Amonyak

[bullvar_katip]

Amonyak, formülü NH olan; azot atomu ve hidrojen atomundan oluşan renksiz, keskin ve rahatsız edici kokulu bir bileşiktir. OH iyonu içermediği hâlde suda zayıf baz özelliği gösterir. Bir amonyak molekülü, bir azot ve üç hidrojen atomundan oluşur. Oda sıcaklığında gaz hâlde bulunan bileşiğin ticari formu sulu çözeltiyi içermektedir. Yapısı Amonyak, kovalent bağlı bir bileşiktir. Molekülleri polar olduğundan su içinde yüksek oranda çözünür. Amonyak molekülleri kendi aralarında olduğu gibi su molekülleri ile de zayıf hidrojen bağı oluşturur ve suda çözünür. Yaptığı bileşikte, sp hibritleşmesi yapmıştır. Bağ yapmamış bir çift elektronu olduğundan molekül şekli üçgen piramittir, bu yüzden polar bir moleküldür. Gazlaşma gizli ısısı çok yüksektir, bu nedenle sanayi tesislerinde soğutucu madde olarak da kullanılır. Sudaki çözünürlüğü Oda koşullarında doymuş amonyak çözeltisi %34'lük olup, yoğunluğu 0,88 g/ml'dir. 1 atm basınç ve 0°C de 1300 litre, 1 atm basınç ve 20°C'de 700 litre amonyak çözünür. 1 atm basınçta kaynama noktası -33,33°C (239,82 K)'dir. -77,73°C (195,42 K) donduğundan, oda koşullarında gaz hâlinde bulunur. Geçmişi İsmin kökeni Eski Mısır'a dayanır. Amon tapınağını ısıtmada kullanılan deve tezeklerinden çıkan gazlardan, tapınağın duvarlarında, tavanında sofra tuzu gibi beyaz kristaller hâlindeki amonyum klorür yani nişadır birikmiştir. Buna da o dönemde "Amon'un Tuzu" denilmiştir. Günlük hayatta kullanımı Amonyak, gübre, ilaç, boya, parfüm gibi maddelerin sentezlenmesinde ilk aşamada kullanılmaktadır. Amonyak canlılar için zehirli bir maddedir, kullanılırken dikkat edilmesi gerekir. Piyasada amonyak adı altında satılan maddeler amonyağın sulu çözeltisi olan amonyum hidroksittir. Kullanım alanları Temizlik malzemelerinde, patlayıcı ve gübre yapımında, kimya sanayiinde, nitrik asidin, boyaların, parfümlerin, plastiklerin ve ürenin üretiminde ve endüstriyel soğutma sistemlerinde kullanılır. Kaynakça Kategori:Amonyum bileşikleri Kategori:Bazlar Kategori:Çözücüler