Anjou Hanedanı

[bullvar_katip]

küçükresim|Anjou Hanedanı Arması Anjou Hanedanı, Capet Hanedanının alt kolu olan bir hanedandır. Soyu IX. Louis'in küçük kardeşlerinden olan I. Charles'dan (d. 1226, ö. 1285) gelmektedir. 1435'te hanedanın soyu tükenmiştir. I. Carlo Papa'nın emriyle Hohenstaufen Hanedanı'nı Güney İtalya'da devre dışı bıraktığından, Napoli Krallığı'nda hanedanın kurucusu olmuştur. Bu hanedan ayrıca kısa süreliğine Macaristan Krallığı ve Lehistan Krallığı'nın da kontrolüne sahip olmuştur. Hanedanın taşıdığı unvanlar şunlardır: Napoli Kralı 1266–1435 Anjou Kontu 1246–1299 Sicilya Kralı 1266–1282 Kudüs Kralı 1266–1435 Hırvatistan, Dalmaçya ve Rama Kralı 1301–1386/1395 Macaristan Kralı 1308–1386/1395 Polonya Kralı 1370–1386/1399 I. Charles ve oğullarının yükselişi Capet Hanedanı'ndan Fransa Kralı, Aslan VIII. Louis'in küçük oğlu olan Charles'a ilk olarak 1226'da Fransız tahtına geçen kardeşi Fransa Kralı IX. Louis tarafından asil bir unvan verildi. Charles, Anjou ve Maine Kontu oldu; feodal Anjou Kontluğu, Capet'lerin sadece birkaç on yıl önce Plantagenet Hanedanı'ndan zorla aldığı Fransa Krallığı'nın batılı bir vasal devletiydi. Charles, Provence Kontluğu'nun varisi olan Provence'li Beatrice ile evlendi, o Barselona Hanedanı'nın bir üyesiydi; bu, Charles'ın mülklerinin Provence Kontu olarak çoğalması demekti. Yedinci Haçlı Seferi'nde savaştıktan sonra Charles'a Papa IV. Clement tarafından Sicilya Krallığı teklif edildi — o zamanlar sadece Sicilya adasını değil, aynı zamanda İtalyan Yarımadasının güney yarısını da içeriyordu. Charles'a krallığın teklif edilmesinin nedeni, Papalık ile Kutsal Roma İmparatorluğu, arasında iktidardaki Hohenstaufen Hanedanı tarafından temsil bir çatışmaydı. [[Dosya:Charles I of Naples, Pope Clemente IV.jpg|küçükresim|Oturan Sicilyalı I. Charles, Papa IV.Clement tarafından taçlandırılır.]] Benevento Savaşı'nda Guelfo Capetler, Sicilya krallığını Ghibellino Svabyalılar'dan aldı. Bu Tagliacozzo'daki zaferden sonra pekiştirildi. Charles, dönemin siyasi manzarasına uygun olarak, bilim adamları tarafından kurnaz, enerjik ve oldukça hırslı olarak tanımlanıyor. 1267'de Courtenay'lı II. Baldwin ve Villehardouin'li II. William ile Viterbo Antlaşması'nı imzaladı, siyasi ittifak Latin İmparatorluğu'nun birçok hakkını Charles'a ve kızı Sicilyalı Beatrice için bir evlilik ittifakı verdi. Bizanslılar 1261'de Konstantinopolis şehrini geri almışlardı ve bu onu VIII. Mihail Palaiologos'tan geri alma planıydı. Ayrıca Charles'ın Korfu'ya ve Durazzo gibi Balkanlar'daki şehirlere sahip olduğunu kabul etti ve ona Ahaya Prensliği üzerinde hükümdarlık ve Venedik Cumhuriyeti'nin elinde bulunanların dışında Ege adalarının egemenliğini verdi. Bir süre Charles, Tunus'taki başarısız Sekizinci Haçlı Seferi'nde Fransız kardeşine yardım etmekle meşguldü. Bundan sonra bir kez daha Konstantinopolis'e odaklandı, ancak filosu Trapani kıyılarında korkunç bir fırtınada mahvoldu. Papa X. Gregory'nin yükselişiyle, Hıristiyanlar Kudüs Krallığını Müslümanlardan geri alma umuduyla ekümenik ilişkileri geliştirmeye odaklandıklarından, Charles ve Michael arasında Lyon Konseyi şeklinde bir ateşkes vardı. [[Dosya:The Sicilian Vespers by Francesco Hayez.jpg|sol|küçükresim|Sicilya Vesperleri'nin sanatsal tasviri.]] Charles, 1272'de Durazzo üzerindeki egemenliğini tamamen sağlamlaştırdı ve daha önce Epir Despotluğu topraklarından kendisi için küçük bir Arnavutluk Krallığı kurdu; yerel lordlar tarafından iyi karşılandı. [[Dosya:Louis's kingdoms and his vassal territories.png|küçükresim|Louis tarafından yönetilen toprakların haritası]] Charles, 1282'de Sicilya'dan sürüldü, ancak halefleri 1435'e kadar Napoli'yi yönetti. II. Charles ve mirasın bölünmesi Capet-Anjou Hanedanı'nın alt dalları, Macaristan ve Polonya'yı yöneten Anjou-Macaristan Hanesi(1308–1385, 1386–1395), Latin İmparatorluğu'nun kalıntılarını yöneten Anjou-Taranto(1313–1374) ve Napoli(1382–1435) ve Macaristan'ı(1385–1386)yöneten Anjou-Durazzo Hanesi'dir. Anjou-Durazzo Hanedanı'nın kıdemli soyu, 1414'te Napoli Kralı Ladislaus'un ölümüyle erkek soyu ve 1435'te kız kardeşi II. Joanna'nın ölümüyle tamamen yok oldu. Hanedanın Dallanması Macaristan [[Dosya:Képes krónika - 1.oldal - Lajos király a trónon (2).jpg|küçükresim|Macaristan Kralı I. Louis şövalyelerinin etrafında tahtta oturuyor (Chronicon Pictum, 1358)]] Orta Çağ boyunca, Árpád Hanedanı ile Capet Hanedanı arasında birkaç evlilik yapılmıştı. Anjou-Sicilya Hanesi'nin kurucusu I. Charles, ilk karısı Provence'lı Beatrice ile en büyük oğlu Napoli Kralı II. Charles'ın babasıydı. En küçük kızları Elizabeth, 1269'da gelecekteki Macaristan Kralı ile evlendirildi, ancak Ladislaus metreslerini karısına tercih etti ve çocukları olmadı. 1270 yılında II. Charles, Macaristan Kralı V. Stephen ve Kumanlı Elizabeth'in kızı Macaristanlı Mary ile evlendi. Anjou-Sicilya Hanedanı'na Napoli'de güvenli bir konum sağlayan on dört çocukları oldu. Kral IV. Ladislaus'un (1262–1290) çocuğu olmayınca yerine Macaristan Kralı olarak III. Andrew geçti. Andrew, Kral II. Andrew'in oğlu Stephen'ın çok daha büyük üvey erkek kardeşleri (Macaristan Kralı IV. Béla, Haliçli Coloman, Haliçli II. Andrew) tarafından zinadan doğan piç oğlu olarak görülen oğluydu. Bu nedenle, IV. Ladislaus'un ölümünden sonra Árpád hanedanının bazı soydaşları, aileyi soyu tükenmiş olarak aradı. Napoli'de, Macaristanlı Mary'nin en büyük oğlu , annesi ve Papa tarafından desteklenen Macar tacı üzerindeki iddiasını açıkladı. Kendisini Macaristan Kralı olarak adlandırmaya başladı, ancak Macar kodamanlarından iddiasını gerçekleştirmek için yeterli desteği hiçbir zaman almayı başaramadı. sol|küçükresim|Anjou'lu Charles Martell, Macaristan'ın Unvanlı Kralı. III. Andrew'in çocuğu olmadan ölmesiyle(1301), Kral Aziz Stephen'ın ailesinin ağacının "son altın dalı" sona erdi. Macar diyeti, Aziz Stephen'ın (Macaristan'ın ilk kralı) kanını en azından anne soyunda tahtta tutmaya kararlıydı. İlerleyen yıllarda, tahtta hak iddia eden çeşitli kişiler arasında bir iç savaş çıktı. Bohemyalı Wenceslaus (1301-1305) ve Bavyeralı Otto'nun (1305-1307) kısa süreli yönetiminden sonra iç savaş, Anjou'lu Charles Martel'in oğlu Charles Robert'ın (1308-1342) zaferiyle sona erdi. 1320'lerin başlarına kadar güçlü Macar lordlarına karşı savaşmaya devam etmek zorunda kaldı. Charles Robert'ın (Macaristan Kralı I. Charles) hayatta kalan üç oğlu Macaristan Kralı I. Louis (1326-1382), Kalabriya Dükü Andrew (1327-1345) ve Slavonya Dükü Stephen (1332-1354) idi. I. Louis'in hayatta kalan sadece iki kızı vardı, ilki gelecekteki Kutsal Roma imparatoru olan Lüksemburglu Sigismund ile evlenen Macar Kraliçesi Mary(1371-1395) ikincisi gelecekteki Litvanya Büyük Dükü II. Władysław Jagiełło ile evlenen Polonya Kraliçesi Hedwig idi (1373/74-1399). I. Louis'in erkek varisleri olmadan ölmesinden sonra, Mary'nin kocası Lüksemburglu Sigismund (1368-1437), Macar lordları tarafından Mary'nin eş yöneticisi olarak kabul edilmeyi başardı. Kraliçe'nin ölmesiyle (1395) Macar tacı Lüksemburg Hanedanı'na geçti. 1333'te Charles Robert'ın altı yaşındaki ikinci oğlu Andrew (1327-1345), babası tarafından hanedanlık amaçları için Napoli sarayına götürüldü ve onu 'ın vesayeti altına verdi. Andrew, 1334'te Napoli Kralı Robert'ın torunu ve varisi olan kuzeni ile nişanlandı; Andrew'un babası, Kral Robert'ın yeğeniydi. 15 yaşında Napoli'li I. Joanna ile evlendi. Napoli Kralı Robert'ın (1343) ölümünden sonra Andrew, Napoli sarayındaki güç çatışmalarının kurbanı oldu. Robert'ın taht iddiası oldukça zayıftı ve primogenitürü(en büyük meşru oğlanın miras alma hakkı) takip etmedi. Andrew'un büyükbabası Anjou'lu Charles Martel genç yaşta ölmüştü; bu nedenle taht Andrew'un babasına geçmeliydi. Bununla birlikte, Sicilya'dan yaklaşan istila korkusu nedeniyle, yedi yaşındaki bir varisin çok riskli olduğu ve istilaları durduramayacağı hissedildi. Taht, Napoli Kralı II. Charles'ın bir sonraki oğlu Louis'e teklif edildi, ancak o dini gerekçelerle reddetti ve böylece Robert'a geçti. Andrew'un babasına tazminat ödemek için II. Charles, Macaristan'daki iddiasını ona devretmeye karar verdi. Kral Robert 1343'te öldüğünde, son isteğinde ve vasiyetinde, krallığını resmen torunu Joanna'ya miras bıraktı, Andrew'dan hiç bahsetmedi ve böylece Joanna ile birlikte hüküm sürme hakkını reddetti. Clement'in onayıyla Joanna, Ağustos 1344'te Napoli'nin tek hükümdarı olarak taç giydi. Hayatı için korkan Andrew, annesi Elizabeth'e yakında krallıktan kaçacağını yazdı. Elizabeth, Macaristan'a dönmeden önce, Papa Clement'e Joanna'yı savunmasını bırakmasını ve Andrew'un taç giyme törenine izin vermesi için rüşvet verdiği iddiasıyla araya girdi ve bir devlet ziyareti yaptı. [[Dosya:Murder of Andrew, Duke of Calabria.jpg|sol|küçükresim|Kalabriya Dükü Andrew Cinayeti, Karl Briullov tarafından boyanmıştır.]] Papa'nın Joanna'ya verdiği desteği çektiğini duyan bir grup soylu komplocu (Kraliçe Joanna'nın işin içinde olduğu kanıtlanmamıştır) Andrew'un taç giyme törenini engellemeye karar verdi. Aversa'da bir av gezisi sırasında Andrew, gecenin bir yarısı odasından çıktı ve komplocular tarafından saldırıya uğradı. Hain bir uşak kapıyı arkasından sürgüledi ve Joanna yataklarında korkarken korkunç bir mücadele başladı, Andrew öfkeyle kendini savundu ve yardım için haykırdı. Sonunda etkisiz hale getirildi, bir iple boğuldu ve bir pencereden fırlatıldı. Andrew'un Macar hemşiresi Isolde, Prens'in cesedini rahipler kilisesine götürdü ve ertesi sabaha kadar onun yasını tuttu. Macar şövalyeleri geldiğinde, başka kimsenin gerçeği öğrenmemesi için onlara her şeyi anadillerinde anlattı ve kısa süre sonra Napoli'den ayrıldılar ve her şeyi Macar Kralına bildirdiler. Joanna, sonraki duruşmalarda herhangi bir suçlamadan iki kez beraat etmesine rağmen, yaşanan olay Joanna'nın saltanatının geri kalanını lekeleyecekti. Andrew'un ağabeyi Macaristan Kralı I. Louis birkaç kez Napoli Krallığı'nı işgal etti ve Joanna'yı kovdu, ancak aksiliklerle karşılaştı. küçükresim|Kapua Kalesi Kasım 1347'de Louis, çoğu paralı askerler olmak üzere yaklaşık 1.000 askerle (Macarlar ve Almanlar) Napoli'ye doğru yola çıktı. Joanna'nın krallığının sınırına ulaştığında, 2.000 Macar şövalyesi, 2.000 paralı ağır süvari, 2.000 Kuman atlı okçusu ve 6.000 paralı ağır piyadesi vardı. Joanna bu arada kuzeni Tarantolu Louis ile evlenmiş ve Napoli'nin geleneksel düşmanı olan Sicilya Krallığı ile bir barış imzalamıştı. 2.700 şövalye ve 5.000 piyadeden oluşan Napoli ordusu, Tarantolu Louis tarafından yönetiliyordu. 11 Ocak 1348'de Macaristan kralı Kapua Savaşı'nda Tarantolu Louis'in ordusunu yendi. Dört gün sonra kraliçe Provence'a döndü, kısa süre sonra kocası onu takip etti. Krallığın tüm baronları, Benevento'dan Napoli'ye yürüyen yeni hükümdara sadakat yemini etti. Louis, kardeşinin öldürüldüğü Aversa'yı ziyaret ederken, Durazzolu Charles'a paralı asker lideri tarafından intikam amacıyla suikast düzenledi. Sert Macar yönetiminden kısa sürede mutsuz olan Napolililer, dönüş yolculuğunun bedelini Avignon'daki haklarını papalara satarak ödeyen Joanna'yı geri çağırdılar. Joanna, Napoli yakınlarında karaya çıktı ve şehri kolayca ele geçirdi, ancak Macar komutan Ulrich von Wolfart, Apulia'da güçlü bir direnişe komuta etti. Joanna ve Louis, Andrew'un suikastıyla ilgili yeni bir duruşmanın Avignon'da yapılmasını bekleyeceklerdi. Karar, Ocak 1352'de Joanna'nın herhangi bir suçlamadan beraat etmesiydi ve 23 Mart 1352'de Macaristan ile bir barış imzalandı. Nihayetinde, 37 yıl sonra, Louis'in akrabası Napoli'li III. Charles, Macarların yardımıyla Napoli'yi fethetti ve Joanna'yı öldürdü. Charles Robert'ın hayatta kalan üçüncü oğlu Slavonya Dükü Anjoulu Stephen (1332–1354), ağabeyinden önce öldü. Bu nedenle kendisinin (ve oğlunun) ne Macaristan'da ne de Polonya'da yönetimi devralma şansı yoktu. 1350'de Bavyeralı Margaret ile evlendi. Bir Alman prensesiyle olan evliliği, onu Polonya'da sevilmeyen biri yaptı. Polonyalı soylular, Louis'i Temmuz 1351'de III. Casimir'in tek varisi olarak ancak Stephen'ın Polonya hükümetinde söz sahibi olmayacağının sözünü verdikten sonra kabul ettiler. Margaret, bir kızı Elizabeth'i (1370'te Taranto'lu Philip ile evlendi) ve babasından Hırvatistan, Dalmaçya ve Slavonya'yı miras alan bir oğlan John'u doğurdu, ancak John 1360'ta öldüğünde hala bir çocuktu. küçükresim|III. Charles, Chronica Hungarorum'da tasvir edildiği şekliyle, 1488 sol|küçükresim|upright=0.91|Napoli Kralı II. Charles'ın arması. Kollar, üç krallığın unsurlarını içerir: Solda Macaristan'ın Árpád şeritleri, merkezde Angevin Napoli Krallığı'nın fleur-de-lys'in Semé'si ve Kudüs haçı. Angevin kolları, hanedanı Capet Evi'nin bir öğrenci kolu olarak gösteren kırmızı bir etiketle France Ancien'inkinden farklıdır. Macaristan Kralı I. Louis'in ölümü üzerine, Napoli Kralı II. Charles ve Macaristanlı Mary'nin torunu ve Durazzo'lu Louis'in (1324-1362) oğlu, Napoli Kralı III. Charles, Anjouların kıdemli erkeği olarak Macar tahtını talep etti ve Aralık 1385'te Louis'in kızı Macaristanlı Mary'yi devirdi. Hırvat Dükü ve Dalmaçya Dükü olduğu dönemde birçok Hırvat lordunun desteğiyle ve kurduğu birçok temasla önem verilen biri olduğu için iktidara gelmesi zor olmadı. Ancak, Louis'in dul eşi ve Mary'nin annesi Bosnalı Elizabeth, Charles'ın 7 Şubat 1386'da öldürülmesini sağladı. 24 Şubat'ta Visegrád'da aldığı yaralardan öldü. Oğlu Napoli'li Ladislaus, gelecekte Macaristan'ın tacını elde etmeye çalıştı, ancak amacına asla ulaşamadı. Polonya [[Dosya:Jadwiga by Bacciarelli.jpg|küçükresim|Marcello Bacciarelli tarafından resmedilen Jadwiga]] 1355'te Polonya'nın son Piast kralı III. Casimir, yeğeni Macaristan'ın Anjou Kralı I. Louis'i Buda Ayrıcalığıyla varisi olarak atadı. Meşru oğulları bırakmayan Casimir'in (5 Kasım 1370) ölümü üzerine Louis, Polonya tahtına neredeyse rakipsiz çıktı. Polonyalı soylular, haklı olarak Louis'in Polonya işleriyle pek ilgilenmeyen, görevi başında bulunmayacak bir kral olacağına inanarak, onun tahta çıkışını memnuniyetle karşıladılar. III. Casimir'in kız kardeşi olan annesi Elizabeth'i Polonya'yı naip olarak yönetmesi için gönderdi. Louis muhtemelen kendisini her şeyden önce Macaristan'ın kralı olarak görüyordu; kuzey krallığını üç kez ziyaret etti ve orada toplam birkaç ay geçirdi. Polonyalı soylularla müzakereler sık sık Macaristan'da yapılıyordu. Kralın krallığı yöneten Polonyalı annesi gibi Macarlar da Polonya'da popüler değildi. 1376'da maiyetindeki yaklaşık 160 Macar Kraków'da katledildi ve kraliçe utanç içinde Macaristan'a döndü. Louis, onun yerine akrabaları Opoleli II. Vladislaus'u getirdi. Macar-Polonya birliği, Louis 1382'de öldükten sonra dağıldı. Memnun olmayan Polonyalı soylular, Macaristan'daki halefi Mary'nin Kraków'a taşınmasını ve oradan Macaristan ve Polonya'yı yönetmesini talep etti. Mary'nin annesi Bosnalı Elizabeth (Louis'in dul eşi ve III. Casimir'in babası I. Vladislaus'un torunu), taraftar eksikliğinin onun etkisini en az kayınvalidesininki kadar kısıtlayacağını biliyordu ve taşınmayı reddetti. Polonya soylularına zorla boyun eğdirme fikrinden vazgeçti ve hayatta kalan daha genç kızı Hedwig'i Louis'in Polonya'daki halefi olarak taç giymesi için göndermeyi kabul etti. sol|küçükresim|Louis'in sol üstten saat yönünde gösterilen arması: Macaristan'ın eski kolları Fransa ile karardı; Polonya kartalı; Dalmaçyalı aslanların kafaları; Macaristan'ın modern kolları. Hedvig (Polonya'da Jadwiga olarak bilinir) 16 Ekim 1384'te Polonya'nın başkenti Kraków'da "kral" olarak taç giydi. Taç giyme töreni ya Polonyalı soyluların müstakbel kocası William'a karşı muhalefetini yansıtıyordu ya da basitçe onun kraliçe hükümdar statüsünü vurguladı. Jadwiga'nın danışmanları, annesinin izniyle, hâlâ bir pagan olan Litvanya Büyük Dükü Jogaila ile Jadwiga arasında olası evliliği hakkında müzakereler başlattı. Jogaila, Roma Katolikliğine geçme ve pagan tebaasının din değiştirmesini destekleme sözü vererek Krewo Birliği'ni imzaladı. Władysław vaftiz adını alan Jogaila, 15 Şubat 1386'da Jadwiga ile evlendi. Artık Polonya tarzı Władysław Jagiełło olan Jogaila, 4 Mart 1386'da Polonya Kralı olarak taç giydi. Jadwiga'nın eş hükümdarı olarak Jagiełło, karısıyla beraber çalıştı ve hükmettiler. Hedvig'in (veya Jadwiga) on yıldan fazla bir süredir çocuğu yoktu. 1398'in sonlarında veya 1399'un başlarında hamile kaldı. Adı Elizabeth Bonifacia yeni doğmuş prenses 22 Haziran 1399'da Wawel Kalesi'nde dünyaya geldi. Ancak bebek sadece üç hafta sonra, 13 Temmuz 1399'da öldü. Jadwiga da ölüm döşeğindeydi. Jadwiga, 17 Temmuz 1399'da, yeni doğan kızından dört gün sonra öldü. küçükresim|upright=0.91|Polonya ve Litvanya 1386–1434 Böylece Polonya tahtı Litvanya kökenli Jagiellon hanedanına geçti. Polonya ve Litvanya'nın birleşmesi, her iki ülkenin tarihinde belirleyici bir andı; dört asırlık ortak tarihin başlangıcı oldu. 1569'da Polonya-Litvanya birliği yeni bir devlet olan Polonya-Litvanya Topluluğu'na dönüştü ve 1795'teki Üçüncü Bölünmeye kadar sürdü. Arnavutluk Krallığı sol|küçükresim|Arnavutluk Krallığı (1272-1274) Arnavutluk Krallığı veya Regnum Albaniae, Anjoulu Charles tarafından 1271 yılında Epir Despotluğu'ndan fethedilen Arnavut topraklarında kuruldu. Şubat 1272'de "Arnavutluk Kralı" unvanını aldı. Krallık, Dıraç bölgesinden (o zamanlar Dyrrhachium olarak biliniyordu) güneye, kıyı boyunca Butrint'e kadar uzanıyordu. Konstantinopolis yönünde daha fazla ilerlemek için yapılan büyük bir girişim, Berat Kuşatması'nda (1280–1281) başarısız oldu. Kısa süre sonra, Angevinleri 1281'de iç kısımlardan çıkaran bir Bizans karşı saldırısı başladı. Sicilya Vesperleri Savaşı, Charles'ın konumunu daha da zayıflattı ve Krallık kısa süre sonra Epirliler tarafından Durrës çevresindeki küçük bir alana kadar işgal edildi. Angevinler, şehrin Karl Thopia tarafından ele geçirildiği 1368 yılına kadar burada direndiler. Ünvanlar Hükümdarlar Listesi Sicilya Krallığı Napoli Krallığı Macaristan Krallığı Polonya Krallığı Kaynakça Kaynaklar , ed. (1999). Yeni Cambridge Ortaçağ Tarihi, Cilt 5, c.1198 – c.1300. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN . . (1994) [1987]. Geç Orta Çağ Balkanları: On İkinci Yüzyıl Sonlarından Osmanlı Fethine Eleştirel Bir Araştırma . Ann Arbor, Michigan: Michigan Üniversitesi Yayınları. ISBN . Geanakoplos, Deno John (1975). "Bizans ve Haçlı Seferleri, 1261–1354" . .; Hazard, Harry W. (editörler). Haçlı Seferleri Tarihi, Cilt III: Ondördüncü ve Onbeşinci Yüzyıllar. Madison ve Londra : Wisconsin Üniversitesi Yayınları. 27–68. ISBN . Kategori:Anjou Hanedanı Kategori:Soyağaçları Kategori:Fransız hanedanlar