farklı kertenkele"), bir teropod dinozor cinsi. Geç Jura devrinde 155 ila 144 milyon yıl önce, Avrupa ve Kuzey Amerika'nın bilinen en büyük etobur dinozorlarından biriydi. Yeni araştırmalarda, Avustralya ve Afrika'da da yaşadığı tahmin ediliyor. Bulunuşu ve adlandırılması Allosaurus, ilk olarak Kolorado'da 1877 yılında paleontolog Othniel Charles Marsh tarafından bulunmuş ve adlandırılmıştır. Hemen hemen tam olan ilk fosili, 1883'te Kolorado'da (ABD), M.P. Felch tarafından bulunmuştur. Utah'taki Cleveland-Lloyd ocağında 46 numuneye ait 10.000 fosil parçası keşfedilmiş ve bu bölge 'Allosaurusa ait en yoğun buluntulara sahip bölgedir. Özellikleri Allosaurus klasik teropod görünümünde yani bipedal vücut yapısına sahipti(iki ayağı üzerinde yürürdü). S şeklinde boynu ve diğer dinozorlardan farklı olan bir omurgası vardı. Farklı omurga yapısı ona bu ismi kazandırmıştır; Allosaurus Antik Yunanca farklı kertenkele anlamına gelen bir ad tamlamasıdır. Güçlü bir kuyruğa ve iri bir gövdeye sahipti. Ön ayakları kısa ve üç parmaklıydı. Pençeleri 15cm kadardı. Bu türün üyeleri 9–12 m uzunluğa ve 1.5-2 ton ağırlığa erişebilirlerdi. Allosaurus 'un çene ve kafatası yapısı bilim adamları tarafından incelendiğinde alt ve üst çenesiyle ısırdığı zaman uyguladığı basıncın bir aslanınkinden zayıf olduğu saptandı. Ancak Allosaurus, bu dezavantajını jilet keskinliğindeki tırtıklı dişleri ve güçlü boynunun da yardımıyla uyguladığı kendine has balta vuruşunu yaptığı üst çenesinin ilginç ısırığıyla kapatıyordu. Tam vücut büyüklüğüne yaklaşık 15 yılda ulaşabiliyordu ve anatomisi incelendiğinde 20km bir ortalama hıza ulaşabildiği anlaşılıyor. Allosaurusa çok benzeyen Saurophaganax cinsi de aynı formasyonda bulunmuştur, Allosaurusun iki katı ağırlığındaki bu etçil sırt omurlarındaki ayrıntılarla ondan ayrılır. Sınıflandırma Allosaurus bir Allosauriddir ve Allosauroidea büyük ailesine aittir, bu grubun diğer aileleri Neovenatoridae, Carcharodontosauridae ve Sinraptoridaedir. Benson ve ark. hazırladığı kladogram aşağıdadır. Paleoekoloji Beslenme sol|upright=1.27|küçükresim|Mygatt-Moore Taş Ocağı'nda Ceratosaurus ve Allosaurusun başka bir teropodun kurumuş leşi için savaştığını gösteren bir yeniden canlandırma. Jura aslanı olarak bilinen ve döneminin en büyük etçillerinden biri olan Allosaurusun güçlü çenesi, keskin dişleri ve pençeleri en büyük silahlarıydı. Büyük olasılıkla Stegosaurus ile aralarında bir tür av-avcı ilişkisi vardı. Orta boy sauropodları da öldürebildiği tahmin ediliyor. Allosaurusun diş izleri bir Apatosaurusun omurgasında bulunmuştur. Leş ile de beslenmiş olması muhtemeldir. Hatta bir Stegosaurusun kuyruk dikeni Allosaurusun kuyruk omurunda ve bir başka numunenin pelvis kemiğinde bulunmuştur. Habitat Allosaurus 154-144 milyon yıl önce Geç Jura'da yaşayan büyük bir teropoddur. Fosilleri Kuzey Amerika ve Avrupa kıtalarında bulunmuştur. Laurasia üzerinde yaşadığı yorumu yapılabilir. Geç Jura yaşlı Morrison formasyonundaki en tanıdık ve en fark edilen dinozordur, aynı zamanda bu formasyondaki en dominant teropod olduğu da fosil kalıntılarının sıklığından yola çıkılarak hesaplanmıştır. Ayrıca bu formasyondan olan Apatosaurus, Camarasaurus, Stegosaurus, Saurophaganax, Ceratosaurus, Camptosaurus, Stokesosaurus gibi farklı pek çok dinozorla aynı ekosistemi paylaşıyordu. Genellikle Camptosaurus ve Stegosaurus gibi orta boyuttaki canlıları ve dev sauropodların daha genç bireylerini avladıkları düşünülüyor. Bazı Allosaurus fosil kalıntıları üzerinde ısırık izlerinin bulunması bu cins içinde yamyamlık görüldüğünü şeklinde bir savın ortaya atılmasına yol açmıştır. Kaynakça Dış bağlantılar Allosaurus, the story of "Big Al", from the University of Wyoming Geological Museum in Laramie. Specimens, discussion, and references pertaining to Allosaurus on December 30, 2008 at dinosaurgeek.com at The Theropod Database. Allosaurus on December 30, 2008 at dinosaurgeek at DinoData. Public Pioneer, Utah State Fossil, Allosaurus, from Utah.gov. Restoration of MOR 693 ("Big Al") and muscle and organ restoration at Scott Hartman's Skeletal Drawing website. List of the many possible Allosaurus species... Kategori:Allosauridae Kategori:Jura devri dinozorları Kategori:Avrupa dinozorları Kategori:Kuzey Amerika dinozorları Kategori:Colorado'da paleontoloji Kategori:Utah'ta paleontoloji Kategori:Wyoming'de paleontoloji Kategori:Utah'ın sembolleri Kategori:1877'de tanımlanan fosil taksonları Kategori:Othniel Charles Marsh tarafından adlandırılmış taksonlar Kategori:Joseph Leidy tarafından adlandırılmış taksonlar Kategori:Süper yırtıcılar