Bayat boyu

[bullvar_katip]

Bayat boyu, Oğuz Kağan Destanı'na göre Oğuzların 24 boyundan biri ve Kaşgarlı Mahmud'a göre Divân-ı Lügati't-Türk'teki yirmi iki Oğuz bölüğünden dokuzuncusu; "Bayat"lardır. Belgeleri şudur: 25px diye tanımladığı bir Oğuz boyudur. Bu boyun, Bozoklar'dan Oğuz Kağan'ın oğlu Gün Han'ın soyundan geldiği kabul edilir. Ancak Kaşgarlı'nın bu sıralamada o dönem güç kazanan öncesinde ise 24. sırada bulunan Kınıkları 1. sıraya çıkarması da göz önünde bulundurulmalıdır. Kaşgarlı dışında genel kanıysa Kayıların 1. sırada, Bayatların ise 2. sırada olduğu şeklindedir. Anlamları "Bayat" kelimesinin Eski Türkçedeki anlamı varlıklı, zengin Aslında Bayad'dır. Bayat ise eskimiş, tazeliği gitmiş anlamında olup, genellikle ifade ederken Bayat'ı yanlışlıkla telefuz edilmektedir. veya devletlidir. Ayrıca, "kadīm (Tanrı)", "Allah'ın "Kadīm" sıfatı karşılığı", "Hudâ manasınadır" ve "eski, kadîm bir Türk aşîretidir; geceden kalmış taʿam, şebmānde, ʿilm-i mūsikide bir makam ismidir; nevā nagamātının mülhikātındandır" anlamlarındadır. Dağılımları Siyasi birliği ve merkeziyetçiliği bir hedef olarak benimseyen Büyük Selçuklu Devleti, siyasi birliği sağlamak için 11. yüzyılda Anadolu'ya yönelen göçmenleri iskân ederken büyük ve kuvvetli boyları bölerek birbirinden uzak bölgelerde yerleştirmiştir. Bugün Anadolu’nun değişik yerlerinde Kınık, Avşar, Bayındır, Salur, Bayat, Çepni gibi büyük Oğuz boyları isimleri taşıyan köylere, ailelere rastlanması Selçukluların bu “parçalayarak iskân” politikalarının bir sonucudur. Anadolu'da Günümüzde Bayat, Bayatlar, Bayatlı gibi adlarında, çoğunluğu batı Anadolu'da otuziki yer adları görülür. Afyonkarahisar Yozgat ilin esas adı Bozok ili dir. Ayrıca aynı ad ile anılan Bozok Platosu da il sınırları içerisinde bulunur. Boğazlıyan ilçesinde Oğuz boylarının birebir isimlerini taşıyan pek çok köy mevcuttur. Osmanpaşa Kasabası Bayat, Ankara Bala Küçükbayat ve Çorum'un Bayat ilçelerinin, Bolu'nun Bayat ve Bileciğin Gölpazarı ilçesi içerisinde Bayat köyünün adı bu boyla bağlantılıdır. Ayrıca Adana il merkezinde, Malatya ili Hekimhan ilçesi Hacılar ve dereköylerin de, Şambayadı', AdanailininÇukurovailçesine bağlı 6500 nüfuslu bir mahalledir. Kırıkkale Urfa ve Elazığ illerinde yaşamlarını sürdürmektedir. Diyarbakır'ın Bismil ilçesindeki Köseli köyü de Bayat Türkmenlerinin oluşturduğu bir yerleşim yeridir. Bir bölümü Adıyaman'ın Şambayat (şam-bayadı) kasabasına yerleşmiştir. Büyük bir kesim ise İzmir ilinde, Narlıdere civarına yerleşmiştir. Niğde Altunhisar Bayat koyu bulunmaktadır. En büyük kitle ise Konya/Ereğlisi civarında yaşamaktadır. Bugün kendilerine Bekdikler diyen bu insanlar Dulkadirli popülasyonunun bakiyeleridir. 4. Murad zamanında Maraş, Elbistan yörelerinden bu bölgeye göç ettirilmişlerdir. Bugün bile bu insanların hayatlarında klasik Türkmen, bozkır yaşamının öğelerine sıkça rastlanır. Ayrıca Kayseri Akkışla ilçesi ve Gömürgen kasabası Akkışla ilçesine bağlı bazı köylerin kökeni bayat boyundan gelen oğuzlara dayanır. Kayseri hacılarda da nüfusun yarısından çoğu da bayat boyundan gelmektedir Nevşehir (Kozaklı ilçesi) ve Hacıbektaş İlçesi Büyükkışla Köyü ile (Avanos ilçesi İğdelikışla köyü ve Kuyulukışla Köyü) bölgesinde bayat boyundan gelen aileler yaşamaktadır. Sivas, Kilis, Gaziantep, Halep, Rakka bölgelerinde Bayat boyunun en büyük aşiretlerinden olan Elbeyliler yaşamaktadır. Kırıkkale Balışeyh ilçesi ve Merkezinde yaşayan Pehlivanlı Aşireti, Bayat boyunun en büyük oymaklarından birisini oluşturur. Ailenin elinde 18 nesil geriye giden soyağaçları orijinal hali ile mevcuttur. Yapılan araştırmalar ışığında birçok kitap yazılmıştır. Ayrıntılı bilgiler Oğuzlar kitabında bulunabileceği gibi, Baki Yaşa Altınok'un Gazi Üniversitesi çatısında yaptığı araştırmalardan da edinilebilir. Afganistan'da Günümüzde Afganistan'da Bayat boyundan insanlar Kabil, Mezar-ı Şerif ve diğer küçük köy ve kasabalarda yaşamlarını sürdürmektedir. Irak'ta Günümüzde Irak'ta Bayat boyundan insanlar Erbil, Kerkük, Musul ve diğer küçük köy ve kasabalarda yaşamlarını sürdürmektedirler. İran'da Günümüz İran"da da yer adlarında Bayat, Bayatan, Bayatlu, Bayatlar olarak görünür; bunlar, Arak ile Zanjan yakınlarında, Urmiye yakınlarındaki (Reżāʾīya), Huzestan içinde Daşt-e Mişan'da, Borüjerd yakınlarında ve Horasan'da Daragaz yakınlarındadır. Safevi döneminde İran'da Bayatların toplam gücünün 40.000 aile olduğu tahmin edilir. Dulkadir (Zülqedr) boyu aynı zamanda İran'ın gülestan (Minudeşt) ve Fars eyaletlerinde Bayat'ın bir alt koludur. Azerbaycan'da Azerbaycan'ın altı bölgesinde (Ağcabedi, Deveçi, Neftçala, Şamahı ve Ucar rayonlarında ve Bakü'nün Ahmetli Kasabası'nda). Diğerleri Türkmenistan'da dört ve Türkmenistan sınırına yakın Özbekistan'da bir, Bayat, Bayat-Khadzhi ve Bayat-Sindzhap adında yerleşim yerleri bulunur. Ayrıca, kuzey Suriye'de ve Türkmenistan'da Amuderya üzerinde, bu boydan küçük toplulukların yaşadığı görülür. Önemli Şahsiyetler Fuzulî Dede Korkut Üzeyir Hacıbeyov Ayrıca bakınız Türk Boylarının Tamgaları Bayat Notlar Kaynakça Dış bağlantılar Bayatboyu Com Bayat Boyu