Âşık Allahverdi

bullvar_katip · 28 Mayıs 2024

Aşık Allahverdi (Ak Aşık), 1775-1880 yılları arasında yaşamış, Azeri halk şairi, ozanıdır. Hayatı Âşık Allahverdi'nin XVIII. yüzyılın sonu, XIX. yüzyılın başlarında (1775-1880) yaşadığı tahmin ediliyor. Çok da uzak olmayan bir tarihte yaşayıp eserlerini yaratsa da, Ak Âşık hakkında bilgiler o kadar da çok değildir. XIX. yüzyıl Göyçe Âşık Okulunun en ünlü sanatçılarından olan Ak Âşığın, yaratıcılığı gibi hayatı, soyağacı ilginçtir. Söylenenlere göre, Allahverdi'nin doğuştan saçı, kaşı, kirpiği ak olduğu gibi, dünyaya bakışı, yaratıcılığı da farklı olmuştur.Ömrünün gününü âşık sanatına bağlayan Allahverdi, halk arasında Ak Âşık adıyla tanınıp şöhret bulmuştur. Allahverdi'nin Ak Âşık diye çağrılması ile ilgili başka bir rivayet de mevcuttur. Folklorşünas alimlerin araştırmalarına göre, Ak Âşığın babası Şeyh Osman Sufi-Derviş tekkesinin mürşidi olmuş, müritleri ile kuzeyden, muhtemelen Kazah-Şemşeddil, ya da o bölgeye ait Karakoyunlu göçüp Şerurda, Aras'ın yanındaki Kosacan köyünde yerleşmiştir. Şeyh Osman ve oğlu Kara Osmanoğlu âşık olmasalar da, güzel saz çalıp okularmış. Ancak onların âşıklığı tekke töreni çemberinden kenara çıkmazmış. Ak Âşığın ablasının da saz-söz sanatının bilicisi olduğu, Kosacanda gelin olmasına rağmen, ölesiye sazı yere koymadığı olguları mevcuttur. Günümüze ulaşan rivayetlere göre, Ak Âşık Aras'ın ötesinden Telli Cafer'in kızı Süsenber hanımla aile kurmuş, "Süsenberi" havası da işte onun şerefine oluşmuştur. Âşığın İsmail ve Muharrem adında iki oğlu olduğu da bilinmektedir. Ak Âşığın Göyçeye göçmesi nedenini ise araştırmacılar iki olaya bağlıyor. Babası öldükten sonra ailenin tüm ağırlığının Allahverdi'nin üzerine düşmesi ve o zaman zarfında Kaçarların İran'da ve Kafkasya'da kol gezmesidir. Halk kendi kahramanını mitleştirmeyi sevmesiyle beraber söylenenlere göre, Allahverdi'ye Allah tarafından verilen yetenek ile saz çalıp okumasıyla hastalara şifa olduğu rivayet edilir. Bu haber kısa sürede Doğu Anadolu hakimlerinden Serdar Hüseyin Paşa'ya ulaşır. Uykusuzluktan azap çeken Serdar Hüseyin Paşa, âşığı ne pahasına olursa olsun, bulup getirmelerini emreder. Gönderilen silahlı grup onu çok ararlar, Göyçede bulup Serdar Hüseyin Paşa'nın huzuruna götürürler. Ak Âşık 5 yıla yakın burada kalır. Söylenenlere göre, âşık ilk saz çalışı ile Serdar Hüseyin'i uyutuyor. Paşa'nın adamları Paşa'nın öldüğünü sanıp, Allahverdi'yi öldürmek istiyorlar. Serdar Hüseyin 2 gün 2 gece yatıp uyur. O andan itibaren derdine deva olan Ak Âşığ'ı hiçbir yere bırakmaz. Kaynakça Yapılan Çalışmalar Mürsel Hekimov, "Üstad aşıklar", Bakü: Gençlik, 1983, sayfa.50-54. Terlan Göyçeli. "Göyçe aşık mektebi". Bakü-1998. sayfa.23-27. Azad Ozan Kerimli, "Musiki dünyası" dergisi, No1, 2000 sayfa.69. Azerice eserlerine örnek Durnam, gedər olsan bizim ellərə, Qatıq söylə, qaymaq söylə, yağ söylə. Əgər soruşsalar Ağ Aşığın halını, Boynu armud saplaq, canın sağ söylə Kategori:Azeri halk ozanları Kategori:Türk halk ozanları Kategori:Azerbaycan halk müziği Kategori:Türk halk müziği sanatçıları Kategori:Âşık edebiyatı Kategori:100 yaş üstü Azeriler Kategori:Resim aranan müzisyenler

Ara

Ara

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

Âşık Allahverdi

bullvar_katip

Administrator

Benzer konular

Tema özelleştirme sistemi

Tam ekran yada dar ekran

Izgara yada normal mod

Forum arkaplan resimleri

Sidebar blogunu kapat/aç

Yapışkan sidebar kapat/aç

Radius aç/kapat

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi