Amon Baş Rahibi veya Amon'un İlk Kahini, eski Mısır tanrısı Amon'un en yüksek rütbeli rahibiydi. İlk Amon başrahipleri, Onsekizinci Hanedanlığın başlangıcında Yeni Krallıkta ortaya çıktı. Tarihi Amon rahipliği, 18.hanedanlığın başlarında, Hatşepsut ve III.Thutmose gibi hükümdarlar tarafından tanrı Amon'a yapılan önemli miktarda bağışlarla güç kazandı. Amon rahipliğinin gücü, Amarna döneminde geçici olarak kısıtlandı. Maya adında bir başrahip, Akhenaton'un 4. yılında kaydedilmiştir. Akhenaton, Amon'un adını hükümdarlığı sırasında anıtlardan ve diğer birkaç tanrının adlarından sildirmiştir. Akhenaton'un ölümünden sonra Amon, Mısır'daki önemini geri kazandı. Genç firavun Tutankhaton, Amon'un eski önemine geri döndüğünü belirtmek için adını Tutankamon olarak değiştirdi. Amon Başrahibi, Firavun tarafından atanırdı. Devlette ileri gelenlerin bu pozisyona atanması nadir değildi. II.Ramses zamanında başrahiplerin birçoğu vezir olarak görev yaptı. Yeni Krallığın sonuna doğru, Yirminci Hanedanın başrahibi genellikle Ramessesnakht'ti. Oğlu Amenhotep, babasının yerini aldı ve kendini Kuş Genel Valisi Panehesy ile çatışmada buldu. Panehesy birliklerini kuzeye gönderdi ve Teb'i kuşattı. Bu dönemden sonra Herihor ve Piankh adındaki generaller Başrahip olarak görev yaptı. Herihor, M.Ö.1080'de XI.Ramses'in saltanatının 19.yılında, firavunun yönetme yetkisini Aşağı Mısırla sınırlayarak Yukarı Mısır'ı Teb kentinden yönetti. Amon rahipleri bu dönemde Mısır'daki tüm tapınak topraklarının üçte ikisine ve gemilerinin %90'ına ve diğer birçok kaynağa sahipti. Kısaca Firavun kadar olmasa da güçlülerdi. Herihor ile başlayarak Amon Başrahipleri M.Ö.943 yılına kadar firavunların ayrıcalıklarını kullandılar. Pratikte Yukarı Mısır'ı yönettiler. Kraliyet mezarlarına gömüldüler ve isimlerini kartotlara yazdılar. Rahiplerden I.Pinedjem'in oğlu I.Psusennes firavun oldu. Amon başrahibi III.Psusennes ise Firavun II.Psusennes olarak tahta geçti. Amon Başrahiplerinin etkileri MÖ 943'ün ardından azaldı. Başrahiplerin Listesi Yeni Krallık Dönemi (18. 19. ve 20. Hanedanlar) Üçüncü Ara Dönem 21.Hanedan Dönemi Resmi olarak firavun olmasalar da, Teb'deki Amon Başrahipleri, Yirmi birinci hanedanlık döneminde Yukarı Mısır'ın fiili hükümdarlarıydı, isimlerini kartotlara yazıyor ve kraliyet mezarlarına gömülüyorlardı. 22.Hanedan Dönemi 25. ve 26.Hanedan Dönemi Tanis Amon Başrahibi 21.Hanedan Teb Amon Başrahiplerinin güç kazanması sonucunda sadece Aşağı Mısır'a hakim oldular. Aşağı Mısır'ın başkenti Tanis'te, 21. Hanedanlığın firavunları,kendi Amon-Ra tapınaklarını inşa edip genişleterek Karnak'ı açıkça taklit etmeye karar verdiler. Böylece kendi rahiplerini atadılar. Bu unvanı alan kişilerin sayısı oldukça azdır; Muhtemelen yardımcısı Wendjebauendjed olan Firavun I.Psusennes Firavun Amenemope II.Osorkon'un oğlu Prens Hornakht III.Shoshenq'in oğlu Prens Padebehenbast Prens Shoshenq, Pami'nin oğlu, muhtemelen firavun V.Shoshenq Ayrıca bakınız Hâmân (İslam) Kaynakça Kategori:Antik Mısır listeleri