Çaybaşı, Erzurum ilinin Uzundere ilçesine bağlı bir mahalledir. Tarihçe Çaybaşı'nın eski adı Çala'dır. Gürcüce bir yer adı olan Çala (ჭალა), dere veya dere kenarındaki verimli toprak anlamına gelir. Bu yer adı Türkçe kaynaklara Cala (جالا) olarak girmiştir. Çala köyü, orta çağda Gürcistan'ın bir parçası olan Tao bölgesinde yer alıyordu. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi 16. yüzyılın ortalarına doğru Gürcülerden ele geçirdi. Osmanlı idaresinin askere alma ve vergi belirleme amacıyla 1835 yılında yaptığı nüfus tespitinde köyde 11 hanede 25 erkek yaşıyordu. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, Çala köyünün nüfusunun yaklaşık 50 kişiden oluştuğu ortaya çıkar. Çala, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Erzurum vilayetinin Tortum kazasına bağlı Azort nahiyesinde yer alıyordu. 1935 yılında "Cala" adıyla kaydedilmiş olan köy, 1940 genel nüfus sayımında aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 33 kişiden oluşuyordu. Cala, 1950 genel nüfus sayımında Azort nahiyesinin bir köyü olarak geçmekle birlikte, 1955 genel nüfus sayımında bir köy olarak yer almamıştır. Bu iki tarih arasında Cala bir mahalle olarak Uzundere kasabasına bağlanmış, ardından adı da Gürcüce adına benzer biçimde Çaybaşı olarak değiştirilmiştir. Günümüzde Uzundere kasabasının bir mahallesi olan Çaybaşı'nda, köyün Hristiyan dönemine ait kilisenin kalıntıları bulunmaktadır. Tek nefli bir yapı olan Çala Kilisesi’nin cepheleri kesme taşlarla kaplıydı ve bugüne kalan duvarlarının yüksekliği 4 metreyi bulur. Nüfus Kaynakça Kategori:Uzundere'nin mahalleleri Kategori:Evrifaessa Bot tarafından oluşturulan mahalle maddeleri