Çevreli, Yusufeli

[bullvar_katip]

Çevreli, Artvin ilinin Yusufeli ilçesine bağlı bir köydür. Tarihçe Çevreli köyünün eski adı Petereki (პეტერეკი) veya Peterek'tir. Bu yer adı Türkçe kaynaklarda Peterek, Pertekrek olarak geçer. Peterek sadece köyün değil, Osmanlı döneminde sancak, nahiye ve kazanın da adıydı. Peterek köyü 1849 yılına kadar Peterek sancağının ve Peterek kazasının merkeziydi. Petereki köyü, orta çağda Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Tao'da yer alıyordu. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 16. yüzyılın ortasında Gürcülerden ele geçirmiştir. Köyde varlığı bilinen kiliseler ve kale, bu dönemden kalmış olmalıdır. Peterek köyü, 1574 Osmanlı tahrir defterinde Oltu sancağının Pertekrek nahiyesine bağlıydı. Köyün nüfusu 98 Hristiyan hanede yaşayan 527 kişiden oluşuyordu. Osmanlı idaresinin askere alma ve vergi belirleme amacıyla sadece erkek nüfusunu tespit ettiği 1835 yılında köy 93 haneden oluşuyordu. Bu sırada köyde 245 erkek yaşıyordu. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, Peterek köyünün toplam nüfusunun yaklaşık 490 kişiden oluştuğu ortaya çıkar. Peterek köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde "Petkerek" (پتكرك) adıyla Artvin vilayetine bağlı Yusufeli ilçesinin merkez nahiyesindeki köylerden biriydi. 1940 genel nüfus sayımında "Peterek" olarak yazılmış olan köy, Çoruh vilayetine bağlı Yusufeli kazasının merkez nahiyesine bağlıydı ve nüfusu 901 kişiden oluşuyordu. Petereki veya Pertekrek Türkçe olmaduğu için köyünün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Çevreli olarak değiştirilmiştir. 1965 genel nüfus sayımında Çevreli köyünün nüfusu 1.451 kişiden oluşuyordu ve bu nüfus içinde 492 kişi okuma yazma biliyordu. Peterek köyün en önemli tarihsel yapı Peterek Kalesi'dir. Bu kale gem Gürcü hem de Osmanlı döneminde idari merkez işlevini görmüştür. Bu kaleden geriye duvarların büyük bölümü ile kapısı kalmıştır. Kale içinde ayrıca Gürcülerden kalan ve temel seviyesine kadar yıkılmış bir kilise bulunmaktadır. Peterek köyünün kilisesi ise 1960'larda yıkılmış, yerinde cami inşa edilmiştir. Kasım 2022'de su tutmaya başlayan Yusufeli Barajı'nın baraj gölünün altında kalan köy, yeni yerleşim yerine taşındı. Coğrafya Köy; Artvin il merkezine 124km, Yusufeli ilçe merkezine ise 19km uzaklıktadır. Nüfus Kaynakça Dış bağlantılar Geçmişten Geleceğe Yusufeli Sempozyumu Bildirileri Kategori:Yusufeli belde ve köyleri