Boya

[bullvar_katip]

küçükresim|Çeşitli renklerde boyalar Boya, herhangi bir nesneye renk vermek amacıyla yalıtım ve koruma amaçlı olarak uygulanan kaplamaya denir. Boya hemen hemen tüm malzemelere uygulanabilir. En çok kullanıldığı alanlar sanat, tasarım, resim, endüstriyel kaplamalar, ulaşım (şerit çizgileri) ve korumadır (su veya hava temasını kesme amacıyla ve yalıtım amacıyla). Boya kimyasal özelliği bakımından temel olarak yaş boya (ıslak boya) ve toz boya olmak üzere ikiye ayrılır. Bileşenler Boyaları temel olarak dört bileşen oluşturur: bağlayıcı, çözücü, pigmentler ve diğer katkı maddeleri. Bağlayıcının kullanımı zorunludur çünkü içerisindeki katı dolgu maddelerini bağlayarak kurumuş boya filminin oluşmasını sağlar, yüzeye yapıştırır, bağlar. Bağlayıcının cinsi ve miktarı boyanın silinebilirlik, (sadece plastik boya için geçerli olmak üzere) sertlik, yapışma, renk dayanıklılığı gibi özelliklerini belirler. Çözücü, boyanın viskozitesini ayarlamak için kullanılır. Uçucu olup film tabakasının oluşumuna katkıda bulunmaz, fakat yüzey yayılımını gerçekleştirir. Pigmentler boyaya renk ve örtücülük özelliği verir. Bunun dışında katılan her madde film tabakasıyla birleşerek boyaya fiziksel ve kimyasal özellik verir. Boyalar bağlayıcının cinsine bağlı olarak su bazlı ve solvent bazlı olarak ikiye ayrılırlar. küçükresim|sağ|upright=1.14|Ressamların kullandığı boyalar. Boyanın Tanımı Bir yüzey üzerine tatbik edildiğinde dekoratif ve koruyucu bir tabaka oluşturan kimyasal bir malzeme olarak tanımlanır. Bu malzeme belli prensipler dahilinde formüle edilen ve bünyesinde dört esas unsur bulunan kimyevi bir karışımdır. Bağlayıcılar Pigmentler ve dolgu malzemeleri Kimyasal katkılar Çözücüler (Solvent + Su) Bağlayıcılar Solvent uçması ve reaksiyon sonucu sıvı halden katı hale dönüşen, boya filmini meydana getiren likitlerdir. Boyaya katkısı: sertlik, sağlamlık ve parlaklık, yapışma; hava koşullarına, güneş ışınlarına ve kimyasallara dirençtir. Bağlayıcı, boyanın temel direği olup, tipine göre boyaya ismini verir. Pigmentler küçükresim|sağ|upright=1.14 Pigmentler düzgün, yuvarlak, doğal veya sentetik, inorganik veya organik, çözünmeyen dağılmış (toz) parçalardır. Bu parçalar; boya sıvısının içinde dağılarak boyaya renk vermenin yanında opaklık, katılık, dayanıklılık ve korozyona dayanıklılık gibi boyanın temel özelliklerini de geliştirirler. Bu terim beyaz veya renkli pigmentler ile birlikte genleştiriciler de içerir. Pigment olan tozlar ve boyalar arasındaki fark genel olarak çözünürlüğün temelinde incelenmektedir. Kullanım esnasında pigmentler çözünmeyen ve madde içerisinde dağılan, boyalar ise çözünebilir veya solüsyon halinde bulunan malzemelerdir. Pigment çeşitleri Organik Pigmentler İnorganik Pigmentler Metalik Pigmentler Sedefimsi Pigmentler Monomer Pigmentler Korozyon Önleyici Pigmentler Çinko kromat Çinko fosfat Metalik Pigmentler Dolgu maddeleri Kalsit Barit Talk Kil bentonit Kimyasal katkılar küçükresim|sağ|upright=1.14 Bu grupta yer alan maddeler çok değişik özelliklerde olan ve boyaya çok az miktarda giren kimyasallardır. Katkı maddeleri boyanın özelliklerini iyileştirmek, istenmeyen olumsuz değişimleri engellemek için kullanılır. Surfektanlar Islatıcılar Kurutucular Matlaştırıcılar Kaymak kesici Çökme engelleyici Köpük kesiciler UV ışınlarından koruyucular Optik beyazlaştırıcı Çözücüler Boyanın uçucu kısmını oluşturan kimyasal maddelerdir. Boyanın imalatı ve tatbikatı safhasında (uygulama kolaylığı için) kullanılan, boyanın özelliklerinde değişiklik yapmadan incelten sıvılardır. Bunlardan bazıları toluen, ksilen, beyaz ispirto, aseton, su, benzin ve tinerdir. Boya çeşitleri küçükresim|sağ|upright=1.14 küçükresim|sağ|upright=1.14 Boyalar genel olarak dört ayrı çeşitte sınıflandırılabilir. Kurutma Metoduna Göre Fiziksel kurumalı boyalar (Ör: Fırın kurumalı boyalar) Kimyasal kurumalı boyalar (Ör: Sertleştirici girilerek kurutulan boyalar) Özelliklerine Göre İnşaat boyası Ahşap boya Zemin boyaları Gemi boyaları Pastel boya Yağlı boya Suluboya Gıda boyaları Oto boyaları Oto tamir boyaları İşaretleme boyaları (Ör: trafik levhaları) Ayakkabı boyası Akrilik boya Kök boya Toz boya Aerosol boya Kirlenme önleyici boya Otomotiv boyası Kara ışık boyası Tebeşir boyası Kara tahta boyası Emaye boya Çekiç boyası Yalıtkan boya Kumaş boyası Kurşun boya İndigo boya Parlak boya Metalik boya Süt boyası Soya boyası Tempera Aşıboyası Gram boyası Tiner Lake Kına Kırmız Çevreye Olan Etkisine Göre Su Bazlı Boyalar Solvent Bazlı Boyalar Reçinesine Göre Selülozik boyalar Rapid Boyalar UV Boyalar Akrilik boyalar Epoksi Boyalar Sentetik Boyalar Polyester Boyalar Poliüretan Boyalar Nem Kürlenmeli Boyalar Asit Kürlenmeli Boyalar Su Bazlı Boyalar Kaynakça Ayrıca bakınız Sprey boya sanatı Yağlı boya reprodüksiyonu Duvar boyacısı Boya tabancası ECCA Kategori:Resim teknikleri