Atölyede Öğle Yemeği

[bullvar_katip]

[[Dosya:Édouard Manet - L'Enfant à l'épée.jpg|küçükresim|upright=0.64|Léon Leenhoff'un, Manet ve Léon'un doğumundan sonra evlendiği Suzanne Leenhoff'nin oğlu olduğu kabul edilir. Léon, ressam için Kılıç Tutan Oğlan Çocuğu dahil pek çok tabloda poz verdi.]] Atölyede Öğle Yemeği (Fransızca: Le Déjeuner dans l'atelier), Fransız ressam Édouard Manet tarafından 1868 yılında yapılmış tuval üzerine yağlı boya tablo. Eser şu anda Münih'teki Neue Pinakothek'te sergilenmektedir. Tabloda, ön planda yer alan model Manet ve eşinin evlenmelerinden önce doğan çocukları olduğu iddia edilen Léon Leenhoff'tur. Resminin yapıldığı dönemde on altı yaşında olan Leenhoff'u annesi, Paris'teki çevrelerine hala erkek kardeşi olarak tanıtıyordu. Léon Leenhoff, ressamın Flüt Çalan Çocuk, Balkon gibi pek çok tablosunda modellik yaptı. Sağ arka taraftaki sakallı adam Manet'nin yakın arkadaşı ve komşusu ressam Auguste Rousselin'dir. Analiz Resimde, Léon ön planda dururken, şapka giymiş olan Rousselin arka planda sigara içmektedir. Elinde bir kahve kabı taşıyan hizmetçi ise içeri o an girmiş gibidir. Şık bir kıyafet giymiş olan delikanlı tablonun dışına doğru bakmaktadır. Sol taraftaki sandalyenin üstünde bir kılıç vardır. Bu kılıç Léon'un poz verdiği 1861 tarihli Kılıçla Çocuk isimli tablodaki kılıcın eşidir ve Manet bu kılıcı arkadaşı Charles Monginot'dan ödünç almıştır. Hizmetçinin önünde duran ve izleyiciye bakan siyah kedi ise akla ressamın bir başka ünlü tablosu olan Olympiayı getirir. Masanın üzerinde yer alan istiridye ve limonlar ise sanatçının 1860'ların ortasında çizdiği natürmortları hatırlatmaktadır. Eserdeki siyah ve sarı renklerin ağırlığına Johannes Vermeer'in tablolarında sık sık rastlanır. 1910 yılında, tabloyu gören Matisse bu tarihten 36 sene sonra eseri şöyle anlattı: "Siyah rengi doğulular kullanır. Özellikle de Japon baskılarında sık sık karşılaşılabilir. Bize yakın olanlardan ise Manet'nin bir tablosunu hatırlıyorum. Genç bir adamın siyah kadife ceketi ve hasır şapkası siyahı ve ışığı düpedüz ortaya çıkartıyordu." [[Dosya:Édouard Manet - Le Déjeuner sur l'herbe.jpg|küçükresim|upright=0.77|sol|Manet'nin 1863 tarihli eseri Kırda Öğle Yemeği'nin kompozisyonu Atölyede Öğle Yemeği ile benzerlik taşır.]] Tablo için kurulan sahnede ve tabloda yer alan karakterlerde belirsizlikler vardır. Ne bir eve ne de atölyeye benzeyen mekanın ressamın Boulogne'deki stüdyosu olduğu düşünülür. Masanın üzerindeki natürmortta Hollanda, sol taraftaki silahlarda İspanyol sanatının etkisi görülür. Atölyede Öğle Yemeğinde yer alan üç modelin pozu, ressamın 1863 yılında yaptığı Kırda Öğle Yemeğinde ön planda yer alan üç kişiyi anımsatır. Kırda Öğle Yemeğindeki üçgen kompozisyon Atölyede Öğle Yemeğinde tam tersine dönmüş gibidir. İlk tabloda ortada poz veren Ferdinand Leenhoff, soldaki Victorine Meurent ve sağdaki Eugène/Gustave Manet'nin arkasında kalmıştır ve gözleri boşluğa bakmaktadır. İkinci tabloda ise iki modelin önünde yer alan Manet'nin oğlu Leon Leenhoff boşluğa bakar. Atölyede Öğle Yemeğindeki hizmetçi kadın, tıpkı Victorine Meurent gibi seyircinin gözlerinin içine odaklanmıştır. Öte yandan sağ taraftaki Auguste Rousselin sola doğru gözlerini dikmiştir. Bu çapraz bakış da Eugène/Gustave Manet'ninkine benzemektedir. İki eser arasındaki benzerlik düzenlemeyle sınırlı değildir. Hem Kırda Öğle Yemeğinde hem de Atölyede Öğle Yemeğinde karakterler arasındaki ilişki gizemlidir ve izleyici tarafından anlaşılmaz. Bazı sanat tarihçileri bu tabloda Manet'nin eşi Suzanne ve oğulları Léon ile birlikte kendisini çizdiğini iddia ettiler. Eser için poz vermiş modellerin hiçbirinde bir duygu belirtisi görülmemesi eleştirilere sebep olmuştur. Örneğin, Marius Chaumelin, öğle yemeğinin ardından sindirimini kolaylaştırması için kahvesini bekleyen sağ arka taraftaki karakterin izleyiciyi hiç umursamadığını söylemiş ve tabloda hiçbir tepki, duygu ya da kompozisyon olmadığını iddia etmiştir. Eleştirmen, tablonun Paris Salonu'nda sergilenmesinden sonra ise "Manet, balkon ve öğle yemeği portresi çizmiş" yorumunu yaptı. Kaynakça Fried, Michael. Manet's Modernism: Or, the Face of Painting in the 1860s. University of Chicago Press, 1998. ISBN 0226262170, 9780226262178 Locke, Nancy. Manet and the Family Romance. Princeton University Press, 2003. ISBN 0-691-11484-6, 9780691114842 Néret, Gilles. Édouard Manet 1832-1883: the first of the moderns. Taschen, 2003. ISBN 978-3-8228-1949-4 Notlar Kategori:Édouard Manet tabloları Kategori:1860'lar tabloları