Anaçlı, Ardanuç

[bullvar_katip]

Anaçlı, Artvin ilinin Ardanuç ilçesine bağlı bir köydür. Tarihçe Anaçlı köyünün eski adı Ançkora veya Ançgora'dır. 1574 ve 1595 tarihli Osmanlı tahrir defterlerinde Ançgora olarak geçer. Ançgora (ანჩგორა) adı Ançisgora'dan (ანჩისგორა) değişime uğramış olabilir. Bu durumda Ançgora "Ança Tepesi" anlamına gelir. Köyde Muhlaneti (მუხლანეთი), Didkana (დიდყანა), Kodishevi (კოდიხევი), Naplati (ნაფლატი), Ahalta (ახალთა), Ortabaği (ორთაბაღი), Dumaskedi (დუმასქედი) ve Zakareti (ზაქარეთი) gibi Gürcüce yer adları, köyün eski bir Gürcü yerleşmesi olduğuna işaret etmektedir. Muvahhid Zeki 1927'de yayımlanan kitabında Anaçlı köyünün eski adını Ançkora (آنچقورا) olarak yazmıştır. Ançgora zaman içinde Türkçe kaynaklarda Anaçkara'ya dönüşmüştür. Ançgora'nın yer aldığı Klarceti, orta çağda Gürcistan'ın güneybatı topraklarını oluşturan bölgelerden biriydi. Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 16. yüzyılın ortasında Gürcülerden ele geçirdi. Ardanuç livasına bağlı Ardanuç nahiyesinin köylerinden biri olan Ançgora'da 1574 tarihli Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı tahrir defterine göre 27 hane yaşıyordu. Nüfusun tamamı Hristiyan olarak kaydedilmişti. Her hanede ortalama 5 kişinin yaşadığı kabul edilirse, köyün nüfusunun 135 kişiden oluştuğu ortaya çıkar. Sonraki yirmi yıl içinde köyün nüfusu iyice azalmış ve 1595 tarihli Defter-i Mufassal-i Liva-i Ardanuç adlı Osmanlı tahrir defterine göre 14 haneye düşmüştür. Bu tarihte de köyde henüz Müslüman olmuş hane mevcut değildi. Köyün daha sonra Müslümanlaştığı anlaşılmaktadır. Ançgora, uzun süre Osmanlı egemenliğinde kaldıktan sona, 93 Harbi’nde Rusların eline geçti. Rus idaresinde Artvin sancağının (okrug) Ardanuç kazasına (uçastok) bağlıydı. Türkçede aldığı biçime uygun halde Ançkora (Анчкора) olarak kaydedilmiş olan köy, bu kazanın Ança nahiyesindeki dört köyden biriydi. 1886 tarihli tespite göre köyün 298 kişilik nüfusunun tamamı Gürcülerden oluşuyordu. Ançgora, Rus egemenliğinin ardından, 1918-1921 arasıda bağımsız olan Gürcistan'ın sınırları içinde yer aldı. Gürcistan'ı işgal eden Sovyet Rusya ile Ankara Hükümeti arasında 16 Mart 1921'de imzalanan Moskova Antlaşması'yla Türkiye'ye bırakıldı. 1922 yılında Artvin livasında yapılan nüfus tespitinde Ançgora, Ardanuç nahiyesinin köylerinden biriydi. Köyün nüfusu 39 hanede yaşayan 380 kişiden oluşuyordu. 1886 tarihinde Gürcü olarak kaydedilmiş olan nüfusu bu sayımda "Türk" olarak yazılmıştır. Köyün adı 1925 yılında Anaçlı olarak değiştirilmiştir. Bununla birlikte köyün eski adı yeni adıyla birlikte "Anaçlı (Ançkora) biçiminde uzun süre resmi kayıtlarda kullanılmıştır. Coğrafya Anaçlı köyü, Artvin il merkezine 53km, Ardanuç ilçe merkezine 18km uzaklıktadır. Nüfus Kaynakça Dış bağlantılar Köy Tanıtım Sitesi Kategori:Ardanuç belde ve köyleri