Belarus-Çin ilişkileri

[bullvar_katip]

sağ|küçükresim|Belarus-Çin ilişkilerinin 15. yıldönümünü kutlayan hatıra parası sağ|küçükresim|Belarus-Çin ilişkilerinin 20. yıldönümünü kutlayan posta pulu sağ|küçükresim|Belarus-Çin ilişkilerinin 25. yıldönümünü kutlayan posta pulu [[Dosya:Chinese embassy in Minsk, Belarus 2.jpg|sağ|küçükresim|Minsk'teki Çin Büyükelçiliği]] [[Dosya:Belarus Embassy in Beijing.JPG|sağ|küçükresim|Pekin'deki Belarus Büyükelçiliği]] [[Dosya:Great Stone industrial park (Belarus) — Индустриальный парк Великий камень (Беларусь) 2.jpg|sağ|küçükresim|Minsk Ulusal Havalimanı yakınlarında bulunan ]] [[Dosya:Belarusian police Geely Emgrand (P718, Minsk).jpg|sağ|küçükresim|Belarus'ta Geely markalı polis arabası]] Belarus-Çin ilişkileri, Belarus ile Çin arasındaki hem tarihî hem de günümüzdeki ilişkileri kapsar. Günümüzde bu ilişkilerin taraflarını Belarus Cumhuriyeti ve Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) devletleri oluşturmaktadır. Belarus'un Pekin'de bir büyükelçiliği ve Şanghay, Guangzhou ve Çongçing şehirlerinde başkonsoloslukları vardır. ÇHC'nin Minsk'te işlettiği bir büyükelçiliği vardır. Tarih Belarus ile Çin arasında ilişkilerin kurulmasından önce bile iki ülke arasında temaslar yer almıştı. Ekim Devrimi öncesi Çarlık Rusyası'ndaki günümüz Belarus topraklarında, fabrikalarda çalışan Çinli işçiler vardı. Devrim sonrasında yüzlerce Çinli işçi Bolşevik partizan ordularına katılıp Beyaz Ordu'ya karşı savaştı. İkinci Dünya Savaşı sırasında Tümgeneral 1944 yılı Minsk Taarruzu'na katıldı ve Minsk şehrinin Nazi kontrolünden kurtarılmasında katkıda bulundu. ÇHC 'nın kızı de Minsk'te bulunan bir toplama kampında tutulurken Nazi Ordusu'na karşı direndi. Çin Ordusu tarafında Çin-Japon Savaşı'na katılan Belarus uyruklu Kızıl Ordu askerler de vardı, ve bunların arasında bir havacı subay bir Sovyet Kahramanı olarak tanındı. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra Belarus ve diğer Sovyet ülkeleri bağımsızlığa kavuştu; Çin de yeni bağımsız olmuş Rusya, Ukrayna ve Belarus ülkelerine bir ziyaretçi delegasyonunu gönderdi. Bu delegasyon Ukrayna ziyaretinden sonra Belarus'u ziyaret etmek istemiş, fakat Belarus Hükûmeti, diğer işlerle meşgul olduğunu ve dolayısıyla Çin delegasyonuna ev sahipliği yapamayacağını belirtti, ve delegasyon sonuç olarak Çin'e geri dönmeye zorunda kaldı. ÇHC'nin o dönemki , Çin'in tüm yeni bağımsız eski Sovyet ülkelerini tanıdığını ve bunların her biriyle diplomatik ilişkiler kurmak istediğini duyurdu; buna karşılık olarak Belarus, Çin delegasyonuna ev sahipliği etmeye hazır olduğunu belirtti. Son olarak, Çin Halk Cumhuriyeti ve Beyaz Rusya, diplomatik ilişkiler kurmak için Ocak 1992'de bir bildiri imzaladılar. Belarus Başbakan Yardımcısı 2006 ile 2011 yılları arasında Belarus'un Çin Büyükelçisi olarak çalıştı ve Standart Çince konuşmasını bilir. 10 Mayıs 2015'te ÇHC ve Belarus Cumhuriyeti, boğazlar arası ilişkilerin barışçıl bir şekilde gelişmesine desteklerini ifade eden ve Tayvan'ın bağımsızlığına karşı olduklarını yineleyen ortak bir bildiri imzaladılar. Üstelik Belarus aynı bildiri kapsamında Tayvan'a silah ihraç etmeme sözünü de verdi, ki bu, ÇHC'nin diğer ülkelerle imzaladığı ortak bildirilerde genel olarak bahsedilmeyen bir konudur. Ertesi gün, Çin Cumhuriyeti (Tayvan) Dışişleri Bakanlığı iki ülke arasındaki ortak açıklamadan üzüntü duyduğunu dile getirdi. Eylül 2016'da Çin'e yaptığı devlet ziyareti sırasında Belarus Devlet Başkanı Lukaşenko, Belarus'un "Barış ve Dostluk" Madalyasını Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'e verdi. COVID-19 salgını sırasında iki ülke birbirine büyük miktarlarda tıbbi malzeme sağladı. Belarus, Çin'e yardım sağlayan ilk ülkelerden biridir. Belarus Cumhuriyeti Bilgi Bakanı , Çin ile Belarus arasındaki ilişkiyi "demir" dostluk olarak nitelendirdi. Ekonomik ve ticarî ilişkiler 2012 yılında Çin anakarasının Belarus'a ihracatı 2,24 milyar ABD doları değerindeyken, Belarus'un Çin anakarasına ihracatı 452 milyon ABD doları değerindeydi. Çin'in Belarus'a ihracat ettiği mallar makine, metal ürünleri, kimyasal ürünler vb. içerirken, Belarus Çin'e ağırlıklı olarak kimyasal ürünler ihracat etmektedir. Minsk'in 15 kilometre dışında bulunan Çin-Belarus Sanayi Parkı, Belarus ile Çin arasındaki en büyük ekonomik işbirliği projesi ve Belarus'un yatırım çekmek amacıyla kurduğu en büyük projedir. Park; endüstriyel, finansal, bilimsel ve diğer ticari faaliyetler için tesislere sahip yerel bir özel ekonomik bölgedir. Yatırımcılara Belarus Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile öngörülen faydalar ve garantiler sağlar ve bağımsız kaynaklardan gelen her türlü sermayeyi karşılar. Bunun dışında, Belarus Hükûmeti'nin Çinli şirketlerle diğer işbirlikleri de mevcuttur, ör. yol genişletme projeleri. Seyahat ve vizeler 10 Haziran 2018 tarihinde Belarus ve ÇHC, umuma mahsus pasaporta sahip vatandaşlarına birbirlerinin ülkelerine vizesiz seyahat etmelerine izin veren bir anlaşma imzaladılar. 10 Ağustos 2018'de bu anlaşma resmen yürürlüğe girdi. Anlaşmaya göre, Çin pasaportu sahibi Çin vatandaşları vize gerekmeksizin tek seferlik olarak 30 günlüğüne, bir sene içerisinde de toplam 90 günlüğüne Belarus'a girip kalabilirler. Belarus pasaportu sahibi da aynı şekilde vize gerekmeksizin tek seferlik olarak 30 günlüğüne, bir sene içerisinde de toplam 90 günlüğüne Çin anakarasına girip kalabilirler. Belarus pasaportu sahipleri ayrıca Hong Kong ve Makao özel idarî bölgelerini vize gerekmeksizin 30 günlüğüne seyahat edebilirler. Kültürel ilişkiler Ekim 2014 itibarıyla Belarus'un üç tane üniversitesinde kurulmuştur: , ve . Bu enstitülerin ana araştırma alanları Çin sorunları, Antik Çin kültürü, ve Çin-Belarus teknoloji işbirlikleridir. Belarus Ulusal Teknik Üniversitesi'ndeki Konfüçyüs Enstitüsü 2014 yılında kuruldu ve Dünya çapında teknolojiye odaklanan ilk Konfüçyüs Enstitüsü'dür. Belarus Başbakan Yardımcısı Tozik, Konfüçyüs enstitülerinin Çin ve Belarus arasındaki büyük ölçekli işbirliği projeleri için yetenekler sağlayabileceğini söyledi ve yerel Konfüçyüs enstitülerinin geliştirilmesine destek verdi. 2015 yılında Belarus ile Çin, seçkin Belaruslu öğrencilere burs vermeye devam etme ve Belarus'ta Çince öğretiminin gelişimini destekleme sözünü veren bir anlaşmaya vardılar. Ayrıca bakınız Çin'in dış ilişkileri Dipnot Kaynakça Dış bağlantılar (Belarusça, Çince ve Rusça) (Belarusça, Çince ve Rusça) (Çince ve Rusça) Çin Kategori:Çin'in ikili ilişkileri