Aşina Funian

bullvar_katip · 28 Mayıs 2024

Ashina Funian (Çince: 阿史那伏念), Doğu Göktürk Kağanlığı'nda hüküm sürmüş (680-681) Göktürk kağanı. Funian, hakkında bugün ele geçen bilgiler Çin kroniklerinden elde edildiği için Çince literasyonlu adından ayrı olarak Türkçe bir adının olup olmadığı bilinmemektedir. Aşina hanedanının bir üyesi olup İl Kağan'ın yeğenidir. Arka plan 679 yılı, Türklerin Çinlilerle olan bağımsızlık mücadelesi için önemli bir yıldı. Bu yıl, Göktürk asilzadelerinin başlattığı büyük bir ayaklanma ile Çin-Göktürk barış dönemi sona erdi. Çin ordusu ayaklanmayı bastırmakta zorlandı ve Göktürk İç Savaşı'ndan beri Çinliler Türklere karşı ilk kez bu kadar büyük bir yenilgi aldı. Bu ayaklanmada, 10.000'den fazla Çin askeri ve subay öldü. Bu büyük isyan, 300.000 Çinli asker tarafından 680 yılına geldiğinde ancak bastırılabildi. İsyanın ardından, üç Türk asilzadesi ayaklanmayı azmettirmekle suçlanarak Çin tarafından idam edildi. Ayrıca kendini kağan ilan ederek ayaklanmanın önderliğini yapan Aşina Nişufu ise Çin tarafından cezalandırılmaktan korkan emri altındaki isyancılar tarafından öldürüldü. Tahta geçişi ve idamı Aşina Nifuşu'nun öldürülmesinden sonra; Türk bağımsızlık hareketinin dönem içerisindeki en büyük destekçilerinden olan Aşide Beŋü, İl Kağan'ın amca oğullarından olan Aşina Funian'ı 680 yılında Xia vilayetinden alıp Sarı Irmak üzerinden kuzeye getirerek Göktürk tahtına oturttu. Funian, halkı Çin'e karşı yeniden ayaklandırdı. Çin casuslarının Göktürk ordusundaki komutanları birbirine düşürmesi, ayaklanmanın başarıya ulaşamamasında önemli bir etken oldu. Önce Beŋü ve Funian'ın arası açıldı. Funian, Beŋü'yü tutsak edip Çinlilere iade etti. Bu Göktürkler arasındaki iç karışıklıklardan yararlanan Çinliler, ayaklanmayı 681'de bastırdı. Ayaklanmadan sorumlu tutulan azmettirici Beŋü, kendini ayaklanmacıların kağanı olarak ilan eden Aşina Funian ve 54 Göktürk idam edildi. Ayrıca bakınız Göktürk İç Savaşı Kürşad (Chieh-she-shuai) Aşide Beŋü Aşina Nişufu Kaynakça Kategori

oğu Göktürk kağanları Kategori:Aşina ailesi Kategori:7. yüzyılda Asya Kategori:İsyancılar Kategori:681 yılında ölenler Kategori:İdam edilmiş Türkler Kategori:İdam edilmiş devlet başkanları Kategori

oğum tarihi bilinmeyenler

Ara

Ara

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

Aşina Funian

bullvar_katip

Administrator

Benzer konular

Tema özelleştirme sistemi

Tam ekran yada dar ekran

Izgara yada normal mod

Forum arkaplan resimleri

Sidebar blogunu kapat/aç

Yapışkan sidebar kapat/aç

Radius aç/kapat

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi