Büyük Balık

bullvar_katip · 27 Mayıs 2024

Büyük Balık (Özgün ismiyle: Big Fish), Tim Burton'ın yönettiği John August'un yazdığı 2003, ABD yapımı fantastik drama filmidir. Daniel Wallace'ın Büyük Balık: Efsanevi Ölçülerde Bir Roman adlı romanından uyarlanan filmin başrollerinde Ewan McGregor, Albert Finney, Billy Crudup, Jessica Lange, Alison Lohman, Steve Buscemi, Helena Bonham Carter ve Danny DeVito yer alır. Will Bloom (Crudup), babası Edward (Finney) ile hiç konuşmadan geçirdiği üç yılın ardından Alabama'daki ailesinin yanına döner. Ölmek üzere olan Edward hayat hikâyesini kendi eşsiz, abartılı ve tamamen fantastik olaylara dayanan üslubuyla anlatmaya başlar (bu geriye dönüşlerde Edward'ın gençliği McGregor tarafından canlandırılır). Filmin, babasının ölümüyle birlikte projeyi alan, Tim Burton'dan önce, ilk olarak Steven Spielberg tarafından yönetilmesi planlanmıştı. Büyük oranda Alabama'da çekilen film Burton'ın Makas Eller ve Hayalet Süvari gibi filmleri kadar Gotik tonlar içermez. Eleştirmenler filmi Burton'ın başyapıtı olarak göstermişlerdir. Ayrıca film dört dalda Altın Küre'ye ve Danny Elfman'ın özgün bestesiyle de bir dalda Oscar'a aday oldu. Konu Edward Bloom yıllar boyunca oğlu Will'e hep aynı hikâyeyi anlatmıştır: Will'in doğduğu gün, o yakalanması mümkün olmayan dev bir balığı kendi nişan yüzüğü ile birlikte yakalıyordur. Babası bu hikâyeyi Will'in düğün töreninde de anlatınca ilişkileri gerilir ve üç yıl boyunca birbirleriyle hiç konuşmazlar. Will, Paris'te gazeteci olur. Babasının sağlığı kötüye gitmeye başlayınca Will ve eşi Josephine, Alabama'ya dönerler. Uçakta, Will babasının çocukken bataklığa girdiği ve cam gözüyle ona nasıl öleceğini gösteren bir cadıyla karşılaştığı hikâyesini anımsar. Artık nasıl öleceğini bilen Edward yüzleşemeyeceği hiçbir garip durumun olmadığını bilir. Edward hâlâ hikâye anlatmak konusunda ustadır. Hikâyesine göre çocukken vücudu inanılmaz bir şekilde şişmanlayana kadar üç yıl boyunca yatalak kalmıştır daha sonra da başarılı bir sporcu olmuştur ancak Ashton kasabası Edward'ın tutkuları için fazla küçüktür. Edward yanlış anlaşılmış bir dev olan Karl'da kafa dengi bir ruh bulur ve birlikte yola çıkarlar. Yolculuk sırasında bir daha asla Ashton'a dönmeyeceğine söz veren Edward hayaletli olduğu söylenen bir yola sapar. Ormanın içinde, misafirperver, dost canlısı insanlarla birlikte kaybolmuş şair Norther Winslow'un da yaşadığı ve kimsenin ayakkabı giymediği Spectre adında küçük bir kasaba keşfeder. Edward hâlâ herhangi bir yere yerleşmek istememektedir ve kasabadan ayrılır ancak küçük kız Jenny'ye tekrar döneceğine dair söz verir. [[Dosya:Big-Fish-still.jpg|küçükresim|sol|upright=0.98|Edward Bloom (Ewan McGregor)]] Karl ve Edward birlikte bir sirke gittiklerinde, Karl sirkin sahibi Amos Calloway ile sözleşme imzalar. Bu sırada Edward hayatının aşkını görür ve zaman durur. Zaman tekrar ilerlemeye başladığında Edward kızı kaybeder ve Amos'a, onun kim olduğunu öğrenmek için gece gündüz hiçbir ücret almadan çalışacağına dair söz verir. Üç yıl boyunca her ay kız hakkında, ismi ve adresi hariç, yeni bir şey öğrenir. Bir gün Edward, Amos'un kurtadam olduğunu keşfeder ve onu sakinleştirebilmek için onunla sopa oyunu oynamaya başlar. Amos, Edward'ın sevecenliğine ve iyiliğine karşılık teşekkür etmek için kızın adının Sandra olduğunu ve Auburn Üniversitesine gittiğini söyler. Edward, Sandra'dan onun Ashton'lı Don Price ile nişanlı olduğunu öğrenir. Edward ona olan aşkını göstermek için beş eyalette bulunan bütün nergisleri (Sandra'nın en sevdiği çiçekler) toplamak da dâhil birçok girişimde bulunur. İkisi nergislerin üzerindeyken Don gelir ve Edward'a bir yumruk atar bunun üzerine Sandra nişan yüzüğünü Don'a geri verir. Edward hastanede iyileştiği anda ordu tarafından askere çağrılır ve Kore'ye gönderilir. Edward, Kore'de paraşütle bir eğlence yerine atlar burada tanıştığı vücutları birleşik dansçılar Ping ve Jing'i, onları ünlü yapacağı ABD'ye dönüşte, yardım etmesi için ikna eder. Ordu, kayıp Edward'ın öldüğünü düşünür ve Sandra'yı büyük bir üzüntü içinde bırakan haberi verirler ancak Edward nihayet dönmüştür. Yasal olarak ölü olan Edward'ın iş imkânları kısıtlanmıştır ve o, kapı kapı dolaşan bir satıcı olur. Edward tekrar Winslow'u gördüğünde ona, henüz iflas etmiş bir bankayı soymasında farkında olmadan yardımcı olur. Edward, Winslow'a Wall Steet'te çalışması için tavsiyede bulunur ve Winslow kazandığı ilk milyondan on bin doları kariyer yol göstericisi olan Edward'a gönderir. Edward bu parayı ailesinin rüya evini satın almakta kullanır. Babasının anlattığı hikâyelerden hâlâ etkilenmeyen Will gerçeği öğrenmek istediğini söyler. Edward kim olduğunu açıklamaya çalışır: Bir hikâyeci. Will, Edward'ın eski ofisini araştırırken Spectre'den gelen şüpheli bir mektup bulur. Spectre'ye giden Will orada artık bir yetişkin olan Jenny ile tanışır. Jenny, Spectre'nin iflas ettiğini ama Edward'ın bütün tanıdıklarının finansal yardımlarıyla kasabayı açık artırmada satın aldığını ve yeniden nasıl inşa ettiğini Will'e anlatır. Jenny ayrıca Edward'a âşık olduğunu ancak Edward için dünyadaki tek kadının Sandra olduğunu da anlatır. Eve döndüğünde Will babasının kalp krizi geçirdiğini ve hastanede olduğunu öğrenir. Hastanede Will babasına kendi hikâyesini anlatmaya başlar: hastaneden kaçarak herkesin Edward'ın son yolculuk şovuna katılmak için geldiği nehre giderler. Will babasını büyük balığa dönüşeceği nehre taşır. Edward ölmeden önce "hayatımın hikâyesi" der. Cenaze töreninde Will babasının hikâyelerindeki gerçeği doğrulayan birçok sıra dışı arkadaşını görür. Amos'u, Karl'ı, Ping ve Jing'i, Norther Winslow'u ve daha birçoklarını görür. Oyuncular Albert Finney, yaşlı Edward Bloom rolünde: Hikâye anlatmayı seven eski bir satıcı. Ewan McGregor: Filmdeki fantastik geri dönüşlerdeki genç Edward rolünde. Edward'ın çocukluğunu ise Perry Waltson canlandırdı. Billy Crudup, Will Bloom rolünde: Edward'ın oğlu. Jessica Lange, Sandra Bloom rolünde: Edward'ın eşi. Alison Lohman, Sandra Templeton rolünde: Edward'ın ilk görüşte âşık olduğu genç kız. Marion Cotillard, Joséphine rolünde: Will'in Fransız eşi. Helena Bonham Carter, Jenny rolünde: Spectre'de yaşayan, boşanmış piyano öğretmeni. Hailey Anne Nelson: Sekiz yaşındaki Jenny rolünde. Carter ayrıca Edward'a çocukken nasıl öleceğini gösteren yaşlı cadıyı da canlandırdı. Robert Guillaume, Dr. Bennett rolünde: Aile doktoru. Matthew McGrory, Karl the Giant: Ashton'da çiftlik hayvalarını yiyerek sorun yaratan bir dev. Edward'ın arkadaşı olur ve birlikte Ashton'ı terk ederler. Danny DeVito, Amos Calloway rolünde: Karl ve Edward'a iş veren sirk müdürü. O ayrıca bir kurtadamdır. Steve Buscemi, Norther Winslow rolünde: Ashtonlı koybolmuş şair. Bloom, Spectre'den ayrılınca Winslow bütün dünyayı gezer daha sonra Edward'ın teşvikiyle Wall Street'te broker olur. Ada Tai ve Arlene Tai, Ping ve Jing rolünde: Kore'de askerlere şarkı söyleyen Çinli siyam ikizleri. David Denman, Don Price rolünde: Sürekli Edward'ın başarılarının gölgesinde kalmış Ashton'lı bir zavallı. Sandra ile nişanlanmıştır fakat Edward'a olan acımasız tavırları damadın Edward olarak değişmesine sebep olur. Daha sonra, çocukken cadının gözünde gördüğü gibi, tuvalette ölür. Loudon Wainwright III, Beamen rolünde: Spectre'nin belediye başkanı ve Jenny'nin babası. Missi Pyle, Mildred rolünde: Beamen'ın karısı. Miley Cyrus, sekiz yaşındaki Ruthie rolünde Daniel Wallace, Ekonomi öğretmeni Deep Roy, Bay Soggybottom rolünde: Sirk palyaçosu ve gözüpek avukat. Yapım 1999'da senarist John August babasının ölümünün ardından Big Fish romanına ait bir müsvedde okudu ve bir uyarlama için Columbia Pictures'ın desteğini elde etti. Steven Spielberg Ağustos 2000'de yönetmenlik için imzayı attı ve yaşlı Edward Bloom karakteri için Jack Nicholson'ı düşünürek August'a iki tane taslak yazdırdı. August bölümlerden oluşmuş bir kitaptan kaynaşmış bir hikâye çıkarabilmek için çok çalıştı, birçok anlatıcıda karar kıldı ve sonrasında Spielberg'in diğer projelerle uğraşmaya başlaması üzerine üçüncü bir taslak hazırladı. Yapımcılar Dan Jinks ve Bruce Cohen üçüncü taslağı Burton'a göndermeden önce ilk olarak Stephen Daldry ile görüştüler. Tim Burton, Nisan 2002'de imzayı attı. 2 Mayıs 2002'de filmi Burton'ın yöneteceği duyuruldu. Burton hiçbir zaman ebeveynlerine yakın olmamıştı. Ancak Ekim 2000'de babasının ve Mart 2002'de annesinin ölümü onu derinden etkiledi. Maymunlar Gezegeninin yapımının ardından Burton yeniden daha küçük bir film yapmayı istiyordu. Büyük Balıkın senaryosunu beğenen Burton, bunun Beter Böcekten sonra kendisine teklif edilen ilk eşsiz hikâye olduğunu düşünüyordu. Burton ayrıca farklı türlerden çeşitli hikâyeleri anlatmasına izin veren abartılı masallarla duygusal bir dramanın birleşimindeki çekiciliğe kapıldığını belirtti. Burton, Jack Nicholson ile bilgisayar efekti kullanarak genç karakteri oynamasının mümkün olup olmaması konusunda kısa bir görüşme yaptı. Sonrasında yönetmen, aynı karakter için farklı aktörler kullanmak gibi zor bir sürece girdi, bunun sonucu olarak filmin çekimleri Ekim 2002 yerine Ocak 2003'te başladı. 1 Ağustos 2002'de Ewan McGregor ve Albert Finney genç ve yaşlı Edward Bloom rolleri için belirlendi. Bu oyuncu kombinasyonu daha önce Aşka Veda (Down with Love) filminde McGregor ile birlikte çalışan yapımcılar Jinks ve Cohen tarafından önerildi. Burton, McGregor'ı düzenli olarak çalıştığı oyuncu Johnny Depp ile benzer bulmuştu. Finney'in Tom Jones filmindeki performansını seyreden Burton onun McGregor'a benzediğini gördü ve tesadüf eseri People dergisinde iki oyuncuyu kıyaslayan bir makale buldu. Kasım ayı itibarıyla oyuncu kadrosunun büyük bir bölümü belirlendi. Filmin çekimleri 13 Ocak 2003'te başladı ve Mayıs'ın başlarında bitti. Çekimler Montgomery, Alabama'da başladı. Sahnelerinin duygusal zorluğu nedeniyle Albert Finney'nin yaşlı Edward'ı oynadığı sahneler ilk olarak çekildi. McGregor başlangıçtan beri setteydi ve Finney'nin çalışmasını gözlemliyordu. Bundan sonra, Burton ve McGregor çekimlere başladığında filmin atmosferi yeni bir ruh kazanarak daha eğlenceli bir hâle geldi. Filmin büyük bir kısmı doğaçlamalardan oluşuyordu özellikle Edward'ın doğum sahnesi ve Kore'deki sahneler. Sirk sahnelerinin çekimi esnasında sert rüzgârlar seti vurdu ve setin büyük bölümü sular altında kaldı, ancak bunlar çekimleri program dışına çıkarmadı. Alabama'daki çekimler Nisan'da bitti ve filmin tamamlanmasından önce çekimler bir hafta için Paris'e taşındı. Burton bilgisayar animasyonunun yanı sıra pratik özel efektler kullanmayı da tercih etti. Karl'ın, Jenny'nin evini yeniden düzenlediği sahnede ve Will ve Edward'ın trafikte yollarını açmak için bir arabayı kaldırdığı sahnede forced perspective yöntemi kullanıldı. Burton ayrıca filmin fantastik sahelerine ayrı bir hava katan color grading yöntemini de ilk kez bu filminde kullandı. Büyük Balık filminin müzikleri Burton'ın sıklıkla birlikte çalıştığı Danny Elfman tarafından bestelendi. Ayrıca Pearl Jam'den Eddie Vedder filmi seyrettikten sonra "Man of the Hour" adlı şarkısıyla katkıda bulundu. Gösterim Büyük Balık "Hayatın kendisi kadar büyük bir macera (An adventure as big as life itself)" sloganıyla, 10 Aralık 2003'te sınırlı olarak ve 9 Ocak 2004'te ülke çapında gösterime girdi. Filmin 1. bölge DVD'si 27 Nisan 2004'te, 2. bölge DVD'si 7 Haziran'da, Blu-ray versiyonu da 9 Nisan 2007'de piyasaya çıktı. 1 Kasım 2005'te film Fairy Tale for a Grown Up isimli 24 sayfalık ciltli kitap ekiyle yeniden piyasaya sürüldü. DVD versiyonu Burton'ın yorumu, Burton üzerine bir kuiz ve çeşitli eklentiler içeriyor. Filmin, başlangıçta hafta sonu hasılatlarında 14,5 milyon dolar ile ilk sırada olduğuna inanılmasına rağmen, Yüzüklerin Efendisi: Kralın Dönüşü (The Lord of the Rings: The Return of the King) filminin hâlâ bir numarada olduğu listede Büyük Balık 13 milyon dolar hasılatla ikinci sırada yer alabilmişti. Filmin nihai hasılatı Birleşik Devletler'de 66 milyon dolar ve dünyanın geri kalanında 56 milyon dolar olmak üzere toplam 122 milyon dolar oldu. Film 2004'te Müzikal veya Komedi Dalında En İyi Sinema Filmi Ödülü'ne ek olarak Albert Finney, Danny Elfman ve Eddie Vedder ile 4 dalda Altın Küre'ye aday oldu. Akademi Ödülleri'nde Elfman özgün bestesi ile adaylık kazandı. Büyük Balık birçok eleştirmenden övgüler aldı, aralarında Jeff Vice'ın da bulunduğu bazıları filmi Tim Burton'ın en iyi filmi olarak nitelendirdi. Jeffrey Westhoff, filmin Burton'a "ihtiyaç duyulan dozda olgunluk" verdiğini ve onun Ed Woodtan bu yana çektiği en iyi filmi olduğunu söyler. Peter Travers filme 4 üzerinden 4 verdi ve "Burton'ın yeteneğini derinleştiren ve cesaretlendiren bir senaryo" yorumunu yaptı, Travers ayrıca Ewan McGregor'ın performansını da övdü. BBC'den Adrian Hennigan, Burton ve senarist August'u kutlayarak onların yaptıkları ve başarısız olan sırasıyla Maymunlar Gezegeni (Planet of the Apes) ve Charlie'nin Melekleri:Tam Gaz (Charlie's Angels: Full Throttle) adlı filmlerden sonra gelen Büyük Balıkın hikâye anlatım sanatı ve dokunaklı baba-oğul dramasının bir şöleni olduğunu söyledi ve film hakkında "fazla duygusal olmadan iyimser; bıkkınlık vermeden romantik; tatsızlaşmadan heyecanlandırıcı" yorumlarını yaptı. Betty Jo Tucker "Büyük Balık insancıllığı ve mizahı ile beni etkilemekle kalmadı bilgeliği ile de beni şaşırttı" yorumunu yaparak Büyük Balık'ın o yılki favori filmi olduğunu belirtti. Los Angeles Daily News'tan Glenn Whipp, filmin Tim Burton'ın en büyük eseri olduğunu belirtti. John Venable, supercala.com sitesinde "Burton, başkası tarafından yazılan ve en az kendi yazdıklarındaki yaratıcılık kadar yaratıcılığa sahip bir hikâye bulmuş" diye yazdı. Daha olumsuz eleştiriler, anaakım eleştirmenlerden geldi. Roger Ebert'tan "Will'in haklı olduğu inkâr edilemez: Yaşlı adam kendini beğenmişin tekidir. Anlattığı hikâyeler eğlendirmeyi bırakıp sadizme atlıyor" yorumu geldi. Kirk Honeycutt film hakkında "abartılı, yapay setler ve yapmacık oyunculukla görselleştirilmiş, gereksiz derecede uzun bir hikâye... Bu hikâyeler asla gerçeküstü betimlemelerin ötesine geçemez" yorumunu yaptı. Big Fish, 199'da 154 olumlu görüşle Rotten Tomatoes'ta %77 "Taze" reyting aldı. Ayrıca IMDb sitesinde yapılan oylamada 8.0 puan alarak "En İyi 250 Film" listesinde 201. sıraya yerleşti. Soundtrack albümü Filmin soundtrack albümü Danny Elfman tarafından kaydedildi. Albüm, Akademi Ödülleri ve Altın Küre Ödülleri'nde En İyi Orijinal Müzik dalında aday oldu. Parça listesi "Man of the Hour" - Pearl Jam (3:45) "Dinah" - Bing Crosby (2:17) "Everyday" - Buddy Holly (2:09) "All Shook Up" - Elvis Presley (1:58) "Five O'Clock World" - The Vogues (2:10) "Ramblin' Man" - The Allman Brothers Band (4:57) "Let's Work Together" - Canned Heat (3:13) "Pictures" (0:45) "Big Fish (Titles)" (4:32) "Shoe Stealing" (0:54) "Underwater" (1:53) "Sandra's Theme" (2:22) "The Growing Montage" (2:40) "Leaving Spectre" (1:59) "Return to Spectre" (2:12) "Rebuilding" (1:18) "The Journey Home" (2:10) "In the Tub" (1:18) "Sandra's Farewell" (1:16) "Finale" (11:10) "End Titles" (2:41) "Jenny's Theme" (1:45) "Twice the Love (Siamese Twin's Song)" - Bobbi Page and Candice Rumph (1:49) Notlar Dış bağlantılar Kategori:Tim Burton'ın yönettiği filmler Kategori:Kurt adam filmleri Kategori:Kore Savaşı filmleri Kategori:2000'lerde fantastik filmler Kategori:Amerika Birleşik Devletleri fantastik dram filmleri Kategori:Amerika Birleşik Devletleri romanlarından uyarlanan filmler Kategori

anny Elfman'ın müziğini yaptığı filmler Kategori:Columbia Pictures filmleri Kategori:Konusu Alabama'da geçen filmler Kategori:Konusu Paris'te geçen filmler Kategori:Konusu Kuzey Kore'de geçen filmler Kategori:Alabama'da çekilmiş filmler Kategori

aris'te çekilmiş filmler Kategori:Konusu Teksas'ta geçen filmler Kategori:Richard D. Zanuck'un yapımcısı olduğu filmler Kategori:John August'un senaryosunu yazdığı filmler Kategori:Büyülü gerçekçi filmler Kategori:2000'lerde İngilizce filmler Kategori:2003 çıkışlı dramatik filmler Kategori:2003 çıkışlı komedi filmleri Kategori:2003 çıkışlı filmler Kategori:Güvenilmez anlatıcı Kategori:Baba-oğul filmleri Kategori:Balıklar ile ilgili filmler Kategori

evler ile ilgili filmler Kategori:Cadılık ile ilgili filmler Kategori:Fantastik romanlardan uyarlanan filmler Kategori:1940'larda geçen filmler Kategori:1950'lerde geçen filmler Kategori:1960'larda geçen filmler Kategori:1970'lerde geçen filmler Kategori:1980'lerde geçen filmler Kategori:The Zanuck Company filmleri

Ara

Ara

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

Büyük Balık

bullvar_katip

Administrator

Benzer konular

Tema özelleştirme sistemi

Tam ekran yada dar ekran

Izgara yada normal mod

Forum arkaplan resimleri

Sidebar blogunu kapat/aç

Yapışkan sidebar kapat/aç

Radius aç/kapat

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi