Bornova

bullvar_katip · 21 Mayıs 2024

Bornova, Türkiye'nin İzmir ilinin bir ilçesidir. İlçenin doğusunda Kemalpaşa, güneyinde Buca, batısında Konak ve Bayraklı, kuzeybatısında Karşıyaka ve Menemen ilçeleri, kuzeyinde Manisa ili bulunmaktadır. Yamanlar Dağı'nın eteğinde, 38 derece kuzey enlem ve 27 derece doğu boylamı üzerinde yer alır. İzmir kent merkezinin 8km kuzeydoğusunda, İzmir Körfezi'nden 3km doğudadır. Belediye teşkilatı 1882 yılında kurulmuş, 1957 yılında ilçe hâline gelmiştir. Yüzölçümü 220km2'dir. Ege Üniversitesi'nin ana kampüsü ve üniversite ile aynı adı taşıyan, Türkiye'nin en büyük hastanelerinden biri olan Ege Üniversitesi Hastanesi bu ilçede bulunmaktadır. Ayrıca Yaşar Üniversitesi'nin Selçuk Yaşar yerleşkesi de Bornova Ağaçlıyol mevkiindedir. İki büyük askeri birliğin yanı sıra, İzmir-İstanbul, İzmir-Ankara, İzmir-Aydın ve İzmir-Çanakkale karayolu ağlarının merkezinde bulunması, 2000 yılında metronun Bornova'ya uzanması ve İzmir Otogarı'nın ilçe içinde konuşlandırılmış olması ve Bornova-Kavaklıdere-Işıkkent üçgeninin sanayi bölgesi olarak saptanması ve 4 sanayi sitesinin yerleşim alanı içinde bulunması, Bornova'nın gelişimine bugün ve gelecekte etki yapacak unsurların başında gelmektedir. Kavaklıdere, Çiçekli, Kayadibi ve diğer semtleriyle İzmir'in akciğeri konumunu sürdürmektedir. Tarihçe [[Dosya

atersonMansion Bornova originalstate.jpg|küçükresim|sağ|Bornova'nın ünlü yapılarından tarihî Peterson Köşkü]] İsmi Osmanlı kayıtlarında Birunabad olarak geçmiş ise de, Farsça "dış, harici" anlamına gelen "birun" kelimesinin, genellikle yer isimlerinde bir özel isimle birlikte kullanılan "-abad" takısı (İslamabad, Haydarabad gibi) ile pek uyuşmaması, Birunabad'ın başka bir ismin tahrif edilmiş veya uyarlanmış şekli olabileceğini düşündürmektedir. İsmin başlangıçta "Burunova" şeklinde geçtiği de öne sürülmüştür. Bornova Osmanlı devrinin sonlarına kadar bir Hristiyan yerleşimi olarak kaldı. Evliya Çelebi Seyhatnamesinde İzmir'e gelidiğinde Bornova'dan da bahseder; "Ama Burun-âbâd bunlardan mahsullü, sümüklü, murdar, mebrum kazadır, zira cümle halkı uğursuz Rum'dur." Bornova'nın çekirdeği bugün Erzene mahallesi diye anılan mahallenin Hükûmet Konağı'nın arkasında kalan ve eski adı Havuzbaşı olan kısmıdır. Tarihi 1800'lere varan iki katlı ve bahçeli Rum evlerine hâlâ rastlanabilen (ve çoğu yenileme ve yeniden değerlendirilmeye muhtaç) Erzene, 1924 Nüfus Mübadelesi'nden sonra, önce Kavalalılar ve Giritlilerce iskan edilmiş, 1950 sonrasında da Yugoslavya göçmenlerini barındırmıştır. Ayrıca Erzene'nin yanıbaşında başlangıcından beri bir Roman mahallesi bulunmuştur. Kavalalılar, o dönemde tarım arazisi olan Bornova ovasında tütüncülükle, Giritliler sebze meyvecilikle, Yugoslavyalılar ise bölgedeki mensucat fabrikalarında işçilik yaparak Türkiye ekonomisine ilk adımlarını atmışlardır. Bornova, Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinde ve özellikle 1865'te Halkapınar çıkışlı bir demiryolu hattının buraya uzatılmasıyla, İzmir'in zengin Levanten ailelerinin tercih ettiği bir yerleşim mekanı olmuştur. İzmir merkezinden daha ferah ve serin havası ve 1980'li yıllara kadar İzmir ile arasında varlığını sürdüren mandalina bahçelerinin nezih ortamı, İngiliz konsolosluğu rezidansının ve çoğu İngiliz kökenli pek çok ailenin muhteşem konaklarının Bornova'da inşa edilmesi sonucunu doğurmuştur (İtalyan ve Fransız kökenli Levantenler daha ziyade Buca'yı tercih etmişlerdir.) [[Dosya:Bornova ilk futbol oynanan yer.jpg|küçükresim|Bornova'da Bornova Futbolcu Heykeli Türkiye'de ilk futbol oynanan yerde bulunur.]] küçükresim|sağ|Türkiye'de ilk futbol oyunu 1877 yılında burada oynanmıştır yazılmıştır. küçükresim|sağ|Türkiye'de ilk futbol takımı Football Club Smyrna (İzmir Futbol Kulübü) Bornova'daki anıtı Anekdotik bazda, Türkiye'deki ilk futbol maçı 1890 yılında İzmir'e gelen İngiliz denizcilerle İzmirli gençler arasında Bornova'da, ülkemizdeki ilk atletizm yarışmaları da 1895'te yine Bornova'da gerçekleşmiştir. küçükresim|Bornova Askeri Gazinosu [[Dosya:Forum Bornova02.jpg|küçükresim|Forum Bornova; Ege Bölgesinin ve İzmir'in ilk açık hava alışveriş merkezidir.]] küçükresim|Küçükpark'ta duran adam heykeli. Heykeldeki kitapta Atatürk'ün Gençliğe Hitabesi yer alır. İzmir'in kurtuluş günü olan 9 Eylül 1922'de Türk ordusu İzmir'e Bornova'nın üst kısmındaki Belkahve Geçidi mevkiinden girmiş, Nif'te (Kemalpaşa) gecelediği 8 Eylül akşamının gecesinde muzaffer orduların komutanı Mustafa Kemal Paşa, Belkahve'ye çıkıldığında ayakların altında bütünüyle uzanan İzmir'i ilk kez buradan görmüştür. Coğrafya Bornova'nın yüzölçümü 220km'dir. İlçenin doğusunda Kemalpaşa, güneyinde Buca, batısında Konak ve Bayraklı, kuzeybatısında Karşıyaka ve Menemen ilçeleri, kuzeyinde Manisa ilinin Yunusemre ilçesi bulunmaktadır. Nüfus Spor İlçedeki spor tesisleri arasında Bornova Aziz Kocaoğlu Stadyumu, Buz Sporları Salonu ve Ülkü Park bulunur. Yönetim Belediye başkanları İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkanı Ahmet Piriştina'nın 2004 Haziranı'nda ani ölümü üzerine, Meclis oylaması yapılarak yine aynı yıl Bornova Belediye Başkanlığı'nı yapan Aziz Kocaoğlu İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığına getirildi. Ve Bornova Belediye Başkanlığına ise Bornova Belediye Meclis üyeleri oylaması ile CHP'li isim Süleyman Sırrı Aydoğan seçildi. Eğitim Ege Üniversitesi ve Yaşar Üniversitesi'ne ev sahipliği yapan ilçede, aralarında Bornova Anadolu Lisesi, İzmir Fen Lisesi, Suphi Koyuncuoğlu Anadolu Lisesi, Yunus Emre Anadolu Lisesi, Cem Bakioğlu Anadolu Lisesi, Kars Halil Atilla İlkokulu, 9 Eylül İlkokulu, Özel Ege Lisesi ve Mazhar Zorlu Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi'nin de olduğu ortaöğretim kurumları hizmet vermektedir. Altyapı Sağlık Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi'nin gelişmesi, Ege ve yurt çapında ün kazanması da Bornova'yı bir çekim merkezi haline getiren bir başka etkendir. Ayrıca Bölge Metro Durağı mevkiinde kurulan Şifa Üniversitesi Hastanesi'de ilçenin sağlık merkezi haline gelmesine katkıda bulunmaktadır. Bugün ilçede, 1 devlet hastanesi, 2 tıp fakültesi hastanesi, 19 sağlık ocağı, 1 SSK dispanseri, 6 sağlık evi, 1 verem savaş derneği, 1 diş enstitüsü, 28 tıp laboratuvarı ve 208 eczane hizmet vermektedir. Ulaşım İzmir Çevre Yolu ve İzmir-Gebze Otoyolu ilçeden geçmektedir. İlçede İzmir metrosunun altı istasyonu mevcuttur. İzmir Şehirlerarası Otobüs Terminali de ilçede yer almaktadır. İlçede dört Bisim istasyonu bulunmaktadır. Kültür Varlıkları Ana yapılar Bornova Belediyesi Atatürk Kitaplığı (Belhomme (Wolf) Köşkü (Atatürk Kitaplığı)) Bornova Halk Eğitimi Merkezi Bornova Belediyesi Şehir Tiyatrosu İzmir Edebiyat Müze Kütüphanesi (Tristramp Köşkü) Bornova Belediyesi Bornova Kent Arşivi ve Müzesi Dramalılar Köşkü Peterson Köşkü Arkas Deniz Tarihi Merkezi Yeşil Köşk Murat Köşkü Arkas Sanat Bornova (Mattheys Köşkü) Hanlar Çarşı Han Ağa Mustafa Bey ( Rıza Bey ) İş Hanı Tarihi Camiler Yıkık Minare Camisi Hüseyin İsa Bey Camii Küçük Camii Kiliseler St. Mary Magdalene Anglikan Kilisesi Santa Maria Kilisesi Sinagoglar Algranti Sinagogu Levi Sinagogu Anıtlar ve Heykeller küçükresim|upright=0.91|Bornova Kadın ve Yaşam Anıt Parkı Anıtı Bornova Sarı Köşk Atatürk Büstü Bornova Atatürk Heykeli Bornova Futbolcu Heykeli Bornova Aşık Veysel Heykeli Bornova Amazon Heykeli Bornova Kadın ve Yaşam Anıt Parkı Anıtı Bornova Meçhul Kadın Anıtı Football Club Smyrna (İzmir Futbol Kulübü) anıtı Kardeş kentler Gazimağusa, Kuzey Kıbrıs Koşukavak, Bulgaristan Mavrova ve Rostuşa, Makedonya Mestanlı, Bulgaristan Tuzla, Bosna-Hersek Yeni Pazar, Sırbistan Kaynakça Özel Genel Dış bağlantılar Bornova Kaymakamlığı Bornova Belediyesi

Ara

Ara

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

Bornova

bullvar_katip

Administrator

Benzer konular

Tema özelleştirme sistemi

Tam ekran yada dar ekran

Izgara yada normal mod

Forum arkaplan resimleri

Sidebar blogunu kapat/aç

Yapışkan sidebar kapat/aç

Radius aç/kapat

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi