Çin-Tacikistan ilişkileri

[bullvar_katip]

Çin Halk Cumhuriyeti ile Tacikistan Cumhuriyeti, birbiriyle ikili ve çok yönlü işbirlikleri ile karakterize edilen dostane ilişkiler sürdürmektedir. Tarihçe İki ülke arasındaki ilişkiler 4 Ocak 1992 tarihinde, yani Sovyetler Birliği'nin dağılmasından kısa süre sonra kuruldu. Cumhurbaşkanı İmamali Rahman, Pekin'i Tacikistan'ın lideri olarak ilk kez Mart 1993'te ziyaret etti. Sınır anlaşmazlığı 1884'ten beri Çin, eşitsiz anlaşmaların kapsamında Çing Hanedanı'nın elinden alınmış km'lik Tacikistan toprağı üzerinde talepte bulunmuştur. 2011 yılında, bir sınır anlaşması bünyesinde, Çin, bu tartışmalı alanın %96'sı üzerindeki talebinden resmen vazgeçti; Tacikistan ise geri kalan %4'ü (yaklaşık km) Çin'e devretti. Uluslararası işbirlikleri Her iki ülke Şanghay İşbirliği Örgütü üyesidir. Nüfusun çoğu Müslümanlardan oluşan Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin Tacikistan ile sınır paylaşmasından dolayı Tacikistan'ın politik istikrarı Çin için önemlidir. Çin, Tacikistan'ın kendi ulusal güvenlik ve istikrarını koruma çabalarını ve Tacikistan ekonomisinin kalkınmasını desteklemektedir. 2012'de Çin, Tacikistan'a neredeyse 1 milyar ABD doları değerinde hibe, teknik yardım ve tercihli şartlarla verilmiş krediler vermeye söz verdi. Birleşmiş Milletler Temmuz 2019'da, Tacikistan, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği'ne yönelik, Çin'in "insan hakları alanındaki olağanüstü başarılarını" öven ve "Şimdi Sincan'da emniyet ve güvenlik geri dönmüş durumda ve oradaki tüm etnik gruplara ait insanların temel insan hakları korunmaktadır" iddiasında bulunan ortak bir mektup imzalayarak Çin'in Sincan'daki politikalarını destekleyen 50 ülkeden biri oldu. Kasım 2019'da, Tacikistan, Çin'in Sincan'daki politikalarına destek gösteren ortak bir duyuruyu imzalayan 54 ülkeden biri oldu. Haziran 2020'de, Tacikistan, Birleşmiş Milletler'de destekleyen 53 ülkeden biri oldu. Askerî ve güvenlik işbirlikleri Çin ile Tacikistan hükûmetleri, güvenlik ve asker eğitimi üzerinde işbirliğinde bulunmaktadır; 2001'de beri bu işbirliği güçlenmiştir. İki ülkenin silahlı kuvvetleri 2006 yılından beri ortak askerî tatbikatlar düzenlemektedir. 2021'de, 2021 Taliban saldırısı ile ilgili güvenlik endişelerinin ortaya çıkmasıyla, Çin Kamu Güvenlik Bakanı , bu tatbikatların iki ülkenin terörle mücadele çabalarını geliştireceğini paylaştı. Çin kuvvetlerinin Vahan Koridoru'na erişimi izlemek maksadıyla 2016 yılından beri Tacikistan'da bulundukları iddia edilmektedir, ancak , Tacikistan'da Çin kuvvetlerinin bulunduğu iddiasını reddetmektedir. Ayrıca bakınız Sarıkol Dağları Çin Tacikleri Kaynakça Tacikistan Kategori:Tacikistan'ın dış ilişkileri