Bartatua

[bullvar_katip]

)Kimi kaynaklarda Alp Er Tunga adlı Saka hükümdarı olduğu geçer. Orijinal biçimi "savaşta güçlü" anlamına gelen olan bir İskit dilinden türetilmiştir. Arkaplan MÖ 8. ve 7. yüzyıllarda, Avrasya bozkırlarındaki göçebe İskitler Güneybatı Asya'ya geldi. Bu hareket, İskitlerle yakından ilişkili başka bir göçebe kabilenin, ya Massagetlerin ya da Issedones'in batıya doğru göç etmesiyle başladı ve Proto İskitleri batıya, Aras nehrini geçmeye zorladı, ardından İskitler, Kimmerleri yerlerinden ettikleri yerden Hazar Bozkırına taşındılar. İskit baskısı altında, Kimmerler Karadeniz kıyısı boyunca güneye göç ederek Anadolu'ya ulaştılar ve İskitler daha sonra Hazar Denizi kıyılarını takip ederek güneye doğru genişlediler. Kuzey Kafkasya'daki bozkırlara geldiler. Burada bugünkü Azerbaycan bölgesine genişlediler, burada yerleştiler ve doğu Transkafkasya'yı Batı Asya'daki operasyon merkezleri haline getirdiler, MÖ 600'lerin başlarına kadar Batı Asya bozkırları ,Iskit krallığının bir uzantısı oldu. Bu dönemde İskit krallarının karargâhları Kafkasya'nın kuzeyindeki bozkırlarda bulunuyordu ve Batı Asya uygarlığıyla temas İskit kültürünün oluşmasında önemli bir etkiye sahip olacaktı. Yaşam ve saltanat Bartatua, önceki İskit kralı Išpakaia'nın halefiydi ve onun oğluydu. Išpakaia , Yeni Asur İmparatorluğu'na saldırdıktan ve MÖ 676 civarında Asur kralı Esarhaddon'a karşı savaşta öldükten sonra, Bartatua onun yerini geçti. Med Baskınları MÖ 670'lerin sonlarında, İran platosuna göç etmiş doğudaki bir Kimmer grubuyla ittifak halinde olan Bartatua'nın İskitleri, Asur eyaletleri Parsumaš ve Bīt Ḫamban'ı tehdit ediyordu ve bu ortak Kimmer-İskit güçleri birlikte, onları tehdit ediyorlardı. Asur ile İttifak Ancak Asurlular, Išpakaia'nın ölümünden hemen sonra Bartatua ile müzakerelere başlamışlardı ve MÖ 672'de Esarhaddon'un Güneş kahinine sorduğu sorularda tasdik edildiği gibi, Esarhaddon'un kızı Šērūʾa-ēṭirat'ın evlenmesini istedi. -tanrı Şamaş . Bu evliliğin olup olmadığı Asur metinlerinde kaydedilmemiştir, ancak Bartatua ve oğlu ve halefi Madyes'in hükümdarlığı altında İskitler ve Asur arasındaki yakın ittifak, Asur rahiplerinin bir kızı arasındaki bu evliliği onayladığını göstermektedir. Asur tarihinde daha önce hiç görülmemiş bir Asur kralı ve göçebe bir Hakan; İskitler böylece Asur ile evlilik ittifakına getirildi ve Šērūʾa-ēṭirat muhtemelen Bartatua'nın oğlu Madyes'in annesiydi. Bartatua'nın Šērūʾa-ēṭirat ile evliliği, bir vasal olarak Asur'a bağlılık yemini etmesini gerektiriyordu ve Asur yasalarına göre, onun yönettiği topraklar, Batı Asya'daki İskit varlığını nominal yapan Asur kralı tarafından verilen tımar olacaktı. Bu düzenlemeye göre İskitlerin Batı Asya'daki gücü büyük ölçüde Yeni Asur İmparatorluğu ile işbirliğine bağlıydı; bundan böyle İskitler, Asur İmparatorluğu'nun müttefikleri olarak kaldılar. Bu sıralarda, Urartu kralı II. Rusa da batı sınır bölgelerini korumak için İskit birliklerini görevlendirmiş olabilir. Manna'nın Fethi MÖ 660 ila 659 arasında, Esarhaddon'un oğlu ve Asur tahtının halefi Asurbanipal, generali Nabû-šar-uṣur'u, daha önce Bartatua'nın babası Išpakaia ile ittifak halinde olan Mannalar'a karşı bir askeri harekat yürütmesi için gönderdi. Asur ilerlemerini durdurmaya çalıştıktan sonra, Manna kralı Ahşeri isyan tarafından devrildi ve hanedanının çoğuyla birlikte isyan eden halk tarafından öldürüldü, ardından hayatta kalan oğlu Ualli, Asurlar'dan yardım istedi. Ardından İskitler Manna'yı işgal ettil. İskit kralı ile Asur hanedanı arasındaki evlilik ittifakı ve İskitler'in Asur etkisindeki Manna ve Urartu ile yakınlığı, İskitleri Asur kültürünün güçlü etkisi altına soktu. Bartatua'nın yerine,İskit gücünü zirveye çıkaracak olan oğlu Madyes geçti. Sakkız yazıtı Hiyeroglif Luvi yazısı kullanılarak İskit dilinde yazılmış Saqqez'den bir yazıt, , yani Bartatua adlı bir kraldan söz eder. Kaynakça Kategori:Kısa açıklamalı maddeler Kategori:İskitler Kategori:MÖ 640'larda ölenler