Bir sonraki Libya cumhurbaşkanlığı seçimi

bullvar_katip · 27 Mayıs 2024

Libya cumhurbaşkanlığı seçiminin başlangıçta 10 Aralık 2018'de yapılması planlanmış, ancak Halife Hafter'in Batı Libya Taarruzu nedeniyle ertelenmişti. Seçimin daha sonra 24 Aralık 2021'de yapılması planlanmıştı ancak Yüksek Ulusal Seçim Komisyonu (YUSK) başkanının ülke çapındaki seçim komitelerinin feshedilmesi emrini vermesinin ardından süresiz olarak ertelendi. Arka plan 2017 3 Mart 2017'deki sürpriz bir saldırıda İslamcıların çoğunlukta olduğu Bingazi Savunma Tugayları, Libya Ulusal Ordusu destekli Temsilciler Meclisine ait bir dizi petrol limanını ele geçirdi. 7 Mart 2017'de limanlar Ulusal Mutabakat Hükümeti'ne devredildi. Temsilciler Meclisi, BST'nin limanları ele geçirmesini "terörist saldırılar" olarak nitelendirerek daha önce UMH ile üzerinde anlaşmaya vardığı BM aracılı barış anlaşmasını terk etti. Meclis daha sonra Libya seçim komisyonunu "Şubat 2018'den önce cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerine hazırlanmak için gerekli tüm düzenlemeleri" yapmaya çağırdı. 2018 Mayıs 2018'de Ulusal Mutabakat Hükûmeti liderlerinin ve Hafter'in Libya Ulusal Ordusu temsilcilerinin, 10 Aralık'ta parlamento ve cumhurbaşkanlığı seçimleri yapmak için 16 Eylül'e kadar yasal bir çerçeve oluşturma konusunda anlaştıkları Paris, Fransa'da görüşmeler gerçekleşti. Anlaşmayı kabul eden dört kişi şunlardı: Fayiz es-Serrac (Ulusal Mutabakat Hükûmeti başkanı), Halife Hafter (Libya Ulusal Ordusu başkanı), Akile Salih İsa (Temsilciler Meclisi başkanı) ve Halid el-Mişri (Yüksek Danıştay başkanı). Bu, İnsani Diyalog Merkezi'nin Libya Ulusal Konferansı'nın hazırlık aşaması için hazırladığı ve istişare sürecine katılan Libyalıların "mevcut siyasi durumla ilgili yorgunluğu ve hayal kırıklığını dile getirdiği ve yeni bir sistemi başlatmak için bir seçim veya başka bir büyük değişiklik çağrısında bulunduğu" belirten nihai raporu tarafından desteklendi. Temmuz ayında, Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, UMH Başbakanı Fayiz es-Serrac ile seçimlerin ilerlediğinden emin olmak ve Fransa'nın seçim için 1 milyon ABD doları bağışladığını duyurmak için Libya'yı ziyaret etti. İtalya Başbakanı Giuseppe Conte, Ağustos 2018'in başlarında, Fransa'nın baskısına rağmen, yıl sonunda seçimlerin yapılacağından şüphe duyduğunu belirtti ve İtalya'nın Libya Büyükelçisi Giuseppe Perrone bu görüşü yineledi. İtalya'nın Trablus Büyükelçiliği daha sonra yaptığı açıklamaların Libya Temsilciler Meclisi tarafından eleştirilmesinin ardından Perrone'nin seçimi ertelemeye çalıştığını yalanladı. Birleşmiş Milletler Libya temsilcisi Hasan Salamé, devam eden çatışmalar nedeniyle Aralık 2018'de bir seçimin olası olmadığını belirtti. Kasım 2018'de Libya'nın önde gelen siyasi figürleri, Libya Çatışması'nı çözmek amacıyla iki günlük Palermo Konferansı'na katıldılar, ancak bir ilerleme sağlanamadı. 2019 Başlangıçta 14-16 Nisan 2019 olarak planlanan ancak Hafter'in Trablus'un kontrolünü UMH'den almak için başlattığı askeri operasyonun başlamasıyla ertelenen Libya Ulusal Konferansı'nın başlıca amaçlarından biri, Libya Temsilciler Meclisi ve Yüksek Danıştaya 2019 seçimlerinin yöntem ve tarihlerini önermekti. Genel Ulusal Kongre'nin (GUK) 8/2013 sayılı kararına göre, seçimleri organize etmenin pratik yönlerinden sorumlu organ Yüksek Ulusal Seçim Komisyonu'dur (YUSK). YUSK'nin GUK'nin 17/2013 sayılı kararında belirtilen prosedürleri izlemesi bekleniyor. YUSK Kurulu, İmad eş-Şadli es-Sayah, Rabab Muhammed Halab, Abdülhekim eş-Şaab Belkhair ve Ebubekir Ali Marda'dan oluşuyordu. 2019 Libya yerel seçimleri, parlamento ve cumhurbaşkanlığı seçimlerinden önce, Mart ve Nisan 2019'da 20 bölgede gerçekleştirildi ve 2019'da diğer şehirlerde daha fazla planlanan seçimler yapıldı. Yerel seçimler, YUSK ile yakın işbirliği içindeki Belediye Meclisi Seçimleri Merkez Komisyonu tarafından koordine edilir. 2019'da Libya Meclis Başkanı Akile Salih, 2020'de seçimlerin yapılabileceğini duyurdu. 2020 16 Eylül 2020'de Fayiz es-Serrac, Ekim 2020'nin sonuna kadar görevinden ayrılacağını açıkladı. Bu, 2020 Libya protestolarının Trablus, Bingazi ve Libya'nın diğer şehirlerinde başlamasının ilk ayından sonra gerçekleşti. 2021 23 Eylül 2021'de Hafter, seçimde potansiyel bir yarış için görevini LUO komutanlığından geçici olarak geri çekti. Libya yasalarına göre yetkililerin seçimlere katılmadan üç ay önce mevcut çalışmalarını askıya almaları gerekiyor Erteleme Ertelemeler; oylama takvimi, ana adayların uygunluğu ve bir sonraki cumhurbaşkanı ve parlamentonun nihai yetkileri de dahil olmak üzere, seçimi düzenleyen temel kurallar hakkındaki anlaşmazlıkların bir sonucuydu. İlk turun planlanmasından günler önce, halka resmi bir aday listesi sunulmadığı ve resmi bir kampanya yürütülmediği için seçim zaten havadaydı. 22 Aralık'ta Libya parlamentosu ertelemeyi onayladı. Seçim kurulu başkanı, yeni bir tarih vermeden “Teknik, adli ve güvenlik raporlarını inceledikten sonra, seçim yasasının öngördüğü 24 Aralık 2021 tarihinde seçimlerin yapılmasının imkansız olduğunu size bildiririz” dedi. Foreign Policy gecikmenin nedenlerinin "sürecin birbiriyle ilişkili iki konu tarafından kuşatılması" olduğunu özetledi: mevcut bağlamda bir cumhurbaşkanlığı seçimi yapma fikri üzerindeki farklılıklar ve bunun sonucunda seçimler için bir çerçeve üzerinde gerekli fikir birliğine ulaşılamaması. Birleşik Krallık, Fransa, Almanya, İtalya ve ABD, Libya'ya ertelenen cumhurbaşkanlığı seçimleri için hızlı bir şekilde yeni bir tarih belirleme çağrısında bulundu. YUSK, yeni tarihin belirlenmesinden Temsilciler Meclisi'nin sorumlu olduğunda ısrar etti. Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih, seçimleri denetlemekten sorumlu seçim komitesinin ocak ayı sonuna kadar ertelenen cumhurbaşkanlığı ve yasama seçimleri için "kesin" bir tarih belirlemesi gerektiğini söyledi. BM'nin Libya Özel Danışmanı Stephanie Williams, Associated Press'e yaptığı açıklamada, ülkedeki 2,8 milyon seçmenin BM aracılığı ile hazırlanan 2020 yol haritası ile haziran ayına kadar oy kullanmalarının hala "çok makul ve mümkün" olduğunu söyledi. 23 Ocak 2022'de Geçici Başbakan Abdulhamid Dibeybe, ertelenen cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimleri yapılmadan önce bir anayasa oluşturulması çağrısında bulundu. Bir ay sonra, 22 Şubat'ta Dibeybe, seçimleri Haziran 2022'de düzenleme planını açıkladı. Daha sonra 2022'nin sonunda seçim yapılmasını önerdi. O zamandan beri seçim gerçekleşmedi ve planlar başarısız olarak ülkeyi krizde bıraktı, ancak Dibeybe'nin müttefikleri tarafından bu konular üzerinde çalıştığı bildirildi. Bunun nedenlerinden biri, askeri personelin yanı sıra çifte vatandaşların da seçimlerde aday olmasının yasaklanması konusunda anlaşmaya varılamaması. Şubat 2023'te Birleşmiş Milletlerin Libya'daki mevcut elçisi Abdoulaye Bathily, seçimler konusunda anlaşmaya varmak için yeni bir girişimde bulunulduğunu bildirdi. Libyalı bir siyasetçi ve BM destekli Libya siyasi diyalog sürecinin bir üyesi olan Guma el-Gamaty, krizin çözümünün ya Temsilciler Meclisi ve Yüksek Danıştayın iktidarı bırakma konusunda isteksiz görünmeleri nedeniyle Başkanlık Konseyi tarafından bypass edilmesi ya da önce parlamento seçimlerinin yapılması olduğunu belirtti. Seçim sistemi Libya cumhurbaşkanı, beş yıllık bir dönem için iki turlu sistemle seçiliyor. Ağustos 2021 itibarıyla Libya seçimlerinde oy kullanmak üzere 2,83 milyon kişi kayıtlıydı. Cumhurbaşkanlığı adayları Cumhurbaşkanlığı adayları için kayıtlar 7 Kasım'da başladı ve 22 Kasım'a kadar sürdü. Eski Libya lideri Muammer Kaddafi'nin oğlu Seyfülislam Kaddafi, 14 Kasım 2021'de adaylığını kaydetti. Libya Ulusal Ordusu Komutanı Halife Hafter, 16 Kasım'da adaylığını kaydetti. İhya Libya Partisi Genel Başkanı Arif Nayid, adaylığını 17 Kasım 2021'de sundu. Başbakan Abdulhamid Dibeybe adaylığını 21 Kasım'da kaydetti. Eski Dışişleri Bakanı ve Libya Devrimci Komuta Konseyi kurucu üyesi Abdülmunim el-Huni 22 Kasım'da adaylığını kaydetti. Toplamda 96 erkek ve iki kadın aday olarak kayıt yaptırdı. YUSK tarafından 24 Kasım'da 73 cumhurbaşkanlığı adayından oluşan bir ön liste yayınlandı. Aralarında Seyfülislam Kaddafi, Nuri Ebusehmen, Beşir Salih Beşir ve Ali Zeydan'ın da bulunduğu yirmi beş aday seçimden diskalifiye edildi. Kaddafi, Ebusehmen ve Salih; seçim yasasının 10/7 maddesi uyarınca bir suçtan hüküm giydikleri için diskalifiye edildi. Kaddafi ayrıca temiz bir sabıka kaydı gösteren bir sertifika vermediği için Madde 17/5 uyarınca diskalifiye edildi. Zeydan, 10/2 maddesi uyarınca birden fazla uyruğu olduğu için ve 11. maddesi uyarınca 5000 destekçisi olmadığı için diskalifiye edildi. Seçim yasasına göre, diskalifiyelere karşı yapılacak itirazlar yargı tarafından karara bağlanacaktır. 28 Kasım'da Trablus Temyiz Mahkemesi, teklifine karşı yapılan iki itirazı kabul ettikten sonra, mevcut başbakan Abdulhamid Dibeybe'in adaylığını reddetti. İlk temyiz, cumhurbaşkanı adayları Arif Ali Nayid, Osman Abdülcelil, Muhammed el-Muntasır ve Libya Siyasi Diyalog Forumu üyeleri Ahmed eş-Şerkasi ve es-Sayda el-Yakubi tarafından, ikinci temyiz ise cumhurbaşkanı adayı Fathi Başağa tarafından yapıldı. 30 Kasım'da Libya Mareşali Halife Hafter, Zaviye Asliye Mahkemesi'nin adaylığına karşı yapılan itirazı kabul etmesinin ardından cumhurbaşkanlığı seçimlerinden diskalifiye edildi. 1 Aralık'ta YUSK tarafından diskalifiye edilen dört aday olan Abdulhamid Dibeybe, Nuri Ebusehmen, Salama el-Giveil ve Fethi Benşatvan; Trablus Temyiz Mahkemesi tarafından yeniden oy pusulasına alındı. 2 Aralık'ta Seyfülislam Kaddafi, Sabha Temyiz Mahkemesinin cumhurbaşkanlığı adayları listesinden diskalifiye edilmesine karşı yaptığı itirazı kabul etmesinin ardından yeniden oy pusulasına alındı. 6 Aralık'ta Trablus Temyiz Mahkemesi'nin alt Zaviye mahkemesinin 30 Kasım tarihli kararını reddetmesinin ardından Halife Hafter cumhurbaşkanlığı seçimlerine geri döndü. Adaylar Ayrıca bakınız Yüksek Ulusal Seçim Komisyonu Kaynakça Dış bağlantılar Yüksek Ulusal Seçim Komisyonu Kategori:Libya'da seçimler

Ara

Ara

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

Bir sonraki Libya cumhurbaşkanlığı seçimi

bullvar_katip

Administrator

Benzer konular

Tema özelleştirme sistemi

Tam ekran yada dar ekran

Izgara yada normal mod

Forum arkaplan resimleri

Sidebar blogunu kapat/aç

Yapışkan sidebar kapat/aç

Radius aç/kapat

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi