Bantu dilleri

[bullvar_katip]

Bantu dilleri ailesi Afrika'nın Sahraaltı Afrika denen orta ve güney bölgelerinde yaşayan Bantular tarafından yaygın olarak konuşulan Svahili, Zulu, Çuana, Kongo, Mongo, Gonda vb. dillerden oluşur. Bu ailenin en çok tanınan dili Kenya, Uganda, Tanzanya ve Kongo'da 15 milyon kişi tarafından konuşulan Swahili'dir. Bantu Dilleri Orta ve Güney Afrika'da yaşayan kabilelerin konuştukları 400'den fazla dilin bütününe verilen addır. Lingalaca, Lubaca, Kongoca, Swahili (Svahili), Pölce, Susuca, Gurca, Akanca Bantu dilleri grubundandır. Aslında Bantu'yu bir dil ailesi olarak adlandırmak yanlış olur, çok farklı kurallar içeren diller de bu grubun bir üyesi olabilir. Bantu bölgede konuşulan dillere verilen genel addır. Bantu sözcüğünün ne anlama geldiği konusunda ortak kabul görmüş bir görüş olmasa da bantu birçok Bantu dilinde insan anlamına gelir. Büyük Bantu dilleri Lingua franca Svahili (Kiswahili) (350,000; tens of milyons as L2) Angola Güney Mbunducası (Umbundu) (4 milyon) Kuzey Mbunducası (Kimbundu) (3 milyon) Ovambo (Ambo) (Oshiwambo) (500,000) Luvalece (Chiluvale) (500,000) Çokvece (Chichokwe) (500,000) Botsvana Tsvanaca (Setswana) (1 milyon) Kalangaca (Ikalanga) (150,000) Burundi Rundice (Kirundi)(5 milyon) Kongo Demokratik Cumhuriyeti Lingalaca (2 milyon; 7 milyon with L2 speakers) Luba-Kasai (Tshiluba) (6.5 milyon) Tubaca (Kituba) (4.5 milyon), Bantu kreolü Kongoca (Kikongo) (3.5 milyon) Luba-Katanga (Kiluba) (1.5+ milyon) Songece (Lusonge) (1+ milyon) Nandece (Orundandi) (1 milyon) Tetelaca (Otetela) (800,000) Yakaca (Iyaka) (700,000+) Shi (700,000) Yombece (Kiyombe) (670,000) Ekvator Ginesi Betice (Fangca) (300,000) Bubece (40,000) Kamerun Betice (1.7 milyon: 900,000 Buluca, 600,000 Ewondo, 120,000 Fangca, 60,000 Etonca, 30,000 Bebele) Basaa (230,000) Dualaca (350,000) Kenya Kikuyuca (7 milyon) Luhyaca (5.4 milyon) Kambaca (4 milyon) Meruca (Kimeru) (2.7 milyon) Gusii (2 milyon) Lesotho Güney Sotocası (Sesotho) (1.8 milyon) Zuluca (Isizulu) (300,000) Malavi Çevaca (Chichewa) (7 milyon) Tumbukaca (1 milyon) Yao (1 milyon) Mozambik Makhuwa (3 milyon; 5.5 milyon all Makua) Tsongaca (Xitsonga) (1.7 milyon) Shona (Ndau) (1.6 milyon) Lomwe (1.5 milyon) Sena (1.3 milyon) Tswa (1.2 milyon) Chuwabu (1.0 milyon) Chopi (800,000) Ronga (700,000) Çevaca (Chichewa) (600,000) Yao (Chiyao) (500,000) Nyungwe (400,000) Tonga (400,000) Makonde (400,000) Namibya Ovambo (Ambo, Oshiwambo) (800,000, incl. Kwanyama, Ndongo, Kwambi) Hereroca (200,000) Kongo Cumhuriyeti Kituba (1.2+ milyon) [Bantu kreolü] Kongoca (Kikongo) (1.0 milyon) Teke dilleri (500,000) Yombece (350,000) Suundi (120,000) Mbosi (110,000) Lingalaca (100,000) Orta Afrika Cumhuriyeti Mbatice (60,000) Ruanda Ruandaca (Kinyarwanda) (7 milyon) Güney Afrika Cumhuriyeti Zuluca (Isizulu) (10 milyon) Xhosa (Isixhosa) (8 milyon) Güney Sotocası (Sesotho) (4 milyon) Pedi (Sepedi) (4 milyon) Tswana (Setswana) (3.5 milyon) Tsonga (Xitsonga) (2 milyon) Svatice (SiSwati) (1 milyon) Vendaca (Tshivenda) (1 milyon) Esvatini Svatice (SiSwati) (1 milyon) Tanzanya Sevahilice milli dildir Sukuma (5.5 milyon) Gogo (1.5 milyon) Haya (Kihaya) (1.3 milyon) Chaga (Kichaga) (1.2+ milyon : 600,000 Mochi, 300,000+ Machame, 300,000+ Vunjo) Nyamwezi (1.0 milyon) Makonde (1.0 milyon) Ha (1.0 milyon) Nyakyusa (800,000) Hehe (800,000) Luguru (700,000) Bena (600,000) Shambala (650,000) Nyaturu (600,000) Uganda Gandaca (Luganda) (7.5 milyon) Nkore-Kiga (3.5 milyon : 2.3 milyon Nyankore, 1.2 milyon Kiga (Chiga)) Sogaca (Lusoga) (2 milyon) Masabaca (Lumasaba) (1.1 milyon) Nyoro-Tooro (1.1 milyon) Ruandaca (Kinyarwanda) (750,000) Konjo (600,000) Gwere (400,000) Zambiya Bembaca (3.3 milyon) Tonga (1.0 milyon) Çevaca (Chichewa) (800,000) Lozice (Silozi) (600,000) Lala-Bisa (600,000) Nsengaca (550,000) Tumbukaca (Chitumbuka) (500,000) Lundaca (450,000) Nyihaca (400,000+) Mambwe (Lungu) (400,000) Zimbabve Şona dilleri (15.4 milyon : Karanga, Zezuru, Kalanga, Korekore, Ndau, Manyika) Kuzey Ndebele (2 milyon) Tonga Vendaca