Bursa

bullvar_katip · 21 Mayıs 2024

Bursa ( Prussa, ), Türkiye'de Bursa ilinin merkezi olan şehirdir. Ekonomik açıdan Türkiye'nin en gelişmiş kentlerinden biri olan Bursa doğal ve tarihsel zenginlikleriyle de önem taşır. Bursa'da en çok Osmanlı İmparatorluğu'nun kuruluş dönemine ait tarihi eserlerin bulunmasının sebebi ise, Bursa'nın Osmanlı Devletinin ilk başkenti olmasıdır. Bursa alışveriş merkezleri, parkları, müzeleri ve çarşısıyla bölgede öne çıkar. Ayrıca Bursa Marmara bölgesinin İstanbul'dan sonra gelen ikinci büyük şehridir. Türkiye'nin en önemli birkaç sanayi kentinden biridir. Şehir İstanbul'dan sonra en büyük ikinci ihracatı gerçekleştirmektedir. Şehrin futbol takımı Bursaspor 2009-10 sezonunda Süper Lig şampiyonudur. Bursa, sanayi istatistiklerine göre Türkiye'nin en büyük sanayi kenti ve otomotiv üretim merkezidir. CNN International tarafından Türkiye'nin Detroit'i yakıştırması yapılmıştır. Tofaş-Fiat, Renault, Peugeot, Karsan, TOGG, Bosch, Cobra Güleryüz ve Akia otobüs fabrikaları Bursa'da bulunmaktadır. Aynı zamanda binek ve ticari araçların yan sanayi ve yedek parça fabrikalarının büyük kısmı Bursa'dadır. Bursa'nın otomotiv sanayisi bakımından Türkiye tarihinde bıraktığı izler dolayısıyla TOFAŞ tarafından şehir merkezine yapılan TOFAŞ Anadolu Arabaları Müzesi de kentin simgelerinden biri haline gelmiştir. Tarihçe küçükresim|Bursa'nın Tophane semtinden görünümü (1880-1893 yılları)küçükresim|Bursa'nın ve Sultan Bayezid I Camiinin görünümü (1880-1893 yılları) Bursa, 1890|küçükresim küçükresim|Yıldırım Cami'nin Mihrabı [[Dosya:Hat Örneği.jpg|küçükresim|Bursa Ulu Camii'deki meşhur hat örneklerinden biri]] Bursa'da şimdilik bilinen en eski arkeolojik kalıntılar Yenişehir yakınlarındaki Menteşe Höyüğü ve Orhangazi yakınlarındaki Ilıpınar'dan bilinmektedir. Bu arkeolojik buluntu yerlerinin en eski tabakaları yaklaşık 7 bin yıllıktır. Bu tabakalardaki kültür, çanak çömleğin gelişmiş olarak ortaya çıktığı, mimarinin dörtgen planlı, bol miktarda ahşap destekli kerpiç kullanılarak inşa edilmiş yapılardan oluştuğu tabakalardır. Bursa'da David French, Mehmet Özdoğan ve Jacop Roodenberg'in arkeoloji ile ilgili çalışmaları tarih öncesiyle ilgili pek çok yeni bilgi ortaya koymuştur. Bursa ve civarında MÖ 4000'li yıllardan itibaren çeşitli yerleşimlerin olduğu saptanmıştır; fakat yöreye ait kesin bilgiler MÖ 700'lere dayanmaktadır. Homeros, bölgeden Mysia olarak söz etmektedir. Günümüzde Bursa yöresinde Mysia yerleşmelerini anımsatan iki köy bulunmaktadır: Misi (Gümüştepe) ve Misebolu. Ayrıca Prof. Dr. Semavi Eyice, belgesel yönetmeni Tekin Gün yaptığı yüzey çalışmaları sırasında Kentin 14km batısında, Çayırköyü’nün 1km güneybatısındaki “Çayırköy Höyüğü’nün” boyutları da Demirtaş Höyüğü ile aynıdır. Burada bulunan seramik parçalarında gri, kırmızı, kahverengi ve siyah renkler hakimdir. Bulunan seramik parçalarının önemli kısmı elde yapılmış, çok azı ise çarkta yapılmıştır. Höyüğün en eski buluntusu MÖ. 2700-2500 yılına erken Bronz Çağı'na işaret etmektedir. Bursa, 1204-1261 yılları arasında İznik'e bağlıdır, genelde kale içinde kalmış, fazla büyüyememiştir. Osmanlı dönemi Anadolu Selçuklu Devleti'nin zayıflayıp dağılmaya başlamasıyla kurulan Anadolu Beylikleri içinde zamanla gelişen Osmanlı Beyliği, çevredeki tekfurların arazilerini de alarak güçlenmiştir. Bursa, 1307 yılında Osman Bey tarafından kuşatılmış, uzun süren kuşatmadan sonra 6 Nisan 1326'da Osman Bey'in oğlu Orhan Bey tarafından alınmıştır. 1335 yılında başkent Bursa'ya taşınmış ve kentte büyük imar hareketleri yaşanmıştır. Osmanlılar Bursa'yı aldıklarında kent sadece hisar içinden ibaretken, Orhan Gazi şehri hisarın dışına çıkararak Orhan Gazi Külliyesini kurdurtmuştur. Surlar dışında mevcut yerleşmeye yakın, hakim noktalarda cami, hamam, imarethane, darüşşifa, medrese gibi kamu yapıları inşa edilerek bu külliyelerin çevrelerinde konut alanları yaratılmış ve böylece bir yerleşme geleneği başlamıştır. Başkent, 1363 yılında (I. Murad Hüdavendigâr döneminde) Edirne'ye taşınmıştır. Fatih Sultan Mehmed'in İstanbul'u fethetmesinden sonra ise Bursa'nın faal rolü son bulmuş ve yönetim merkezi niteliğini kaybetmiştir. Bursa'da Osmanlı Devleti hakimiyetinde, 1922 yılına kadar, Müslüman, Rum, Ermeni ve Yahudiler birlikte yaşamışlardır. Tanzimat sonrası dönemde Hüdavendigâr Vilayeti merkezliği yapan Bursa'ya 1900'lü yılların başında Biga (merkezi Çanakkale), Bilecik, Kütahya, Karesi (Balıkesir), Karahisar (Afyon) sancakları bağlı bulunmaktaydı. Millî mücadele dönemlerinde çeşitli ayaklanmaların yaşandığı Bursa, 8 Temmuz 1920 de Yunanlarca işgal edilmiş; Başkomutanlık Meydan Muharebesi'nden sonra 11 Eylül 1922'de Türk birliklerince geri alınmıştır. Cumhuriyet dönemi Bursa, 1987 yılında çıkarılan 3391 sayılı kanun ile büyükşehir unvanı kazandı. Başlangıçta üç ilçe (Nilüfer, Osmangazi ve Yıldırım) Bursa Büyükşehir Belediyesi'nin sınırlarına dahil edildi. 2004 yılında çıkarılan 5216 sayılı kanun ile büyükşehir belediyesinin sınırları valilik binası merkez kabul edilerek yarıçapı 30 kilometre olan dairenin sınırlarına genişletildi. Bu sınırlar içinde kalan 7 ilçe, büyükşehir ilçe belediyeleri hâline geldi. 2012 yılında çıkarılan 6360 sayılı kanun ile 2014 Türkiye yerel seçimlerinin ardından büyükşehir belediyesinin sınırları il mülki sınırları oldu. 21 Ekim 2014 tarihinde, Bursa Valiliği ve Bursa Kültür Tanıtma Birliği tarafından Bursa şehir logosu tanıtılmıştır. Logo Bursa şehrinin markalaştırılması amacıyla tasarlanmıştır. Logoda Türk İslam sanatının bilinen motiflerinden olan çintemani desende lale motifi yer almaktadır. Coğrafya İklim Genellikle ılıman bir iklime sahiptir. Ancak, iklim bölgelere göre de değişiklik göstermektedir. Kuzeyde Marmara Denizinin yumuşak ve ılık iklimine karşılık güneyde Uludağ'ın sert iklimi ile karşılaşılmaktadır. İlin en sıcak ayları Temmuz - Ağustos, en soğuk ayları ise Aralık- Ocak'tır. 52 yıllık gözlem süresi itibarı ile yıllık ortalama yağış miktarı 70,6cm.dir. İlde ortalama nispi nem % 69 civarındadır. Nüfus 1987 yılında Bursa büyükşehir statüsü kazanıp il merkezinde yeni ilçeler kurulmuştur. Bu yıldan itibaren il merkezi nüfusu aşağıdaki gibidir. 2004 yılında çıkarılan kanun nedeniyle il merkezinde olmayan Gemlik ve Mudanya ilçeleri de büyükşehir sınırlarına girmiş olup 2008-2012 yılları arasındaki nüfus verilerine Gemlik ve Mudanya da dahil edilmiştir. 2012 yılında ise ilin tamamı büyükşehir sınırlarına girmiştir. Ekonomi 2007 yılı nüfus sayımı resmî kesin sonuçlarına göre Türkiye'nin 4. büyük kentidir. Brookings Institution ve JP Morgan'ın 2014 yılı baz alınarak oluşturulan ekonomide yükselen kentler sıralamasında Bursa 300 şehir arasında İstanbul'un ardından 4. sırayı aldı. Aynı listede Türkiye'den İstanbul ve Bursa dışında İzmir 2 ve Ankara 9. sırada yer almıştır. Bursa; otomotiv, tekstil, makine ve gıda sanayi sektörlerinde söz sahibidir. Tarihte ilk havlu üretiminin Bursa'da gerçekleştiği söylenir. Hâlen de havlu üretimi ve ihracatı gerçekleştirilir. İpek üretimi ve bıçakçılık Bursa'nın eskiden dünyaca tanınmasını sağlamasına rağmen şu anda bitme noktasına gelmiştir. 1961 yılında kurulan Türkiye'nin ilk organize sanayi bölgesi Bursa Organize Sanayi Bölgesi ile daha sonra oluşan Demirtaş Organize Sanayi Bölgesi ve özellikle İzmir ve Ankara yollarının çevresi Bursa'da sanayileşmenin yoğun olduğu yerlerdir. Kaplıcaları, Uludağ'ı, İskender Kebabı, Kestane Şekeri, İnegöl Köftesi, Şeftalisi, Havlusu ile meşhurdur. Türkiye'nin ilk zeytinyağı laboratuvarı Bursa'ya kurulmuştur. Sanayi Otomotiv sanayi Bursa'da otomotiv sanayi kuruluşları, otomobil, otobüs, metro, hafif metro ve tramvay vagonları ve bunlara ait yedek parçaların imalatını yapmakla birlikte, yurt içine ve yurt dışına satış yapmaktadır. Fiat (TOFAŞ),Togg, Renault, Bosch fabrikaları ve bu fabrikalara parça sağlayan diğer fabrikalar sayesinde Bursa önemli bir otomotiv kentidir. Şehrin göç almasındaki en büyük etkenlerin başında bu fabrikalar gelir. Mobilya sanayi İnegöl İlçesinde Organize sanayi bölgesinde faaliyet göstermektedir. Ayrıca İnegöl ilçesinde sadece mobilya üzerine satış yapan İnegöl Mobiliyum AVM bulunmaktadır. Tekstil sanayi Türkiye'deki birçok yerli tekstil markasının fabrikaları ve Bursa Uluslararası Tekstil Ve Ticaret Merkezi Bursa'da bulunmaktadır. Ayrıca tekstil sanayi olarak da Türkiye'nin en gelişmiş şehirlerinden biri konumundadır. Kültür küçükresim|upright=1.36|sol|Osmangazi ilçesinden Bursa'nın manzarası. 2000'de UNESCO tarafından Dünya Mirası Geçici Listesi'ne dahil edilen Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı İmparatorluğu'nun Doğuşu, 2014'te ise Dünya Mirası olarak tescil edildi. Türkiye'nin ilk tekstil müzesi Bursa'dadır. Uluslararası Bursa Festivali 1962 yılından beri, Bursa Kültür Sanat ve Turizm Vakfı'nın (BKSTV) koordinasyonunda düzenleniyor. Bursa Bölge Senfoni Orkestrası, temeli 1997 yılında atıldı. Bursa Botanik Parkı, 1998 yılında hizmete açılmıştır. Bursa Hayvanat Bahçesi, 1998 yılında hizmete açılan Avrupa standartlarındaki hayvanat bahçesidir. Sanat küçükresim|Bursa'nın eski şehir logosu|alt=Sjsj Karagöz Gölge oyunu, tarihte Bursa'nın Türk kültür yaşamına kazandırdığı en önemli etkinliklerden birisidir. Cumhuriyet tarihinin ilk modern sinema-tiyatro-konser salonları arasında yer alan Tayyare Kültür Merkezi, mimar Arif Hikmet Koyunoğlu'nun projesi doğrultusunda Tayyare Cemiyeti (Türk Hava Kurumu) tarafından yaptırılmış ve 1932 yılında Bursa'da hizmete açılmıştır. Bursa Devlet Tiyatrosu 1957 yılında kuruldu. Bursa Devlet Türk Sanat Müziği Korosu 1991 yılında kurulmuştur. Kültür Bakanlığı’na bağlıdır. Halk oyunları Kılıçkalkan, yörenin ünlü halkoyunudur. Bunun yanı sıra Uludağ yöresi Türkmen oyunları olan Güvende, Sekme, Çiftetelli, Düz Oyun, Büyük Oyun ilgi çekicidir. Mutfak Bursa Kebabı (İskender Kebap) Kestane Şekeri Tirilye Zeytini Gemlik Sofralık Zeytini Kemal Paşa Tatlısı Sütlü Bursa Helvası İnegöl Köfte Ciğer Sarma Mağlıç Peyniri Mihaliç Peyniri Pideli Köfte Cevizli Lokum Kaymaklı Ekmek Kadayıfı Cantık Tahinli pide Muradiye Çorbası küçükresim|upright=1.14|Bursa Manzarası Turizm upright=1.14|küçükresim|sağ|Uludağ Kayak Merkezi Uludağ Gölyazı Mudanya İznik Cumalıkızık Karacabey Longoz Ormanları Tümbüldek Kaplıcaları küçükresim|upright=1.14|Cumalıkızık Tirilye Çarşılı Köprü Irgandı Uluabat Gölü Somuncu Baba Türbesi Ulu Cami Emir Sultan Camii Yeşil Türbe Tarihi Çınar Ağlayan Çınar Bursa Kalesi Oylat Keramet Su Kaplıcası Suuçtu Şelalesi Alışveriş merkezleri ve hipermarketler küçükresim|Korupark Alışveriş Merkezi|upright=1.11 küçükresim|Zafer Plaza|upright=1.11 AS Merkez (Yalova Yolu Caddesi) Anatolium (Yalova Yolu Caddesi, Bursa Şehirlerarası Otobüs Terminali yanı) Korupark (Mudanya Caddesi, Emek Kavşağı) Zafer Plaza (Cemal Nadir Caddesi) Kent Meydanı AVM (Kıbrıs Şehitleri Caddesi) Carrefoursa AVM (İzmir Bulvarı, Orhaneli Kavşağı) Carrefoursa Hipermarket (x2) (Anatolium AVM - CarrefourSA AVM) Carrefoursa (x3) (Kent Meydanı AVM - Nalbantoğlu - Bademli) Nilpark (İzmir Bulvarı, Orhaneli Kavşağı) Özdilek AVM (x3) (Geçit - Yalova Yolu Caddesi - İzmir Yolu Caddesi) Özdilek Hipermarket (x7) (Gürsu-Kaplıkaya - Ataevler - İnegöl - Gemlik - Özlüce - Mudanya) Koçtaş (x3) (Korupark AVM (Korupark'taki Fix denilen bir küçük mağazaları) - Yalova Yolu Caddesi - CarrefourSA AVM) Metro (x2) (Yalova Yolu Caddesi - İzmir Bulvarı) Meridyen Avm(Unlu Cadde - Heykel) İnegöl AVM (İnegöl Şehirlerarası Otobüs Terminali yanı) 5M Migros (İnegöl - Korupark AVM). Migros (x14) (Küçükkumla - Mudanya - Mudanya Sahili - Ertuğrul - Nilüfer - Beşevler - Bursa Modern - Bademli - Altıparmak - As Merkez - Zafer Plaza - Kükürtlü - İnegöl AVM - Mustafakemalpaşa) IKEA (Yalova Yolu Caddesi, Bursa Şehirlerarası Otobüs Terminali yanı) Sur Yapı Marka AVM (Carrefoursa AVM arkası) Büyük parklar Bursa'daki büyük parklardan bazıları; Reşat Oyal Kültür Parkı 1955'te açılan bünyesinde çay bahçeleri, lokantalar, açık hava tiyatrosu bulunur. Uludağ Milli Parkı Dünyaca ünlü Türkiye'nin en önemli kayak merkezidir. Merinos Parkı İçerisinde nikâh salonu, konservatuvar, kültür merkezide barındıran büyük bir parktır. Teoman Özalp Parkı Hamitler Mahallesi'nde yer alan, içinde Hamitler Sosyal Yaşam Merkezi bulunan büyük bir parktır. Azerbaycan- Türkiye Kardeşlik Parkı Azerbaycan ile olan bağları güçlendirmek amacıyla yapılmış güzel bir parktır. Bursa Atatürk Kent Ormanı Bursa halkının hafta sonlarında soluk aldığı Bursa'nın inci tanesi kent ormanıdır. Hüdavendigar Kent Parkı 500 bin metrekare alana sahip olan Hüdavendigar Kent Parkı Bursa'nın en büyük parkıdır. İçerisinde spor faaliyet alanları, büfe, kafe, lokanta, restoran, idari birimler ve çevre birimlerini barındırmaktadır. Bursa Hayvanat Bahçesi Avrupa Standartlarında bir hayvanat bahçesidir. Bursa Botanik Parkı Binlerce çeşit bitki ve ağacın bulunduğu Avrupa standartlarında büyük bir park. Mihraplı Park İçerisinde Şehitlik bulunan büyük bir parktır. Minia Yıldırım Yıldırım ilçesindeki tarihi yerlerin küçültülmüş maketlerinin bulunduğu parktır. Kaplıkaya Cazibe Merkezi İçerisinde akvaryumların, balık tutma göletlerinin, yürüyüş yollarının, tenis kortlarının, kaykay pistinin bulunduğu dev parktır. İnegöl Hikmet Şahin Kültür Parkı İçinde Büyük Suni Göl, Yeşillik alanlar, koşu ve yürüyüş parkurları, Nikâh Dairesi, Büyük Meydan, Açık Hava Konser ve Gösteri Alanı, Çocuk Trafik Eğitim Merkezi, Spor Merkezi, Amfitiyatro, Kafeler ve Restoranlar, LunaPark ve Mobilya Fuar Alanınında olduğu Bursa ilindeki önemli parklardan biridir, İnegöl ilçesinde bulunmaktadır. İnegöl Botanik Parkı (Sanayi Parkı) İnegöl Sanayi Semtinde bulunan yürüyüş, koşu ve gezi parkurlarının da bulunduğu Süs Havuzu ve Kameriyeleriyle İnegöl'de bulunan önemli parklardandır. İnegöl Kuğulu Parkı İnegöl semtinde bulunan tarihi havuzu ve kuğularıyla ünlü park. İnegöl Şehir Parkı Bursa-Ankara Yolu üzerinde bulunan yürüyüş, gezi ve ailece oturulabilecek Bursa'da bulunan yeşil parklardan biridir. Doğal mekânlar küçükresim|upright=1.11|Uludağ Milli Parkı [[Dosya:View of Bursa from the hills of Mount Uludag.jpg|küçükresim|upright=1.14|Bursa turizmine büyük katkı sağlayan Uludağ'dan görünüm.]] Kale ve surlar küçükresim|upright=1.16|Bursa Kalesi Tekkeler Camiler Bursa Ulu Camii|küçükresim|upright=1.25 Mescitler Türbeler Medreseler Kiliseler Müzeler Spor Futbol Bursaspor 2009-10 sezonunda Süper Lig şampiyonu olmuştur. Süper lig tarihinde şampiyon olan 5. takımdır. Anadolu kulüpleri içinde Trabzonspor'dan sonra şampiyon olmuş tek futbol kulübüdür. Bursaspor'un müzesinde çeşitli kupaların yanı sıra bir adet Türkiye Kupası da vardır. Ayrıca UEFA Şampiyonlar Liginde gruplara kalan ilk Anadolu kulübüdür. Kulübün Teksas adıyla Türkiye çapında tanınan taraftar grubu vardır. 2018-19 Sezonu sonunda, Bursaspor süper ligden 1.lige düşmüştür. İnegölspor 2. ligde, Karacabey Birlikspor 3.ligde yer almıştır. BAL'daki 5 takımından ikisi küme düşmüştür. Türkiye Kupası'nda 3 lig takımı katıldıkları turlarda elenmişlerdir. Basketbol Tofaş 1998-99 ve 1999-2000 sezonlarında Türkiye Basketbol Ligi şampiyonu olmuştur. 2017-2018 sezonunda Avrupa kupalarına basketbol erkekler EuroCup’ da Tofaş grup 5.si olarak elenmiştir. 2018-19 Sezonu sonunda Tofaş, play-off maçları yarı finalinde elenerek lig 3.sü olmuştur. Bursaspor Erkek basketbol takımı ligi şampiyon bitirerek süper lige çıkmıştır. Bursa BŞB (1.lig K.) ve Final Gençlik (1.lig E.) liglerinde kalmıştır. 2.ligde 1, EBBL'de 2 takımı yer almıştır. Federasyon kupasında Bursaspor, kupa 2.si olmuştur. Tofaş, EuroCup'da başarılı olamamıştır. Voleybol Bayanlar Voleybol 1. Ligi Nilüfer Belediyesi mücadele vermektedir. Bu alanda Bursa Büyükşehir Belediyespor (kadın voleybol takımı) Cev Challenge Kupasını alarak Avrupa Şampiyonu olmuştur. 2017-2018 sezonunda Challenge Cup’ da Bursa Büyükşehir Belediyespor, geçen yıl şampiyon olduğu kupada bu yıl 2.olmuştur. 2018-2019 Sezonu sonunda Nilüfer Belediye ve İnegöl Belediyespor süper liglerde yer almışlardır. Erkekler 1.liginde yer alan Bursa BŞB, süper lige yükselmiştir. 2.liglerdeki 5 takımından İnegöl Belediyespor (E) 2.takımı, 1.lige, Bölgesel ligden Nilüfer Belediye (K) 2.takımı 2.lige çıkmıştır. Kupa Voley K.adınlar 'da Nilüfer Belediye çeyrek finalde elenmiştir. Hentbol 2018-2019 sezonunda hentbol süper liglerinde erkeklerde Nilüfer Belediyespor, kadınlarda Osmangazi Belediyespor yer almıştır. 2.lig kadınlarda Mudanya Belediye SK ligi tamamlamıştır. Önemli spor tesisleri: Bursa Büyükşehir Belediye Stadı (43.331), Tofaş Spor Salonu (7.500), Cengiz Göllü Spor Salonu (5.000), Atıcılar Kapalı Yüzme Havuzu-olimpik (2.500), Bursa Osmangazi Hipodromu (2.690) ve Uludağ Kayak Merkezidir. Kardeş şehirler Kırcaali, Bulgaristan Ankara, Türkiye Erzurum, Türkiye Denizli, Türkiye Fergana,Özbekistan Lefkoşa, KKTC Üsküp, Makedonya Tiran, Arnavutluk Sofya, Bulgaristan Kulmbach, Almanya Darmstadt, Almanya Anshan, Çin İstanbul, Türkiye Oulu, Finlandiya Van, Türkiye'' Plevne, Bulgaristan Vinnitsa, Ukrayna Gence, Azerbaycan Multan, Pakistan Kosice, Slovakya Çadır Lunga, Moldova Galeri Kaynakça Dış bağlantılar Bursa Büyükşehir Belediyesi Sanal sunum Eski Fotoğraflar - SALT Araştırma Merkezi (Yüksek Çözünürlük, Açık Erişim, İndirilebilir - ↓)

Ara

Ara

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

Bursa

bullvar_katip

Administrator

Benzer konular

Tema özelleştirme sistemi

Tam ekran yada dar ekran

Izgara yada normal mod

Forum arkaplan resimleri

Sidebar blogunu kapat/aç

Yapışkan sidebar kapat/aç

Radius aç/kapat

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi