Bizans-Bulgar Savaşı (894-896)

bullvar_katip · 28 Mayıs 2024

Bizans-Bulgar Savaşı (894–896) Ticaret savaşı olarak da adlandırılan, VI. Leon'un Bulgar pazarını Konstantinopolis'ten Selanik'e taşıması kararıyla Bulgar tüccarlarının giderleri büyük ölçüde artması nedeniyle, Bulgar İmparatorluğu ile Bizans İmparatorluğu arasında çıkan mücadeledir. 894 yılında savaşın ilk evrelerinde Bizans ordusunda yenilginin ardından VI. Leon, Bulgaristan'ın kuzeydoğusundaki bozkırlarda yaşayan Macarlardan yardım istedi. 895 yılında, Bizans donanması tarafından desteklenen Macarlar, Dobruca'yı istila etti ve Bulgar birliklerini mağlup ettiler. I. Simeon mütareke çağrısında bulundu ve Peçeneklerden yardım alana kadar Bizanslılarla müzakereleri kasıtlı olarak uzattı. Bulgarlar ve Peçenekler arasında köşeye sıkışan Macarlar, Bulgar ordusunun elinde ezici bir yenilgiye uğradı ve batıya doğru göç ederek Pannonia'ya yerleşmek zorunda kaldılar. Macar tehdidinin ortadan kalkmasıyla, Simeon ordularını güneye yönlendirdi ve 896 yazında Bizans ordusunu Bulgarofigon Muharebesi'nde mağlup etti ve Bizans'a Bulgar şartlarını kabul etmeye zorladı. Savaş, Konstantinopolis'taki Bulgar pazarını eski haline getiren ve Balkanlar'da Bulgar hakimiyetini teyit eden bir barış antlaşması ile sona erdi. Bizans İmparatorluğu, yakalanan Bizans askerlerinin ve sivillerin geri gönderilmesi karşılığında Bulgaristan'a yıllık bir haraç ödemekle zorunda kaldı. Antlaşma uyarınca, Bizans, Karadeniz ile Yıldız Dağları arasında bölgeyi Bulgaristan'a bıraktı. Birkaç ihlale rağmen anlaşma 912'de VI. Leon'un ölümüne kadar resmi olarak sürdü. Arka plan sol|küçükresim|upright=0.91|alt=A map of the Bulgarian Empire in the late 9th century|9. yüzyılın ikinci yarısında Bulgaristan haritası.I. Boris (852-889 arası hükümdar) döneminde Bulgaristan, büyük değişiklikler gördü— ülkenin Hristiyanlaşması ve Orta Çağ Bulgar edebiyatının ve alfabesinin oluşturulması ve konsolide edilmesinin başlangıcını işaret eden Azizler Kiril ve Methodios'un öğretilerinin kabul edilmesi. Roma Papalığı ve Konstantinopolis Patrikliği ile yapılan yoğun görüşmeler sonrasında Bulgaristan, yeni dini doğrudan Bizans İmparatorluğu ile ilişkilendiren ve ülkenin Bizans etkisinde kalacağından endişe eden bir kısım soyluların arasında hoşnutsuzluğa neden olan Doğu Ortodoks Hristiyanlığı'na döndü. I. Boris'in en büyük oğlu Vladimir Rasate'nin (889-893 arası hükümdar) geleneksel Bulgar dini Tengricilik'i yerine getirme girişiminin başarısızlığından sonra 893'te toplanan Preslav Konseyi sırasında, kilise dilinin Yunanca yerine Eski Bulgarca olmasına karar verildi, Bizans din adamları sürgün edilecek ve yerini Bulgarlar atanacaktı. Konsey, I. Boris'in Bizans İmparatorluğu'ndan kültürel ve dini bağımsızlığı güvence altına alma arzusunu imzaladı ve soylular arasında kaygıları hafifletti. Ayrıca Hristiyanlaştırmadan sonra doğan ve "barış çocuğu" olarak adlandırılan üçüncü oğlu Simeon'un, sonraki Bulgaristan Prensi olacağı kararlaştırıldı. Bu olaylar, Bizans'ın yeni Hristiyanlaştırılmış ülke üzerindeki nüfuzunu sürdürme umutlarına son verdi. Savaşın başlangıcı [[Dosya:BulgarianDelegationLeonVI.jpg|sağ|küçükresim|upright=1.36|alt=A page from a medieval manuscript|Bulgar delegasyonu ve VI. Leon, Madrid Skilicis.]] 894 yılında VI. Leon'un (886-912 arası hükümdar) önde gelen bakanı ve basileopator Stilianos Zaucis, imparatoru Bulgar pazarını Konstantinopolis'ten Selanik'e taşımaya ikna etti. Bu taşınma, yalnızca özel çıkarları değil fakat aynı zamanda Bulgaristan'ın uluslararası ticari önemini ve 716 Antlaşması ile düzenlenmiş Bizans-Bulgaristan ticareti ilkesini ve En çok gözetilen ulus kaydı üzerine sonraki anlaşmaları da etkiledi. Bulgar tacirlerin Konstantinopolis'te yaşamalarına izni veriliyor, kendi kolonilerinde ikamet ediyorlar ve uygun vergiler ödüyorlardı. Şehir, Avrupa ve Asya'nın her yerinden gelen ticaret yollarının önemli bir varış noktasıydı ve Bulgar pazarının Selanik'e taşınması, Bulgar tacirlerin doğudaki mallara doğrudan erişimlerinin kesilmesi ve yeni koşullar altında onların Stilianos Zaucis'ın yakın ortakları olan komisyoncular aracılığıyla bu malları satın almak zorunda kalmaları anlamına geliyordu. Selanik'te Bulgarlar, Stilianos Zaucis'in dostlarını zenginleştiren mallarını satmak için daha yüksek vergiler ödemeye zorlandılar. Bizans vak'anüvis Oi meta Theofanin çatışmanın nedenlerini şöyle anlatır: Konstantinopolis'taki tüccarların devrilmesi, Bulgar ekonomik çıkarları için ağır bir darbe oldu. Tüccarlar, I. Simeon'a şikayet ederken, konuyu VI. Leon'a taşıdı, ancak başvuru cevapsız kaldı. Bizans'ın vak'anüvislerine göre, savaş ilan etmek ve Bizans tahtını ele geçirme planlarını uygulamak için bahane arayan Simeon, saldırarak, bazen Avrupa'daki ilk ticaret savaşı olarak adlandırılan (uygunsuz bir şekilde) olayı başlattı. Bununla birlikte, Vasil Zlatarski ve John Fine gibi birçok tarihçi, iddiaların olası olmadığını düşünerek, Simeon'un hükümdarlığının başında gücünü pekiştirmeye ihtiyaç duyduğu ve imparatorluk hırslarının henüz billurlaşmadığını, bu nedenle askeri müdahalenin Bulgar ticari çıkarlarını savunmak için savunma amaçlı bir eylem olduğunu savunurlar. Başlangıç seferleri ve Macar müdahalesi Bizans'ın Araplarla doğudaki çarpışmaları nedeniyle Balkan vilayetlerini savunmasız bırakmasını kullanarak, 894 sonbaharında Simeon Bizans Trakya'sını istila etti. VI. Leon, aceleyle Prokopios Krenites ve Kourtikios isimli generalleri ile pek çok arkhon komutasında Hazar paralı askerlerden oluşan İmparatorluk Muhafızları'nın da bulunduğu bir ordu kurdu. Makedonya Theması'ndaki (modern Doğu Trakya) muhtemelen Hadrianapolis civarındaki savaşta, Bizanslar yenildi ve komutanları yok oldu. Hazarların çoğu yakalandı ve Simeon burunlarını kesip "Romalıların [yani Bizanslıların] utanmaları için başkentte [Konstantinopolis] yolladı". Bulgarlar bölgeyi yağmaladı ve pek çok esir alarak kuzeyde döndüler. Bu başarısızlık Bizans'ı, o zamanlar Dinyeper ile Tuna arasındaki bozkırlarda yaşayan Macarlardan yardım aramaya zorladı. VI. Leon, elçisi Nicetas Scleros'u, armağanlar vermek ve Bulgarlara karşı kışkırtmak için 894 ya da 895 yılında Macar liderleri Árpád ve Kurszán'a gönderdi. Aynı zamanda, 894 sonbaharında VI. Leon, Regensburg'a Doğu Frank kralı Karantanyalı Arnulf'a Anastasios isimli birini gönderdi. Bu misyon amacıyla ilgili günümüze hiçbir kayıt ulaşmamıştır, büyük olasılıkla Arnulf ve I. Simeon'un öncülüVladimir Rasate arasında var olan bir Alman-Bulgar ittifakını caydırmak için önleyici bir hareketti. 895 yılının başında yetenekli general Yaşlı Nikiforos Fokas Konstantinopolis'e çağrıldı ve büyük bir ordu başında Bulgarlara karşı gönderildi. Simeon, kuvvetlerini Fokas'la yüzleşmek için güney sınırı boyunca yoğunlaştırırken, Amiral Eustathios Argyros'un komutasındaki Bizans donanması, Macarlara yardım etmek için Tuna Deltası'na doğru yola çıktı. I. Simeon'un geri çekeceğine inanan VI. Leon barış önermek için elçisi Konstantinasios'u gönderdi. Konstantinopolis Üniversitesi'nde okuyan ve Bizans diplomasisini tanıyan I. Simeon, Bizans'ın uzlaşmasından kuşkulandı ve Constantinasios'a casusluk yaptı ve onu gözaltına aldı. Bizans donanmasının hareketini engellemek için Tun'ya demir bir zincir çekti ve ordusunun büyük kısmının kuzeye doğru yerini değiştirdi. Ancak Bizanslar zinciri kırmayı başardı ve Macar ordularını nehrin güneyine naklettiler. Árpád oğlu Liüntika önderliğindeki Macarlar, Dobruca'yı talan ettiler ve kişisel olarak I. Simeon tarafından komuta edilen, Bulgar ordusunu mağlup ettiler. Simeon, Drastar'ın güçlü kalesine sığınırken, Macarlar bir direnç ile karşılaşmadan başkent Preslav'ın eteklerine ulaşarak, talan edip ve yağmaladılar. Kuzeyden çekilmeden önce, Macarlar binlerce tutsağı Bizans'a sattılar. Barış görüşmeleri sol|küçükresim|upright=0.91|alt=A medieval seal|I. Simeon'un mührü. Simeon, iki cephedeki savaşın zor olduğu bir ortamda Amiral Eustathios aracılığıyla, Macar tehdidiyle başa çıkmak için zaman kazanmak amacıyla Bizans esirlerini geri vermeyi vadeden bir barış önerisi gönderdi. VI. Leon memnuniyetle uyarak Eustathios ve Nikiforos Fokas'a çekilmeleri için emir vedi ve diplomat Leon Hoirosfaktis'i Bulgaristan'a gönderdi. Tam da Simeon'un hedeflediği buydu. Leon Hoirosfaktis bir kalede gözaltına alındı ve art arda huzura çıkması reddetti. Bunun yerine Simeon, görüşmelerin uzatılması, Bizans önerilerinin ifadeleri konusunda şüpheler göstererek, açıklamalar istemek ve yeni talepler eklemek için kendisiyle mektup alışverişinde bulundu. Esas meselesi tutsakların değişimi idi— Bizans'ın önceliği, 894 Bulgar seferi sırasında yakalanan tutsakları serbest bıraktırmaktı. Hoirosfaktis'e yazdığı mektuplardan birinde, I. Simeon, imparator ile alay ederek diplomatik becerilerini gösterir: Hoirosfaktis, Simeon tarafından Leon'un gelecekten haber veremeyeceğini ve esirlerin geri dönüşünü reddettiğini iddia etmek için kullandığı belirsiz bir cevapla cevapladı ve müzakereleri daha da uzadı. Macarların yenilmesi ve Bulgarofigon Muharebesi Leon Hoirosfaktis ile yazışmalar el değişirirken, Simeon, Macarların doğu komşuları Peçenekler ile ittifak yapmak için elçiler gönderdi ve 896'nın başında Bulgarlar ve Peçenekler Macar topraklarına iki cepheden saldırdı. belirleyici muharebede Bulgar ordusu, Güney Bug nehri boyunca bozkırlarda Macarları ezici bir şekilde mağlup ettiler. Mücadele öyle kanlıydı ki muzaffer Bulgarların 20.000 binicilerini kaybettikleri söylenir. Aynı zamanda Peçenekler batı yönünde ilerlediler ve Macarların topraklarına dönmesini engellediler. Macarların aldığı darbe öylesine ağırdı ki, yeni iyi olanaklar arayışıyla daha batıya göç etmek zorunda kaldılar ve sonunda Pannonia Havzasına yerleşerek güçlü Macaristan Krallığı'nı kurdular. [[Dosya:Boulgarofygon.jpg|küçükresim|sağ|upright=1.36|alt=A page from a medieval manuscript|Bulgarofigon'da Bulgarlar Bizanslıları bozguna uğratıyorlar, Madrid Skilicis.]] Macar tehdidinin ortadan kalkmasıyla Simeon, "zaferi ile gurur duyan" Preslav'a geri döndü ve daha sonraki barış görüşmeleri için bir ön koşul olarak bütün Bulgar tutsaklarının geri verilmesini talep etti. Doğu'da Araplar ile karşı karşıya olan, Stilianos Zaucis'in entrikalarından dolayı utanç duyan ya da 896 başlarında hayatını kaybeden yetenekli general Nikiforos Fokas'ın hizmetlerinden yoksun kalıp zor durumda düşen VI. Leon, boyun eğmek zorundaydı. Leon Hoirosfaktis ve Simeon'un güvenilir bir adamı olan Theodoros adlı bir Bulgar elçisi başarıyla uygulanan transferi düzenlemek üzere Konstantinopolis'e gönderildiler. Bunu zayıflığın bir işareti olarak yorumlayan Simeon, tüm Bulgarların serbest bırakılmadığını iddia ederek 896 yazında Trakya'yı istila etti. Bizanslar Araplarla zor bir ateşkes sağladılar ve Avrupa'ya "tüm thema ve tagma" aktardılar,, bir başka deyişle imparatorluğun tüm güçlerini. Birlikler, Fokas'ın yeteneklerinden yoksun olan Domestikos ton sholon Leo Katakalon'un emrine verildi. İki ordu Bulgarofigon Muharebesi'nde çatışmaya başladı ve Bizanslar ağır bozguna uğradılar— ikinci komutan protovestiarios Theodosius da dahil olmak üzere askerlerin çoğu yok oldu. Katakalon birkaç hayatta kalan ile kaçmayı başardı. Yenilgi öylesine ağırdı ki bir Bizans askeri münzevi bir hayatı seçip ve Luka Stilit adı altında bir sofuya dönüşmüştü. Bizans kaynakları savaşın sonunu kaydetmemişlerdir, dönemin Arap tarihçisi Taberî'nin anlatımına göre, Bulgarlar Konstantinopolis'e yürüdü. VI. Leon, paniğe kapıldı, bu yüzden Arap savaş esirlerini silahlandırıp ve özgürlükleri karşılığında onları Bulgarların karşısına göndermeyi düşündü, fakat sonunda bu fikri terk etti. Bizanslılar Bulgar taleplerini kabul edene kadar daha fazla müzakerelere devam edildi. Neticeleri [[Dosya:SimeonHungariansRadzivillChronicleFol14r.jpg|küçükresim|sağ|upright=1.36|alt=A page from a medieval manuscript|Bizans-Bulgar Savaşı (894-896) sırasında bir muharebe tasviri, Radziwiłł Vakayinamesi]] Savaş, Bulgaristan'ın Balkanlar üzerindeki hakimiyetini teyit eden bir barış antlaşması ile sona erdi, Bulgarların En çok gözetilen ulus kaydı tekrar geldi, ticaret kısıtlamalarını kaldırdı ve Bizans İmparatorluğu'nu yıllık haraç ödemeye zorladı. Antlaşma uyarınca, Bizans, Karadeniz ile Yıldız Dağları arasında bir alan Bulgaristan devredildi. Buna karşılık, Bulgarlar, 120.000 olduğu iddia edilen yakalanan Bizans askerlerini ve sivilleri serbest bıraktılar. Barış antlaşması, 912 yılında VI. Leon'un ölümüne kadar yürürlükte kaldı; ancak I. Simeon, 904'te Selanik'in Yağmalanması'nı takiben bu antlaşmayı ihlal edip Makedonya'da daha fazla bölgesel imtiyazlar çıkardı. Bulgar hükümdarı sonuçlardan memnun kaldı ve siyasi hırslarını gerçekleştirmek için— Konstantinopolis'te tac giymek— Bizans İmparatorluğu üzerinde üstünlüğünü dikkate aldı. Fakat başarıya rağmen, I. Simeon, İmparatorluğu iyiye götürebilmek için hala yapılması gereken çok şey olduğunu fark etti. Kendi politik ve ideolojik tabanına ihtiyacı vardı ve Preslav'da Konstantinopolis'e rakip olabilmesi için iddialı bir inşaat programı başlattı. Buna ek olarak, I. Simeon, Petar Gojnikoviç'in hükümdar olarak tanınmasına karşılık, Batı Balkanlar üzerindeki Bizans etkisini azaltmak için Sırbistan Prensliği'ne yetki vererek önlemler aldı. Dobruca'nın Macarların elinde yıkımı, Bizans diplomasisinin etkisi altında kuzeyden Bulgaristan'ın ne kadar savunmasız hale geldiğini gösterdi. Simeon, Bizans'ın Sırplar veya Peçenekler ile müttefik olma çabalarına karşı koymayı başardı ve Bizanslıların tarihlerinin en büyük felaketlerden birinde yenildikleri Achelous Muharebesi'nde yalnız başına savaşmalarını sağlayarak, bu deneyim 917'de çok iyi bir sonuç verdi. Ayrıca bakınız Kaynakça Notlar Özel Genel Dış bağlantılar Kategori:Bizans-Bulgar savaşları Kategori:Macaristan'ın savaşları Kategori:890'larda çatışmalar Kategori:9. yüzyılda Bulgaristan Kategori:890'larda Bizans Kategori:Birinci Bulgar İmparatorluğu'nun savaşları Kategori:894 Kategori:896

Ara

Ara

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

Bizans-Bulgar Savaşı (894-896)

bullvar_katip

Administrator

Benzer konular

Tema özelleştirme sistemi

Tam ekran yada dar ekran

Izgara yada normal mod

Forum arkaplan resimleri

Sidebar blogunu kapat/aç

Yapışkan sidebar kapat/aç

Radius aç/kapat

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi