Canfeda Kethüda Hâtun Çeşmesi

[bullvar_katip]

Canfeda Kethüda Hâtun Çeşmesi, Kocaeli'nin İzmit ilçesinde Orhan mahallesindeki Orhan Camii karşısında bulunan, 16. yüzyıl yapısı çeşme. III. Murad'ın annesi Nurbanu Sultan'ın câriyelerinden biri olan ve Osmanlı sarayında kethüda olarak görev yapan Canfeda Hatun tarafından inşa ettirilmiştir. "Büyük Çeşme" olarak da bilinir. Kocaeli de dahil, İstanbul ve çevresinde başka birçok hayratları bulunan Canfedâ kethüdâ Hatun'un İzmit'te günümüze gelebilmiş tek çeşmesidir. Canfeda Hatun'un İzmit’te toplamda on dört adet çeşmesi ve buralara bağlı su yollarının olduğu Vakıf muhasebe kayıtlarından bilinir ancak bu çeşmeler harap olarak yıkılmış veya farklı bir baninin sahiplenmesiyle ilk banisi unutulmuştur. Çeşme, kareye yakın bir plan şemasında, kesme taş ve mermer malzemeden inşa edilmiştir. Mermerden yapılmış, oyma tekniği ile süslenmiş aynalığı vardır. Aynalıkta ‘’S’’, ‘’C’’ kıvrımları ve istiridye kabuğu yer alır. 19. yüzyıla harap halde gelen çeşme, II. Mahmud'un hazinedarı Su’eda Usta tarafından 1826'da yeniden inşa ettirilmiştir.. Çeşmenin doğu cephesinde bulunan süslemelerin onarım esnasında eklendiği düşünülür. Çeşmenin üst kısmında, II. Mahmud devrinde onarım gördüğüne dair oldukça büyük bir kitabe vardır. Kitabede şu ifade bulunur: Alınlık üzerinde çelenk içerisine alınmış II. Mahmud'un tuğrası bulunmaktadır. Tuğra, 1927 yılında çıkan kanun gereği 1928 yılında kazınmıştır. Çeşme, 2008 yılında restore edilmiştir. Kaynakça Kategori:Türkiye'deki Osmanlı çeşmeleri Kategori:Türkiye'deki çeşmeler Kategori:İzmit'teki yapılar